USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
«Politico» : „უკრაინა დამარცხებისაკენ მიექანება: დასავლეთის უუნარობა კიევისათვის იარაღით უზრუნველყოფაში ვლადიმერ პუტინს ომში მოგებისათვის ეხმარება“
თარიღი:  191

„დასავლეთის დაპირება, რომ იარაღს და საბრძოლო მასალებს მოგვცემს, უკვე  არადამაჯერებლად ჟღერს. ოთხი კვირა გავიდა მას შემდეგ, რაც ჩემმა საარტილერიო ქვედანაყოფმა უკანასკნელი ჭურვი გაისროლა“, - შემომჩივლა ერთ-ერთმა არტილერისტმა ფრონტის წინა ხაზზე ყოფნისას. პრობლემა მხოლოდ იმით არ გამოიხატება, რომ უკრაინის არმიას ჭურვები, რაკეტები და სხვა საბრძოლო მასალები უთავდება. დასავლეთის მხრიდან დახმარების მიწოდების დაგვიანება იმასაც ნიშნავს, რომ ქვეყანას კატასტროფულად აკლდება უფრო რაღაც მნიშვნელოვანი, უფრო მთავარი, ვიდრე ჭურვებით უზრუნველყოფა წარმოადგენს: საბრძოლო სულისკვეთება, რომელიც აუცილებელია გამარჯვებისათვის“, - წერს ამერიკული გაზეთი „პოლიტიკო“ (Politico) თავის ევროპულ ვერსიაში გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „უკრაინა დამარცხებისაკენ მიექანება: დასავლეთის უუნარობა კიევისათვის იარაღით უზრუნველყოფაში ვლადიმერ პუტინს ომში მოგებისათვის ეხმარება“ (ავტორი - ჯეიმი დეტმერი).

გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:

უკრაინელი ჯარისკაცის მორალური სული დათრგუნულია მუდმივი დაბომბვებით, თანამედროვე იარაღის ნაკლებობით და ბრძოლის ველზე განცდილი დანაკარგებით. ქალაქებში, რომლებიც ფრონტიდან ასობით კილომეტრზე მდებარეობენ, ვეღარ დაინახავთ ახალგაზრდებს, რომლებიც სამხედრო გაწვევის პუნქტებში რიგებს იკავებდნენ არმიაში სამსახურის მიზნით. ის სიტუაცია, რომელიც ორი წლის წინ იყო, დღეს კარდინალურად არის შეცვლილი: ჯარში გასაწვევი ახალგაზრდები მასობრივად თავს არიდებენ სამხედრო სამსახურს და დროს ფარულად ღამის კლუბებში ატარებენ ან საზღვარგარეთ გარბიან

უკრაინულ საზოგადოებაში, სამხედრო და პოლიტიკურ წრეებში შექმნილი უპერსპექტივობისა და დეპრესიული განწყობის კვალობაზე შეიძლება ითქვას, რომ ქვეყანა კატასტროფისაკენ მიექანება.

მიუხედავად იმისა, რომ პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი ამბობს - ხელისუფლება ცდილობს უკან არ დაიხიოსო, სამხედროები კერძო საუბრებში აღიარებენ, რომ ზაფხულში ახალი დანაკარგები და წარუმატებლობა გარდაუვალია. გასარკვევი მხოლოდ ისაა, თუ რამდენად მძიმე და სერიოზული იქნება ეს დანაკარგები. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ვლადიმერ პუტინი ისე ახლოა მიზნის შესრულებასთან როგორც არასდროს.

და ამ დროს კიევს იმდენი პრობლემები აქვს დაგროვილი, რომ უკვე მათი მოგვარება შეუძლებელია. მოსახლეობაში და ოფიციალურ წრეებში უიმედობა და აპათია თანდათან ძლიერდება.

დღეს დასავლეთის დაპირება კიევისადმი, რომლიც სულ რაღაც ერთი წლის წინათ ომახიანად ჟღერდა - „დაგეხმარებით იმდენს, რამდენიც საჭირო იქნება“ - უკრაინელებს უკვე ცარიელ სიტყვებად მიაჩნიათ. ძალიან სამწუხაროა, რომ ასეთ სიტუაციაში, რაც დრო გადის, ხდება უარესი: უკრაინელ მეომრებს საბრძოლო სულისკვეთება უქრებათ, მათ გამარჯვების იმედი უმცირდებათ.

ამ მხრივ ნიშანდობლივია, რომ ბოლო დროს ისეთი ოფიციალური პირები, როგორებიც არიან უკრაინის შეიარაღებული ძალების მთავარსარდალი, გენერალი ალექსანდრე სირსკი, უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრი დმიტრო კულება და თვითონ პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკიც კი საჯაროდ აღიარებენ - ქვეყანა უკიდურესად მძიმე მდგომარეობაში იმყოფება და დასავლეთის დახმარების გარეშე დამარცხებისათვის არის განწირული.

ფრონტზე ადამიანები იხოცებიან, ფრონტისაგან მოშორებით მცხოვრები უკრაინელები კი ცდილობენ ყურადღება არ მიაქციონ ომს და იმის ნატვრაში არიან, როგორმე ნორმალურ ცხოვრებას დაუბრუნდნენ. სწორი იყო აწ უკვე პოსტიდან გადამდგარი გენერალი ვალერი ზალუჟნი, როცა უკრაინის ხელისუფლებას აფრთხილებდა - ვითარება გაუარესდებაო. მმართველი პარტია კრიტიკულ განწყობას ახშობს, მაგრამ ასეთი მოქმედება პრეზიდენტსა და მის გუნდს გამარჯვებაში ვერ დაეხმარება.

დასავლეთს ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში ჰქონდა იმედი, რომ რუსეთს მკაცრი ეკონომიკური სანქციებით „კისერს მოუგრეხდა“ და კრემლს დაიმორჩილებდა. დასავლეთი ასევე ცდილობდა სასურველი სინამდვილედ გაესაღებინა - იმედოვნებდა, რომ კრემლში „სასახლის გადატრიალება“ მოხდებოდა და ვლადიმერ პუტინის რეჟიმი უფრო შედარებით ლიბერალური ხელისუფლებით შეიცვლებოდა. ფაქტი ჯიუტია: ბრიუსელი, ვაშინგტონი, პარიზი და ლონდონი მწარედ შეცდნენ - რუსეთის ეკონომიკა მდგრადი დარჩა და ვლადიმერ პუტინმა ხელისუფლება უფრო განიმტკიცა.

დიახ, ომის დაწყების წინ ვლადიმერ პუტინი შესაძლოა მართლაც შეცდომაში იქნა სეყვანილი თავისი დაზვერვის ხელმძღვანელის მიერ, რომ ომი ხანმოკლე იქნებოდა და რომ რუსეთი სწრაფად მიაღწევდა გამარჯვებას. მაგრამ ვლადიმერ პუტინს ლოდინი შეუძლია - გასულ თვეში მან კიდევ ერთხელ გაინაღდა პრეზიდენტობის ექვსწლიანი ვადა. მას შეუძლია ჩიხურ სიტუაციასაც შეურიგდეს: თუ უკრაინა გამარჯვებასა და დამარცხებას შორის „გაიჭედება“, მაგრამ დაშორებული იქნება ნატოს და ევროკავშირს, კრემლისათვის ასეთი ვითარებაც გამარჯვების ტოლფასია.

როგორ გავლენას მოახდენს ჩიხში შესული ომი უკრაინის მდგომარეობაზე? უკვე ვთქვი, რომ სამხედრო გაწვევის პუნქტებში ახალგაზრდები ნებაყოფლობით ათარ მიდიან და ძალით მიჰყავთ. კიდევ ერთი ფაქტი ამასთან დაკავშირებით: თუ ორი წლის წინ ევროპისაკენ მიმავალი მატარებლებს და ავტობუსები მთლიანად ქალებით, ბავშვებით და მოხუცებით იყო სავსე, ახლა  იმავე მატარებლებისა და ავტობუსების მგზავრთა ერთი მესამედი ჯარში გასაწვევი ასაკის ახალგაზრდები არიან, რომლებმაც რაღაც მანქანებით საზღვარგარეთ წასვლის ნებათვა მიიღეს.

კიევში, „ბანკოვაიას“ ქუჩაზე მდებარე ვოლოდიმირ ზელენსკის საპრეზიდენტო ოფისში მყოფი ჩინოვნიკები გარეგნულად ოპტიმისტურად და პოზიტიურად არიან განწყობილნი, მაგრამ კონფიდენციალურ საუბრებში აღიარებენ, რომ ჯაი ბაიდენის 60-მილიარდიანი დახმარების გარეშე რუსეთთან ბრძოლას დიდხანს ვერ გაუძლებენ.

რას გააკეთებს ვლადიმერ პუტინი, თუ უკრაინა იმდენ დასავლურ დახმარებას ვერ მიიღებს, რამდენიც კიევს გამარჯვებისათვის ჭირდება? „იგი ყველაფერს გაანადგურებს, რაიმე გამონაკლისის გარეშე“, - განუცხადა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ Axel Springer-ის ჯურნალისტებს ინტერვიუში, - უკრაინული ქალაქებისაგან მხოლოდ ნანგრევები დარცება, ასეულ ათასობით ადამიანი დაიხოცება“. ასეთია უკრაინის ლიდერის პროგნოზი, თუ როგორ იმოქმედებს მისი რუსი კოლეგა გამარჯვების შემთხვევაში.

წყარო: https://www.politico.eu/article/why-ukraine-losing-russia-war/

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.