USD 2.7252
EUR 3.1599
RUB 3.4691
თბილისი
რა ვითარებაა ამ დროისთვის უკრაინაში - გიორგი კობერიძე
თარიღი:  472
2023 წლის 13-14 სექტემბრის შეჯამება უკრაინაში:
- უკრაინელთა მხრიდან საბოლოო დაწოლა ხორციელდება ბახმუტის სამხრეთით მდებარე კლიშჩიივკაზე, ანდრიივკასა და კურდიუმივკაზე. დღეს უკრაინის თავდაცვის სამინისტრომ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ანდრიივკა გათავისუფლებულ იქნა რუსეთის კონტროლისაგან, მაგრამ ადგილზე მყოფმა სამხედროებმა უარყვეს ეს ინფორმაცია და აღნიშნეს, რომ ინტენსიური საბრძოლო მოქმედებები სამივე წერტილში კვლავ აქტიურია. ამასთან, უკრაინული შეტევა საკმაოდ დიდ მანძილზეა გავრცელებული, მათ შორის ბახმუტის დასავლეთ გარეუბანშიც.
- შავ ზღვაში რუსულ საბრძოლო და საპატრულო ხომალდებზე უკრაინული წყლის დრონების მხრიდან თავდასხმები მიმდინარეობს. რუსეთს საზღვაო ბლოკადის განხორციელება ძალიან ძვირი უჯდება. უკრაინელთა მხრიდან ნავთობის კოშკურების გათავისუფლების შემდეგ, რუსებს სარადარო ინფორმაციაც აღარ აქვთ ძველებურად ეფექტური.
- გამთენიას ევპატორიაში რუსეთის ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემა S400-ზე "ნეპტუნის" ტიპის რაკეტებით იერიში იქნა მიტანილი. ეს ერთ-ერთი ყველაზე ძვირადღირებული და ლიმიტირებული სისტემაა. ყირიმის ჰაერიდან ეფექტური დაცვა რუსეთს ძალიან გაუჭირდება. ღიმილისმომგვრელია, რომ ამ ფონზე მარია ზახაროვა უკრაინელებს დაემუქრა, ყირიმის ხიდზე არ მიიტანოთ იერიში თორემ პასუხი მკაცრი იქნებაო.
- ATACMS-ის ტიპის რაკეტების გადაცემაზე მოლაპარაკებები საბოლოო ეტაპზეა და სავარაუდოდ პოზიტიური შედეგებით დასრულდება.
- რუსეთისათვის იარაღის (ძირითადად ჭურვების) მთავარი მიმწოდებელი ჩრდილოეთ კორეაა. კიმ ჩენ ინის გუშინდელი მოსკოვური ვოიაჟის შემდეგ სავარაუდოა, რომ რუსეთის მხრიდან ჩრდილოეთ კორეაზე დამოკიდებულება კიდევ გაიზრდება, მით უფრო რომ არტილერიის მხრივ ფხენიანი მნიშვნელოვან არსენალს ფლობს. თუმცა გასათვალისწინებელია ისიც, რომ მოსკოვის ჩრდილოეთ კორეასთან მიტმასნება მის პოლიტიკურ რეპუტაციაზე ძალიან მოქმედებს, ხოლო ფხემნიანზე დამოკიდებულება ირიბად ჩინეთზე დამოკიდებულებასაც მოასწავებს. თუმცა ვნახოთ, ზოგადად, ჩრდილოეთ კორეაც ვაჭრობს ყველასთან და რუსეთში საჩვენებელი ვიზიტი მხოლოდ რუსეთისაგან ფულისა და რესურსების წამოღება არ იქნება. ეგ ისეთი რეჟიმია, ვინც მეტს შესთავაზებს იმის თამაშს დაჰყვება.
- ნიუ-იორკ თაიმსი მიმოიხილავს უკრაინელთა საჭიროებებს და აცხადებს, რომ ომის მაღალი ინტენსივობიდან გამომდინარე სასწრაფოდაა სამხედრო პროდუქცია გასაორმაგებელი. ზოგადად, ამ ომმა ანახა რომ ასეთი მასშტაბისა და ხანგრძლივობის საბრძოლო მოქმედებებისათვის არც დასავლური წარმოების ომამდელი ტემპი კმაროდა და არც რუსული. ახლა რუსეთმა წარმოება თავის მაქსიმუმზე აიყვანა და პრაქტიკულად ინდუსტრიის დიდი ნაწილი ომისაკენ მომართა. დასავლეთშიც მოხდება ამ მიმართულებით ცვლილებები.
ამასთან, დღეს ბორის ჯონსონმა ბრიტანულ ჟურნალ Spectator-ში გამოაქვეყნა სტატია და აღნიშნა, რომ იმაზე მეტი იარაღის მიწოდებაა საჭირო, ვიდრე ეს ახლა ხდება. მან აღნიშნა, რომ თუკი რუსეთი გაიმარჯვებს პირველი საფრთხე ბალტიისპირეთსა და საქართველოს დაუდგება, ხოლო დასავლური სამართლებრივი დღის წესრიგი სწრაფადვე დასრულდება.
- რუმინეთში, ნაფარულ ვიქტორიაში მეორე რუსული დრონის ნამსხვრევი იპოვეს. რუმინეთმა სამხედრო ძალების გადასროლა მოახდინა ამ მიმართულებაზე.
- ევროპარლამენტმა ლუკაშენკა ომში პასუხისმგებლად გამოაცხადა და მოუწოდა სისხლის სამართლის სასამართლოს მასზეც დაიწყოს გამოძიება.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
ანალიტიკა
უკრაინაში საბრძოლო მოქმედებების ანალიზი - გიორგი კობერიძე
- რუსული იერიში გრძელდება დონეცკის ოლქში. პოკროვსკიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთით რუსული მოიერიშე ნაწილები კვლავ ფლანგებიდან, ბრტყელტუჩას მანევრის განხორციელებას ცდილობენ უკრაინელი მცველების წინააღმდეგ. მათი მიზანია ტორეცკედან კოსტიანტინივკამდე, ან კიდევ უფრო ჩრდილოეთით, დრუჟივკამდე ყველა იმ ტერიტორიის ათვისება, რომელშიც ახლა უკრაინელები აკონტროლებენ.
 
ამის წარმატებით განხორციელების შემთხვევაში კი კრამატორსკისაკენ გაჭრას შეეცდებოდნენ. იმ ფონზე, რომ რუსული წინსვლა ნელია, უკრაინელთა ალყაში მოხვედრის საფრთხე მცირეა. ამასთან, იმდენად ნელა მიიწევენ რუსები წინ, რომ უკრაინელები ახერხებენ ზურგში ახალი თავდაცვითი პოზიციების აგებას, რაც რუსულ წინსვლას კიდევ უფრო აფერხებს. კრამატორსკი და სლავიანსკი და მისი შემოგარენი ციხე-სიმაგრედაა ქცეული. ამაზე ჯერ კიდევ 2023 წლიდან საუბრობდნენ. ზოგადად ფრონტის ხაზი ბოლო ორი წელიწადია ამ მიმართულებაზე ძალიან ნელა იცვება.
 
თუკი რუსებს დრუჟივკა-კოსტიანტინივკასაკენ სვლა არ გამოუვიდათ, ცხადია არის შანსი დასავლეთით განავითარონ შეტევა, რათა პოკროვკის მოექცნენ თავზე.
 
- რუსული იერიში გრძელდება დონეცკის ოლქის დასავლეთით, უშუალოდ პოკროვკისა და მის შემოგარენში. აქაც, რუსებს წინსვლა შესამჩნევად ნელი აქვთ და რაც მთავარია მათ რიგებში მსხვერპლია ძლიან დიდი. პოკროვსკი ომამდე 60 ათასიანი დასახლება იყო. მას რუსები ერთი წელია უტევენ, ხოლო მთელს ამ სექტორს - წელიწადნახევარია.
 
რუსული არმიის ძირითადი ნაწილები სწორედ პოკროვსკისა და ტორეცკე-ჩასივ იარის მიმართულებაზე არიან თავმოყრილები. გენერალური შტაბის უფროსის, სირსკის განმარტებით დაახლოებით 700 ათასი რუსი სამხედროა უკრაინაში, რომელთაგანაც 500 ათასი აღმოსავლეთის ფრონტზეა გადასროლილი.
 
- მაისში დაწყებული რუსული შეტევა სუმის ოლქზე დასტაბილურებული და ზოგიერთ ნაწილში სრულად შეჩერებულია. მეტიც, უკრაინელებმა გაათავისუფლებს რუსების მიერ დაკავებული დასახლება ანდრიივკა და მისი შემოგარენიც. ბრძოლა ოლეკსივკას მიმართულებით მიმდინარეობს. უკრაინამ ინიციატივა დაიბრუნა ამ სექტორში. მომდევნო დღეები უკეთ გამოაჩენს სურათს.
 
სუმის ოლქი რუსეთის კურსკის ოლქს ესაზღვრება. რუსები, გარდა სასაზღვრო სოფლების დაკავების მცდელობისა, ცდილობდნენ გაჰყოლოდნენ სუმი-სუჯას მაგისტრალს, თუმცა ჯერჯერობით იუნაკივკას ვერ გასცდნენ ისინი. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ამ მონაკვეთში საზღვრიდან 7 კილომეტრში შეიწიეს მხოლოდ. რუსების მიერ ოკუპირებული ყველაზე დიდი სივრცე კი საზღვრიდან 15 კილომეტრია.
 
იუნაკივკასათვის ინტენსიური ბრძოლა გრძელდება. ამ პატარა ქალაქის სამხრეთ-აღმოსავლეთით დიდი ტყიანი საფარია და მის ხელში ჩაგდებას ცდილობენ რუსები. აქედან არამხოლოდ სუმის მიმართულებით შეუძლიათ აწარმოონ ინტენსიური საარტილერიო დარტყმები, არამედ ტყეში შედარებით ფარულად გადაადგილდნენ კიდეც. უკრაინელებმა ჩაშალეს რუსების მცდელობა სწრაფად დაეკავებინათ დასახლება.
 
და ეს იმ ფონზე, რომ რუსების 50 ათასიანი დანაყოფია მობილიზებული ამ მიმართულებაზე. ეს კი საკმაოდ უმნიშვნელო შედეგია თან თუკი გავითვალისწინებთ იმ პროპაგანდისტულ და პოლიტიკურ კამპანიას, რომელიც სუმის ოლქის ოკუპაციაზე იყო გაკეთებული. სხვათა შორის პუტინმაც ისაუბრა სუმის შესახებ. ჯერჯერობით კრემლი ისე ფუთავს სიტუაციას თითქოს ინიციატივა მხოლოდ მათ ხელში იყოს და თავად წვეტდნენ სადამდე წაიწევენ წინ და რას უზამენ სუმის ოლქს.
 
თუკი რუსეთის მხრიდან ეს ზაფხულის მთავარი შეტევაა მაშინ საკმაოდ ცუდ შედეგს აჩვენებენ ისინი. მაგრამ ჰიპოთეტურად არ არის გამორიცხული კიდევ სხვა ჩანაფიქრი ჰქონდეთ მათ.
 
- სირსკიმ კომენტარი გააკეთა რუსეთის სუჯას ოლქზე. მან აღნიშნა, რომ უკრაინელები კვლავ ინარჩუნებენ რამდენიმე პლაცდარმს რუსეთში და რომ უკრაინა არ აპირებს შეტევით ოპერაციებზე უარის თქმას.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.