,
წყარო:https://bm.ge/
როგორც გახსოვთ, პანდემიის დროს ბევრმა ქვეყანამ ლოკდაუნი გამოაცხადა და ეკონომიკა ჩაკეტა, რამაც წარმოება შეაჩერა და მიწოდების ჯაჭვები ჩამოშალა. შედეგად, გარკვეულ სექტორებში ხელოვნური დეფიციტი შეიქმნა, რამაც პროდუქტებზე არსებული მოთხოვნა და ფასები გაზარდა. ამ პერიოდში რეკორდულად გაძვირებულ საქონელს შორის მაჯის საათები მოხვდა, მაგრამ მოგვიანებით, ამ ბაზარზე ფასები დასტაბილურდა.
საქართველოში მაჯის საათების იმპორტმა რეკორდულ ნიშნულს 2018 წელს მიაღწია, როცა ქვეყანამ $14 მილიონის ღირებულების საათები შეიძინა. რეალურად, საათების იმპორტი 2009 წლის შემდეგ ფაქტობრივად ყოველწლიურად იზრდებოდა, მაგრამ პიკური მაჩვენებლის დაფიქსირების შემდეგ ვითარება მეტად არაპროგნოზირებადი გახდა. 2021 წლის შემდეგ, საათების იმპორტი მდგრადად იკლებს. 2021 წელს ამ მაჩვენებელმა $8.8 მილიონი შეადგინა, ხოლო 2022 წელს $7.7 მილიონს გაუტოლდა, როცა შარშან ქვეყანაში $6.9 მილიონის საათები შემოვიდა.
საათების იმპორტის კლების ტენდენცია მიმდინარე წელსაც ფიქსირდება. იანვარ-აგვისტოში, საქართველომ $3.8 მილიონის საათები იყიდა, როცა შარშან, ამავე პერიოდში, იმპორტმა $4.1 მილიონი შეადგინა, ანუ იმპორტმა წლიურად 5%-ით იკლო.
2009-2023 წლებში, საქართველოში საათების იმპორტის სტატისტიკა შემდეგნაირია:
2023 — $6,876,510
2022 — $7,681,800
2021 — $8,837,860
2020 — $7,066,590
2019 — $11,670,550
2018 — $14,072,890
2017 — $6,921,590
2016 — $5,971,900
2015 — $5,866,760
2014 — $4,411,480
2013 — $3,977,490
2012 — $4,100,370
2011 — $4,034,350
2010 — $2,729,180
2009 — $1,444,350
ყველაზე დიდი ღირებულებით საათები შვეიცარიიდან შემოდის, რაც გასაკვირი საერთოდ არ არის, რადგან ჟამთაღწერის ინდუსტრიის აკვანი და Rolex-ის, Patek Philippe-ის, Audemars Piguet-ს და სხვა დიდი ბრენდების სამშობლო, სწორედ ისაა. გასულ წელს, შვეიცარიიდან საქართველოში $2.6 მილიონის ღირებულების მაჯის საათები შემოვიდა, რაც ჯამური იმპორტის 38%-ია. შვეიცარიის შემდეგ, ყველაზე დიდი ღირებულებით საათები ჰონგ-კონგიდან, ჩინეთიდან, არაბთა გაერთიანებული საამიროებიდან და გერმანიიდან შემოდის.
მიმდინარე წლის იანვარ-აგვისტოში, შვეიცარიიდან $1.1 მილიონის საათები შემოვიდა, ანუ საათების იმპორტში შვეიცარიის წილი 28%-მდე შემცირდა, რაც შეიძლება მიანიშნებდეს იმაზე, რომ წელს, ქვეყანაში უფრო ნაკლები ძვირად ღიღებული საათი შემოდის, ვიდრე ადრე. წლევანდელ იმპორტში შვეიცარიასთან ერთად იგივე ქვეყნებს ვხედავთ, რასაც შარშან, მაგრამ სტატისტიკაში ასევე გამოჩნდა გაერთიანებული სამეფო.
დღგ-ის გადახდისგან თავის არიდება რთულდება - საქმე ის არის, რომ 2024 წლის ოქტომბრიდან ძალაში შევიდა ფინანსთა სამინისტროს ახალი რეგულაცია, რომელიც მნიშვნელოვნად შეცვლის დამატებული ღირებულების გადასახადის (დღგ) გადახდისგან თავის არიდების მიზნით შექმნილი სუბიექტების მიმართ სახელმწიფოს დამოკიდებულებას. ეს ცვლილება განსაკუთრებულ გავლენას მოახდენს როგორც მეწარმე ფიზიკურ პირებზე (ინდივიდუალური მეწარმე, მიკრობიზნესი, მცირე ბიზნესი, ფიქსირებული გადასახადის გადამხდელი პირი), ასევე ნებისმიერ წვრილ, ქსელურ, კომპანიებზე.
რა უნდა იცოდეს ბიზნესმა აღნიშნულ ცვლილებებთან დაკავშირებით - ახალ რეგულაციასთან დაკავშირებულ დეტალებს BMG-ისთან DGN Consulting-ის საგადასახადო მენეჯერი ანა ლობჟანიძე განმარტავს.
- კონკრეტულად რას გულისხმობს ფინანსთა მინისტრის გამოცემული ახალი რეგულაცია?
- 2024 წლის ოქტომბრიდან ამოქმედდა ცვლილებები ფინანსთა სამინისტროს N996 ბრძანებაში, რომლებიც დღგ-ის გადახდისგან თავის არიდების სქემების აღკვეთისკენ არის მიმართული. გარკვეული კრიტერიუმების დაკმაყოფილების შემთხვევაში, საგადასახადო ორგანოს უფლება აქვს, რამდენიმე დამოუკიდებელი სუბიექტი განიხილოს ერთ გადამხდელ პირად და ყველა სუბიექტის შემოსავალი ერთობლივად დაბეგროს. აღნიშნული ცვლილება ეხება იმ ბიზნესებს, რომლებიც ახორციელებენ ბიზნესის დანაწევრებას, რათა არ დაუფიქსირდეთ წლიური ბრუნვა 100 000 ლარზე მეტი და ამ მიზნით არეგისტრირებენ სხვა ბიზნესსუბიექტებს, იურიდიული სუბიექტის ან ინდივიდუალური მეწარმის სახით. აღნიშნული სქემით ბიზნეს სუბიექტები თავს არიდებენ დღგ-ის გადახდას.
- რა კრიტერიუმებით იხელმძღვანელებენ საგადასახადო ორგანოები?
- თუ რამდენიმე ბიზნესი აკმაყოფილებს შემდეგ კრიტერიუმებს, მათ საგადასახადო ორგანო ერთ გადამხდელ პირად განიხილავს. კრიტერიუმები შემდეგია:
1. საქმიანობასთან დაკავშირებულ გადაწყვეტილებებს ერთი და იგივე პირი იღებს;
2. საქმიანობის ადგილი და შინაარსი იდენტურია;
3. რომელიმე სუბიექტი დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული არ არის.
ამასთანავე, განმარტებულია, თუ რა პირობებში მიიჩნევა გადაწყვეტილებები ერთი და იგივე პირის მიერ მიღებულად. მაგალითად, თუ გადაწყვეტილებები მიიღება ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა კონტრაქტორების შერჩევა, ფასების განსაზღვრა, დასაქმების პირობები ან ინვესტიციების განხორციელება.
- როგორ იმოქმედებს ეს ცვლილებები ბიზნესზე?
- ამ ცვლილებების მიზანია, გააძლიეროს საგადასახადო ორგანოების უფლებამოსილება და ხელი შეუშალოს დღგ-ს გადახდისგან თავის არიდების სქემებს. ეს ზომები ხელს შეუწყობს თანაბარი კონკურენტული გარემოს შექმნას მცირე და საშუალო ბიზნესებისთვის. თუმცა, ბიზნესმა ყურადღებით უნდა დაიცვას რეგულაციები და გაითვალისწინოს ახალი წესები, რათა თავიდან აირიდოს პოტენციური ჯარიმები და დამატებითი შემოწმებები. რაც შეიძლება ითვალისწინებდეს დღგ-ს გადამხდელად ნებაყოფლობით რეგისტრაციას და შესაბამისად, საქონლის/მომსახურების ფასში დღგ-ის ასახვას.
- რას ურჩევდით ბიზნესს ამ ცვლილებების გათვალისწინებით?
- ბიზნესი ყურადღებით უნდა დააკვირდეს საკუთარ საქმიანობას და დარწმუნდეს, რომ საქმიანობის პროცესში ითვალისწინებს კანონმდებლობით დადგენილ ახალ კრიტერიუმებს და მიდგომებს. ამ ცვლილებების მიზანია, გააძლიეროს საგადასახადო ორგანოების უფლებამოსილება და ხელი შეუშალოს დღგ-ს გადახდისგან თავის არიდების სქემებს. ეს ზომები ხელს შეუწყობს თანაბარი კონკურენტული გარემოს შექმნას მცირე და საშუალო ბიზნესებისთვის. თუმცა, ბიზნესმა ყურადღებით უნდა დაიცვას რეგულაციები და გაითვალისწინოს ახალი წესები, რათა თავიდან აირიდოს პოტენციური ჯარიმები და დამატებითი შემოწმებები.
წყარო:https://bm.ge/
