USD 2.6910
EUR 2.8756
RUB 2.9082
თბილისი
რა მდგომარეობაა ამ დროისთვის უკრაინაში
თარიღი:  152
2023 წლის 10 მარტის შეჯამება უკრაინაში:
- ბახმუტის მიმართულებით სიტუაცია, შედარებით, დასტაბილურდა. რუსულმა ნაწილებმა ქალაქის აღმოსავლეთის ძარცვა და განადგურება დაიწყეს. საარტილერიო ჭურვების "შიმშილი" რეალობადაა ქცეული - ბახმუტის მიმართულებით რუსული არტილერია კვლავ აქტიურია, მაგრამ რუსული რეგულარული ნაწილებისათვის პრიორიტეტად მხოლოდ "ვაგნერის" დახმარება აღარაა, შესაბამისად, მასშტაბებმა იკლო.
ქალაქზე შეტევა ჩრდილოეთიდან გრძელდება. მდინარე ბახმუტკას გადაკვეთა რუსული ტექნიკისა და ცოცხალი ძალისათვის ადვილი ამოცანა ვერ იქნება, ასე რომ ცენტრის მიმართულებით ქალაქის აღმოსავლეთიდან შესვლა ნაკლებ სავარაუდოა, რის გამოც დაწოლა სამხრეთიდან და ჩრდილოეთიდან მიმდინარეობს. სამხრეთის მიმართულებას უფრო ეფექტურად აკონტროლებენ უკრაინელები, ჩრდილოეთში კი სამი დღის განმავლობაში ერთი მიკრორაიონის დაკავება შეძლეს რუსებმა.
ბახმუტის მომარაგების ორი გზა - ჩასივ იარისაკენ მიმავალი და კოსტიანტინივკას მაგისტრალი, უკრაინელთა ხელშია კვლავ.
ნათელი ხდება, რომ "ვაგნერის" ხელმძღვანელის, ევგენი პრიგოჟინის დაპირისპირება რუსეთის თავდაცვის სამინისტროსთან მისთვის სასურველად არ წარიმართა. ეს კი კრემლის კარზე გადაჯგუფებას შეიძლება გულისხმობდეს. ამასთან, "ვაგნერელთა" რიგებში მსხვერპლი იმდენად დიდია, რომ ცოცხალი ძალის შესავსებად პრიგოჟინი მობილიზებულების აქტიურ ჩართვას და დამატებით 30 ათას სამხედროს ითხოვს.
- უკრაინის მხარეს მებრძოლი რუსი დივერსანტები აგრძელებენ რუსეთის სიღრმეში სამხედრო ოპერაციებს. მიმდინარეობს როგორც სამხედრო საწყობების, რკინიგზისა და აეროდრომების დაზიანება, ასევე გუშინ გავრცელდა ინფორმაცია, რომ მათ სამხედრო დავალება რუსეთის ტერიტორიაზე, პეხოვოში, კურსკის რაიონში შეასრულეს. ეს კი ბოლო ერთ კვირაში მეორე ასეთი ოპერაციაა. ამ ფონზე რუსებმა არამხოლოდ სასაზღვრო ზონის კონტროლი გააძლიერეს, არამედ უკრაინის ოკუპირებული ტერიტორიებიდან ნებისმიერი, უნებართვო სახის გადაადგილებასაც კი ზღუდავენ. არადა რომ გეკითხათ ეს ტერიტორიები რუსეთისააო (რა თქმა უნდა, არ არის ეს ასე, მაგრამ რუსული პერსპექტივით განვიხილოთ) და რა გამოდის რუსეთის ერთი ტერიტორიიდან მეორე ტერიტორიაზე გადაადგილებაა შეუძლებელი?!
რუსეთის ტერიტორიებზე გახშირებულმა სამხედრო ოპერაციებმა არამხოლოდ სამხედრო დანიშნულების მისია შეასრულა, არამედ ფსიქოლოგიურიც. შიში ძალიან ძლიერდება და უკრაინასთან საზღვრის გამაგრება ტანკსაწინააღმდეგო ზღუდეებით მიმდინარეობს.
- დონეცკის რაიონის სამხრეთით, ვუჰლედარზე შეტევის კატასტროფული ჩავარდნის შემდეგ, რუსულ არმიას ამ მიმართულებით პოზიციურ ბრძოლას აწარმოებს. მაგრამ ამ ფონზე დასავლურ წყაროებში ჩნდება ორი პროგნოზი: 1. რუსები გადაჯგუფებასა და მარიუპოლიდან რეზერვების მაქსიმალურ მობილიზაციას ახდენენ, რათა ვუჰლედარის მიმართულებით (ან დონეცკის რაიონის სამხრეთით სხვა წერტილში) წამოიწყონ/განაახლონ დიდმასშტაბიანი შეტევა; 2. რუსები თავდაცვისათვის ემზადებიან და მაქსიმალურად ცდილობენ უაზრო შეტევებისაგან თავი შეიკავონ, რომლიდანაც ისეთ კატასტროფულ დანაკარგებს იღებენ, როგორც ეს ვუჰლედარისათვის ბრძოლაში მოხდა.
ამ პროგნოზებიდან თუ გამართლდა მეორე უფრო საშიშია ვიდრე პირველი. თუკი რუსები თავდაცვით პოზიციაში ჩადგნენ ეს მარტო იმაზე არ მიუთითებს, რომ შემტევი არსენალისა და ცოცხალი ძალის კრიზისი აქვთ და ასე ადვილად ვეღარ შესწირავენ პროფესიონალ სამხედროებს, არამედ დამატებით მიანიშნებს იმაზეც, რომ უკრაინელების შეტევის მოგერიებაზე დებენ ფონს. შეტევისას კი, უმეტეს შემთხვევაში, უფრო დიდია ხოლმე მსხვერპლი, ვიდრე კარგად მომზადებული თავდაცვისას.
- რუსები აგრძელებენ მშვიდობიანი ქალაქების სარაკეტო დაბომბვებს, თუმცა ყოველი შემდგომი იერიშები კიდევ უფრო ძვირადღირებული რაკეტებით ხორციელდება.
- დასავლური შეიარაღების შედინებასთან ერთად დიდი ბრიტანეთის პოზიცია კიდევ უფრო მყარია უკრაინასთან მიმართებით. გაერთიანებული სამეფოს პრინცესა და მომავალი დედოფალი ქეთრინი უკრაინელ სამხედროებსა და ბრიტანელ ინსტრუქტორებს წვრთნებისას ეწვია და გამარჯვება უსურვა. ამასთან, ბრიტანულ პოლიტიკურ ჯგუფებში ჩამოყალიბდა ძალიან მყარი მოსაზრება, რომ რუსეთი ისე უნდა დამარცხდეს, რომ პრეცედენტი იყოს ყველა აგრესორი სახელმწიფოსათვის. ამიტომაა, რომ თითოეული უკრაინული ბრიგადის მომზადებასა და აღჭურვას ძალიან დიდ დროსა და ფინანსებს უთმობენ.
- მოლდოვაში პრორუსული დემონსტრანტები კიშინიოვის აეროპორტის დაკავებას კვლავ უშედეგოდ ცდილობენ. მოლდოველ ჯანსაღ, პროევროპულ ძალებში, ნაციონალისტებსა და მთავრობაში ჩამოყალიბდა კონსენსუსი, რომ აეროპორტის დაკარგვა ქვეყნის დაცემას ნიშნავს ამიტომ ქალაქის რუსი დივერსანტებისაგან და პრორუსული ძალებისაგან დაცვა ყველაზე პრიორიტეტული ხდება.
ოკუპირებული დნესტრისპირეთის მთავარ ქალაქ ტირასპოლშიც არაა ბოლომდე მშვიდობა - სეპარატისტები მოლდოველებსა და უკრაინელებს აბრალებენ ტერიტორიის გათავისუფლებისათვის მზადებაში და პოლიტიკური მკვლელობების დაგეგმვაში. სეპარატისტებს სერიოზული კრიზისი აქვთ - უკრაინის გამარჯვების შემთხვევაში უბრალოდ მათი დასრულება მოჰყვება. ამიტომაცაა რომ რუსეთი მოლდოვაში ყველაფრის ფასად ცდილობს გადატრიალების მოწყობას და ძალიან დიდ ფულს აბანდებს პრორუსულ ძალებში. მაგრამ ქვეყნის უშიშროების სამსახურებმა არაერთი ფინანსური ქსელი გამოავლინეს და ამოიღეს რუსული ფული.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.