USD 2.7020
EUR 3.1400
RUB 3.4797
თბილისი
ქველმოქმედების წესი XI-XII საუკუნის საქართველოში
თარიღი:  5949

XI-XII საუკუნეებში საქართველოში ჩამოყალიბდა მოსაზრება, რომ ქველმოქმედებისთვის მხოლოდ საკუთარი შრომით ნაშოვნი ფულისა და დოვლათის გაცემა იყო შესაძლებელი, წინააღმდეგ შემთხვევაში კეთილ საქმედ არ ჩაეთვლებოდათ. 

იმდროინდელი დიდებულები და მეფეები სახელმწიფო შემოსავლებს პირადი ქველმოქმედებისთვის არ იყენებდნენ. მაგალითად, დავით აღმაშენებლის ისტორიკოსი წერს, რომ მეფე გლახაკებს არა სახელმწიფოს “საჭურჭლით” (ბიუჯეტით) ეხმარებოდა, არამედ თავისი ხელით მონადირებულით. თამარის პირველი ისტორიკოსი კი წერს, რომ დედოფალი თავის გაკეთებულ ნივთებს (ხელსაქმეს) ყიდდა და შემოსულ ფულს გლახაკებს ურიგებდა. 

თუმცა, ეს არ ნიშნავს, რომ იმ დროში გაჭირვებულებს ქვეყნის ბიუჯეტიდან არ ეხმარებოდნენ. მაგალითად, მე-IX  საუკუნეში, ბაგრატ კურაპალატმა საქართველოში “გლახაკთა ნაწილი” დააწესა, რომელიც იყო მთლიანი სახელმწიფო შემოსავლისა და დაპყრობილი ქვეყნების გადასახადების 10%. თამარ მეფის მე-2 ისტორიკოსის ჩანაწერებიდან ჩანს, რომ კურაპალატის შემოღებული წესი თამარის დროსაც მოქმედებდა. 

ანუ არსებობდა “გლახაკთა ნაწილი”, თანამედროვე ტერმინოლოგიით რომ ვთქვათ “სოციალური დახმარება”, თუმცა ეს არ ითვლებოდა მეფის, მთავრობის პირად დამსახურებად და ისინი ცალკე, თავიანთი შრომით მოპოვებულს უზიარებდნენ სხვებს. 

ანუ, ძველადაც, სახელმწიფო ხაზინა (ბიუჯეტი) ხალხის გადასახადებით ივსებოდა და ხალხისვე საკუთრებას წარმოადგენდა. იმის მიუხედავად, რომ მეფეს ევალებოდა ის გონივრულად განეკარგა, არ ჰქონდა მისი პირადი მიზნებისთვის გამოყენების უფლება, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ქველმოქმედებაში დახარჯავდა.

წყარო: ივანე ჯავახიშვილის თხზულებათა 12-ტომეულის მე-7 ტომი “ქართული სამართლის ისტორია”

გამოყენებულია საიტი https://orjerori.ge/ მასალა.

მსოფლიო
დონალდ ტრამპმა ნიკოლას მადუროს ვენესუელას დასატოვებლად დრო მისცა

შშ-ის პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპთან ვენესუელას პრეზიდენტ ნიკოლას მადუროს გასულ თვეში გამართული სატელეფონო საუბრის დროს გადადგომის და ქვეყნის უსაფრთხოდ დატოვებისთვის ვადა გასული კვირის პარასკევამდე მისცა, - ინფორმაციას Reuters-ი ავრცელებს.

გამოცემა წერს, რომ 21 ნოემბრის საუბარს წინ უძღოდა აშშ-ის მიერ ვენესუელაზე ზეწოლის გაზრდა თვეების განმავლობაში, მათ შორის კარიბის ზღვის აუზში ნარკოტიკების კონტრაბანდაში სავარაუდოდ ჩართულ გემებზე დარტყმები, ტრამპის მუქარა ხმელეთზე სამხედრო ოპერაციების გაფართოების შესახებ და Cartel de los Soles-ის, ჯგუფის, რომლის წევრიც ტრამპის ადმინისტრაციის განცხადებით, მადუროა, უცხოურ ტერორისტულ ორგანიზაციად გამოცხადება.

Reuters-ის წყაროების ცნობით, სატელეფონო საუბრისას მადურომ ტრამპს განუცხადა, რომ მზად იყო დაეტოვებინა ვენესუელა იმ პირობით, რომ მას და მის ოჯახის წევრებს სრული სამართლებრივი ამნისტია ექნებოდათ, მათ შორის აშშ-ის ყველა სანქციის მოხსნა და სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოში მისი საქმის შეწყვეტა.

მან ასევე მოითხოვა სანქციების მოხსნა 100-ზე მეტი ვენესუელელი ჩინოვნიკისთვის, რომელთაგან ბევრს აშშ ადამიანის უფლებების დარღვევაში, ნარკოტიკებით ვაჭრობაში ან კორუფციაში ადანაშაულებს,

მადურომ ასევე ითხოვა, რომ ახალი არჩევნების ჩატარებამდე დროებითი მთავრობის ხელმძღვანელი ვიცე-პრეზიდენტ დელსი როდრიგესი ყოფილიყო.

სატელეფონო საუბარის დრომ ტრამპმა მისი მოთხოვნების უმეტესობა უარყო, თუმცა მადუროს უთხრა, რომ მას ერთი კვირა ჰქონდა ოჯახის წევრებთან ერთად ვენესუელას დასატოვებლად.

წყაროების ცნობით, უსაფრთხო გასვლის ვადა პარასკევს ამოიწურა, რის გამოც ტრამპმა შაბათს ვენესუელას საჰაერო სივრცის დახურვის შესახებ განაცხადა.

მადურო და მისი მთავრობა აშშ-ის ადმინისტრაციის ყველა ბრალდებას უარყოფენ და აცხადებენ, რომ შეერთებულ შტატებს ვენესუელაში რეჟიმის შეცვლა სურს, რათა ქვეყნის უზარმაზარი ბუნებრივი რესურსები, მათ შორის ნავთობი, გააკონტროლოს.

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის