USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
«Voice of America» (აშშ): „ფინეთი ნატოში: როგორ დაანგრია პუტინმა რუსეთის იმპერიისა და საბჭოთა კავშირის მიღწევები“
თარიღი:  613

აშშ-ის რადიოს „ამერიკის ხმის“ (Voice of America) რუსული სამსახურის „გოლოს ამერიკის“ (Голос Америки) ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ფინეთი ნატოში: როგორ დაანგრია პუტინმა რუსეთის იმპერიისა და საბჭოთა კავშირის მიღწევები“ (ავტორი - დანილა გალპეროვიჩი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ნატოში ფინეთის სრულუფლებიანი წევრობა, რომელიც გასულ კვირას ოფიციალურად განხორციელდა, ვლადიმერ პუტინისათვის ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი კოშმარი უნდა იყოს - მიუნჰენის ცნობილი გამოსვლიდან, სულ მცირე 16 წლის განმავლობაში, იგი მუდამ ცდილობდა ნატოს გაფართოება დაემუხრუჭებინა, პირიქით კი გამოუვიდა.

ესტონეთის ყოფილი პრეზიდენტი თომას ჰენდრიკ ილვესი „ამერიკის ხმის“ რუსული სამსახურისათვის (Голос Америки) მიცემულ ინტერვიუში, როცა ფინეთის ნატოში გაწევრიანების საკითხს შეეხო, ასეთი კომენტარი გაუკეთა კრემლის „წარმატებას“ ჩრდილო ატლანტიკური ალიანსის აღმოსავლეთისაკენ გაფართოების „დამუხრუჭებასთან“ დაკავშირებით:

ვლადიმერ პუტინმა უკრაინაში შეჭრით დიდი ბიძგი მისცა ორი ტრადიციულად ნეიტრალური სახელმწიფოს ლტოლვის გაძლიერებას ნატოში გაწევრიანების მიზნით. შვედეთი სამხედრო ბლოკებს 1809 წლიდან თავს არიდებდა და ის, რომ სტოკჰოლმმა აზრი შეიცვალა, ამაში, რასაკვირველია, პუტინის „მიღწევა“ ნამდვილად არის: კრემლმა ერთი დაუფიქრებელი ნაბიჯით შვედეთის თითქმის ორსაუკუნოვანი ტრადიცია გააუქმა. ფინეთი, რომელიც ნეიტრალური იყო მთელი 80 წლის განმავლობაში, უკვე ნატოს წევრია. ორივე ქვეყანამ ნატოში გაწევრიანების გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღო, რაც მათ უკრაინაში რუსეთის მიერ ჩადენილი ბოროტება დაინახეს.

თომას ჰენდრიკ ილვესი დარწმუნებულია, რომ სწორედ რუსეთის ხელმძღვანელობისა და რუსეთის არმიის სარდლობის მოქმედება იყო მთავარი მოტივი იმისა, რომ ფინელებმა და შვედებმა რუსეთში საშიში მეზობელი დაინახეს - „ბუჩაში და სხვა ქალაქებში რუსების მიერ  ჩადენილმა ბოროტებამ - მკვლელობებმა, გაუპატიურებებმა, წამების საკნებმა და სხვა საშინელებებმა შვედებს და ფინელებს ნატოსადმი მიერთება გადააწყვეტინათ. ისინი მიხვდნენ, რომ მოწოდებები „მოდით, მეგობრულად ვიცხოვროთ“ და „ხელი-ხელს ჩავკიდოთ“ მეტად აღარ მუშაობს“.

შვედეთს 200 წლის განმავლობაში მართლაც შეგნებულად არ სურდა სამხედრო ბლოკებში გაერთიანება. კაცმა რომ თქვას, ეს იმპერიული რუსეთის იმპერიული დიპლომატიის შედეგი იყო. ფინეთი კი, იმის გამო, რომ ას წელზე მეტი ხნის განმავლობაში რუსეთის შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენდა, მცირე გამონაკლისი პერიოდის გარდა,  სხვა ევროპული სახელმწიფოებისაგან განსხვავებით, რუსეთის (სსრკ-ს) მიმართ მეგობრული ურთიერთობით გამოირცეოდა. დღეს ეს ყველაფერი უკვე წარსულს ჩაბარდა.

პუტინის პოლიტიკური კარიეირს მკვლევარებს კარგად ახსოვთ, რომ იყო დრო, როცა რუსეთის ლიდერს თვითონაც სურდა ნატოს წევრი გამხდარიყო და ალიანსის გადაწყვეტილებებში მონაწილეობა მიეღო, ხოლო რუსეთის სამხედრო სარდლობა 2000-იან წლების დასაწყისიდან აქტიურად თანამშრომლობდა ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსთან. მაშინდელი თავდაცვის მინისტრი სერგეი ივანოვი ნატოში არაფერს საშიშს არ ხედავდა.

პუტინის ტონი ერაყის ომის შემდეგ შეიცვალა, მაგრამ მისი მოქმედების რადიკალური ცვლილება საქართველოში და უკრაინაში მომხდარი მოვლენების შემდეგ გამოიკვეთა - როცა კრემლმა ჩათვალა, რომ დასავლეთს რბილი თუ მკაცრი ხელით სხვადასხვა ქვეყნებში რეჟიმის შეცვლა აქვს განზრახული.

როგორც ოსლოში (ნორვეგია) არსებული მსოფლიოს პრობლემების კვლევითი საერთაშორისო ინსტიტუტის (PRIO) წამყვანი მენიერ-თანამშრომელი პავლე ბაევი ამბობს „ამერიკის ხმასთან“ საუბარში, ვლადიმერ პუტინს ძალიან აღელვებდა რაკეტების განლაგება რუსეთთან ახლოს (რუმინეთში), ასევე რუსეთის ტერიტორიის სიახლოვეს ნატოს გემების ცურვა (მაგალიტად, ნორვეგიის ფიორდებში და შავი ზღვის აკვატორიაში). თუმცა ექსპერტი თვლის, რომ ვლადიმერ პუტინს, პრინციპში, ნატოს გაფართოებისა მაინცდამაინც არ ეშინოდა. უბრალოდ, იგი ამ ფაქტს საფრთხობელისა და მუქარის სახით იყენებდა იმავე დასავლეთის წინააღმდეგ. მას ამ მხრივ საკმაოდ ფართო აუდიტორია ჰყავდა - მას უსმენდნენ მემარჯვენე და მემარცხენე ექსპერტები, პოლიტიკოსები და ა.შ.“.

თომას ჰენდრიკ ილვესიც აღნიშნავს, რომ ვლადიმერ პუტინის თეზისს - „ნატოს გაფართოება რუსეთისათვის საფრთხეს წარმოადგენს“ - დასავლეთში საკმაოდ ბერვი მომხრე ჰყავდა: იცით, დასავლეთში ბევრი სასარგებლო იდიოტია, რომლესაც კრემლის პროპაგანდისა სჯერათ... მაგრამ საჭიროა გავიხსენოთ, რომ 2021 წლის დეკემბრამდე ვლადიმერ პუტინი ფაქტობრივად,  ეთანხმებოდა ნატოს გაფართოებას, შემდეგ კი მან იმ ქვეყნების ალიანსიდან გამოსვლა მოითხოვა, რომლებიც მას ახლახან შეუერთდნენ“.

ახალ კი ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის გაფართოების პროპაგანდა, როცა ნატომ თავისი მიჯნები რუსეთთან ბევრად გაზარდა, შეიძლება კრემლის არსენალიდან გაქრეს, რათა არ გაახსენოს რუსეთის მოსახლეობას, თუ ვინ ცდილობდა გაფართოების დამუხრუჭებას და რამდენად წარმატებით განახორციელა დანაპირები. განა მოეწონებათ რუსებს იმის გახსენება, რომ ვლადიმერ პუტინმა ნატოს აღმოსავლეთით გაფართოება კი არ დაამუხრჭა და შეწყვიტა, არამედ პირიქით, უფრო დააჩქარა.

წყარო: https://www.golosameriki.com/a/nato-finland-putin/7043028.html

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.