USD 2.6728
EUR 2.8532
RUB 2.8408
თბილისი
მიხეილ სააკაშვილის წერილი POLITICO-ს
თარიღი:  522

საქართველოს მესამე პრეზიდენტმა, მიხეილ სააკაშვილმა საერთაშორისო გამოცემა POLITICO-ს მისი ადვოკატებისა და თანაპარტიელების მეშვეობით წერილი გაუგზავნა. წერილში სააკაშვილი მის პატიმრობაზე და მმართველი პარტიის მხრიდან არჩევნების გაყალბებაზე საუბრობს. სააკაშვილი ასევე აცხადებს, რომ აშშ-ის კონგრესმა უნდა განიხილოს საქართველოში ადამიანის უფლებების დამრღვევთათვის სანქციების დაწესება.

“წერილს გწერთ მე-18 პენიტენციური დაწესებულებიდან, თბილისიდან, საქართველოდან. ქვეყნიდან, რომელსაც ერთ დროს, როგორც პრეზიდენტი, ისე ვემსახურებოდი. საქართველოში რამდენიმეწლიანი დევნის შემდეგ, ოქტომბერში დავბრუნდი და დამაკავეს იმ ბრალდებებისთვის, რომელიც მჯერა, რომ პოლიტიკურად მოტივირებულია. 50 დღის განმავლობაში ვშიმშილობდი, ვაპროტესტებდი ჩემს დაკავებას, ასევე, საქართველოს მთავრობის მცდელობებს, ძირი გამოუთხაროს დემოკრატიას.

ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, მმართველმა პარტიამ, "ქართულმა ოცნებამ" გააძლიერა კონტროლი სასამართლო სისტემასა და ბევრ სახელმწიფო და არასახელმწიფო მედიასაშუალებაზე. დაუშვა, რომ კორუფცია გაზრდილიყო, გააყალბა არჩევნები და ქვეყანას პუტინის რუსეთთან დაახლოებისკენ უბიძგა.

ჩემი პრეზიდენტობისას, ვიცე-პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი საქართველოს ეწვია, რომ განემტკიცებინა აშშ-ის მხარდაჭერა მას შემდეგ რაც რუსეთი შემოიჭრა და ნაწილობრივ ქვეყნის ოკუპაცია მოახდინა.

"ჩვენ, შეერთებული შტატები, თქვენ გვერდით ვდგავართ თქვენს გზაზე უსაფრთხო, თავისუფალ, დემოკრატიულ და კიდევ ერთხელ ერთიანი საქართველოს გზაზე", - პირობა დადო ბაიდენმა. მან მოუწოდა ჩემს ადმინისტრაციას, უზრუნველეყო "გამჭვირვალე, ანგარიშვალდებული დემოკრატია სრული ჩართულობით".

დღეს, მე მოვუწოდებ მის ადმინისტრაციას, რომ შეასრულოს მისი როლი, რათა მხარი დაუჭიროს ჩვენს დემოკრატიას, რომელიც საფრთხეშია. ბაიდენის მიზნიდან გამომდინარე, ავტოკრატიამ დემოკრატიაზე წინ წაიწიოს, ვიმედოვნებ, რომ ის საქართველოს მთავრობას პასუხისმგებლობას დააკისრებს იმ თავისუფლების შელახვისთვის, რომლის მისაღწევადაც ჩვენ ბევრი ვიმუშავეთ.

მე საქართველოს პრეზიდენტი 2004 წელს გავხდი, როცა მშვიდობიანმა „ვარდების რევოლუციამ“ მოითხოვა დემოკრატიული რეფორმები, კორუფციის აღმოფხვრა და ევროატლანტიკურ ოჯახში ინტეგრაცია.

ბედის ირონიაა, რომ ნაწილობრივ ჩვენი დემოკრატიზაციის ძალისხმევის გამო, ჩემი პარტია 2012 წელს თავისუფალ და სამართლიან არჩევნებში დამარცხდა. ჩვენ მშვიდობიანად გადავაბარეთ ძალაუფლება კოალიციას, რომელსაც "ქართული ოცნება" ხელმძღვანელობდა და რომლის სათავეშიც ბიძინა ივანიშვილი იყო. 2021 წლის 6 იანვარს აშშ-ის კაპიტოლიუმის „ბუნტის“ შემდეგ, სენატორმა ჯინ შაჰინმა მის გამოსვლაში ჩემი მხრიდან ძალაუფლების დათმობა გაიხსენა და განაცხადა, რომ ძალაუფლების მშვიდობიანად გადაცემა არასდროს შეიძლება იყოს დაუფასებელი.

დემოკრატიული პროცესების გზით ძალაუფლებაში მოსვლის შემდეგ, ივანიშვილის მთავრობა მალე იქცა ანტიდემოკრატიულად. დღეს, საქართველოს სახელმწიფო ინსტიტუტები, მათ შორის, სასამართლო, სამართალდამცავი და სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურები, მმართველ პარტიასთან დაახლოებულ მცირე კლანის ინტერესებს ემსახურებიან. ბოლო ადგილობრივი არჩევნების დროს, ევროპის უსაფრთოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციამ შეშფოთება გამოთქვა ამომრჩეველთა დაშინებასა და სხვა არადემოკრატიულ ტაქტიკასთან დაკავშირებით.

ივლისიში კი მოძალადე და ჰომოფობიური დემონსტრანტები თბილისში თავს დაესხნენ აქტივისტებსა და ჟურნალისტებს და აიძულეს გაეუქმებინათ პრაიდის მარში, რამაც საბოლოოდ ოპერატორის გარდაცვალება გამოიწვია. აქტივისტები ჟურნალისტებისა და ლგბტ თემის მიმართ მუქარაში მონაწილეობაში ხელისუფლებას ადანაშაულებენ.

ამავდროულად, მთავრობამ დე ფაქტო შეაჩერა ყოველგვარი პრაქტიკული მცდელობა ნატო-ში გაწევრიანების გზაზე წინსვლისთვის. ქართველმა ხალხმა არაერთხელ აღნიშნა, რომ ნატო-ში გაწევრიანების მომხრეა. ამის ნაცვლად, საქართველო ეფლირტავება ირანს და რუსეთს "რეგიონული თანამშრომლობის" პლატფორმასთან, რომელიც აცოცხლებს სტრატეგიული სამხრეთ კავკასიის რეგიონიდან დასავლური გავლენის აღმოფხვრის იდეით.

ეს უნდა აღშფოთებდეს ბაიდენის ადმინისტრაციას: როდესაც ის 2009 წელს გვეწვია, საქართველო საიმედო მოკავშირე იყო რთულ რეგიონში. დღეს "ქართული ოცნება" ფუთავს საქართველოს ბედს, როგორც რუსეთის დაქვემდებარების ქვეშ მყოფი სახელმწიფო.

ივანიშვილის რეჟიმმა წლების წინ დაუსწრებლად წამიყენა ბრალი ძალაუფლების გადამეტებისთვის. მჯერა, რომ ეს ბრალდებები არის უსაფუძვლო და პარტიის მიერ ოპოზიციის გაჩუმების შემაშფოთებელი მაგალითი. ამიტომაც, რამდენიმე წლის შემდეგ, შემოდგომაზე, საქართველოში დავბრუნდი. ვიცოდი, რომ ციხეში მოვხვდებოდი. იმედი მაქვს, ყურადღება მიექცევა აქ არსებულ შემაშფოთებელ მდგომარეობას, რომელიც ქუჩებში ათასობით ქართველმა გააპროტესტა, გასული თვის არჩევნების შემდეგ.

ბაიდენის ადმინისტრაციამ ხაზი გაუსვა დემოკრატიული ღირებულებების, მათ შორის კანონის უზენაესობისა და სიტყვის თავისუფლების განმტკიცებისა და დაცვის მნიშვნელობას. ახლა ქართველ ხალხს სჭირდება თავისი დემოკრატიული და პროდასავლური მისწრაფებების აქტიური მხარდაჭერა ავტორიტარიზმის საფრთხის წინააღმდეგ. უპირველეს ყოვლისა, შეერთებულმა შტატებმა ღიად უნდა დაგმოს საქართველოს ხელისუფლება მათი ძალისხმევისთვის, ძირი გამოუთხაროს დემოკრატიას.

აშშ-ის კონგრესმა ასევე უნდა განიხილოს საქართველოში ადამიანის უფლებების დამრღვევთათვის სანქციების დაწესება გლობალური მაგნიტსკის აქტის მიხედვით. სახელმწიფო მდივნის ანტონი ბლინკენის ან სხვა მაღალი რანგის ოფიციალური პირის ვიზიტი ამერიკის სოლიდარობას გამომხატველი იქნებოდა საქართველოს ხალხის მიმართ.

საბოლოოდ კი, ბაიდენის ადმინისტრაციამ უნდა გააუქმოს გადაწყვეტილება, მიიწვიოს საქართველოს მთავრობა მომავალ სამიტზე, მოწვევა, რომელიც აგზავნის არასწორ სიგნალს და რისკავს „ქართული ოცნების“ ანტიდემოკრატიული პრაქტიკის ლეგიტმაციას.

შეერთებულ შტატებს საქართველოში არადემოკრატიული ელემენტების წინააღმდეგ სახლში და მის ფარგლებს გარეთ, დემოკრატიის მხარდაჭერის დიდი ისტორია აქვს. დღევანდელი თავისუფლების შემაშფოთებელი ეროზიისა და მზარდი რუსული გავლენის ფონზე, იმედი მაქვს და დარწმუნებული ვარ, რომ ბაიდენის ადმინისტრაცია ცხადყოფს, სად დგას იგი", - ნათქვამია წერილში

კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.