USD 2.7127
EUR 3.1386
RUB 3.3552
Тбилиси
,,ქორწინება ხევსურეთში”
дата:  
ხევსურეთში სარძლოს შერჩევას და დანიშვნას დიდი ყურადღება ექცეოდა და ამიტომ ქალ-ვაჟის ჯიშიანობას თუ უჯიშობას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ეძლეოდა.ჯიშიან გვარად ითვლებოდა ფიზიკურად ჯანსაღი და გმირული წარსულის მქონე გვარები,რომელთა წინაპრები სახელოვანნი იყვნენ თემში.უჯიშო გვარი კი ფიზიკურად სნეული ყოფილა.რაც უნდა მხდალი ყოფილიყო უჯიშო ქალი ჯიშიანი ხევსური მას დაიწუნებდა.ჯიშიანი ქალი თუ უჯიშო ხევსურს მისთხოვდებოდა , მას ნათესავები მოკვეთდნენ როგორც ჯილაგის შემბღალავს და ვინც იმას ოჯახში გაატარებდა, იმ ნათესავს კარებზე “კატას” ჩამოუკიდებდნენ.დიდი ყურადღება ექცეოდა ქალ-ვაჟის გვარხატობით კუთვნილებას.ხევსურეთში ერთ გვარისა და ხატის ქალ-ვაჟი ვერ დაქორწინდებოდნენ,რადგანაც ისინი ერთ ხატის ყმებად და ერთივეთგვარის სისხლით ნათესავებად ითვლებოდნენ.ვინც ამას დაარღვევდა თემი მოკვეთდა.ეს წესი არაბულებს დაურღვევიათ.არაბული ხევსურეთში დიდი გვარია.მას თითქმის მთელi არაგვის ხევსურეთი ეჭირა.არაბულებს სხვა გვარში უძნელდებოდათ თურმე სარძლოს შოვნა და ამიტომ დაუდგენიათ,თავიანთ გვარში არ შეერთოთ მხოლოდ ერთი სოფლისა
და ხატის ქალები.სხვა სოფლის არაბულების ქალის შერთვა ნება დართული იყო.
სარძლოს აკვანში დანიშვნის ძველი წესი ხევსურეთში დღემდეა შემორჩენილი მაგრამ იშვიათად.როცა მშობლებს აკვნის ბავშვის დანიშვნა სურდათ ვაჟის მამა აგზავნიდა ქალისას ბიძას, სანიშნოდ მიჰქონდა ვერცხლის ფული და ძეწკვი.ამ ნიშანს სარძლოს აკვანზე ჩამოუკიდებდნენ.გაიშლებოდა სუფრა და ახლად დანიშნულების ბედობაზე დაილოცებოდნენ .პირობის დარღვევა ხევსურული ადათით არ შეიძლებოდა.
როცა აკვანში დანიშნულები ასაკში ჩადგებოდნენ მშობლები ქორწინების საქმეს შეუდგებოდნენ.
ხევსური ქალები გვიან თხოვდებოდნენ 25-30-35 წლისა.გათხოვება არ ეჩქარებოდათ,რადგან ეროტიულ გრძნობებს ისინი სწორფერობით იკმაყოფილებდნენ და დედ-მამის კერა უფრო ტკბილი იყო ვიდრე ახალი ოჯახის ტვირთის აკიდება. დანიშნული ქალის გათხოვებას მამა არ ჩქარობდა.თუ ოჯახში მუშა ქალი არ ჰყავდათ მაშინ სასიძოს აცდევინებდნენ,სანამ რძალს არ მოიყვანდნენ,რადგანაც ხევსურის საოჯახო მეურნეობა უმთავრესად ქალის შრომაზეა დამყარებული.ზოგჯერ დანიშნული ქალი ოჯახში 2-3 წელი რჩებოდა.ყოველ წელიწადს დანიშნული საქმროს ძმამ ან მამამ ბედის კვერით უნდა მოეკითხა პატარძალი და ეს კვერი მარტო პატარძალს უნდა შეეჭამა.ქალის მშობლებს არ შეეძლოთ დანიშნული ქალი სხვაზე გაეთხოვებინათ.ვაჟის მშობლებს შეეძლოთ შური ეძიათ ამისათვის.ვაჟის მშობლებს კი ნება ჰქონდათ დანიშნული ვაჟისთვის სხვა ქალი შეერთოთ.ქალის ოჯახი ვერ უმტრობდა.
ხევსურეთში დანიშნული ქალის მოტაცებაც იცოდნენ .ამისათვის ვაჟის ოჯახი დიდ ჯარიმას უხდიდა ქალის მშობლებს (16 ძროხა).როცა ორივე მხარე თანახმა იყო იწყებოდა ქორწინებისათვის მზადება.პატარძლისას გამოაცხობდნენ ორ ხავიწიან ქადას.
შემდეგ გამოგზავნილი კაცები და პატარძლის გამყოლები ნეფის სოფლისკენ გაემგზავრებოდნენ.ქალი უკან მიჰყვებოდა ფეხით, ორი ქალის თანხლებით.პატარძლის ცხენზე შეჯდომა სირცხვილი ყოფილა.სოფლის მიჯნამდე ქალს აცილებდნენ.გამომშვიდობებისას ერთ ქადას გაჭრიდნენ და პატარძალს დალოცავდნენ.მეორე ქადას კი ვაჟის სოფლის შესასვლელთან გაჭრიდნენ.როცა ოჯახში მოვიდოდნენ პატარძალს ბოსელში შეიყვანდნენ.კარებთან დედამთილი დახვდებოდა და მანდილს გაუშლიდა შემდეგ მარჯვენა ხელს დაუჭერდა და კერას შემოატარებდა,თან იტყოდა “ბედიან-დოვლათიანი მოგვივლინე,5 ვაჟის დედა ქენი და 3 ქალისაო “.მოიტანდნენ ფქვილს და პატარძალს თავზე გადააყრიდნენ:”აგრე თეთრადაც აყვავდებიო”.შემდეგ პატარძალს კალთაში ვაჟს ჩაუსვამდნენ.ნეფე ამ დროს მეზობლისას
იმალებოდა.სამ კაცს გააგზავნიდნენ ნეფის მოსაყვანად.ქალები მას მძივით შემკულ არყის ბოთლს მიართმევდნენ.შემდეგ მოიყვანდნენ ხუცს,რომელიც ჯვარს სწერდა ნეფე-დედოფალს.ქორწილი სამი დღე გრძელდებოდა.
ერთი წლის განმავლობაში შესაძლებელია რაიმე შემთხვევით პატარძალი გარდაიცვალოს.მაშინ ორივე მხარე გაიღებს დასამარხ ხარჯებს.თუ პატარძალი გზაში მოკვდა განვლილ მანძილს გაზომავდნენ,რომელ მხარეზედაც მოკლე მანძილი აღმოჩნდებოდა გასავლელი, ის მხარე კისრულობდა დამარხვის ხარჯებს.
ხევსური ერთ წლამდე შვილს არ იყოლიებდა. თვალ-ყურს ადებნებდა ცოლს თუ მოეწონებოდა შვილსაც იყოლიებდა და თუ არა და დაითხოვდა.ხევსურეთში ქალის მზითები არ იცოდნენ.პატარძალს მხოლოდ თავისი სათავნო მიჰქონდა ერთი ან ორი ძროხა.მისი ნამატი ქალს ეკუთვნოდა.ხევსური ქალი რჩენისა და შენახვის მიზნით არ თხოვდებოდა.ის ეკონომიურად ქმარზე ნაკლებად იყო დამოკიდებული.უსიამოვნების დროს ადვილად ტოვებდა ქმარს და მის ოჯახს,უბრუნდებოდა მამის სახლში და ხელ- მეორედ თხოვდებოდა.ქალს მთხოვნელი მუდამ ჰყავდა.ზოგი ქალი 5-6-ჯერაც კი თხოვდებოდა.ქვრივ ქალს,მკვდრის ცოლს, არ შეუძლია წლის თავამდე გათხოვდეს.ქვრივ ქალს ხევსურეთში არ ეტანებიან რადგან ის იღბალ გაცურებულია.
общество
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати