USD 2.7109
EUR 3.1197
RUB 3.3417
Tbilisi
მუშთაიდის ბაღი- სიყვარულის ისტორია და ლეგენდები
 925

XIX საუკუნის 30-იან წლებში გაშენებული მუშთაიდის ბაღის და მისი დაარსების ისტორიას მოგითხრობთ. ლამაზი ლეგენდები და სინამდვილე ერთმანეთშია არეული, ამიტომ თავად გადაწყვიტეთ, რომელი ვერსია უფრო სარწმუნოა.

მუშთაიდი, ირანელი დიდგვაროვანთა ოჯახის წარმომადგენელი გახლდათ, რომელსაც ცოლად ქართველი ქალი _ ნინო ჰყავდა. მას მეუღლე სტამბოლში ტყვეთა ბაზარში უყიდია. როგორც ჩანს, თავრიზელ მირ ფერტე აღასეიდ მუშთაიდს მეუღლე იმდენად შეჰყვარებია, რომ როცა მან თბილისში საცხოვრებლად გადასვლა უთხოვია, კაცი დასთანხმებია. თუმცა, ამ წყვილის თბილისში დასახლების შესახებ არის მეორე და ბევრად უფრო სარწმუნო ვერსიაც, რომლის მიხედვითაც მუშთაიდი რუსეთის მთავრობისთვის მუშაობდა და ამის გამო ირანის შაჰმა მას სამშობლოში ჩასვლა აუკრძალა. მუშთაიდის ტფილისიდან გაქცევის შემდეგ ცნობილ ბაღს არაერთი მფლობელი გამოუცვლია, თუმცა მანამდე თავად მიუყიდია ის ვაჭარ მელიქ-ბეგლაროვისთის. 1853 წელს კი გაკოტრებულ ბეგლაროვს ბაღი 70 ათას რუბლად გადაუცია ქალაქის ხაზინაისთვის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებად.

1860 წელს მუშთაიდის გაშენებული ბაღი სახალხო სეირნობის, გამოფენების, თეატრალური წარმოდგენების გასამართ პარკად ქცეულა. მართალია, გერმანული დასახლების ტერიტორიაზე სხვა ბაღებიც ყოფილა, მაგრამ ეს პარკი მაინც ყველაზე მეტად ჰყვარებია ხალხს.

თურმე, რას აღარ ეძახდნენ: ბულონის ტყეს, ედემის ბაღსა თუ ტფილისურ სოკოლნიკებს. თურმე, რა აღარ იმართებოდა პარკში: საქველმოქმედო აუქციონები, თეატრალური წარმოდგენები, ლატარიები, კონცერტები, ფოიერვერკები თუ ლატარია-გათამაშებები ობოლი ბავშვებისა და გაჭირვებულების დასახმარებლად. საქველმოქმედო ღონისძიებებში მონაწილეობის მსურველებისთვის ალექსანდროვის ბაღიდან მუშთაიდის პარკამდე დილიჟანსი დაუნიშნავთ, რომელიც ყოველ ნახევარ საათში ერთხელ გადიოდა.

გარდა ამისა, პარკში ეწყობოდა პავილიონები, რომლებშიც მთელი კავკასიის მეწარმეების პროდუქცია იყო წარმოდგენილი, რაც თურმე ფრიად პრესტიჟული საქმედ მიიჩნეოდა.როგორც ისტორიული წყაროებიდან ვგებულობთ, ის ირანის აზერბაიჯანში შიიტების რელიგიური ლიდერი-მუჯთაჰიდი ყოფილა. სწორედ მისი სასულიერო წოდებისგან წარმოსდგა ბაღის სახელიც -მუშტაიდი. ამავე ბაღშია დაკრძალული მისი ქართველი მეუღლე.

1845 წელს მირ ფეთეხ-აღა თავრიზისგან ბაღი მდიდარ მემამულეს შეუსყიდია, თავად ფეთეხ-აღას კი თბილისი დაუტოვებია. 1853 წლიდან ბაღი სახაზინო კუთვნილება გახდა. აქ ყოველდღიურად იმართებოდა სახალხო სეირნობები, გამოფენები თუ სპექტაკლები. მუშტაიდის ბაღი თავშეყრის, გართობისა და დასვენების ცენტრად იქცა. 1887 წელს ბაღის ტერიტორიაზე ნიკოლოზ შავროვის ხელმძღვანელობით კავკასიის საააბრეშუმო სადგური დაარსდა. სადგურის კომპლექსი, რომელმაც ჩვენამდე დანგრეული სახით მოაღწია, 1892 წელს აიგო.

შემორჩენილია კომპლექსის მთავარი ნაგებობა, რომელშიც ,,აბრეშუმის სახლის” მეაბრეშუმეობის მუზეუმი, ბიბლიოთეკა და მეაბრეშუმეობის საკოორდინაციო ცენტრია განთავსებული.მუშტაიდის ბაღში 1935 წელს გაიხსნა მსოფლიოში პირველი საბავშვო რკინიგზა. ბაღში მოქმედებდა თეატრი, ღია ესტრადა, კაფე-რესტორანი, ბავშვებისთვის რკინიგზის გარდა, სხვადასხვა ატრაქციონი ფუნქციონირებდა. ბაღში დასვენება და გართობა დღეს, ნებისმიერი ასაკის ადამიანს შეუძლია.

 

society
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way