USD 2.6729
EUR 2.8469
RUB 2.8628
თბილისი
რა ვითარებაა უკრაინაში ამ დროისთვის
თარიღი : 03.05.2023  142
- ბახმუტის ირგვლივ სიტუაცია კრიტიკულია. თუკი ქალაქის ურბანულ სივრცეში რუსულ ნაწილებს აღმოსავლეთ რაიონებშიც კი უჭირთ სწრაფი გადაადგილება, ქალაქის შემოგარენში, ფლანგებიდან შედარებით წარმატებით მოძრაობენ. უკრაინელები ახერხებენ და კვლავ ფლობენ მომარაგების არტერიას ბახმუტი-ჩასივ იარის გზის სახით, მაგრამ სოფელ ხრომოვესთან, რომელზეც აღნიშნული გზა გადის, რუსები საკმაოდ ახლოს არიან.
უკრაინელები ბახმუტში როტაციას ახორციელებენ - ქალაქიდან გარკვეული ნაწილები გადის და სხვა შედის. ეს შეიძლება უკანდახევის მოსამზადებელი სამუშაო იყოს ან პირიქით, გამოცდილი დანაყოფებით კონკრეტული პოზიციების შენარჩუნებას ემსახურებოდეს ქალაქში.
სავარაუდოა, რომ ქალაქის აღმოსავლეთ ნაწილი რუსების კონტროლქვეშ გადავა, რადგან მისი დაცვა და მომარაგება ჭირს, მით უფრო რომ ხიდები აფეთქებულია თავად უკრაინელთა მიერ. ცოცხალი ძალა ეტაპობრივად დატოვებს აღმოსაველთს, თუმცა რუსების მიერ ტერიტორიის სწრაფი კონტროლი რამდენად იქნება შესაძლებელი ეს ცალკე საკითხია - ქალაქის ის ნაწილი, რომლიდანაც უკრაინელები გამოვლენ ტანკსაწინააღმდეგო და ქვეითსაწინააღმდეგო მახეებით აუცილებლად იქნება გამაგრებული.
- უკრაინაში 28 ერთეული "ჩელენჯერ 2" ტანკი ჩავა. ბრიტანელები თავდაპირველად 14 ტანკს გამოდიოდნენ, მაგრამ შემდგომი შეფასებით მათი რაოდენობა გაორმაგდა. "ჩელენჯერ 2" ძალიან ძლიერი ტანკია, ეფექტური დაცვითა და პრაქტიკულად სრულად განადგურების უპრეცედენტო შემთხვევით, თუკი მეგობრულ ცეცხლს არ ჩავთვლით, რომლითაც ბრიტანელებმა თავად გაანადგურეს საკუთარი ტანკი.
- არის ვერსია, რომ რუსეთი ზაპორიჟიასა და ხერსონის ოლქს მოლაპარაკებებისათვის ინახავს - ყირიმსა და დონბასში გადასაცვლელად. რუსეთისათვის ნათელია, რომ ვერც ხერსონის და ვერც ზაპორიჟიას (ქალაქები) აღებას რუსეთი ვერ შეძლებს, ამიტომ ადმინისტრაციულ ცენტრად მელიტოპოლი აქვთ გამოცხადებული. რეალურად კი მათი ეფექტური კონტროლი ყოველგვარი ბუნებრივი ბარიერის გარეშე, შუა მდელოებზე აქტიური ომის პერიოდში ძალიან ძვირი უჯდებათ. ამ რეალობის გათვალისწინებით, რუსეთს მათი შენარჩუნება პერმანენტული შეტევის მცდელობით თუ შეუძლია, რაც რესურსების უზომო ხარჯვასთანაა დაკავშირებული ხოლო რამდენად წარუმატებელია ეს შეტევები რამდენჯერმე ვიხილეთ უკვე. ამასთან, მთელი ზაპორიჟიას რაიონი უკრაინული არტილერიის დარტყმების ქვეშ იმყოფება და ამის მასშტაბები არ კლებულობს - მატულობს.
ცხადია, უკრაინელები მსგავს მოლაპარაკებაზე არ აპირებენ წასვლას, მაგრამ რუსებს აშკარა გამოფიტვა დაეტყოთ. დაპირებული და დაანონსებული შეტევა ფრონტის ამ მიმართულებით ვერც კი წამოიწყეს. ორიხივისაკენ გადაადგილების მცდელობა კი ორ დღეში უკანდახევით დაასრულეს.
ზაპორიჟია ადვილი დასაცავი არ არის - სტეპური, უტყეო გარემო და დიდი დასახლებების სიმცირე დამცველს საკმაოდ რთულ მდგომარეობაში აყენებთ. რეალურად, რუსებს ხერსონისა და ზაპორიჟიას ოლქების შენარჩუნება ყველაზე მეტად გაუჭირდება. თუმცა ზაპორიჟია ერთგვარი ფარია ყირიმისათვის, რომელშიც მთელ საზღვაო პერიმეტრზე სანგრებია გათხრილი და ფორტიფიკაციების მოწყობა მიმდინარეობს რუსების მხრიდან.
- ბრიტანული ჟურნალი "ეკონომისტი" წერს, ჩინეთის პოზიციაზე უკრაინაში. ანალიზი ისეთია, როგორც მოსალოდნელი იყო - ჩინეთს რუსეთის დასავლეთის ხელით დამარცხება არ აწყობს, მაგრამ კმაყოფილია იმით, რომ დასავლეთის ფოკუსი აღმოსავლეთ აზიიდან მოშორებული და ევროპაზეა დაბრუნებული. ეს პეკინს საკუთარი საგარეო პოლიტიკის უფრო თამამად განხორციელების საშუალებას აძლევს იმ რეგიონებში, რომლებიც ომამდე ან რუსეთის უკანა ეზოდ იყო მოაზრებული - ცენტრალური აზიის ქვეყნები - ან აშშ და მისი მოკავშირეები ედავებოდნენ - სამხრეთ ჩინეთის ზღვა. ცხადია, რუსეთი ჩინეთის მოკავშირე არ არის და პეკინში ეს კარგად იციან. დასუსტებული რუსეთი დასუსტებულ დასავლეთთან ერთად ჩინეთის გაძლიერებას ნიშნავს.
მაგრამ ჩინეთი თავის რეპუტაციაზე ზრუნავს და "ეკონომისტის" მიხედვით პეკინი ძალიან გაბრაზებულია რუსეთის მხრიდან ინფორმაციის გამოჟონვაზე, რომლის მიხედვითაც ჩინეთი კრემლს დახმარებას აღუთქვამს. ამით ჩინეთის, როგორც ფორმალურად ნეიტრალური სახელმწიფოს რეპუტაციაც ზარალდება. ამიტომ შემდგომში რა ფორმაში და რამდენად ღიად გაგრძელდება რუსულ-ჩინური სამხედრო ურთიერთობა - უცნობია.
სხვათა შორის ჩინეთში უკვე დაიწყო იმ ისტორიული რუკების ბეჭდვა, რომელზეც რუსული ქალაქები აღმოსავლეთ აზიაში ჩინური ტოპონიმებით არის გაფორმებული. თითქოს არაფერი, მაგრამ მსგავსი ნაბიჯები სერიოზული განცხადების ტოლფასია. დასავლეთში გახიზნული რუსი ანალიტიკოსები თავად ადარებენ ამ მდგომარეობას როგორც რუსეთის ყელთან მიდებულ ჩინურ ცელს, რომელზეც რუსეთში არავინ საუბრობს.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.