USD 2.7248
EUR 3.1619
RUB 3.4828
თბილისი
ომი უკრაინაში - მდგომარეობა ამ მომენტისათვის
თარიღი:  302
2023 წლის 10 ივლისის შეჯამება უკრაინაში:
- ბრიტანული დაზვერვის ინფორმაციით, რუსულ არმიაში ეფექტური სამედიცინო მომსახურების სერიოზული პრობლემაა, რაც ფრონტის ხაზზე დაჭრილების მდგომარეობას უკიდურესად რთულს ხდის. ლოჯისტიკურადაც რთული მდგომარეობაა - ექიმების, წამლებისა და სანიტარიის დეფიციტია ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, შესაბამისად იქ გადაყვანა დაჭრილი სამხედროების დიდ შეღავათს არ აძლევთ მათ.
- თურქეთსა და რუსეთს შორის მიღწეული მარცვლეულის შეთანხმება, რომლის მიხედვითაც უკრაინული ხორბალი და ქერი ზღვაზე შეუფერხებლად უნდა გადაადგილდეს 17 ივლისს იწურება. პრეზიდენტ ერდოღანს მისი გაგრძელება სურს, კრემლი კი ფეხს ითრევს. ამ ფონზე ერდოღანსა და ლავროვს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა. მოგვიანებით კი პუტინისა და ერდოღანის მოლაპარაკებები იგეგმება. რეალურად, თუკი რუსეთმა უარი განაცხადა შეთანხმების გაგრძელებაზე რუსეთსა და თურქეთს შორის ურთიერთობა კიდევ უფრო დაიძაბება და შესაძლოა თურქეთმა მისი დეფქტო აღსრულება სხვა ღონისძიებებით სცადოს.
- საინტერესო პროცესები ვითარდება თურქეთის ირგვლივ. ერდოღანი შვედეთის ნატოში გაწევრიანებისათვის თურქეთის ევროკავშირში წევრობას ითხოვს. აქ სხვა რამ არის საინტერესო. ერდოღანიც კი, რომელიც ათწლეულის განმავლობაში აქტიურად აწარმოებდა აღმოსავლურ პოლიტიკას, საბოლოოდ მაინც ევროპაში ინტეგრაციისაკენ გადაიხარა, რადგან თურქეთის სოციო-ეკონომიკური განვითარებისათვის ევროპული გზა თითქმის უალტერნატივოა. ცხადია, მაღალი ალბათობით, ერდოღანი ვერ დაარწმუნებს ბრიუსელს ევროკავშირის წევრობაზე (თურქეთს კანდიდატის სტატუსი დიდი ხანია აქვს) და სხვა დათმობებს დასჯერდება (რომლებიც უკვე მიიღო), მაგრამ კურსის განსაზღვრა კი ნამდვილად მნიშვნელოვანია. ამ ფონზე კი მალე შვედეთი ნატოში შევა.
- კრემლის პრესსპიკერი პესკოვი ადასტურებს რომ სამხედრო ამბოხის შემდეგ პრიგოჟინსა და პუტინს შორის შეხვედრა მოსკოვში მართლაც შედგა, სადაც სხვა "ვაგნერელებიც" ესწრებოდნენ. საკმაოდ სუსტად გამოიყურება ლიდერი, რომელიც დილით მის წინააღმდეგ ამბოხებულ ტერორისტული ორგანიზაციის, მოღალატედ გამოცხადებულ ლიდერებს კრემლში ხვდება.
- კრასნოდარში წყალქვეშა გემის თადარიგის კაპიტანი და ადგილობრივი სამობილიზაციო ცენტრის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი ჩაცხრილეს.
- ამერიკელი ბრიგადის გენერალი მარკ კიმიტი განმარტავს თუ რამდენად რთულია რუსული თავდაცვის ხაზის გარღვევა უკრაინელთათვის და აღწერს თითოეულ საფეხურს:
1. თავდაპირველად უკრაინელ სამხედროებს უწევთ სატანკო თხრილების გავლა. გარემო დანაღმულია.
2. ამის შემდეგ იწყება მავთულხლართები, რომელთა გადალახვას დრო უნდა. ამ პერიოდში მოწინააღმდეგე ისვრის. გარემო აქაც დანაღმულია.
3. შემდეგ იწყება სასანგრე პოზიციები, რომელთა აღებასაც დიდი დრო უნდა და საკმაოდ რთული შესასრულებელია, რაშიც ქვეითთა როლი კრიტიკულია.
4. შემდეგ იწყება მასიური დანაღმული მდელო, რომლის გავლა ქვეითთათვისაც ძალიან რთულია და ტექნიკისათვისაც. მის გაწმენდას დრო სჭირდება.
5. ამის მერე იწყება ე.წ. "დრაკონის კბილები", რაც ბეტონის სამკუთხედ ფორტიფიკაციადაა გაშლილი სიგანეზე, რამდენიმე მწკრივად. მათი გავლა ტექნიკისათვის ადვილი არ არის და გაწმენდა დროს საჭიროებს. ამ დროს მოწინააღმდეგის არტილერია აქტიურად მუშაობს, ქვეითები კი ისვრიან.
6. ბოლოს კი ბეტონის დიდი ფორტიფიცირებული შენობები და ბუნკერებია, რომელშიც სამხედროები სხედან და კოორდინირებულად ისვრიან.
ბრიგადის გენერალი აცხადებს, რომ არ არსებობს გადაულახავი წინააღმდეგობა, მაგრამ მას საკმაოდ დიდი ძალისხმევა სჭირდება. ნაღმების წინააღმდეგ კი კასეტური იარაღი ძალიან ეფექტური იქნება. სწორედ ამიტომ გახდა მისი მიწოდება ასეოდენ მნიშვნელოვანი.
- ზაპორიჟიას ოლქში, რობოტინეს შემოგარენში ძალიან მძიმე ბრძოლა მიმდინარეობს. უკრაინელები ნელა, მაგრამ მიიწევენ წინ.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).

გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:

 „ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა,  ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.

„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.

ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.

„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.

„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.

პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.