USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
«Voice of America» (აშშ): „უკრაინის დახმარების კანონპროექტი და კონგრესმენები“
თარიღი:  292

აშშ-ის სამაუწყებლო კომპანია Voice of America („ამერიკის ხმა“) თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს სტატიას სათაურით „უკრაინის დახმარების კანონპროექტი და კონგრესმენები“, რომელშიც კიევისადმი დახმარების მიმართ ამერიკელი კანონმდებლების პოზიციები მიმოხილული.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

უკრაინისთვის დახმარების დაფინანსების საკითხი ჯერ კიდევ გადაწყვეტას ელოდება. წარმომადგენელთა პალატაში საგარეო დახმარების საკითხების, მათ შორის უკრაინისთვის დახმარების დაფინანსების საკითხის განხილვა აპრილის შუა რიცხვებამდე გადაიდო.

სენატის მიერ დამტკიცებული კანონპროექტი წარმომადგენელთა პალატის რესპუბლიკელმა სპიკერმა ჯონსონმა კენჭისყრაზე არ გაიტანა. რესპუბლიკელებს სურთ ამ კანონპროექტზე კენჭისყრასთან ერთად, საიმიგრაციო კრიზისის მოსაგვარებელი ზომებიც გატარდეს. თუმცა ზოგიერთი რესპუბლიკელი ზოგადად ბაიდენის ადმინისტრაციის სტრატეგიით არის უკმაყოფილო და მიაჩნია, რომ რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებული სანქციები არაეფექტურია და მათი გამკაცრების მიზანშეწონილობაზე დაფიქრება ღირს.

უკრაინისთვის გადაუდებელი სამხედრო დახმარების გასაწევად, მისთვის სესხის გამოყოფის იდეაც გაჩნდა.

“ამერიკის ხმის” უკრაინული სამსახური ორივე პარტიის კონგრესმენებს უკრაინის დახმარების კანონპროექტის ბედის და შესაძლო სესხის შესახებ გაესაუბრა. დემოკრატმა კონგრესმენებმა თქვეს, რომ დახმარების საკითხის დაყოვნება მხოლოდ რესპუბლიკელი უმრავლესობის გამო მოხდა და მთავარ მიზეზად, პარტიაზე ყოფილ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის გავლენა დაასახელეს, თუმცა რესპუბლიკელებმა საიმიგრაციო კრიზისთან ერთად, რომელიც განხეთქილების ძირითად მიზეზად მიიჩნეოდა, უკრაინაში ომისადმი ბაიდენის ადმინისტრაციის არასათანადო მიდგომის საკითხიც წამოწიეს.

დემოკრატმა კონგრესმენმა ბრედ შერმანმა კანონპროექტის შეჩერებაზე პასუხისმგებლობა სრულად დააკისრა რესპუბლიკელ სპიკერ მაიკლ ჯონსონს: „ძველი გეგმა საუკეთესო იყო. სენატმა კანონპროექტი უკვე მიიღო. ეს კანონპროექტი კენჭისყრაზე რომ გამოსულიყო, სპიკერ ჯონსონს ხმის მიცემის უფლება რომ მოეცა, დიდი უმრავლესობით იქნებოდა მიღებული“, - თქვა ბრედ შერმანმა.

სესხის თაობაზე კანონმდებელს მკვეთრად უარყოფითი პოზიცია აქვს და კრიტიკას ყოფილი პრეზიდენტისკენ დონალდ ტრამპისაკენ მიმართავს: „უკრაინისთვის სესხის გამოყოფის იდეა, უკრაინას სხვებისგან სესხების მიღების შესაძლებლობას შეუზღუდავს და ასეთ რთულ დროს, უკრაინის მთავრობის მუშაობას შეაფერხებს. ეს რაღაც სულელური იდეაა იმ სულელი კაცისგან, რომელიც მარა-ლაგოში ცხოვრობს“, - თქვა ვეტერანმა დემოკრატმა კანონმდებელმა.

ბრედ შერმანმა გაწვევის პეტიციის მეშვეობით კანონპროექტის კენჭისყრაზე გამოტანის და ზოგადად მისი დამტკიცების სავარაუდო ვადების თაობაზე ასეთი აზრი გამოთქვა:

„ნათელია, ეს კანონპროექტი კენჭისყრაზე რომ მოხვდეს, ის სპიკერმა ჯონსონმა უნდა გამოიტანოს. ეს მისი, როგორც სპიკერის პასუხისმგებლობაა. აქ 28 წელია ვარ და გაწვევის პეტიცია მხოლოდ ორჯერ იყო წარმატებული. ამის თქმასთან ერთად მჯერა, რომ სულ მცირე 180-190 დემოკრატი გაწვევის პეტიციას ხელს მოაწერს და გვყავს 30 რესპუბლიკელი, რომელიც საკმარისად პატრიოტულად არის განწყობილი იმისთვის, რომ პეტიციას ხელი მოაწეროს და საჭირო ხმები გვექნება, მაგრამ კენჭისყრა დღეს უნდა მოხდეს. კენჭისყრა სპიკერ ჯონსონს დღეს უნდა ეზრუნველეყო და ხვალ უკრაინისთვის საარტილერიო ჭურვებს გავგზავნიდით. სამწუხაროდ, ყველაზე სავარაუდო შედეგი ის იქნება, რომ ამ კვირაში სხვა კრიტიკულ საკითხზე ვიმუშავებთ, კერძოდ შეერთებული შტატების მთავრობის დაფინანსებაზე. ამ კვირაში ეს იქნება გასაკეთებელი, შემდეგ ქალაქიდან ორი კვირით გავალთ, მერე დავბრუნდებით და შევეცდებით მივხედოთ უკრაინას, ისრაელს და სხვა საგარეო პოლიტიკურ პასუხისმგებლობებს. არ მოველი, რომ აპრილის შუა რიცხვებამდე, შეერთებული შტატების კონგრესი რაიმე სასარგებლოს გაკეთებას შეძლებს“.

რესპუბლიკელ კონგრესმენ ენდი ბარს უკრაინის მხარდაჭერა უაღრესად მნიშვნელოვნად მიაჩნია, თუმცა ბაიდენის ადმინისტრაციის სტრატეგია, კერძოდ რუსეთზე დაწესებული სანქციების კუთხით, მისთვის გაუგებარია.

„მე ნამდვილად მხარს ვუჭერ უკრაინისთვის სამხედრო დახმარების გაწევას. ვფიქრობ, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ ამერიკელი ხალხი და კონგრესი უკრაინის წინააღმდეგობის გვერდით იდგეს. ამასთან ერთად მჯერა, რომ ბაიდენის ადმინისტრაციას სჭირდება უკეთესი სტრატეგია, როდესაც საქმე ეხება უკრაინისთვის დახმარებას იმისთვის, რომ მან ომი მოიგოს. სანქციების შესახებ ბაიდენის ახლანდელი სტრატეგია სუსტია. ის არ არის შექმნილი იმისთვის, რომ პუტინს არ მისცეს წვდომა ფინანსებზე, რომლითაც ის თავისი ომის მანქანის ხარჯებს ფარავს. სანქციებში არის უზარმაზარი „ხვრელი“. რუსული ბანკებისთვის არის ზოგადი ლიცენზია ენერგომატარებლების ტრანზაქციებზე. ამ „ხვრელს“ ჩაკეტვა სჭირდება. ჩემთვის უაზრობას წარმოადგენს, როდესაც ბაიდენის ადმინისტრაცია ერთის მხრივ, ამერიკელ გადასახადის გადამხდელებს 60 მილიარდს სთხოვს და მეორეს მხრივ, უარს ამბობს პუტინს გადაუკეტოს ფინანსები, რომელსაც ის ენერგეტიკასთან დაკავშირებული ექსპორტით იღებს.

სწორი სტრატეგიაა ორივე ერთად, უკრაინისთვის სამხედრო დახმარება და სანქციების უფრო მკაცრად გამოყენება, მოსკოვის ენერგომატარებლების ექსპორტის სრულად სანქცირება.

გაწვევის პეტიციაზე და სესხზე ვიმუშავებთ, მაგრამ ამ ადმინისტრაციისგან სანქციების უკეთესი სტრატეგიის დანახვა გვსურს“, - თქვა რესპუბლიკელმა კონგრესმენმა.

ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის სტრატეგიის მიმართ ბევრად უფრო შეურიგებელი პოზიცია აქვს რესპუბლიკელ ბრაიან მასტს, რომელსაც მიაჩნია, რომ ადმინისტრაცია გამარჯვებას არ გეგმავს.

„არ ვიცი კენჭისყრაზე რომელი საკითხი გავა, მაგრამ როდესაც უკრაინის დახმარების საკითხს უყურებთ, ჩემი აზრით არ უნდა დაუჭირო მხარი იმას, რის ზურგის გამაგრების გეგმა არ გაქვს - ეს ერთი. არ არსებობდა უკრაინის გამარჯვების გეგმა, იყო უკრაინის გადარჩენის გეგმა და ეს ორი სრულიად განსხვავებული რამ არის. ვფიქრობ ეს არის უდიდესი საკითხი, რაც უნდა მოგვარდეს“, - თქვა ბრაიან მასტმა.

კონგრესმენმა განაცხადა, რომ „აბსოლუტურად“ არ აპირებს ხელი მოაწეროს გაწვევის პეტიციას და არც სესხის გამოყოფას ემხრობა

„არ შეგიძლია მხარი დაუჭირო რაღაცას, რომლის გეგმაც ვინმეს გადარჩენაა. ჩვენ ამერიკა ვართ. როდესაც ვიბრძვით, ამას გამარჯვებისთვის ვაკეთებთ. ვერ ვხედავთ რომ გამარჯვების გეგმა არსებობს და უკვე 600 დღეზე მეტია ეს ხდება. პასუხი, სამწუხაროდ, ეს არის“, - თქვა კონგრესმენმა.

წყარო: https://www.amerikiskhma.com/a/7543342.html

 

 

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.