ავტორი: სალომე ხიდურელი
წყარო: https://bm.ge/
1881 წელს გერმანიის პირველმა კანცლერმა ოტო ბისმარკმა პენსიაზე გასვლის რადიკალურად განსხვავებული ფორმა მოიფიქრა: 70 წელს გადაცილებული პირებისთვის სახელმწიფო ყოველთვიურ პენსიას გამოყოფდა, რითაც მათ მიერ სამსახურების დატოვებას წაახალისებდა - საპენსიო მოდელი მასებზე მალევე გავრცელდა და დღეს. უკვე გლობალურად ქვეყნების უმრავლესობა მრავალწლიანი მუშაობის შემდეგ თავისი რეზიდენტებისთვის გარკვეულ ფინანსურ ბენეფიტებს გამოყოფს.
თანამედროვე სამყაროში პენსია მხოლოდ ფინანსურ სარგებელს აღემატება. სწორედ ამიტომ, ქონების მართვის კომპანია Natixis-მა 44 სახელმწიფოს საპენსიო სისტემა იმ 4 კატეგორიის მიხედვით შეაფასა, რომლებიც ქვეყნის მოქალაქეებს საშუალებას აძლევს, საუკეთესო საპენსიო პირობები მიიღონ. 2023 წლის გლობალურ საპენსიო ინდექსში თითოეული კატეგორიისა და ქვეკატეგორიის შეფასება, საშუალოდ, 100 ქულას აღწევს, მინიჭებული ქულებით კი რეიტინგი დგინდება.
ინდექსი პენსიაზე გასასვლელად საუკეთესო ქვეყნებს შემდეგი კატეგორიების მიხედვით აფასებს:
რომელი ქვეყანა ზრუნავს ყველაზე უკეთ 60 წელს გადაცილებულ რეზიდენტებზე? გლობალური ინდექსის თანახმად, ასეთი ნორვეგიაა, რომელმაც პირველი ადგილი ჯანდაცვასა და მატერიალური კეთილდღეობის კატეგორიებში მიღებული მაღალი ქულების ხარჯზე დაიმსახურა. ჯანდაცვის მიმართულებით, ნორვეგია ერთ-ერთია იმ ქვეყანათა მცირე ჩამონათვალში, რომლებმაც სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა პანდემიის შემდეგ გააუმჯობესეს. შესაბამისად, ნორვეგიაში ადამიანები საშუალოდ 83.3 წელს ცხოვრობენ, რაც მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი შედეგია. კონტრასტი განსაკუთრებულად თვალსაჩინოა, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ინდექსით შეფასებულ სხვა ქვეყნებში, როგორებიცაა აშშ, კანადა და ავსტრია, პანდემიის შემდეგ სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა შემცირებულია. რაც შეეხება მატერიალურ კეთილდღეობას, ამ კატეგორიაში მაღალი შეფასება ნორვეგიამ უმუშევრობის დაბალი დონით (3.8%) დაიმსახურა.
საინტერესოა ისიც, რომ ნორვეგიამ და მისმა მომდევნო TOP 3-მა ქვეყანამაც, რეიტინგში თავიანთი პოზიციები 2022 წლის ინდექსის შემდეგაც შეინარჩუნეს.
საუკეთესო საპენსიო სისტემების მქონე 25 ქვეყანა:
ინდექსმა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ “მოწინავე ეკონომიკებად” წოდებული, ასევე “ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია OECD”-ისა და BRICS-ის (აკრონიმი: ბრაზილია, რუსეთი, ინდოეთი, ჩინეთი, სამხრეთ აფრიკა) წევრი ქვეყნები შეაფასა. შესაბამისად, საქართველო რეიტინგში არ მოხვედრილა.
გლობალური ფინანსური ქსოვილი სხვადასხვა ტიპის კომპანიების ურთიერთქმედებაზე დგას. ფინანსურ ეკოსისტემაში ვხვდებით, როგორც ბანკებს, ასევე ნეობანკებს და ფინტექ-კომპანიებს, საპენსიო ფონდებს, საგადახდო სერვისების მიმწოდებელ ორგანიზაციებს, კერძო კაპიტალის მმართველებს, ჰეჯ-ფონდებსა და აქტივების მმართველ კომპანიებს. აი, სწორედ ამ ბოლო კატეგორიას განეკუთვნება ამერიკული BlackRock-ი, რომელიც სხვა ადამიანებისა და კომპანიების აქტივებს მართავს, ანუ მარტივად რომ ვთქვათ, ინვესტიციას მათ ნაცვლად დებს. გამართული ბიზნესმოდელის გარდა, ამერიკულ კორპორაციას მაღალი რეპუტაცია, ინვესტორებისთვის ფინანსური სარგებლის გენერირების დეკადების განმავლობაში დამტკიცებული შედეგები და პლანეტარული მასშტაბის კავშირები გამოარჩევს.
ამ ყველაფრის დამსახურებით, BlackRock-ი პლანეტის უდიდეს აქტივების მმართველ კომპანიად იქცა, რომლის პორტფელი, ბოლო შედეგებით, $10.5 ტრილიონად იყო შეფასებული. 2024 წლის პირველი კვარტალის ფინანსური ანგარიშის თანახმად, გასულ ერთ წელიწადში, ამერიკულმა კორპორაციამ აქტივების ზომა $1.4 ტრილიონით გაზარდა. ამ თანხის მასშტაბს რომ მიხვდეთ, გეტყვით, რომ მექსიკის მთლიანი შიდა პროდუქტი სწორედ $1.4 ტრილიონია, როცა ესპანეთის, ინდონეზიის და საუდის არაბეთის - ნაკლები. თუმცა BlackRock-ის ჯამური აქტივების ზომა უფრო შთამბეჭდავია, რადგან ამ მაჩვენებელს ქვეყნების მშპ-სთან თუ შევაფარდებთ, აღმოვაჩენთ, რომ მას მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატები და ჩინეთი უსწრებს.
რა შემოსავალს და წმინდა მოგებას აგენერირებს BlackRock-ი $10.5 ტრილიონად შეფასებული აქტივების მართვით?
2024 წლის I კვარტალში, BlackRock-მა $4.7 მილიარდის შემოსავალი მიიღო, რაც 11%-ით მეტია, ვიდრე შარშან. შემოსავალთან ერთად, ბოლო პერიოდში მკვეთრად, კერძოდ 36%-ითაა გაზრდილი კომპანიის წმინდა მოგება, რომელმაც მიმდინარე წლის პირველ სამ თვეში $1.5 მილიარდი შეადგინა. აღნიშნულ მაჩვენებლებს, უმეტესწილად, ის ფინანსური ინსტრუმენტები აგენერირებენ, რომელთაც BlackRock-ის პორტფელში ვხვდებით - აქ იგულისხმება, როგორც კომპანიების კაპიტალი, ანუ აქციები, ასევე ფიზიკური აქტივები, მათ შორის უძრავი ქონება.
აქციების კუთხით, BlackRock-ის აქტივებს შორის ყველაზე დიდი წილი მსოფლიოს უდიდეს ტექნოლოგიურ, ფარმაკოლოგიურ და ფინანსურ კომპანიებზე მოდის. BlackRock-ის აქციების პორტფელის ათი უდიდესი პოზიცია კი, შემდეგნაირად გამოიყურება:
#1 - Microsoft - $229.7 მილიარდად შეფასებული 542.02 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 5.37%)
#2 - Apple - $178.4 მილიარდად შეფასებული 1.04 მილიარდი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 4.17%)
#3 - NVIDIA - $164.66 მილიარდად შეფასებული 182.42 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 3.85%)
#4- Amazon - $115.18 მილიარდად შეფასებული 638.54 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 2.69%)
#5 - META - $77.18 მილიარდად შეფასებული 158.94 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.8%)
#6 - Alphabet (Class A) - $62.77 მილიარდად შეფასებული 415.9 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.47%)
#7 - Alphabet (Class C) - $54.11 მილიარდად შეფასებული 355.37 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.27%)
#8 - Eli Lilly - $50.78 მილიარდად შეფასებული 65.27 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.19%)
#9 - Broadcom - $46.27 მილიარდად შეფასებული 34.91 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.08%)
#10 - Berkshire Hathaway (Class B) - $45.21 მილიარდად შეფასებული 107.51 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.06%)
წყარო:https://bm.ge/