USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
«Blitz» (ბანგლადეში): „საქართველო აშშ-სა და ევროკავშირის მხრიდან ზეწოლას განიცდის“
თარიღი:  168

ბანგლადეშის გაზეთ „ბლიცის“ (Blitz - იბეჭდება დაკაში 2003 წლიდან) 30 სექტემბერის ნომერში გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „საქართველო აშშ-სა და ევროკავშირის მხრიდან ზეწოლას განიცდის“ (ავტორი - ანანდ შარმა), რომელშიც გადმოცემულია საქართველოს დღევანდელი საშინაო და საგარეოპოლიტიკური მდგომარეობა, განხილულია დასავლეთთან ურთიერთობის ასპექტები და პრობლემატიკა წინასაარჩევნო კამპანიის ფონზე.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ბოლო თვეებში საქართველოს სახელმწიფო, რომელიც სამხრეთ კავკასიის რეგიონში მდებარეობს, დასავლეთსა და რუსეთს შორის მიმდინარე გეოპოლიტიკური ბრძოლის ცენტრში აღმოჩნდა. აშშ და ევროკავშირი პატარა ქვეყანაზე მძაფრ პოლიტიკურ ზეწოლას ახდენენ. 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების მოახლოების კვალობაზე, ბრიუსელი და ვაშინგტონი თავის უკმაყოფილებას გამოხატავენ საქართველოს ამჟამინდელი მთავრობის მიმართ, რომელიც მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ მიერ არის ჩამოყალიბებული. მიუხედავად იმისა, რომ საკანონმდებლო ხელისუფლება დემოკრატიული პრინციპებით არის არჩეული და მთავრობაც შესაბამისად შექმნილი, მმართველმა პარტიამ არ ისურვა რუსეთის მიმართ ისეთი კურსის გატარება, როგორიც მისგან დასავლეთმა მოითხოვა, ამიტომ ქვეყანა სანქციების დაწესების საფრთხის წინაშე დადგა. ამერიკა და ევროკავშირი ცდილობენ საქართველოზე დიპლომატიური ზეწოლა განახორციელონ და პოლიტიკური კურსი შეაცვლევინონ. ერთ-ერთი ასეთი მუქარაა ლიბერალური სავიზო რეჟიმის გაუქმება, ევროკავშირში წევრობის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსის შეჩერება და ა.შ.

ოფიციალური მიზეზი, რომელიც ამ მუქარების უკან დგას, არის ის, რომ საქართველო თურმე დემოკრატიულ ნორმებს არღვევს, არასწორ კანონებს იღებს... თუმცა რეალურად სულ სხვა გარემოებები არსებობს: საქართველოს ხელისუფლება, მართვის გარკვეული არასრულყოფილების მიუხედავად, მთლიანობაში დემოკრატიულ ძირითად ნორმებს მაინც იცავს. საკვანძო საკითხი აქ დემოკრატია კი არ არის, არამედ გეოპოლიტიკა. უკრაინისაგან განსხვავებით (რომელსაც დემოკრატიის სერიოზული დარღვევები აქვს და რომელსაც ბრიუსელი მაინც აქებს და ადიდებს), საქართველომ უარი თქვა ანტირუსული პოზიციის დაკავებაზე, რის გამოც, საბოლოო ჯამში, ქვეყანა ევროკავშირის რისხვის ქვეშ მოექცა. ბრიუსელი დაუმორჩილებელი ქვეყნების მიმართ, რომლებიც მის გეოპოლიტიკურ ინტერესებს არ ეთანხმებიან, კვლავ იყენებს დასჯის ისეთ მეთოდებს, როგორებიცაა უვიზო რეჟიმის შეჩერება ან გაუქმება, აგრეთვე პოლიტიკურ-ეკონომიკური სანქციები.

მართალია, ევროკავშირის ლიდერების რიტორიკა საქართველოს მიმართ თითქოსდა დემოკრატიის პრინციპების დაცვას ემსახურება, მაგრამ სინამდვილეში მათი მოქმედება ქვეყნის საშინაო საქმებში -  საარჩევნო პროცესში - ჩარევის ტოლფასია.  ქართველი ამომრჩეველისათვის ევროკავშირის გზავნილის მიზანი ნათელია: „მოიშორეთ თავიდან თქვენი მთავრობა, თორემ პრობლემები შეგექმნებათ“. ასეთი სახის საგარეო-პოლიტიკური ზეწოლა საქართველოს სუვერენიტეტს და სტაბილურობას ძირის გამოთხრით ემუქრება. ფაქტიურად, ევროკავშირი ღიად და დაუფარავად ახორციელებს დაშინების პოლიტიკას.

საქართველოს დიდი ხნის ისტორია აქვს იმისა, თუ როგორ ერევა დასავლეთი ქვეყნის საშინაო საქმეებში. 2003 წელს ქვეყანამ „ვარდების რევოლუცია“ გადაიტანა - მმართველი რეჟიმის ცვლა, რომელიც დასავლეთის მიერ იყო ინიცირებული და რომელმაც, საბოლოო ჯამში საქართველო რუსეთთან 2008 წლის ომამდე მიიყვანა.

მიუხედავად იმისა, რომ დასავლეთი ხშირად აცხადებს ქართული დემოკრატიისადმი მხარდაჭერას, რეალობაში მის მოქმედებას პირიქითი, ნეგატიური ხასიათი აქვს. ევროკავშირის ბოლოდროინდელი მუქარები საქართველოს საშინაო პოლიტიკაში დასავლეთის ფართო ჩარევის მხოლოდ ნაწილს წარმოადგენს - ბრიუსელს ფართო სქემა აქვს შემუშავებული, რომლის რეალიზების შედეგად ქვეყანაში შეიძლება სახიფათო მოვლენები განვითარდეს.

ევროკავშირი ერთადერთი დასავლელი სუბიექტი არ არის, რომელიც საქართველოზე ზეწოლას ახდენს. ზემოთ უკვე ვახსენეთ ამერიკის შეერთებული შტატები, რომელიც ბოლო დროს სულ უფრო აძლიერებს ქვეყნის პოლიტიკურ ლანდშაფტზე თავის გავლენას. ბოლო თვის განმავლობაში ამერიკის სახელმწიფო დეპარტამენტმა იმ მოტივით, რომ თითქოსდა საქართველოს პარლამენტი ანტიდემოკრატიულ კანონებს იღებს, ზოგიერთი ქართველი პოლიტიკოსის მიმართ სანქციები შემოიღო და ქვეყანას დახმარება შეუმცირა. ვაშინგტონი თავის მოქმედებას იმით ხსნის, რომ საქართველო თავის კანონმდებლობას ვითომდა რუსეთის კანონმდებლობას უთავსებს. მაგალითისათვის თეთრი სახლი და კონგრესი ასახელებენ კანონს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“, რომელიც, მათი მტკიცებით, კრემლის ანალოგიური სამართლებრივი აქტის ასლს წარმოადგენს და ისევე როგორც რუსეთში, საქართველოშიც არასამთავრობო ორგანიზაციებს ავიწროვებს. სინამდვილეში ქართული კანონი უფრო მეტად ამერიკულ ანალოგიურ კანონს ჰგავს (FARA - უცხოური აგენტების რეგისტრაციის შესახებ), ვიდრე რუსულს, ოღონდ უფრო ლოიალურია და ნკლებად მკაცრი.

აშშ-ის ანტიქართულ რიტორიკაში უშუალოდ პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი ჩაერთო. ამას წინათ მან ერთი მხრივ, საქართველოს სუვერენიტეტისადმი მხარდაჭერა გამოხატა, მაგრამ მეორე მხრივ, მის სიტყვებში ფარული მუქარებიც იგრძნობოდა: „თუ ევროატლანტიკურ კურსს არ გააგრძელებთ, რაც მოგივათ, თქვენს თავს დააბრალეთ“. ეს არის კლასიკური მაგალითი რეალური ამერიკული დიპლომატიისა, როცა სუვერენიტეტისადმი „მხარდაჭერა“ რიგი პირობების შესრულებასთან არის დაკავშირებული. 

როგორც ევროკავშირის შემთხვევაში, საქართველოზე აშშ-ის ზეწოლაც გეოპოლიტიკური მოსაზრებებით არის ნაკარნახევი. რადგანაც თბილისი მთლიანად არ იზიარებს დასავლეთის ანტირუსულ პოზიციას, ამიტომ ქვეყანა ხელისუფლების შეცვლის მცდელობის სამიზნე გახდა. ვაშინგტონი დიდი ხანია მხარს უჭერს „ფერად რევოლუციებს“ იმ ქვეყნებში, რომლებიც მას ეურჩებიან და თამაშის ამერიკულ წესებს არ იცავენ - ამ მხრივ არც საქართველო არ არის გამონაკლისი. 26 ოქტომბრის არჩევნების წინ აშშ-ის მიერ მიღებული სანქციებიც სწორედ ოპოზიციის მხარდაჭერას ემსახურება, რათა მმართველ პარტიას ძირი გამოუთხაროს და კრახი განიცადოს.

დასავლეთის ანტიქართული კამპანიის საფუძველს ვაშინგტონისა და ბრიუსელის რუსოფობიური პოლიტიკა წარმოადგენს. ამერიკამაც და ევროკავშირმაც ნათლად მიანიშნეს პარტნიორ ქვეყნებს (მათ შორის საქართველოსაც), რომ მათაც იგივე კურსი უნდა გაატარონ კრემლის მიმართ, მოსალოდნელი შიდაპოლიტიკური შედეგების მიუხედავად. უკრაინა ამის მკაფიო მაგალითია. ამ ქვეყანას დემოკრატიული მართვის უამრავი ნაკლოვანება აქვს, მაგრამ კიევი მაინც იღებს დასავლეთის ფინანსურ და სამხედრო დახმარებას - მთავარია, ხელისუფლება ანტირუსულ პოლიტიკას ატარებდეს.

საქართველომ უარი განაცხადა ასეთ თამაშში მონაწილეობაზე. პარტია „ქართული ოცნება“, რომელიც შორს დგას რუსეთი მარიონეტობისაგან, მხარს უჭერს უფრო პრაგმატულ მიდგომებს მოსკოვთან დამოკიდებულებაში. ასეთმა პოლიტიკამ გამოიწვია უთანხმოება დასავლეთთან, რომელიც რუსოფობიური დღის წესრიგის სრულ დაცვას ითხოვს. აქედან გამომდინარე, საპარლამენტო არჩევნები საქართველოს მომავლისათვის კრიტიკულ მომენტად უნდა ჩაითვალოს - დასავლეთს სურს ქვეყნის სათავეში მორჩილი ხელისუფლება მოიყვანოს, რომელიც ყველა მოთხოვნას უსიტყვოდ შეასრულებს. (...)

საქართველოში შექმნილი სიტუაცია ქრესტომათიული მაგალითია იმისა, თუ როგორ პოლიტიკას ახორციელებს დასავლეთი დაუმორჩილებელი ქვეყნების მიმართ. როცა ამა თუ იმ ქვეყნის მთავრობა უარს აცხადებს ბრიუსელისა და ვაშინგტონის მიერ დადგენილი წესების შესრულებას, „ძლიერთა ამა სოფლისას“ პირველი ნაბიჯია დიპლომატიური ზეწოლის მოხდენა სუსტებზე. თუ ისინი დიპლომატიურ ზეწოლას გაუძლებენ, მაშინ მომდევნო ნაბიჯი იქნება მკაცრი ეკონომიკური სანქციების შემოღება, რომელთა მეშვეობითაც ისჯება მთავრობაც და უფრო მეტად მოსახლეობა, რომელიც მხარს უჭერს თავიანთ „ანტიდასავლურ ხელისფლებას“. რასაკვირველია, თუ უვიზი რეჟიმი და სხვა შეღავათ-დახმარებები გაუქმდება, მოსახლეობამ შეიძლება რისხვა საკუთარი ხელისუფლების წინააღმდეგ მიმართოს და არჩევნებში მას მხარი აღარ დაუჭიროს. და თუ ეს მეთოდიც არ იმუშავებს, მაშინ დასავლეთის მესამე ნაბიჯია „ფერადი რევოლუციის“ ინიცირება, რადგანაც ხელისუფლებამ არჩევნები გააყალბა, ყველა ქუჩაში საპროტესტო აქციებზე გამოდის.

დღეს საქართველოში ასეთი სიტუაციაა: დასავლეთის ძლიერი ზეწოლის მიუხდავად, ქვეყნის მთავრობა უკან არ იხევს. პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ევროკავშირის მუქარებს „იაფფასიანი შანტაჟი“ უწოდა , ხოლო აშშ გააფრთხილა, რომ ვაშინგტონის პოლიტიკა საქართველოს მიმართ „კრიტიკულ წერტილამდე“ მივიდა. ოფიციალურმა თბილისმა მკაფიოდ მიანიშნა, რომ ის ნებას არ მისცემს დასავლელ სახელმწიფოებს საშინაო პოლიტიკის გატარება უკარნახონ, თუნდაც დიპლომატიური იზოლაციისა და  ეკონომიკური სანქციების გამოცხადებით.

საქართველოს წინააღმდეგობა საშინაო პოლიტიკაში უცხოური ჩარევისადმი იმის ნიშანია, რომ ქვეყანა მზადაა დაიცვას სუვერენიტეტი და ქართული დემოკრატია. შეძლებს თუ არა საქართველო  დასავლეთის მძლავრი მექანიზმისადმი წინააღმდეგობის გაწევას და დაუშვებს თუ არა რეჟიმის შეცვლას, ეს ახლო მომავალში გაირკვევა, თუმცა ამ ეტაპზე თბილისი მტკიცედ დგას.

დასკვნის სახით შეიძლება ითქვას:

საქართველო საპარლამენტო არჩევნების სამზადისშია, ფსონები ისეთი მაღალია, როგორც არასდროს. აშშ და ევროკავშირი ყველაფერს აკეთებენ, რომ არჩევნების შედეგებზე გავლენა მოახდინონ, ქართველი ამომრჩევლის მიმართ იყენებენ მუქარას, შანტაჟს, სანქციებს და პოლიტიკურ ზეწოლას, მაგრამ ქართველი ხალხი ამ მუქარებს წინააღმდეგობას უწევს, როგორც არაერთხელ მომხდარა მის მრავალსაუკუნოვან ისტორიაში. დადგება დრო, როცა დასავლეთის შანტაჟი და ჩარევები შესუსტდება, გამოიფიტება და საქართველო ისეთ ქვეყნად გადაიქცევა, რომელიც ყველა სახელმწიფოსთან თანასწორ ურთიერთობას განავითარებს, უარს იტყვის ყოველგვარ ზეწოლაზე და შიდა საქმეებში ჩარევაზე. და თუ მართლაც ასე მოხდება, ეს იქნება მანიშნებელი დასავლური ელიტის მორიგი მარცხისა, რომელიც ვერ აცნობიერებს იმას, რომ სუვერენიტეტი პრივილეგია არ არის, რომლის გაუქმება შეიძლება. სუვერენიტეტის მიმართ ყველამ პატივისცემა უნდა გამოხატოს.

წყარო: https://weeklyblitz.net/2024/09/30/georgia-faces-pressure-from-the-eu-and-us/

ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „უკრაინა, ბალკანეთი და ევროკავშირის მომავალი გაფართოება: ვის რა პერსპექტივა აქვს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) სტატია სათაურით „უკრაინა, ბალკანეთი და ევროკავშირის მომავალი გაფართოება: ვის რა პერსპექტივა აქვს“ (ავტორი - ტონი ბარბერი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

ბრიუსელის ოფიციალური რიტორიკის თანახმად, ევროკავშირის გაფართოების პროცესი ევროპის აღმოსავლეთ და სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში, ზოგიერთი ცალკეული სირთულის მიუხედავად, დამაჯერებლად მიმდინარეობს. ამბობენ იმასაც, რომ ერთ-ერთი კანდიდატი-სახელმწიფო - ჩერნოგორია - 27 წევრიან ოჯახს 2020-იანი წლების ბოლოს დაემატება.

დაგროვილი დაძაბულობა

დღეს ევროკავშირის საერთო სურათზე სამ რეალურ ტენდენციას ვხედავთ: მსოფლიო მოვლენების გავლენას ევროკავშირზე, ბლოკის წევრი ცალკეული სახელმწიფოების ინტერესებს და სიტუაციას ბლოკის წევრობის კანდიდატ ქვეყნებში.

2013 წლიდან, როცა ხორვატეთი ევროკავშირში გაერთიანდა, ბლოკში თითქმის ათწლიანი „უძრაობა ჩამოწვა“. ახალი იმპულსი ევროკავშირმა მხოლოდ 2022 წელს მიიღო, როცა რუსეთი თავს დაესხა უკრაინას და ბრიუსელმა კოლექტიური პასუხის გაცემა დაიწყო კრემლის წინააღმდეგ. მოგვიანებით ევროკავშირში გაფართოების ტენდებცია გამოცოცხლდა: ექვს ბალკანურ ქვეყანას, რომლებიც თავიანთ საათს ელოდებიან (ალბანეთს, ბოსნია-ჰერცეგოვინას, კოსოვოს, ჩერნოგორიას, ჩრდილოეთ მაკედონიას და სერბეთს) ბრიუსელმა საქართველო, მოლდოვა და უკრაინა დაუმატა. ევროკავშირის წევრობის კიდევ ერთი მაძიებელია თურქეთი, თუმცა უფრო ქაღალდზე, ვიდრე რეალურად.

მაგრამ ევროკავშირის გაფართოების აღორძინებულ გეგმებში ყოველთვის თავს იჩენს ხოლმე მუდმივი გადაუჭრელი წინააღმდეგობა: ერთი მხრივ, ევროკავშირის ხელმძღვანელობა გაფართოებაში მნიშვნელოვან გეოპოლიტიკურ სარგებელს ხედავს, მაგრამ მეორე მხრივ, ბრიუსელს არ სურს გაფართოება ნებისმიერ ფასად: წევრობის კანდიდატი ქვეყნები უნდა აკმაყოფილებდნენ მკაცრ კრიტერიუმებს, განსაკუთრებით ისეთებს, რომლებიც დემოკრატიას ეხება, კანონის უზენაესობას და ისტორიული დავების მოგვარებას ევროკავშირის წევრებთან.

აქედან გამომდინარეობს კითხვა; მზად არიან თუ არა ევროკავშირის წევრი [და არაწევრი] ქვეყნების მთავრობები (და აქვთ კი უნარი?) იმისათვის, რომ განახორციელონ საკვანძო ინსტიტუტების შორსმიმავალი რეფორმები და გააფორმონ ისეთი ფუძემდებლური ფინანსური შეთანხმებები, რომლებიც აუცილებელია გაფართოებისათვის?

რუსეთი და დონალდ ტრამპი

გარდა ამისა, ევროკავშირის ფარგლებს გარეთ ისეთი სიტუაციაა, რომელიც ნამდვილად არ უწყობს ხელს ბლოკის გაფართოებას. ორი მნიშვნელოვანი მომენტი: რუსეთ-უკრაინის ომი და დონალდ ტრამპის არჩევა აშშ-ის პრეზიდენტად.

ჩვენ არ შეგვიძლია ზუსტი პროგნოზირება იმისა, თუ რას გააკეთებს რეალურად დონალდ ტრამპი მოსკოვ-კიევის კონფლიქტთან მიმართებით, თუმცა მისი განცხადებების საფუძველზე, რომ აშშ-ის ახალი ადმინისტრაციის სურვილია სამშვიდობო მოლაპარაკების რაც შეიძლება სწრაფად დაწყება, უნდა ვივარაუდოთ, რომ რუსეთის ხელში უკრაინის ტერიტორიის მეხუთედი დარჩება. ასევე არაფერი არ მიანიშნებს იმას, რომ კრემლი უკრაინის დასავლურ სტრუქტურებში გაწევრიანებას დაეთანხმება - არამარტო ნატოში, არამედ შედარებით არამილიტარისტულ ევროკავშირშიც, რომლის სწრაფვას თავდაცვისაკენ მოსკოვი დამცინავად უყურებს, მაგრამ მაინც მხედველობაში იღებს.

თეორიულად ევროკავშირს უკრაინასთან მოლაპარაკების გაგრძელება შეუძლია, მაგრამ ეს საკმაოდ სარისკო იქნება, თუ აშშ და მისი ევროპელი მოკავშირეები დე-ფაქტო შემცირებულ უკრაინას უსაფრთხოების საიმედო გარანტიებს არ შესთავაზებენ.

ჩვენ უნდა გვახსოვდეს, რომ ევროკავშირის წესდების მიხედვით, კანდიდატი ქვეყნის სურვილის განხორციელება - ევროკავშირის წევრად მიღება - 27 ნამდვილი წევრის თანხმობას ითხოვს. ამრიგად, იმ ქვეყნებს, რომლებიც უკრაინასთან რაღაც სადაო აქვთ, ყოველთვის შეუძლიათ კანდიდატ ქვეყანას „ცივი წყალი გადაასხან“ და მათი წინსვლა ევროკავშირისაკენ დაამუხრუჭონ. ასეთი ქვეყნებია უნგრეთი - თავისი რუსოფილური სიმპათიებით, რომელიც კიევს პრეტენზიებს უყენებს უნგრული ეთნიკური უმცირესობის უფლებების დარღვევის გამო. ასევე პოლონეთი, რომელიც უკრაინას მეორე მსოფლიო ომის დროს ნაციონალისტების მიერ ჩადენილი მხეცობის გამო ედავება, ხოლო ზოგიერთ აღმოსავლეთევროპულ ქვეყანას უკრაინის მიმართ პრეტენზიები აქვს სასოფლო-სამეურნეო ექსპორტთან დაკავშირებით.

აშშ, ევროკავშირი და ბალკანეთი

სირთულეები მხოლოდ უკრაინით არ შემოიფარგლება - ბალკანეთშიც ბევრი პრობლემაა. დონალდ ტრამპის პირველმა ადმინისტრაციამ ბალკანეთში უცნაური და შეიძლება ითქვას, ძალზე სახიფათო როლი შეასრულა: საკითხი ეხება წარუმატებელ პოლიტიკურ თამაშებს ტერიტორიის გაცვლის თაობაზე - სერბეთსა და კოსოვოს შორის. ასეთი ინიციატივები ძალზე სარისკოა ბალკანეთის სხვა ქვეყნებისათვის და შეუძლიათ სიტუაციის არევ-დარევა ისედაც მყიფე მშვიდობის პირობებში, საზღვრებთან მიმართებით (ვთქვათ, ბოსნია-ჰერცეგოვინასა და ჩრდილოეთ მაკედონიას შორის). სერბეთის მიმართ, რომელიც რუსეთისადმი ლოიალურად არის განწყობილი, თავისი ნეგატიური დამოკიდებულება ჰქონდა ჯო ბაიდენსაც - იმდენაც ცუდი, რომ სერბეთის პრეზიდენტმა უკან დაიხია და უკრაინას იარაღი მიაწოდა.

რაც შეეხება უშუალოდ ევროკავშირს, ბრიუსელს სერბეთში ლითიუმის მდიდარი საბადო (ევროპაში უდიდესი) უფრო აინტერესებს, ვიდრე ბელგრადის დემოკრატიულობა და მის მიმართ ზეწოლა, რომ ბლოკში გაერთიანების კრიტერიუმები შეასრულოს.

საფრანგეთი და გერმანია

თუ ბლოკის წევრების როლს გადავხედავთ, მასში წამყვან ქვეყნებს საფრანგეთი და გერმანია წარმოადგენენ, რომლებშიც ულტრამემარჯვენე პარტიების გავლენა ძლიერდება.

საფრანგეთი, საერთოდ, ევროკავშირის გაფართოების საკითხს დიდი ხნის განმავლობაში ეჭვით და სკეპტიკურად უყურებდა, თუმცა 2022 წელს პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა თავისი დამოკიდებულება შეცვალა. მაგრამ დღეს პრობლემა იმაშია, რომ ემანუელ მაკრონის პოლიტიკური ძალა სუსტდება საარჩევნო ავანტიურების, საბიუჯეტო კრიზისის, საპარლამენტო განხეთქილებისა და 2027 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში ულტრამემარჯვენე კანდიდატების სავარუდო წარმატების გამო.

პარიზში არც მემარჯვენეებს და არც მემარცხენეებს ევროკავშირის გაფართოება არ უხარიათ - ეს ფაქტი მნიშვნელოვანია იმითაც, რომ ქვეყნის კონსტიტუციის თანახმად,  საფრანგეთმა, როგორც ევროკავშირის წევრმა, ახალი ქვეყნის მიღებაზე თანხმობისათვის საჭიროა ან რეფერენდუმი ჩაატაროს, ან მიღება პარლამენტის ორივე პალატის წევრთა სამი მეხუთედმა მოიწონოს.

გერმანიაში პოლიტიკური კონსენსუსი გაფართოების მხარდასაჭერად უფრო ფართოა, ვიდრე საფრანგეთში, მაგრამ პრეტენზიები ბერლინსაც აქვს: ფედერალური ხელისუფლება თვლის, რომ კანდიდატებმა აუცილებლად უნდა გაატარონ ღრმა რეფორმები, თორემ მოუმზადებელი ქვეყნის მიღებამ შეიძლება ზიანი თვით ევროკავშირს მოუტანოს ზიანი.

გერმანიას ასევე მიაჩნია, რომ ევროკავშირმა თავისი „დნმ“ (გენეტიკური ელემენტი) უნდა შეინარჩუნოს, ანუ ისეთი ტრადიციული ისტორიული ღირებულებები, როგორიცაა დემოკრატია, თავისუფლება, სამართლიანობა... ბერლინი უპირველესად ითხოვს, რომ კანდიდატმა ქვეყანამ თავისი დამსახურება აჩვენოს კანონის უზენაესობის საკითხში.

ევროპელი ულტრამემარჯვენეები

ევროპული ულტრამემერჯვენე პარტიების პოზიციები ევროკავშირის გაფართოების საკითხში შორს არის ერთიანობისაგან. შესამჩნევია ორი ჯგუფი: პირველნი კატეგორიულად ეწინააღმდეგებიან გაფართოებას, უბრალოდ, იმიტომ, რომ მათ თვით ევროკავშირი არ მოსწონთ. მეორენი კი გაფართოებაში უპირველესად ხედავენ ევროკავშირის გადაქცევას სუვერენული ეროვნული ქვეყნების ალიანსად და არა ისეთ თავისუფალ კონფედერაციულ ბლოკად, როგორიც დღეს არის.

სხვატა შორის, მეორე ბლოკში შედის უნგრული პარტია „ფიდესი“ პრემიერ ვიქტორ ორბანის ხელმძღვანელობით, რომელიც, უკრაინასთან მტრული დამოკიდებულების ფონზე, მიესალმება ევროკავშირში ისეთი ქვეყნების გაწევრიანებას, როგორსაც კრემლის მიმართ ლოიალურად განწყობილი სერბეთი წარმოადგენს.

კანდიდატი ქვეყნები: ჩერნოგორიული სცენარი

რაც შეეხება ევროკავშირის წევრობის კანდიდატ ქვეყნებს: ყურადღება გავამახვილოთ ჩერნოგორიაზე, რომლის მოსახლეობა 600 ათასს აღწევს და რომელიც სერბეთს 2006 წელს გამოეყო. ჩერნოგორიას იშვიათად ეთმობა ყურადღება, მაგრამ ის საინტერესო ქვეყანას წარმოადგენს იმიტომ, რომ სხვებზე მეტად უფრო პრიორიტეტულია ევროკავშირში გაწევრიანების თვალსაზრით.

ევროკომისიის ბოლო მოხსენების თანახმად, ბრიუსელი მზად არის მხარი დაუჭიროს პოდგორიცას სურვილს და გაწევრიანების შესახებ მოლაპარაკება 2026 წლისათვის დაასრულოს. თუმცა ამის შემდეგ შეიძლება კიდევ რამდენიმე წელი გავიდეს, სანამ ჩერნოგორია სრულუფლებიანი წევრის სტატუსს მიიღებს: გააჩნია, რამდენად სწრაფად აუნთებენ მას ევროკავშირის წევრები მწვანე შუქს და დროულად მოახდენენ რატიფიცირებას.

საქმე იმაშია, რომ ჩერნოგორიაში საკმაოდ სესამჩნევია პროსერბული და პრორუსუსლი განწყობები - არიან პარტიები, რომლებსაც მტრული დამოკიდებულება აქვთ ევროკავშირის მიმართ. ისმის ხმები, თუ ვინ არიან ჩერნოგორიელები - სრულფასოვანი ერის წარმომადგენლები თუ იგივე სერბები, მხოლოდ სხვა სახელით? ზოგიერთი ევროპელი ექსპერტი აცხადებს, რომ ჩერნოგორიის მთავრობაში ისეთი მინისტრებიც არიან, რომლებიც ჩერნოგორიელთა ეროვნულ იდენტურობას უარყოფს.

არანაკლებ ნეგატიური ხასიათი აქვთ სხვა მომენტებსაც: მაგალითად, გასულ თვეში ზოგიერთმა ანტიევროპულმა პარტიამ პარლამენტში წარადგინა კანონპროექტი „უცხოელი აგენტების შესახებ“, რომელიც ძალიან ჰგავს ქართულ ანალოგიურ კანონს, რომელიც საქართველოს პარლამენტმა რუსეთის გავლენით მიიღო და რის შემდეგაც ბრიუსელმა საქართველოსთან ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ მოლაპარაკება შეწყვიტა. გარდა ამისა, ივლისში ჩერნოგორიამ ხორვატეთი გააღიზიანა იმ განცხადებით, რომ მეორე მსოფლიო ომში ხორვატი ნაციონალისტები მხეცურად იქცეოდნენ.

ასე რომ, ისევე როგორც პოლონეთ-უკრაინის ისტორიული დავა, ბულგარეთისა და ჩრდილოეთ მაკედონიის უთანხმოება ეროვნულ თვითშეგნებისა და ენის საკითხებში, ხორვატეთ-ჩერნოგორიის მწვავე ურთიერთდამოკიდებულება  ხელს უშლის ევროკავშირში ინტეგრირებას. და თუ მათ დავამატებთ რუსეთ-უკრაინის ომის გავლენას ევროკავშირზე, დონალდ ტრამპის ფაქტორს და უთანხმოებებს თვით ევროკავშირში, პერსპექტივა არასახარბიელოა - სანამ ასეთი საკითხები დარეგულირებული არ იქნება, ევროკავშირის გაფართოება არ მოხდება.

წყარო: https://www.ft.com/content/5f7f2df4-641a-4a93-9599-a223a191f6c7

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.