ქართველები და ჯვაროსნები - ნაკლებად ცნობილი დეტალები

ქართველები და ჯვაროსნები - ნაკლებად ცნობილი დეტალები

Date: 12472

დიდგორის ბრძოლის გარდა ქართველები და ჯვაროსნები სხვა ბრძოლებშიც იბრძოდნენ მხარდამხარ, რასაც ყურადღება არ ექცევა.

იერუსალიმის უკანასკნელი (შემდგომ კვიპროსის) გვირგვინოსანი მეფე ჰენრი მეორე, ბურკჰარდ სიონელის მიხედვით 1299-წელს იბრძოდა მონღოლებთან და ჯვრის დროშიან ქართველებთან ერთად მამლუქთა წინააღმდეგ.

უფრო ადრე კი: 1281-წლის ოქტომბერი, მსოფლიო ისტორიის ერთ-ერთი უსასტიკესი დაპირისპირება - ჰომსის ბრძოლა, სადაც ერთმანეთს მონღოლურ- ქართული კოალიცია და ეგვიპტელი მამლუქები დაუპირისპირდნენ, მაკრიზის მიხედვით ქართველთა და მონღოლთა მხარდამხარ იბრძოდნენ ეგვიპტის სულთანთა ისტორიული მტრები - ჯვაროსნებიც (ფრანგები).

აქ საუბარი ტრიპოლელ ჯვაროსნებზე უნდა იყოს. ქართულ შენაერთს ხელმძღვანელობდა მეფე დემეტრე თავდადებული. მარცხენა ფლანგზე მოწინავეობა მონღოლთა ლაშქრის სარდალს - მონქეს, დემეტრემ და ქართულმა რაზმმა სთხოვა. თხოვნა დაკმაყოფილებულ იქნა. სულთანმა ქალავუნმა იცოდა, რომ მონღოლურ ლაშქარში ყველაზე ბრძოლის უნარიანები ქართველები იყვნენ. ამიტომ ახალგზარდა დემეტრეს წინააღმდეგ თორმეტი ათასი რჩეული მეომარი გამოყო.

ისტორიკოსი წერს, რომ ბრძოლა იყო ,,სასტიკი და ძლიერი ოდესვე ყოფილთა და გარდასულთა უდიდესი". სულთანმა ქალავუნმა გაანადგურა მონღოლთა ცენტრი, დაჭრა და უკუაქცია სარდალი მონქე, მაგრამ ქართულმა შენაერთმა ჭეშმარიტი სასწაული მოახდინა და სულთნის რჩეული თორმეტი ათასი მეომარი გააქცია. ეს გამარჯვება ძალიან ძვირი დაჯდა, ქართველი მეწინავეები მთლიანად დაიხოცნენ, დემეტრეს ცხენი მოუკლეს.

ქალავუნმა ქართველებზე შეტევა ვერ გაბედა. შიკრიკმა ყაენს ბრძოლის ამბავი ასე გადასცა: ალიყანი იბრძოდა, როგორც შევარდენი, მონქე, როგორც ვერძი, ებაგანი ვეფხვს ჰგავდა, იასბუღა კამეჩს, ქართველთა მეფეზე კი მონღოლურად თქვა: თენგრი მეთუ ქაურ ქურბაჳ - ღმერთი გრგვინავდა.

ამ უმაგალითო შემართების გამო საქართველოს მეფეები უდიდესი პატივისცემით სარგებლობდნენ. ჯვაროსნებმა თავიანთი თვალით იხილეს ქართველთა ბრძოლის უნარიანობისაგან მოხდენილი სამხედრო სასწაული, ჩანს, სწორედ ამიტომ დაუკავშირდა საფრანგეთის მეფე ფილიპე ვალუა ახალი ჯვაროსნული ლაშქრობის მოსაწყობად სწორედ საქართველოს მეფეს. სწორედ ამიტომ მიანიჭა ეგვიპტის სულთანმა გიორგი ბრწყინვალეს ქრისტეს საფლავის კლიტე, (რასაც გერმანელი პილიგრიმი ლიუდოლფ ზუდჰეიმი ადასტურებს), შეუფასებელი სიმდიდრე, რომელიც ევროპულმა სახელმწიფოებმა საბოლოოდ დაკარგეს და ჯვაროსნული ლაშქრობების მეშვეობითაც კი ვერ შეძლეს მისი დაბრუნება.

ბექა ჭიჭინაძე, მკვლევარი

tbilisi

გლდანის რაიონში სანდრო ახმეტელის (ყოფილი აკაკი ვასაძის) რეაბილიტირებული ქუჩა გაიხსნა

გლდანის რაიონში სანდრო ახმეტელის (ყოფილი აკაკი ვასაძის) რეაბილიტირებული ქუჩა გაიხსნა. პროექტზე ადგილობრივმა გამგეობამ მერიის შესაბამის სამსახურებთან ერთად იმუშავა.

რეაბილიტირებული ქუჩა თბილისის მერმა კახა კალაძემ მერის მოადგილეებთან, ანდრია ბასილაიასთან და ირაკლი ბენდელიანთან ერთად დაათვალიერა.

„გლდანის რაიონში კიდევ ერთი ინფრასტრუქტურული პროექტი დასრულდა. სანდრო ახმეტელის ქუჩაზე, საკმაოდ მძიმე მდგომარეობა იყო. პირველ რიგში, განახლდა მიწისქვეშა კომუნიკაციები, რომელიც ამორტიზებული იყო და სერიოზულ პრობლემას უქმნიდა ტერიტორიაზე არსებულ საცხოვრებელ კორპუსებს. მოეწყო სადრენაჟე სისტემა, სანიაღვრე ქსელი, შეიცვალა წყლის, წყალარინებისა და გაზმომარაგების ქსელები. ყველაფერი, რაც კი აუცილებელი იყო, გამოცვლილია. გარდა ამისა, ელექტროგადამცემი ხაზები მიწისქვეშა კაბელარხებში განთავსდა. პარალელურად, მიმდინარეობს სამი სკვერის სარეაბილიტიაციო სამუშაოები. აქაც ყველაფერი სრულად მოწესრიგდება. ძალიან მიხარია, რომ კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პროექტი განვახორციელეთ“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

სამუშაოების ფარგლებში, სრულად შეიცვალა სანიაღვრე ქსელი და 15 000 კვადრატულ მეტრ ფართობზე ასფალტის საფარი დაიგო. გზის საფარის მოწესრიგებამდე, ტერიტორიაზე კომპანია „ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერმა“ მიწისქვეშა კომუნიკაციები შეცვალა, შესაბამისმა კომპანიებმა კი არსებული ქსელები რეაბილიტაციის შემდეგ, მიწისქვეშა კაბელარხებში განათავსეს.

გარდა ამისა, ახმეტელის ქუჩაზე შპს „თბილსერვის ჯგუფმა“ მოაწყო გარე განათების ქსელი და დამონტაჟდა ენერგოეფექტური LED სანათები. განთავსდა 30 ერთეული დიდი ზომის ნაგავშემკრები კონტეინერი.

ტრანსპორტისა და ურბანული განვითარების სააგენტომ გზის სავალი ნაწილიდან გამოყო საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის განკუთვნილი ზოლი, დაიხაზა საგზაო მონიშვნები და ზებრა გადასასვლელები, დამონტაჟდა შუქნიშნები და მოეწყო საპარკინგე ადგილები. მოეწყო საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მოსაცდელები.

ახმეტელის ქუჩის რეაბილიტაციის ფარგლებში, გამწვანების მასშტაბურ სამუშაოებს გარემოს დაცვის საქალაქო სამსახური ახორციელებს. კერძოდ, გზის მიმდებარედ არსებულ თარგებში, რომელთა საერთო ფართობი 3 700 კვადრატული მეტრია, მოეწყო სარწყავი სისტემები, შეტანილია ნოყიერი მიწის ნაზავი და მიმდინარეობს სხვადასხვა სახეობის ხე-მცენარეების დარგვა. ამ ეტაპზე, დარგულია 419 ძირი მწვანე ნერგი. გარდა ამისა, ტერიტორიაზე დაიგება ბალახის საფარი.

პარალელურად, ხორციელდება გზის მიმდებარედ არსებული სამი სკვერის რეაბილიტაცია. ჯამში, 5 404 კვადრატულ მეტრ ფართობზე უკვე მოეწყო საფეხმავლო ბილიკები, გარე განათებისა და სარწყავი სისტემები, დამონტაჟდება საბავშვო ატრაქციონები და ჩატარდება გამწვანების სამუშაოები.

რეაბილიტაციის პროექტის საერთო ღირებულებამ 5 327 846 ლარი შეადგინა.