USD 2.7117
EUR 3.1231
RUB 3.3487
თბილისი
ლექსო ჩარკვიანი ლეჩხუმში საკურას ხეივანს აშენებს და მსოფლიო რეკორდის დამყარება სურს
თარიღი:  2419

ლეჩხუმში, ჯონოულის ხეობაში მალე მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გრძელი საკურას ხეივანი იყვავილებს. 5 კმ-იანი ორმხრივი ხეივნის გაშენების იდეა ლექსო ჩარკვიანს ჯერ კიდევ 3 წლის წინ გაუჩნდა, როდესაც ლეჩხუმში ტურისტების მოზიდვის შესაძლო გზებზე ფიქრობდა.

დღემდე ლექსოს არაერთი რამ უცდია ლეჩხუმში ტურისტების მოსაზიდად, თუმცა ახლა ისეთი იდეის განხორციელება სურდა, რასაც მუდმივი და მასობრივი სახე ექნებოდა. სწორედ ასე დაიბადა საკურას ხეივნის იდეაც - ჯონოულის ხეობის გავლით გზა მწვანე ტბამდე მიდის, რომელსაც ბევრი ტურისტი სტუმრობს, სწორედ ამ გზაზე განთავსდება საკურას ხეივანი და საინტერესო სანახაობას შექმნის.

როგორც ლექსო გვიყვება, თავდაპირველად საკურა ეზოში გაამრავლა, რათა იდეის განსახორციელებლად საკმარისი კვირტები ჰქონოდა. წელს კი საქმიანობას აქტიურად შეუდგა. მართალია, ნერგები თავად გამოჰყავს, თუმცა დიდი ხეივნის გაშენებისთვის დამატებითი რესურსები იყო საჭირო, კერძოდ კი მწარე ბლის საძირეები, რომელზეც საკურას კვირტები უნდა დაიტანოს. რამდენიმე თვის წინ ლექსომ საზოგადოებას ამ იდეის განხორციელებისთვის მხარდაჭერა სთხოვა და პასუხმაც არ დააყოვნა.

"მწარე ბლის ხეების საძირეებია საჭიროამიტომ Facebook-ზე დავწერერომ არ მქონდა იმდენი რესურსირომ 5 კმ-იანი ხეივანი გამეშენებინაპატარა მონახაზი გავაკეთე და ხალხი მთელი საქართველოს მასშტაბით შეგროვდადავაანონსერომ პროცესს 3 აპრილს დავიწყებდიადამიანები სხვადასხვა რეგიონიდან ჩამოდიოდნენ - ჩუმლაყიხაშმიბორჯომიბაღდადიხულო და სხვა ყველა თავიანთი ხეებითგანა ჩვენ გვიჭირდა ლეჩხუმშიმაგრამ მე მინდოდა, რომ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან ახალგაზრდებს მიეღოთ მონაწილეობა ამ პროცესში და ასეც მოხდა", - აღნიშნავს ლექსო ჩარკვიანი.

თავდაპირველად მწარე ბლის ხეების დათესვა 500 მეტრზე იგეგმებოდა, თუმცა ხალხის ნაკადისა და ენთუზიაზმის გათვალისწინებით საბოლოოდ საძირეები 1500 მეტრზე განთავსდა. აგვისტოში მათზე კვირტს დაიტანენ, საძირეების დათესვის პროცესი კი შემოდგომაზე გაგრძელდება და სავარაუდოდ შემოდგომაზევე დასრულდება.

როგორც ლექსო გვიყვება, ლეჩხუმში დიდიდან დაწყებული პატარით დამთავრებული, ყველა ჩართული იყო ამ პროცესში. მათ შორის ადგილობრივი მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლები, რომლებიც ტექნიკითა და ყველა შესაძლო რესურსით დაეხმარნენ მას.

"ერთი ტრაქტორით დავიწყეთ, მწვანე ტბის კომპლექსის მეპატრონე კახა გასვიანი დამეხმარა ამაში, თავისი ტექნიკით. მერე მეორე ტექნიკაც მოვიდა, მესამე კი მერიამ მოიყვანა, რადგან ვერ ასწრებდნენ უკვე ტრაქტორები მუშაობას, იმდენი ხალხი მოდიოდა. შემოდგომაზეც ძალიან ბევრმა ადამიანმა გამოთქვა მონაწილეობის სურვილი, ალბათ, ერთ თარიღს ვიტყვით და ვმობილიზდებით. მანამდე, თვითონ ადგილობრივებიც შევთანხმდით, რომ ერთობლივად მივხედავთ", - აღნიშნავს ლექსო.

ლექსო ჩარკვიანი და "დაკარგული სამოთხე"

ლექსო პროფესიით ინჟინერია, საინტერესო წარსული გამოცდილებით ტურიზმის ინდუსტრიასა და მედიაში, სადაც გაზეთისა და რადიოსთვის ჟურნალისტურ მასალებს ქმნიდა. მართალია, იგი დღეს საჯარო რეესტრის სამსახურში მუშაობს, თუმცა არც წარსულ გამოცდილებას ივიწყებს და იმ ცოდნასა თუ გამოცდილებას ლეჩხუმის ულამაზესი დასახლებების გასაძლიერებლად იყენებს.

უკვე 7 წელია, რაც ლექსო სამსახურის პარალელურად ლეჩხუმსა და მიმდებარე ტერიტორიებზე სოფელ-სოფელ დადის, მიტოვებულ სახლებს ეძებს და იქაური კერები გაათბოს ცდილობს. ამ საქმისთვის იგი Facebook პლატფორმას იყენებს, "დაკარგული სამოთხე" - ასე ჰქვია მის გვერდს სოციალურ ქსელში, სადაც საკმაოდ საინტერესო და სასარგებლო კონტენტს ქმნის. როგორც თავად გვიყვება, ამ საქმეს ხელი მას შემდეგ მოჰკიდა, როდესაც ლეჩხუმის სოფლებში ბეღლის ძიებისას მის თვალწინ მიტოვებული სახლი დაინგრა.

 

"დავიწყე სოფელ-სოფელ სიარული და მიტოვებული სახლების ძებნა, შემდეგ მეპატრონეებს ვუკავშირდებოდი, ვეკითხებოდი, რას უპირებდნენ ამ სახლს, ზოგს ვურჩევდი, მოდი, კემპინგად გადააკეთე-მეთქი, მხოლოდ ორმა დამიჯერა. ვიღებდი ვიდეოლაივებს სახლების შესახებ, ვიდეოზე მეპატრონის ტელეფონის ნომერს ვაწერდი, ლაივის მაყურებელი ინტერესდებოდა, მოდიოდა და

ყიდულობდა. მთელი ეს პროცესი ყოველგვარი ფინანსური ინტერესის გარეშე მიმდინარეობდა. 98 კარ-მიდამო გათბა 7 წლის განმავლობაში, თუმცა სხვებსაც მიეცათ მოტივაცია, რომლებმაც თავად მოძებნეს სახლები და დღეს დაახლოებით 127 ასეთი კარ-მიდამოა", - აღნიშნავს იგი.

 

სამწუხაროდ, უკვე მე-8 წელია, რაც ლექსო მეწყრული პროცესების გამო ლეჩხუმში მდებარე საკუთარ სახლში ვერ ახერხებს შესვლას. როგორც თავად გვიყვება, 2-სართულიანი სახლის პირველი სართული საკუთარი ხელებით გამოიღო გამოსაშრობად, თუმცა ამანაც არ უშველა. წლევანდელმა 7 თებერვლის სტიქიამ კი იგი ფაქტობრივად სრულად გაანადგურა. მიმდინარე ზაფხულის მთავარი ამოცანაც საკუთარი სახლის წესრიგში მოყვანაა, შემდეგ კი აქტიურად განაგრძობს ძველ საქმიანობას.

ლექსოს თქმით, ლეჩხუმში საკმაოდ ბევრი ნიჭიერი, მშრომელი და წარმატებული ადამიანია, რომლებიც არ ჩანან და მეტი მხარდაჭერა სჭირდებათ. თავად კი მაქსიმალურად ცდილობს ამ ადამიანებს ყველა ტიპის მხარდაჭერა გაუწიოს.

"ლეჩხუმში ისეთი ადამიანები არიან და ისეთ რამეებს აკეთებენ, ჩემი საქმე ზღვაში წვეთია იმასთან. უბრალოდ, არ ჩანან სოციალურ ქსელში, არ აქტიურობენ. მე თუ სადმე გადავაწყდი რომელიმეს, ვეუბნები - მოდი, გადავიღებ ლაივს და გამოჩნდი შენი პროდუქტით, საქმიანობით. ძალიან ბევრი მაგარი ადამიანი მაგარ საქმეს აკეთებს, უბრალოდ, ეს პატარა კუთხეა და მეტი აქტივობა უნდა, რომ ტურიზმი შევიდეს და განვითარდეს", - აღნიშნავს ლექსო ჩარკვიანი.

თეკლა ადამია
საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.