USD 2.7285
EUR 3.0428
RUB 2.9409
თბილისი
რა მდგომარეობაა უკრაინა-რუსეთის ომში, დღევანდელი მდგომარეობით - გიორგი კობერიძე
თარიღი:  202

რუსეთ-უკრაინის ომი [შეჯამება | 25.09.2024]: - გაეროს გენერალური ასამბლეიდან ისევე როგორც უშიშროების საბჭოში ბოლო ორი დღეა რუსული აგრესიის წინააღმდეგ ძალიან კრიტიკული და ღია განცხადებები კეთდება. განსაკუთრებით საინტერესო იყო ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მდივნის დევიდ ლემის განცხადება, რომელმაც აღნიშნა, რომ რუსეთი იმპერიალიზმის დაბრუნებას ცდილობს საერთაშორისო პოლიტიკაში და რომ ის ომს არამხოლოდ უკრაინის წინააღმდეგ, არამედ პრეცედენტულად, მსოფლიო მშვიდობის წინააღმდეგაც აწარმოებს. ბრიტანეთისა და აშშ-ს წარმომადგენლებმა ღიად განაცხადეს, რომ უკრაინას ბოლომდე დაუჭერენ მხარს. მალე პრეზიდენტი ბაიდენი პრეზიდენტ ზელენსკის შეხვდება, სადაც დასავლური შეიარაღების რუსეთის ტერიტორიის სიღრმეში გამოყენებაზე იმსჯელებენ. საინტერესო იყო ზელენსკის განცხადებაც, რომელმაც არამხოლოდ დასავლეთს მიმართა დახმარებისათვის, არამედ გლობალურ სამხრეთსაც, პირველ რიგში კი რუსეთის სასარგებლო ნეიტრალური პოზიციის მქონე ინდოეთსა და ბრაზილიას და აღნიშნა, რომ მათი როლი მშვიდობაში მნიშვნელოვანია. ეს ჭკვიანური ნაბიჯია, რადგან უკრაინის პრეზიდენტმა იმ ქვეყნების წონას გაუსვა ხაზი, რომლებიც არცთუ წარმატებით, მაგრამ ისედაც ცდილობენ საკუთარი პოლიტიკური წონის წარმოჩენას. ეს კი მხოლოდ სასარგებლო შეიძლება აღმოჩნდეს. მნიშვნელოვანი სიტყვა ჰქონდა გერმანიის საგარეო საქმეთა მინისტრ ანალენა ბერბოკს, რომელმაც აღნიშნა, რომ მშვიდობა მხოლოდ უკრაინის უსაფრთხოების გარანტიითა და სუვერენიტეტის დაცვით იქნება მიღწეული. უსაფრთხოების გარანტია რთულია იყოს ნატოში წევრობის გარდა სხვა რაიმე. - უკრაინელმა დანაყოფმა ხარკივის (ხარკოვის) ოლქში, სასაზღვრო დასახლება ვოვჩანსკის აგრეგატის ქარხნის ტერიტორიაზე ჩარჩენილი რუსული ნაწილები გაანადგურა და ტერიტორია გაათავისუფლა. რუსები ამ მონაკვეთზე ივნისიდან მოყოლებული იყვნენ ბლოკირებული. იერიშში მონაწილეობდა უკრაინის სამხედრო დაზვერვის სპეციალური დანაყოფი და ბელარუსი მოხალისეები. ამაზე საპასუხოდ რუსულმა არტილერიამ და ავიაციამ კვლავ მშვიდობიან ქალაქ ხარკივზე მიიტანა იერიშები, სადაც მრავალსართულიანი კორპუსები და მოსახლეობა იქნა განადგურებული. - რუსეთში ონლაინ გაწვევა 1 იანვრიდან დაიწყება. გაწვევა დიდი მასშტაბის იქნება და 250 ათას სამხედრომდე მოიცავს. გაწვევა მოქალაქეებს არამხოლოდ ფოსტით მიუვათ, არამედ საიტზეც გამოაქვეყნებენ. თუნდაც რუსმა მოქალაქემ არ ნახოს გაწვევა, ის მაინც მიღებულად ჩაითვლება და იგი ქვეყანას ვეღარ დატოვებს. ჯერჯერობით ონლაინ გაწვევა მხოლოდ რიაზანსა და მარი ელის რესპუბლიკაში მუშაობს. გაწვეულთა და მობილიზებულთა რიცხვი შეიძლება კიდევ უფრო გაიზარდოს. - რუსეთის თავდაცვის ბიუჯეტი 2025 წელს 142 მილიარდი დოლარი იქნება. რუსეთის თავდაცვას სახელმწიფო ხარჯების 40% მოხმარდება. ეკონომიკური და წარმოების ხარჯების გათვალისწინებით კი ეს ციფრი უფრო მაღალ მაჩვენებელს მიაღწევს. ამ ციფრების გათვალისწინებით, ნათელი ხდება, რომ რუსეთი ტოტალური ომის რელსებზეა გადასული და თავის მაქსიმუმს ჩადებს მომდევნო წელს. ეს იქიდანაც ჩანს, რომ წინასწარი ანონსით, 2026-27 წლებში თავდაცვის ბიუჯეტისა და წარმოების ხარჯების შემცირებაა მოაზრებული. ანუ რუსეთი, როგორც უკრაინული უშიშროება ამტკიცებდა, ომის ბედის გადაწყვეტას 2025 წლის ბოლომდე, ან 2026 წლის დასაწყისისათვის გეგმავს. - რუსები დონეცკის ოლქში საკვანძო ქალაქ ვუჰლედარს უტევენ. შეტევა პრაქტიკულად სამი მხრიდან - აღმოსავლეთიდან, სამხრეთიდან და დასავლეთიდან - მიმდინარეობს. მხოლოდ ჩრდილოეთის გასასვლელია შედარებით მყარად უკრაინელთა ხელში. ვუჰლედარს რუსები 2023 წლის დასაწყისიდან უტევენ, მაგრამ ჯერჯერობით წარუმატებლად. რუსები სახმელეთო იერიშების გარდა ძალიან მასშტაბურ საარტილერიო დაბომბვას ახორციელებენ. უკრაინელები ინარჩუნებენ პოზიციებს, მიუხედავად იმისა, რომ რუსულმა ავანგარდმა აღმოსავლეთიდან ქალაქში შესვლა სცადა. ქალაქი ვუჰლედარი ქალაქი დონეცკის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარეობს. ვუჰლედარი დონეცკში ცენტრალური რკინიგზის სიახლოვესაა გაშენებული და ვოლნოვახას კვანძიდან სულ რაღაც 25 კილომეტრში მდებარეობს. მისი დაკავების შემთხვევაში რუსების შემდგომი სამიზნე სავარაუდოდ კურახოვე იქნება - ქალაქი დონეცკის დასავლეთით - და ველიკა ნოვოსილკა, რომლის შემოგარენიც უკრაინელებმა 2023 წლის კონტრშეტევისას გაათავისუფლეს. თუმცა 2023 წელს ვუჰლედარისათვის ბრძოლა რუსებისათვის გამორჩეულად მძიმე გამოდგა. მაშინ ცოცხალი ძალის გარდა მძიმე ტექნიკის სასაკლაო იყო ქალაქის სამხრეთით არსებული დანაღმული მდელოები. რა იქნება ახლა - მალე ვიხილავთ. - რუსეთში, არხანგელსკში, პლესეცკის კოსმოდრომზე რუსებმა კონტინენტთაშორისი ბალისტიკური რაკეტა სარმატის გამოცდა სცადეს. რაკეტა გაშვებისთანავე აფეთქდა და კოსმოდრომის გამშვები ზონა გაანადგურა. სარმატი 2023 წელს იქნა შექმნილი და მისი გამოცდით კრემლს ძალის დემონსტრირება სურდა. - უკრაინელები აგრძელებენ რუსული იარაღის საწყობების დაბომბვას. ბოლო სამი დღეა უკრაინელების სამიზნე კრასნოდარის ოლქია, სადაც უკრაინული დრონები რუსულ საწყობებსა და ნავთობტერმინალებს ბომბავენ კვლავ. კრასნოდარის ოლქი საქართველოს ესაზღვრება. - დიდი ცვლილება არ არის კურსკის ოლქში. ორივე მხარე ინარჩუნებს ინიციატივას, თუმცა კონტროლის თვალსაზრისით მხოლოდ ისაა ცვლილება, რომ უკრაინელებმა სასაზღვრო ზონაში ჰორიზონტალურად გააფართოვეს კონტროლი გლუშკოვოს რაიონში. რუსების რაოდენობა კურსკში 50 ათასს აღწევს. მიუხედავად 1/5-ზე შეფარდებისა, რუსების სასარგებლოდ, რუსები დადგენილ დრომდე - პირველ ოქტომბრამდე - ვერ ახერხებენ კურსკის ოლქში უკრაინელების განდევნას. ზოგადად თარიღებისა და წითელი ხაზების დადგენა რუსეთის საინფორმაციო ომის დიდი სუსტი წერტილი გამოდგა. - Financial Times რუსულ სამხედრო ტაქტიკას აღწერს უკრაინაში და ამბობს, რომ დიდად რუსული მიდგომები არ შეცვლილა - ცოცხალი მასის მობილიზაციით ჯერ რკალისებური ალყის შექმნა და შემდეგ იქ ბლოკირებული ნაწილების ან განადგურება ან ევაკუაციის იძულება. რუსები ამ ტაქტიკას "ქვაბების შექმნას" უწოდებენ, რომლის მიხედვითაც ან სრული ალყა შეიქმნება და შიგნით მყოფები განეიტრალდებიან ან იძულებულები იქნებიან დატოვონ ტერიტორია. მხოლოდ შესამჩნევი ტექნოლოგიური უპირატესობით შეიძლება ამ ტაქტიკის წინააღმდეგ ეფექტური ბრძოლა და რიცხობრივი უპირატესობის მინიმიზაცია. - პუტინი ისევ ბირთვული იარაღით იმუქრება. თუკი ვინმე რუსეთის ტერიტორიაზე დასავლურ იარაღს ჰაერიდან გამოიყენებსო. არადა ორი ფაქტორია აქ: 1. ჰაერიდან რუსეთის ტერიტორია დრონებით აქტიურად ისედაც იბომბება; 2. პუტინს თუ დავუჯერებთ უკრაინის ლუგანსკის, დონეცკის, ხერსონის, ზაპორიჟიასა და ყირიმის ოლქებიც რუსეთის ტერიტორიაა, მაგრამ მის დაბომბვაზე ხმას არ იღებს. საერთოდაც კურსკის ოლქის ნაწილია ოკუპირებული და ამაზე არ იღებს ხმას. სერიოზულად პუტინის მუქარებსა და წითელ ხაზებს ცოტაღა აღიქვამს. მან პირველივე დღეებიდან დაიწყო მათზე საუბარი და სრულიად ყველა წითელი ხაზი გადაიკვეთა - ყირიმის ხიდის აფეთქებიდან დაწყებული, ნატოს გაფართოებით დამთავრებული. - მოლდოვას გენერალური შტაბის ყოფილ უფროსს, იგორ გორგანს ბრალი წარედგინა რუსეთის სამხედრო დაზვერვაზე მუშაობისა და სახელმწიფო ღალატისათვის. გორგანი პრო-რუსი პრეზიდენტის, იგორ დოდონის მიერ იყო დანიშნული. ერთ დროს მოლდოვას ყველაზე უპერსპექტივო და პრო-რუსულ ევროპულ სახელმწიფოდ მოიხსენიებდნენ, ახლა სიტუაცია ფუნდამენტურად იცვლება იქ.

რეგიონი
ოკუპირებული ცხინვალის ადმინისტრაცია - ოფიციალური თბილისის პოზიციას კარდინალური ცვლილებები არ განუცდია, ჩვენ ისევ ვითხოვთ უსაფრთხოების სავალდებულო დოკუმენტის ხელმოწერას

სამწუხაროდ, სამხრეთ ოსეთთან და აფხაზეთთან მიმართებაში ოფიციალური თბილისის პოზიციას კარდინალური ცვლილებები არ განუცდია, - ასე ეხმაურება ოკუპირებული ცხინვალის ე.წ. საგარეო საქმეთა სამინისტრო გაერო-ს გენერალური ასამბლეის 79-ე სესიაზე საქართველოს პრემიერ-მინისტრის, ირაკლი კობახიძის სიტყვით გამოსვლას.

„არარსებული ტერმინოლოგიითა და ფაქტებით მოქმედება და რეალობას დაშორებული რიტორიკა იმას აჩვენებს, რომ საქართველოსა და ქართველ პოლიტიკოსებს წარსული არ ათავისუფლებთ“, - აცხადებს ოკუპირებული ცხინვალის ე.წ. საგარეო უწყება.

ე.წ. საგარეო უწყების განცხადებით, „სამხრეთ ოსეთის პოზიცია უკვე მრავალი წელია გაჟღერებულია“.

„საქართველოს მიერ სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკასთან უსაფრთხოების გარანტიების შესახებ იურიდიულად სავალდებულო დოკუმენტის ხელმოწერა საკვანძო საკითხად რჩება. ამავე დროს, ჩვენ იმ გეოპოლიტიკური რეალობის აღიარების აუცილებლობიდან გამოვდივართ, რომელიც რეგიონში 2008 წლის აგვისტოს შემდეგ შეიქმნა“, - აღნიშნავს ოკუპირებული ცხინვალის ე.წ. საგარეო საქმეთა სამინისტრო.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.