დონალდ ტრამპის დაბრუნება თეთრ სახლში და მისი წინაასაარჩევნო დაპირებების შესრულება, როგორც საშინაო, ისე საგარეო პოლიტიკაში, მსოფლიო გეოპოლიტიკურ სურათს ძირეულად შეცვლის. ტრამპის ყველაზე საკვანძო დაპირებები მოიცავს ეკონომიკური ნაციონალიზმის გაძლიერებას, აშშ-ის საწარმოების დაცვის გაზრდას, მიგრაციის მკაცრ კონტროლს, გრელანდიის შეძენის საკითხს, პანამის არხის კონტროლის ხელში აღებას და ევროპის წამყვან ქვეყნებთან ურთიერთობების რადიკალურად შეცვლას.

ტრამპის ძირითადი დაპირებები და მათი გავლენა

 1.მიგრაციის პოლიტიკა

 ტრამპის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი, როგორც მისი პირველი ვადით მმართველობის დროს, კვლავ რჩება მიგრაციის მკაცრი კონტროლი. ეს მოიცავს მექსიკის საზღვარზე კედლის მშენებლობის გაგრძელებას, უკანონო მიგრანტების დეპორტაციას და ლეგალური მიგრაციის შეზღუდვას. ახალი პოლიტიკა ასევე ითვალისწინებს თავშესაფრის მიანიჭების კრიტერიუმების გამკაცრებას, რაც სერიოზულ ზიანს მიაყენებს შრომით ბაზარს ისეთ სექტორებში, როგორებიცაა სოფლის მეურნეობა, მომსახურება და მშენებლობა.

 მიგრაციის შეზღუდვით ტრამპი ისწრაფვის, რომ სამუშაო ადგილები ამერიკელ მოქალაქეებისთვის დარჩეს, თუმცა ეს შეიძლება გამოიწვიოს სამუშაო ძალის დეფიციტი და ფასების ზრდა გარკვეულ სექტორებში.

2. საგადასახადო რეფორმა

ტრამპი გეგმავს 2017 წლის საგადასახადო რეფორმის გაგრძელებას, რაც მოიცავს კორპორატიული საგადასახადო განაკვეთების კიდევ უფრო შემცირებას და საშუალო ფენის ოჯახებისთვის საგადასახადო შეღავათების გაზრდას. ამ პოლიტიკის მიზანია აშშ-ის ეკონომიკის გაძლიერება და ამერიკული ბიზნესების გლობალური კონკურენტუნარიანობის გაზრდა.

 თუმცა, ასეთი პოლიტიკა შესაძლოა გამოიწვიოს ფედერალური ბიუჯეტის დეფიციტის ზრდა და სოციალური პროგრამების დაფინანსების შემცირება, რაც სერიოზულ გავლენას მოახდენს დაბალშემოსავლიან მოსახლეობაზე.

3. გრელანდიის შეძენა

გრელანდიის შეძენა ტრამპის ერთ-ერთი ყველაზე არაორდინალური ინიციატივაა, რომელიც დაკავშირებულია აშშ-ის გეოპოლიტიკური გავლენის გაძლიერებასთან არქტიკაში. გრელანდიის სტრატეგიული მდებარეობა და ბუნებრივი რესურსები შესაძლოა ამერიკის სამხედრო და ეკონომიკურ პოზიციას მნიშვნელოვნად გააძლიეროს. თუმცა, დანიასა და ევროკავშირთან კონფლიქტი ამ საკითხზე შეიძლება უარყოფითად აისახოს აშშ-ის და ევროპის ურთიერთობებზე.

 4. პანამის არხი

პანამის არხის კონტროლის ხელში აღება ტრამპის გლობალური სტრატეგიის ნაწილია. ეს ინიციატივა შეიძლება პირდაპირი კონფლიქტის წყაროდ იქცეს ჩინეთთან, რომელმაც ბოლო წლებში გაზარდა თავისი გავლენა ლათინური ამერიკის რეგიონში. პანამის არხის სტრატეგიული მნიშვნელობა გულისხმობს გლობალურ სავაჭრო მარშრუტებზე კონტროლის გაზრდას, რაც აშშ-ის ეკონომიკურ და სამხედრო უპირატესობას გააძლიერებს.

5. ნატოს დაფინანსების შემცირება

ტრამპი მყარად იმეორებს, რომ ნატოს წევრი ქვეყნები უნდა გაიზიარონ უფრო დიდი ფინანსური ტვირთი. თუ მისი ადმინისტრაცია ნატოს დაფინანსებას შეამცირებს, ევროპაში აშშ-ის სამხედრო გავლენა დასუსტდება, რაც რუსეთს შესაძლებლობას მისცემს, გაზარდოს თავისი გავლენა აღმოსავლეთ ევროპაში.

 ევროპასთან ურთიერთობები და ახალი დაძაბულობა

 დაპირისპირება გერმანიასა და საფრანგეთთან

 ტრამპის კრიტიკა მიმართულია ევროპული ქვეყნების ენერგეტიკულ პოლიტიკასა და სავაჭრო ბარიერებზე. გერმანიის "ჩრდილოეთის ნაკადი 2" პროექტი და საფრანგეთის პროტექციონისტული სავაჭრო პოლიტიკა აშშ-ისთვის დიდი გამოწვევაა. ამ საკითხებზე ტრამპის უკომპრომისო პოზიცია შეიძლება გამოიწვიოს ტრანსატლანტიკური ალიანსის კიდევ უფრო დიდი დაძაბულობა.

 ილონ მასკის როლი

 ილონ მასკის ჩარევა ევროპულ პოლიტიკაში, განსაკუთრებით მწვანე ენერგიისა და ტექნოლოგიების სფეროში, შეიძლება კიდევ უფრო გაართულოს ამერიკისა და ევროპის ურთიერთობები. მასკის პროექტები, რომლებიც მოიცავს გლობალური ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურის მშენებლობას, შეიძლება გააძლიეროს აშშ-ის ტექნოლოგიური გავლენა, მაგრამ გამოიწვიოს ევროპელი ლიდერების გაღიზიანება.

 გლობალური საფრთხეები

ტრამპის პოლიტიკა არა მხოლოდ შეცვლის აშშ-ის და მისი მოკავშირეების ურთიერთობებს, არამედ შექმნის ახალ საფრთხეებს გლობალური უსაფრთხოებისთვის:

 ეკონომიკური არასტაბილურობა: სავაჭრო ომის გამწვავება ჩინეთთან და ტარიფების დაწესება ევროპულ პროდუქტებზე გამოიწვევს გლობალური ბაზრების რყევას.

 რუსეთის გაძლიერება: ნატოს დასუსტებით და აღმოსავლეთ ევროპაში სამხედრო გავლენის შემცირებით, რუსეთი შეძლებს გაზარდოს თავისი გავლენა უკრაინაში, ბელარუსსა და კავკასიაში.

ჩინეთის სამხედრო ექსპანსია: არქტიკაში და პანამის არხში გავლენის დაკარგვა ხელს შეუწყობს ჩინეთის სამხედრო და ეკონომიკური ექსპანსიის გაძლიერებას.

 საქართველო და გეოპოლიტიკური არჩევანი

ამ სცენარში საქართველოს არჩევანი სერიოზული გამოწვევების წინაშე დადგება. ტრამპის ადმინისტრაციის სუსტი მიდგომა რუსეთის მიმართ გაზრდის საქართველოს შანსს, რომ აღმოჩნდეს მოსკოვის გავლენის ქვეშ. ასევე, ჩინეთის ეკონომიკური ექსპანსია და ბრიქსის გაძლიერება რეგიონის ქვეყნების არჩევანის შესაძლებლობებს მნიშვნელოვნად შეცვლის.

 თუ საქართველო ვერ მოახერხებს დასავლეთთან ეკონომიკური და სამხედრო კავშირების გაძლიერებას, ის შეიძლება აღმოჩნდეს რუსეთ-ჩინეთის გავლენის სფეროში, რაც ქვეყანაში დემოკრატიულ განვითარებას შეაფერხებს და გეოპოლიტიკურ იზოლაციას გამოიწვევს.

დასკვნა

ტრამპის ყველა დაპირების შესრულება მსოფლიო გეოპოლიტიკურ რუკაზე ახალი ძალთა ბალანსის ჩამოყალიბებას გამოიწვევს. ეს სცენარი განსაკუთრებულ რისკებს უქმნის ისეთ ქვეყნებს, როგორიც საქართველოა, სადაც გეოპოლიტიკური არჩევანი კვლავ გადამწყვეტი რჩება. დასავლეთთან ურთიერთობების განმტკიცება და დამოუკიდებლობის შენარჩუნება საქართველოს მთავარ პრიორიტეტებად უნდა დარჩეს, რათა თავიდან აიცილოს რუსეთ-ჩინეთის ბლოკში ჩართვის საფრთხე.