USD 2.5823
EUR 2.7664
RUB 3.2255
თბილისი
რეზო ჩხიკვიშვილი- გერმანიაში მოღვაწე ქართველი მსახიობი
თარიღი:  627
1992-1993 წწ, ქართულ-გერმანული თეატრალური პროექტი უნდა განხორციელებულიყო თბილისში. გერმანელ რეჟისორს ქართველ მსახიობებთან ერთად უნდა დაედგა სოფოკლეს “ოიდიპოს მეფე”, სადაც მთავარ როლზე ვიყავი მიწვეული. გერმანელებმა ეს პროექტი სამოქალაქო ომისა და პოლიტიკური დაძაბულობის გამო გერმანიაში, ქალაქ ესენში “გრილოს” სახელმწიფო თეატრში გადაიტანეს. ამ სპექტაკლით გამიცნო თეატრის მმართველმა იურგენ ბოსემ და რამდენიმე თვეში ერთწლიანი კონტრაქტი შემომთავაზა, რაზეც სიამოვნებით დავთანხმდი. ჩემს წარმოდგენაში ვიყავი უსაზღვროდ ბედნიერი, რადგან იმ ქვეყანამ, რომელსაც სიგიჟემდე ვაფასებდი და მიყვარდა, გერმანულ სცენაზე მუშაობა შემომთავაზა. რეალობა იყო ის, რომ ქართველმა მსახიობმა, რომელსაც ექსპერიმენტის სახით ერთწლიანი ხელშეკრულება გაუფორმეს, გერმანული ენა არ იცოდა. ეს რეალობა იყო უკიდურესი გამოწვევა, რომელიც ჩემთვის მწვერვალის დაპყრობის ტოლფასი იყო, მე კი მინდოდა ამ მწვერვალის დაპყრობა.
 
ჩემთვის გერმანია აბსოლიტურად სხვა სამყარო და სხვა განზომილება აღმოჩნდა. მითუმეტეს იმ დროინდელ საქართველოში არსებული პირობების შემდეგ- სხვანაირი თეატრი, სხვანაირი მიდგომა, სხვანაირი რიტმი, სხვანაირი მენტალიტეტი - ყველაფერი სხვანაირი ქართულთან შედარებით. გერმანიამ დამარწმუნა იმაში, რომ ძლიერ ნებისყოფას და სიმტკიცეს, დიდ მონდომებას და თავდაუზოგავ შრომას ყოველთვის აქვს აზრი და მიზანსაც მიაღწევ. ქართული სცენის შემდეგ დამატებით კიდევ მივიღე ძალიან დიდი გამოცდილება.
 
გერმანიაში პროფესია “მსახიობი”, თავის აქტუალურობას და პოპულარობას არ კარგავს. 80 მილიონიან ქვეყანაში ძალიან ბევრ ქალაქში არის თეატრალური უნივერსიტეტი. უნარები და მოთხოვნები იგივეა, რაც ადრე იყო. აქ მსახიობი უნდა იყოს ერუდირებული, განათლებული, პლასტიკური, მუსიკალური, კარგი მეტყველებით, ძალიან მომთხოვნი საკუთარი თავის მიმართ და რაც მთავარია, თავისუფალი კომპლექსებისგან. უნდა ცდილობდეს საკუთარი თავის გაუმჯობესებას და გარკვეული უნარების განვითარებას. ანუ საჭიროა: კარგი მეტყველება, დიქცია, გამბედაობა, შიშის დაძლევის უნარი, კარგი მეხსიერება.
 
თუ ეს პროფესია სისხლში არ გაქვს, ანუ სიგიჟემდე არ გიყვარს და მზად არ ხარ მას ბევრი რამ შესწირო (უფულობა, იმედგაცრუება, გაწბილება და ა.შ.), ისე ვერაფერს მიაღწევ. მე ძალიან მიყვარს ჩემი პროფესია, მაგრამ უბედნიერესი ადამიანი ვარ, რომ ჩემი ბიჭები, სანდრო და ლევანი, მამის გზას არ გაყვნენ.
 
თუ ადამიანმა ეს პროფესია აირჩია, ბოლომდე უნდა დაიხარჯოს, ბოლომდე უნდა მიუძღვნას თავი, ყოველდღიურად უნდა განვითარდეს, წარუმატებლობას არ შეუშინდეს. მოკლედ, მუდმივი ბრძოლის რეჟიმში უნდა იყოს ყველანაირი მოდუნების გარეშე. სწორედ ეს არის ძალიან რთული. ძალიან დიდი შრომის ფასად თუ დაიმკვიდრებ თავს უცხოეთში, რასაკვირველია ცოტა იღბალიც უნდა გქონდეს.
ამდენი წლის შემდეგ, დღესაც მიჭირს გერმანულ სამსახიობო სკოლასთან შეგუება. მე მართლაც სხვანაირი, კარგი სკოლა გავიარე საქართველოში, ქართულ თეატრში. აქ დიდი დრო ეთმობა სამაგიდო მუშაობას, ხასიათების ძიებას, მიგნებას, იმპროვიზაციას. ძალიან ბევრია რეჟისორზე დამოკიდებული.
 
გერმანიაში მეტი დემოკრატიაა, მეტი თავისუფლება აქვს მსახიობს და მსახიობი თვითონ ქმნის და ძერწავს თავისი გმირის სახეს. რეჟისორს სთავაზობს თავის ხედვას და თამაშის ხერხს, სხვადასხვა ვარიანტებს. შემდეგ რეჟისორი წყვეტს, თუ რა მოეწონება და რას დატოვებს მსახიობის შემოთავაზებული ვარიანტებიდან. გერმანიაში, რეპეტიციის დაწყებიდან მეორე-მესამე დღეს, ყველა ტექსტი მყარად უნდა გქონდეს ნასწავლი. არ არსებობს მსახიობი მოვიდეს თეატრში და ტექსი არ იცოდეს - ეს არის გერმანელებისთვის ძალიან დიდი პასუხისმგებლობა, ტექსტის უცოდინრობით სხვები, ანუ პარტნიორები არ უნდა შეაწუხო. ყველამ ყველას რომ დაუცადოს, ვინ როდის ისწავლის ტექსტს, ბევრი დრო დაიკარგება. ახალი სპექტაკლი კი 4-5 კვირაში მზად უნდა იყოს. გერმანიაში მომზადებული სპექტაკლი, ეს იქნება პირველი თუ მე-100 წარმოდგენა , მნიშვნელობა არ აქვს, ზუსტად ერთნაირად უნდა იყოს - რიტმით, შეგრძნებებით და დროით. გერმანულ სცენაზე, განსხვავებით ქართული თეატრისგან, მსახიობის იმპროვიზაცია არ არის მიღებული.
 
ყოველ სპექტაკლს ესწრება რეჟისორის ასისტენტი, რომელიც პატარა გადახვევას სპექტაკლიდან არ გაპატიებს და სპექტაკლის შემდეგ მიგითითებს, თუ არ შედგა სპექტაკლი ისე, როგორც ეს პრემიერის დღეს იყო, როგორც დადგა რეჟისორმა. ყველა მსახიობი, ზუსტად იმ უკვე გაკეთებულ “ჩარჩოებში” უნდა იყოს მოქცეული. ასეთი მიდგომით სპექტაკლი არასოდეს დუნდება, ფუჭდება თუ იშლება. ყველას საკუთარი, ინდივიდუალური გამოცდილება აქვს თავის თავზე მუშაობის. ჩემს შემთხვევაში ეს აისახება ფორმაში ყოფნით, სწორი კვებით, სპორტით, გონების ვარჯიშით, კითხვით, დაკვირვებით, განცდილის და ნანახის დამახსოვრებით. მე, როგორც გამოცდილი მსახიობი, გერმანელ მსახიობებსაც მივცემდი რჩევას და შენიშვნასაც. ბევრი დამწყები მსახიობი სასცენო მეტყველებას დიდ ყურადღებას არ აქცევს და ფიქრობს, რომ მისი მეტყველება სცენაზე პრობლემებს არ ქმნის. ბევრჯერ ქებაც მიმიღია მაყურებლისგან, სხვა გერმანელ მსახიობებთან შედარებით, რომ ჩემი გერმანული მეტყველება, ყველაზე მკაფიო და გამართული იყო. საკუთარ მეტყველებაზე ხმის ტემბრზე, მკაფიოდ და გასაგებად საუბარზე მუშაობა, ყველა მსახიობისთვის არის ძალიან დიდი და აუცილებელი პროცესი. მახსოვს, თეატრში გვყავდა მეტყველების პედაგოგი. ყველას შეეძლო, 45 წუთი ჰქონოდა მეცადინეობა, სხვებს რომ ეზარებოდათ, მე 2 -ჯერ ან 3-ჯერ 45 წუთს ვესწრებოდი ხოლმე.
მსახიობობა ძალიან მიყვარს. მაქსიმალისტი ვარ და შევეცადე ჩემს ცხოვრებაში მაქსიმუმი გამეკეთებინა. იმას ვაკეთებდი, რა შესაძლებლობაც მომეცა, მაგრამ უფრო მეტს დავამატებდი შემოქმედებითი თვალსაზრისით.
 
საჭიროა მიზანდასახულობა, მოთმინება, ყოველდღიური განვითარება და მუშაობა საკუთარ თავზე! თუ რამე შანსი მოგეცემათ, აუცილებლად გამოამჟღავნეთ! მომთხოვნი იყავით საკუთარი თავის მიმართ! ნუ დამშვიდდებით დღევანდელი მიღწევებით. ადამიანი თვითონ არის თავის ბედის მჩარხავი.
 
ბიზნესი
სინგაპურის სასამართლომ Credit Suisse-ს ბიძინა ივანიშვილისთვის 926 მილიონი დოლარის გადახდა დააკისრა

სინგაპურის სასამართლომ Credit Suisse-ს მილიარდერ ბიძინა ივანიშვილისთვის კომპენსაციის გადახდა დააკისრა, რაც შესაძლოა ასობით მილიონი დოლარს შეადგენს. ეს ბანკზე კიდევ ერთი დარტყმა გახდა. ამის შესახებ Bloomberg-ი წერს.

როგორც გამოცემა წერს, პარასკევს გამოქვეყნებული გადაწყვეტილების თანახმად, სინგაპურში დაფუძნებულმა Credit Suisse Trust Ltd.-მა დაარღვია თავისი მოვალეობა მოსარჩელეების მიმართ, რადგან ვერ იცავდა ტრასტის აქტივებს.

„სასამართლომ მისი ზარალი 926 მილიონი დოლარით შეაფასა, ეს მაჩვენებელი შემდეგ 79,4 მილიონი დოლარით შემცირდა. თუმცა, სასამართლომ ასევე თქვა, რომ თანხა შეიძლება შეიცვალოს „იმისათვის, რომ არ მოხდეს ორმაგი აღდგენა“ იმის გათვალისწინებით, რომ გასულ წელს ბერმუდის სასამართლომ ივანიშვილს ზიანის ანაზღაურება 600 მილიონ დოლარზე მეტი დააკისრა“, - წერს Bloomberg-ი.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.