,
პროექტი „მსოფლიო კორონავირუსის შემდეგ“ - წარმოადგენს საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტო „თბილისი პოსტის“ მცდელობას შეიქმნას სტატიების და ინტერვიუების ციკლი, სადაც თავმოყრილი იქნება პოსტკორონასეულ ეპოქაში მსოფლიოს ახალი გეოპოლიტიკური მოწყობის, ეკონომიკის განვითარების, ახალი სოციალური ურთიერთობების, გარემოს დაცვის და სხვა საზოგადოებისთვის საინტერესო თემების ირგვლივ საჯარო პირების, პოლიტოლოგების, ჟურნალისტების, მეცნიერების, ექსპერტების, პოლიტიკოსების, ფუტუროლოგების და უბრალოდ დაინტერესებული ადამიანების ხედვები, პროგნოზები და შეხედულებები.
ჩვენ ვსვამთ შეკითხვებს და ვთავაზობთ ყველა დაინტერესებულ ადამიანს, გაგვიზიაროს საკუთარი შეხედულებები. ასევე ხდება კითხვარის გაგზავნა შერჩეული რესპოდენტებისთვისაც.
ლუკა დალაქიშვილი - პანდემიის მერე უფრო მეტად შევიყვარებთ ერთმანეთს
პროექტის კითხვებს პასუხობს ტელეკომპანია Setanta Sports Georgia კომენტატორი და GIPA-ს (საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტი) სტუდენტი ლუკა დალაქიშვილი
როგორი იქნება მსოფლიო 2021 წელს - მას შემდეგ, რაც ვაქცინის გამოგონებისა და ფართოდ გავრცელების შედეგად ახალი პოლიტიკური და ეკონომიკური რეალობის წინაშე დავდგებით? რა იქნება ეს ყბადაღებული ახალი პოლიტიკური და ეკონომიკური რეალობა?
დღევანდელი გადმოსახედიდან საკმაოდ რთულია წინასწარ საუბარი თუ რა იქნება 2021 წელს, თუმცა ერთი ფაქტი, კორონავირუსის დამარცხების შემდეგ მსოფლიოს აბსოლიტურად განსხვავებულ რეალობაში მოუწევს ცხოვრება, ვთვლი რომ აშშ-სა და ჩინეთს შორის ურთიერთობები დაიძაბება, როგორც პოლიტიკური ასევე ეკონომიკური, აგრეთვე უმძიმესი ეკონომიკური კრიზისიდან მოუწევს გამოსვლა ევროპასაც, ვიზიარებ იმ ეკონომიკის ექსპერტების აზრს, რომლებიც 2008 წლის ეკონომიკური კრიზისის განმეორებას პროგნოზირებენ, სამწუხაროდ შედეგები შესაძლოა მეტად დრამატული იყოს.
ბრიტანეთის ყოფილმა პრემიერმა გორდონ ბრაუნმა განცხადება გააკეთა, რომ მსოფლიოს დროებითი გლობალური მმართველობა სჭირდება პანდემიის ეკონომიკური კრიზისის დასაძლევად, იგივე განცხადებას აკეთებს გერმანიის პრეზიდენტი ვალტერ შტაინმაიერი, ეკვადორის, იორდანიის, ეთიოპიის, სინგაპურის პირველ პირებთან ერთად. რეალურად რა მოვლენას ვაკვირდებით ახლა, შესაძლებელია მოხდეს გლობალური მთავრობის იდეის პედალირება?
ვფიქრობ, რომ ეს გამორიცხულია, გლობალური მთავრობის პირობებში უკიდურესად გართულდება გადაწყვეტილების მიღების პროცესი, რაც საკმაოდ ღრმა კრიზისს გამოიწვევს. მიუხედავად იმისა, რომ პრობლემა გლობალურია, ვფიქრობთ ქვეყნებმა მაქსიმალური მობილიზაცია უნდა მოახდინონ და გამოწვევას ლოკალურად გაუმკლავდნენ.
ხელოვნური ინტელექტი, დისტანციური სწავლება, ბიზნესის დისტაციურად მართვა და სხვა მსგავსი დისტანციურ ონლაინ ქმედებები აღარ არის ხვალინდელი დღის წესრიგი. ეს უკვე დღეს ხდება. რამდენად შორს წავა მსოფლიო საზოგადოება ამ მიმართულებით?
ფაქტი ერთია, მსოფლიომ საკმაოდ მწყობრად შეხვდა ამ გამოწვევას და არაერთი კომპანია, როგორც მსოფლიოში აგრეთვე საქართველოში საკმაოდ ეფექტურად გადავიდა დისტანციურ-ონლაინ საქმიანობაზე. მე თავად სტუდენტი გახლავართ და საკმაოდ რთულად წარმომედგინა ონლაინ ლექციების პერსპექტივები, თუმცა მინდა აღვნიშნო, რომ ეს მეთოდი საკმაოდ ეფექტური აღმოჩნდა. კორონა ვირუსის დამარცხების შემდეგ არ არის გამორიცხული არაერთმა კომპანიამ თანამშრომლების გარკვეული ნაწილი სრულად ონლაინ სამუშაო გრაფიკზე გადაიწყვანოს.
პანდემიამ დაგვანახა თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ქვეყნის სასურსათო უსაფრთხოება. ეს კომპლექსური პრობლემაა და რა უნდა გაკეთდეს იმისთვის რომ საქართველო დაცული იყოს ამ კუთხით ახალ პოსტკორონასეულ პერიოდში?
ვერ ვიტყვი რომ მარაგებთან დაკავშირებით სერიოზული პრობლემები შეიქმნა, ერთადერთი რისი გამოყოფაც შეიძლება არის პირბადეები, რომლის ადგილობრივი წარმოებაც სახელმწიფომ უმალვე დაიწყო.
ვირუსის შემდეგ შექმილ ახალ მოცემულობაში როგორ წარმოგიდგენიათ საქართველოს როლი ზოგადად ამ „ახალ“ სამყაროში. გვაქვს თუ არა პოტენციალი და პოლიტიკური ნება იმისთვის, რომ შევქმნათ გეოპოლიტიკურად და ეკონომიკურად მიმზიდველი გარემო და ჩვენი რესურსების და ადგილმდებარეობის გამოყენებით გავხდეთ ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წერტილი მსოფლიოს რუკაზე?
პირველ რიგში საქართველოს ექნება სერიოზული შესაძლებლობა გახდეს ტურისტული ეპიცენტრი, გამომდინარე კორონა ვირუსის წინაშე ბრძოლის შედეგებისა, ჩვენ ერთ-ერთი საუკეთსო მაჩვენებელი გვაქვს მსოფლიოში, ამას არაერთი სტატია და გამოხმაურება მოჰყვა ევროპის არაერთი წამყვანი გამოცემის მხრიდან. ვიმედოვნოდ რომ სიტუაცია ჩვენს ქვეყანაში არ გამძაფრდება და ამ შესაძლებლობას საკმაოდ ეფექტურად და მომგებიანად გამოვიყენებთ.
სულიერებას მოკლებული და მხოლოდ მოხმარებაზე ორიენტირებული საზოგადოება დღეს გადის პანდემიის მძიმე პერიოდს, ისევ ისეთი იქნება ის პანდემიის შემდეგ თუ განიცდის ტრანსფორმაციას? როგორია თქვენი მოსაზრებები ამ კუთხით?
ჩემი აზრით ამ მხრივ არაფერი შეიცვლება, სულიერებას მოკლებული ადამიანები მაინც უკიდურესად მატერიალისტებად დარჩებიან.
ისევ მსოფლიო - როგორი იქნება ევროკავშირის მომავალი? როგორი იქნება უახლოესი მომავლის ფულის ერთეული? რა ელოდება საერთაშორისო ორგანიზაციებს? გახდება თუ არა უფრო ეფექტური გაერო?
საერთაშორისო ორგანიზაციებს მარტივი დღეები ნამდვლიად არ ელით, სულ ცოტა ხნის წინ ოფიციალურად დადასტურდა ბრექსითი, აგრეთვე აქტიურად განიხილებოდა საბერძნეთის გასვლა ევროკავშირიდან, გამომდინარე მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობისა. რაც შეეხება გაეროს, ეს ორგანიზაცია დიდად ეფექტიანობით არც კორონა ვირუსამდე გამოირჩოდა, ამ მხრივ ვეჭვობ რაიმე შეიცვალოს.
და ბოლოს სულ ერთი წინადადებით - როგორი იქნება პოსტპანდემიული საქართველო და ქართველი?
რატომღაც მგონია, რომ უფრო მეტად შევიყვარებთ ერთმანეთს. შესაძლოა ზედმეტად ოპტიმისტურია ჩემი პროგნოზი, თუმცა არის გარკვეული მოვლენები რაც ქართველებს მუდმივად ერთ მუშტად გვაერთიანებს.
დიდი მადლობა ლუკას პასუხების მოწოდებისთვის.
პატივისცემით, საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტო „თბილისი პოსტი“
პროექტის ანოტაცია და კითხვები იხილეთ ბმულზე:https://tbilisipost.ge/
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
