,
წყარო:https://bm.ge
ვირის რძის მწარმოებელი ფერმა „სახე-დარი“, რომელიც 7 წლის წინ გაიხსნა, წლის განმავლობაში, დაახლოებით, 800 ლიტრ რძეს ყიდის. როგორც ფერმის დამფუძნებელი თემურ ლომიძე BM.GE-სთან განმარტავს, ბიზნესმა ვირის რძის სარგებლიანობაზე დაბალი ცნობადობის ბარიერი უკვე გადალახა და ახლა შეკვეთებიც სტაბილურად აქვთ.
„ქართულ ბაზარზე, დაახლოებით, ბოლო 3 წელია, წელიწადში 800-მდე ლიტრი რძე სტაბილურად იყიდება, ეს არც ძალიან ბევრია, არც - ცოტა. ის ბარიერი, რასაც ცნობადობის ამაღლება ერქვა, უკვე გადავლახეთ და ბიზნესისთვის კრიტიკული პირველი 5 წელიც გავიარეთ.
ვირის რძეს სამკურნალო თვისებები აქვს, რისიც არც მე მჯეროდა თავიდან, ვიდრე ამ ბიზნესს დავიწყებდი. ამ დრომდე ვინც მომაგნო და მოვიდა, საუბარი მაქვს დაავადებულ ბავშვებზე და არა მხოლოდ - უფროსებზეც, ყველა განიკურნა. ვირის რძე იმუნიტეტის ასამაღლებლად პირველი წამალია“, - აცხადებს თემურ ლომიძე.
მისი თქმით, ერთი ლიტრი რძის ღირებულება 70 ლარია, მათი წარმადობა ბაზრის მოთხოვნას სრულად ფარავს, თუმცა შემოსავალი მოგებაზე გასვლაზე საუბარი, ჯერ ადრეა.
„რომ გითხრათ, რომ ამ ბიზნესით ავშენდი და გავმდიდრდი - მოგატყუებთ. ფერმისა და ვირების მოვლა-პატრონობა, იჯარა და ხელფასები, დაახლოებით, 30 000 ლარი ან უფრო მეტი ჯდება, ამიტომ ჩადებული თანხა ნელ-ნელა ამომაქვს, მოგებაზე საუბარი კი ჯერ ადრეა“, - ამბობს თემურ ლომიძე.
გარდა ვირის რძისა, „სახე-დარი“ მისგან დამზადებულ სხვადასხვა პროდუქტს, მათ შორის კოსმეტიკურ კრემებსა და საპნებსაც ყიდის. ფერმის დამფუძნებლის სურვილია, რომ ყველა ამ პროდუქციას თავი ერთ სარეალიზაციო სივრცეში მოუყაროს, თუმცა, ამ ეტაპზე, ფინანსებზე ხელმიუწვდომლობის გამო, ამ გეგმას ვერ ახორციელებს.
ლომიძე BM.GE-სთან ვირის ფერმის მართვის გამოწვევებზეც საუბრობს და აღნიშნავს, რომ სახელმწიფოსგან ხელშეწყობა ამ სფეროში ძალიან მცირეა.
„მათგან დამოკიდებულება ძალიან ცუდია. ბევრი პრობლემა შემქმნია, სულ ბოლოს მოგიყვებით: როდესაც დავურეკე მთავრობის წარმომადგენელს, ვუთხარი, რომ შემოთავაზება მქონდა უცხოეთიდან, კონკრეტული რაოდენობის რძეზე, რძის ფხვნილზე, სახედარზე.. ვუთხარი, რომ ინვესტორი მზად იყო ფული გადაეხადა, ქვეყანაში ვალუტა შემოსულიყო, მაგრამ მე არ ვიყავი მზად [ლოგისტიკურად], რა უნდა მექნა? უბრალოდ გაატარეს, ალბათ მათთვის არ არის შემოსავლიანი წლის განმავლობაში 2-3 მილიონიანი ბრუნვა, თუ ფერმას გავზრდიდი და შევინახავდი“, - ამბობს ფერმერი და დასძენს, რომ მსგავსი სირთულეები უამრავია.
გამოწვევების მიუხედავად, „სახე-დარი“ ვითარდება და, ასორტიმენტის გაფართოებასთან ერთად, ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც გადის.
„გვაქვს შემოთავაზება ჩინეთიდან, სადაც უნდათ, რომ წელიწადში 4 000-5 000 სული სახედარი გაიყვანონ, ჯერ-ჯერობით მოლაპარაკების რეჟიმში ვართ, ახლა მიდის ჩვენგან სოფლის მეურნეობის სამინისტროს წარმომადგენელი ჩინეთში და მათი შემოთავაზება არის, რომ ინკუბატორი გავაკეთოთ აქ და წლის განმავლობაში გაიყვანონ, როგორ და რა ფორმით, ეს ჯერ არ ვიცით“, - აცხადებს თემურ ლომიძე.
ცნობისთვის, „სახე-დარის“ ფერმაში ამ დრომდე 120 ვირი ჰყავთ. ფერმა გარდაბნის მუნიციპალიტეტში, სოფელ გამარჯვებაში მდებარეობს.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
