USD 2.7248
EUR 3.1619
RUB 3.4828
თბილისი
«Politico» (აშშ//ბელგია): „საქართველო: საზღვარი ეზოში // ქართველებს მხოლოდ ხსოვნაღა დარჩენიათ...“
თარიღი:  

„წინათ, ბავშვობაში, როცა ბევრი თავისუფალი დრო გვქონდა, ხშირად დავდიოდით მთებში ან მდინარე ქსანზე საბანაოდ“, - იხსენებს მარიამ ჯავახიშვილი, ოძისის საბავშვო ბაღის აღმზრდელი. მიუხედავად სოფლის მშვიდობიანი ცხოვრებისა, რომელიც ბუკოლიკურ-პასტორალურ ხეობაში მდებარეობს თბილისიდან დაახლოებით 30 კილომეტრის მოშორებით, ოძისი ძალიან დაზარალდა იმ კონფლიქტის გამო, რომელიც საქართველოს სეპარატისტული რეგიონის - ე.წ. „სამხრეთ ოსეთის“ - გამო მიმდინარეობს“, - ნათქვამია სტატიაში, რომელიც გამოქვეყნებულია ამერიკული გაზეთის „პოლიტიკო“-ს (Politico) ევროპულ ვერსიაში (იბეჭდება ბელგიაში), სათაურით „საქართველო: საზღვარი ჩემს ეზოში // ქართველებს მხოლოდ ხსოვნაღა დარჩენიათ...“ (ავტორი - კლემან ჟირარდო).

გთავაზობთ პუბლიკაციის მოკლე შინაარსს:

საქართველოს ყოფილ ავტონომიურ ოლქში - „სამხრეთ ოსეთში“ - ოსური მოსახლეობის სეპარატისტული მოძრაობა საბჭოთა კავშირის დაშლის წინ გააქტიურდა, რაც ქართველებთან კონფლიქტში გადაიზარდა. რეგიონმა დამოუკიდებლობა 1992 წელს გამოაცხადა, ცეცხლი შეწყდა, მაგრამ სიტუაცია არასტაბილური დარჩა. კონფლიქტმა კვლავ იფეთქა 2008 წელს, რომლის დროსაც რუსეთის არმია [ოსი სეპარატისტების დასახმარებლად], საქართველოში შეიჭრა და ქართული არმია გაანადგურა. მოგვიანებით რუსეთმა „სამხრეთ ოსეთი“ და საქართველოს კიდევ ერთი სეპარატისტული რეგიონი - აფხაზეთი - დამოუკიდებელ ქვეყნად აღიარა.

საერთაშორისო დამკვირვებლები საქართველოს კონფლიქტების კონფლიქტის მდგომარეობას „გაყინულს“ უწოდებენ, მაგრამ ადგილობრივი მოსახლეობისათვის ეს ასე არ არის. რუსეთის სამხედრო მოსამსახურეები, ოსური დე-ფაქტო ხელისუფლების წარმომადგენლებთან ერთად, აქტიურად ახორციელებენ ე.წ. „ბორდერიზაციას“ - თავიანთი „კლიენტ-სახელმწიფოს“ „საერთაშორისო საზღვრების“ დემარკაციას, რომელიც საქართველოს ტერიტორიის 18%-ს მოიცავს და ძალიან ხშირად მოსახლეობის ეზოებზე და სახნავ-სათეს მიწებზე გადის.. „ბორდერიზაციის“ პროცესმა მოიცვა ოძისი და სხვა ახლომდებარე სოფლები, სადაც ძირითადად ქართველები ცხოვრობდნენ. როგორც ადგილობრივი მცხოვრები მარიკა ხუნაშვილი ამბობს, სოფლის საარჩევნო სიაში 600 ადამიანია რეგისტრირებული, მაგრამ მათგან, ეკონომიკური აქტიურობის შეზღუდვის გამო, ბევრი თბილისში წავიდა, ნაწილი კი უცხოეთშია, სამუშაოს პოვნის იმედით.

სოფლიდან რამდენიმე ათეულ მეტრში მავთულხლართია გავლებული, რომელიც ადგილობრივ ქართულ მოსახლეობას ხეობის ზემოთ ასვლას უკრძალავს, მცირეოდენი გამონაკლისით, რომლებსაც ამის ნებართვა აქვთ. ქსნის მეორე ნაპირზე ქართული სოფელი ახმაჯი მდებარეობს, რომელიც „საზღვრის“ მიღმა მოექცა და ამჟამად ფაქტიურად ცარიელია, თუ არ ჩავთვლით იქ არსებულ რუსების სამხედრო ბაზას და რუს მესაზღვრეებს.

მთლიანობაში „ბორდერიზაცია“ 34 ქართულ სოფელს შეეხო, რომლის შედეგად მათ სასოფლო-სამეურნეო მიწები, საძოვრები და სარწყავი წყლები დაკარგეს, ზოგჯერ კი სასაფლაოებიც და ეკლესიებიც. ამ მხრივ ტიპიურ სოფელს წარმოადგენს ხურვალეთი, რომელიც ოძისთან ახლოს მდებარეობს“, - ნათქვამია პუბლიკაციაში.

სტატიაში მოხსენიებულია ხურვალეთის მცხოვრებლები, რომელთა ეზოები და ბაღები „საზღვრით“ შუაზეა გაყოფილი - ნორა ბატონისაშვილი, დათა ვანიშვილი და სხვები. დატა ვანიშვილი, რომელიც 2021 წელს გარდაიცვალა, რუსული ოკუპაციის წინააღმდეგობის სიმბოლო გახდა, იგი საქართველოს პრეზიდენტმა მამაცობისათვის დააჯილდოვა. სახლში ახლა მისი მოხუცი მეუღლე ცხოვრობს და სტუმრებს მავთულხლართის მიღმა ხედავს.

სტატიის ავტორი ესაუბრება დათა ვანიშვილის შვილიშვილს მალხაზს, რომელიც ადრე ოსებმა რუსებმა რამდენჯერმე დააკავეს „რეჟიმის დარღვევისათვის“ (ბებიის ნახვისათვის) და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს.

პუბლიკაციაში გადმოცემულია აგრეთვე სოფელ ნიქოზის, პერევის, ქარზმანის, ჩორჩანისა და წნელისის მსგომარეობა. „ჩვენ ორ წელზე მეტ ხანს ველოდით, რომ პრობლემა მოგვარდებოდა და ქარზმანს საქართველო გააკონტროლებდა, შემდეგ კი საჩხერეში გადავედით მეუღლითა და სამი შვილით“, - ამბობს ქარზმანელი მაია ნიკოლაიშვილი. იგი ამჟამად პერევის სკოლის მასწავლებლად მუშაობს.

მიუხედავად იმისა, რომ ქარზმანი მთლიანად ქართველებით არის დასახლებული, ეს სოფელი „სამხრეთ ოსეთის“ შემადგენლობაში მოექცა, რადგან საბჭოთა პერიოდში ის „სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ჯავის რაიონში“ შედიოდა.

„ბორდერიზაცია რუსეთის პოლიტიკის საფირმო ნიშანია“, - ამბობს ადგილობრივი მეწარმე გია ბაქრაძე, - მოსკოვს ადამიანებს შორის კონტაქტებისა ეშინია, მას არ სურს, რომ ადამიანებმა საერთო ენა იპოვონ. რუსებისათვის მიღებელია, რომ მოსახლეობამ საქართველოსთან მიერთება მოითხოვოს. ისინი ასე აკეთებდნენ აღმოსავლეთ გერმანიაშიც“.

„სამწუხაროდ, ისეთი შთაბეჭდილება რჩება, რომ საქართველოს გაერთიანება ძალიან შორეული პერსპექტივაა. ორივე მხარეს - ოსებსაც და ქართველებსაც ჯერ კიდევ ახსოვთ მიყენებული ჭრილობების სიმწარე. ამიტომ ხურვალეთის, პერევისა და სხვა მსგავსი სოფლების საკითხი ჩიხშია შესული. დღეისათვის, რაც ქართველებს დარჩენიათ, ის არის, რომ მათ თოვლიან მთებს და მდინარის ნაპირს უყურონ, სადაც ოდესღაც, ბავშვობაში დადიოდნენ და უზრუნველად ერთობოდნენ, ბანაობდნენ და საქონელს მწყემსავდნენ“, - აღნიშნავს ავტორი სტატიის დასასრულს.

წყარო: https://www.politico.eu/article/georgia-a-border-in-my-backyard/

 

ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).

გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:

 „ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა,  ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.

„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.

ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.

„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.

„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.

პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.