USD 2.7075
EUR 3.1272
RUB 3.3424
თბილისი
როგორ დავძლიოთ ქორწინების კრიზისული პერიოდები?
თარიღი:  475

“მათ იქორწინეს და დიდხანს და ბედნიერად ცხოვრობდნენ”, – ასე მთავრდება ბევრი ზღაპარი, თითქოს მთავარი ქორწინებამდე გასავლელი გზაა, დანარჩენი კი თავისით დალაგდება.

მიუხედავად ბავშვობაში გაჩენილი მოლოდინებისა, ყველაზე ძლიერი ოჯახიც კი გაივლის კრიტიკულ პერიოდებს, როდესაც ხშირდება უთანხმოებები, რთულდება ყოველდღიური თანაცხოვრება. თუმცა ეს პერიოდები კანონზომიერი და მოსალოდნელია და მათთან გამკლავებაც შესაძლებელია.

რასაკვირველია, ყოველი ოჯახი სხვადასხვანაირია და გამოწვევებიც სხვადასხვანაირი აქვთ. ზოგისთვის მთავარი პრობლემა ღირებულებათა სხვადასხვაობაა, ზოგისთვის – ფინანსების უკმარისობა, ზოგისთვის – პიროვნული კრიზისი, ზოგისთვის კი – რუტინული ყოველდღიურობა. ქვემოთ მოყვანილ ყალიბსაც ყველა ოჯახი სხვადასხვანაირად მიჰყვება – ყველა საფეხურის გავლა აუცილებელ პირობას არ წარმოადგენს. აღწერილი კრიზისული პერიოდები სტატისტიკურად ყველაზე ხშირად გვხვდება და ამიტომაც იქცევს ოჯახთან მომუშავე სპეციალისტების ყურადღებას.

 6 თვე – 1 წელი

კრიზისი

ეს პირველი დიდი ოჯახური კრიზისია. შეყვარებულობის, ერთად ცხოვრების ხიბლი ქრება და მეუღლეები ერთმანეთის რეალურ გაცნობას იწყებენ, ამჩნევენ უარყოფით მხარეებს, უსიამოვნო ჩვევებს. ხშირად აღმოჩნდება, რომ წყვილს აქამდე არ განუხილავს ისეთი მნიშვნელოვანი საკითხები, როგორიცაა ფინანსების მართვა, ბავშვების აღზრდა, ნათესავებთან ურთიერთობის ფორმები, თავისუფალი დროის გატარება... შესაბამისად, ცოლ-ქმარი ხშირად ჩხუბობს, განიცდის იმედგაცრუებას, ნანობს შეუღლებას.

 გამოსავალი

ეს ოჯახის პირველი გამოცდაა. ამ დროს აუცილებელია, მეუღლეებმა გულახდილად ისაუბრონ საკუთარ ღირებულებებზე, წრფელად გამოთქვან თავიანთი მოსაზრებები. ისინი მზად უნდა იყვნენ იმისთვის, რომ ბევრ რამეში მათი აზრები არ დაემთხვევა, თუმცა გულახდილი საუბრის შემდეგ უნდა მოხერხდეს კომპრომისი. ძალიან მნიშვნელოვანია, თანაცხოვრების დროს წამოჭრილი გამოწვევები არ დავმალოთ და მათზე დროულად ვიმსჯელოთ.

გულახდილი საუბარი ამ პერიოდის გადალახვის საუკეთესო გზაა. რასაკვირველია, ის ვერ გააბათილებს რისკს, რომ მეუღლეების შეხედულებები ერთმანეთს არ დაემთხვევა და ვერც იმის გარანტიას მოგვცემს, რომ მოლაპარაკე მხარეები დათმობენ, მაგრამ მცდელობის გარეშე პრობლემის მოგვარება შეუძლებელია.

 

3-5 წელი

კრიზისი

ამ პერიოდში მეუღლეები ერთმანეთს ეჩვევიან. ეიფორია და ვნება იკლებს, მაგრამ იმატებს კომფორტისა და დაცულობის შეგრძნება. ბევრი წყვილი ზუსტად ამ პერიოდში წყვეტს სიყვარულზე საუბარს. საწოლ ოთახში პრიორიტეტული ხდება ძილი, ხოლო რომანტიკული ჟესტები იშვიათდება. ამას ემატება ოჯახური პასუხისმგებლობა, რომლის უდიდესი წილი ბავშვის მოვლაზე მოდის. ეს უკანასკნელი მთლიანად ცვლის ოჯახურ დინამიკას და მშობლებისგან, განსაკუთრებით – პირველ ხანებში, უდიდეს ენერგიას მოითხოვს. ცოლ-ქმარს აღარც დრო რჩება და აღარც ძალა რომანტიკული ჟესტებისა და მხოლოდ წყვილისთვის განკუთვნილი აქტივობებისთვის.

გამოსავალი

ამ დროისთვის მეუღლეები უკეთ არიან შეწყობილები, იცნობენ ერთმანეთის ძლიერ მხარეებს და ერთმანეთზე დაყრდნობა შეუძლიათ. მათ უნდა გაიაზრონ, რომ კრიზისი დროებითია, რომ ყველა წყვილი გაივლის ამ სტადიას, თუმცა კრიტიკული პერიოდი თავისით არ დამთავრდება – მეუღლეებმა ამისთვის ცნობიერად უნდა დახარჯონ ძალისხმევა, ეცადონ გამონახონ დრო მარტო დასარჩენად, აღადგინონ “წყვილური” ტრადიციები, რომლებიც ადრე მოსწონდათ, ახლა კი უმნიშვნელოდ მიაჩნიათ. ახალი პასუხისმგებლობების ფონზე ასეთი დროსტარება და ამისთვის ძალისხმევის ხარჯვა შესაძლოა მეორეხარისხოვანი გამოჩნდეს, მაგრამ აუცილებელია. ეს მეუღლეთა დაახლოებას შეუწყობს ხელს.

 

5-7 წელი

კრიზისი

ეს ოჯახური თანაცხოვრების ყველაზე კრიტიკულ პერიოდად მიიჩნევა. ამ დროისთვის თითქოს ყველაფერი აწყობილია, ყოველდღიურობა “ავტოპილოტზე” მიმდინარეობს, ბავშვის მოვლა აღარ არის უწინდებურად დამქანცველი, ჩნდება მეტი თავისუფალი დრო – ერთი შეხედვით, ცხოვრება მარტივდება. თუმცა მეუღლეები უკვე ისე კარგად იცნობენ ერთმანეთს, რომ ინტერესს კარგავენ. სტაბილურობა ერთფეროვნებად იქცევა. სწორედ ამ პერიოდში შეინიშნება ყველაზე დიდი გაცივება, დაშორება და უმეტესად – განქორწინებაც.

გამოსავალი

ამ პერიოდის გადასალახავად აუცილებელია გულახდილი კომუნიკაცია. როგორც კი პრობლემას შევამჩნევთ, მაშინვე უნდა განვიხილოთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში იმდენი გამოწვევა დაგროვდება, რომ წყვილი შეთანხმებას ვეღარ შეძლებს. ამ დროს კარგია მომავალზე საუბარი, ოჯახურ ცხოვრებაში რეორიენტაცია – დაოჯახების შემდეგ საკმაო ხანი გავიდა, შეიცვალა ფინანსური მდგომარეობა, შესაძლოა, მოხდა ცვლილებები ოჯახის შემადგენლობაშიც – ვიღაცა დაიბადა, ვიღაცა გარდაიცვალა. სახლიც კი, რომელშიც ოჯახი ცხოვრობს, შეიცვალა, რაღაცეები გაცვდა, გაფუჭდა, მოძველდა. ამიტომ მეუღლეებმა უნდა გადახედონ ერთად განვლილ წლებს, გადააფასონ არსებული მდგომარეობა და მომავლის ახალი მიზნები დაისახონ, რომლებსაც ერთად განახორციელებენ.

 10-15 წელი

კრიზისი

აშშ-ში გამოკითხული ქალების უმეტესობამ ქორწინების მე-11 წელი ყველაზე რთულ პერიოდად დაასახელა. სტატისტიკური მონაცემებით, ევროპაში ქორწინებათა უმეტესობა 11 წელს გრძელდება. შესაბამისად, ეს ძალიან საშიში კრიზისია. ამ დროს მეუღლეებს უჭირთ ყოველდღიური პასუხისმგებლობებისთვის თავის გართმევა, რადგან წინ წამოიწევს მათი პირადი ინტერესი და თვითძიების პროცესი. ბავშვების მოვლა, მუშაობა, საკუთარი ინტერესებისთვის დროის გამონახვა – ეს ყველაფერი ჩვეული და ამავე დროს ძალიან რთული ხდება. მეუღლე პარტნიორი და პასუხისმგებლობების გამზიარებელია, მაგრამ კარგავს მიმზიდველობას და ურთიერთობაში შესაძლოა ბოლომდე გაქრეს ვნება.

 

გამოსავალი

ყველაზე მართებული რჩევაა, არ შეგეშინდეთ. ეს კრიტიკული პერიოდი ბუნებრივია. თუ ოჯახი მას გადალახავს, გაცილებით ძლიერი გახდება და ეს ძლიერება წლების განმავლობაში გაჰყვება. ეს სწორედ ის პერიოდია, როდესაც ყველაზე მართებულია ოჯახის თერაპევტის დახმარება, რათა წყვილმა ხელახლა ისწავლოს კომუნიკაცია, გადახედოს არსებულ ოჯახურ როლებს, დეტალურად განიხილოს ის ყოველდღიური პატარ-პატარა უსიამოვნებები, რომლებიც მეუღლეებს საკუთარ თავში ჩაკეტვას აიძულებს. გულახდილ, კომპრომისზე ორიენტირებულ კომუნიკაციას მოჰყვება დაახლოებაც, თუმცა ეს გრძელი და რთული პროცესია.

20-30 წელი

კრიზისი

ქორწინების ეს კრიზისი ორივე მეუღლის პირადი გამოწვევების შედეგად დგება. ბავშვები იზრდებიან და მშობლების მხრადაჭერა აღარ სჭირდებათ. მეუღლეები მარტო რჩებიან, როგორც ქორწინების პირველ წელს, თუმცა ამ დროისთვის ისინი უკვე გადაეჩვივნენ წყვილად ყოფნას. შესაძლოა, რომელიმე მათთაგანს ე.წ. შუახნის კრიზისიც ჰქონდეს, რაც მათ უფრო მეტად აშორებს.

გამოსავალი

საუკეთესო გამოსავალი საერთო ინტერესების გამოძებნა, ერთმანეთის თავიდან გაცნობა, მოგზაურობა, წყვილური ურთიერთობის აღდგენაა. ეს ოჯახური ცხოვრების ბოლო კრიტიკული პერიოდია – მისი დაძლევის შემდეგ განქორწინება ძალიან იშვიათია. ამ დროს მეუღლეები წლობით დაგროვებულ გამოცდილებას უნდა დაეყრდნონ, გააძლიერონ ერთმანეთი, თავიდან აღმოაჩინონ პარტნიორი. ოცი წლის განმავლობაში წყვილს ბევრი საერთო უგროვდება და ამ საერთოს გახსენება და გაზიარება ბევრ გამოწვევასთან გამკლავებას აადვილებს.

ზემოთ აღწერილი პერიოდები, რა თქმა უნდა, პირობითია – მათ ყველა სხვადასხვანაირად გაივლის, თუმცა ბევრს ამშვიდებს ის ფაქტი, რომ მათი ოჯახი გამონაკლისი არ არის, რომ პრობლემები სხვებსაც აქვთ. თუ მეუღლეები მორიგი კრიზისის გადალახვას შეძლებენ, მათი კავშირი უფრო მეტად განმტკიცდება. გამოსავალი თითქმის ყოველთვის გულახდილი კომუნიკაციაა, თუმცა ის გამოსავლის ძიებას გულისხმობს და არა პრობლემების ერთმანეთისთვის დაბრალებას. ასეთ კომუნიკაციას მიზნად ოჯახის შენარჩუნება უდევს. ის ემპათიას, გაგებას, პატიებასა და კომპრომისს მოიაზრებს.

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.