რამდენიმე დღის წინ 87 წლის ასაკში გარდაიცვალა ლეგენდარული ამერიკელი ტელეწამყვანი ლარი კინგი. ებრაული წარმომავლობის მქონე ერთ-ერთი უდიდესი ტელეჟურნალისტის და პოპულარული შოუს "Larry King live" წამყვანის კარიერა 60 წელს ითვლიდა. 1985-2010 წლებში- უწყვეტად 25 წლის მანძილზე, ლარი კინგს თოქშოუ ტელეკომპანია „სიენენის“ ეთერში მიჰყავდა.ბოლო წლებში ის „რაშა თუდეიში“ მუშაობდა.
60-წლიანი კარიერის განმავლობაში ლეგენდარულმა ლარი კინგმა 50 000 ინტერვიუ ჩაწერა. მათ შორის იყვენენ პოლიტიკური ლიდერები, ცნობილი მსახიობები, მომღერლები, სპორტსმენები და ა.შ.
მის რესპონდენტებს შორის იყო ჯერალდ ფორდიდან მოყოლებული აშშ-ის ყველა მოქმედი პრეზიდენტი. მან ჩაწერა ინტერვიუ მარტინ ლუთერ კინგთან, დალაი ლამასთან, ბილ გეითსთან და მარგარეტ ტეტჩერთან.
მას ხშირად ეკითხებოდნენ- ვისგან ისურვებდა ინტერვიუს ჩაწერას.. თავის ავტობიოგრაფიულ წიგნში ჟურნალისტმა ამ კითხვას პასუხი გასცა- "ჩემს თოქ-შოუებში თითქმის ყველა ცნობილმა ადამიანმა მიიღო მონაწილეობა და ამ მხრივ, სამდურავიც არაფერი მაქვს. თუმცა, ყველაზე მეტად, მაინც იმას ვისურვებდი, რომ ინტერვიუ თავად ღმერთისაგან ამეღო..ჩემი პირველი კითხვა ის იქნებოდა, ჰყავდა თუ არა მას შვილი,რადგან დარწმუნებული ვარ, მის პასუხზე მთელს მსოფლიოში ბევრი რამ იქნებოდა დამოკიდებული.."
ვიმედოვნოთ, რომ იმ ქვეყნად მაინც, ცნობილი ჟურნალისტი ამ ოცნებას აისრულებს, ჩვენ კი ამასობაში გვინდა გაგიზიაროთ ამონარიდები ლარი კინგის წიგნიდან-"ეფექტური კომუნიკაციის საიდუმლო",,სადაც ამერიკის ყველაზე ცნობილი თანამოსაუბრე გვასწავლის საინტერესო საუბრის წარმართვის ხელოვნებას.
არ შეგრცხვეთ საკუთარ თავთან საუბრის. თუ მარტო ცხოვრობთ, გაგიმართლათ. ვერავინ შეგიქმნით პრობლემას-ხმამაღლა ესაუბრეთ საკუთარ თავს. განსაკუთრებით გამოგადგებათ ეს რჩევა საჯარო გამოსვლის, ან საქმიანი მოლაპარაკების წინ. ეს იქნება საუკეთესო ტრენინგი თქვენთვის. თუ ოჯახის წევრებთან ერთად ცხოვრობთ საერთო ჭერქვეშ და საკუთარ თავთან ლაპარაკი ერთგვარად გეჩოთირებათ, განმარტოვდით სადმე, ჩაიკეტეთ საკუთარ ოთახში ან მოკალათდით ავტომობილში.
უბრალოდ კი არ უნდა დეკლარირებდეთ წინასწარ მომზადებულ სიტყვას, არამედ ეს ისე უნდა გააკეთეთ, თითქოს ცოცხალ თანამოსაუბრეს ელაპარაკებით. ყოველი მომდევნო „ტრენინგისათვის“ გააშალაშინეთ „სიტყვები“ , ფრაზები, გულდასმით შეარჩიეთ ტონი, ტემპი. ელაპარაკეთ თქვენს ძაღლს, კატას, ჩიტს ანდა ოქროს თევზსაც კი. ამ საყვარელ შინაურ არსებებთან საუბრისას თქვენ ისწავლით როგორ წარუდგეთ ადამიანებს, ამასთან ისინი არ გაგაწვალებენ-არც უაზრო შეკითხვებით გაგიწყალებენ გულს და არც ლაპარაკს შეგაწყვეტინებენ.
თუ ზუსტად არ იცით, რა უნდა თქვათ, აჯობებს გაჩუმდეთ. გირჩევნიათ ეჭვად აიღონ, რომ თქვენ ცოტა არ იყოს მოიშტერებთ საიმისოდ, რომ საუბარი „გაქაჩოთ“, ვიდრე პირი გააღოთ და ეჭვის ნატამალიც კი აღარ დაუტოვოთ.
ილაპარაკეთ სარკესთან ამ მეთოდით სარგებლობს ბევრი მათგანი, ვისაც უწევს საჯარო გამოსვლა. მაგრამ შეეცადეთ გამოიყენოთ ეს ხერხი ყოველდღიურ ცხოვრებაში. უბრალოდ დადექით სარკის წინ და ისე დაუწყეთ საუბარი საკუთარ გამოსახულებას, ვითომდაც რეალურ ადამიანს ესაუბრებით. ამ დროს, პირველ რიგში, თქვენ ისწავლით როგორ დაამყაროთ მხედველობითი კონტაქტი თანამოსაუბრესთან. ეს კი ძალიან მნიშვნელოვანი მომენტია ნებისმიერი კომუნიკაციისას. მეორე რიგში კი თქვენ დაინახავთ როგორ გამოიყურებით სხვასთან საუბრისას. ამ გზით აღმოაჩენთ თქვენს სუსტ წერტილებს და შეძლებთ იმუშაოთ მათ გამოსასწორებლად. ეს ხარვეზები მრავალგვარი შეიძლება იყოს- მაგ: თქვენი სახის გამომეტყველება ანდა გადამეტებული ჟესტიკულაცია.
მინიმუმამდე დაიყვანეთ სლენგისა და ჟარგონების გამოყენება. ასეთი ლექსიკონი ბევრისთვის მიუღებელია. სლენგით მეტისმეტად გატაცების შემთხვევაში თქვენ რისკავთ რომ არასწორად გაგიგებენ.
მოუსმინეთ საკუთარ თავს. როდესაც სხვას ესაუბრებით, თქვენი სიტყვათა ნაკადის გაკონტროლება ძნელია და ამას თითქმის არავინ ცდილობს. შეეცადეთ ყური მიუგდოთ თქვენს ნალაპარაკევს და, შესაძლოა, აღმოაჩინოთ არაერთი თქვენთვის უსიამოვნოდ მოულოდნელი რამ. თურმე თქვენ ხშირად ბოლომდე არც კი ასრულებთ წინადადებებს, ანდა გჩვევიათ ერთი და იგივე აზრის არაერთგზის გამეორება,აღარაფერს ვამბობ იმაზე, როგორ გებმით ენა და რა სიხშირით იყენებთ უსიამოვნო შორისდებულებს: „მმმ“, „ეეე“ „ნუუ“.
დააყენეთ თავი თანამოსაუბრის ადგილზე. კომუნიკაცია არ გახლავთ ცალმხრივი ქმედება. ნებისმიერ საუბარში, როგორც წესი, მონაწილეობს მინიმუმ ორი ადამიანი. თუ გინდათ, რომ თანამოსაუბრე თქვენთან გულწრფელი და გულახდილი იყოს, თქვენც გულახდილი და გულწრფელი იყავით. გინდათ თანამოსაუბრე ძალდაუტანებლად და ბუნებრივად იქცეოდეს,მიეცით ასეთი ქცევის მაგალითი თქვენი მხრიდან. ცნობილი გამოთქმა: „ მოექეცი სხვას ისე, როგორც გინდა, რომ შენ მოგექცნენ“ ზედმიწევნით მიესადაგება კომუნიკაციის აქტსაც.
ვინც გინდა იყოს თქვენი თანამოსაუბრე, უნდა შეგეძლოთ სიმშვიდისა და წონასწორობის შენარჩუნება. თუკი ბედმა გაგიღიმათ და კონტაქტს ამყარებთ ადამიანთან, რომელმაც 5 უნივერსიტეტი დაამთავრა ანდა საყოველთაოდ აღიარებული გენიაა, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ იგი პირველ ყოვლისა თქვენნაირი ადამიანია, უბრალოდ ადამიანი- დავთარი არ უნდა აგერიოთ და არ იფიქროთ, რომ თავს ვერ გაართმევთ მასთან ღირსეულ საუბარს. ასეთ შიშსა და შფოთში ტყუილუბრალოდ გაფანტავთ იმ შინაგან რესურსებს, რაც საინტერესო ინტერვიუსთვის უნდა მოგეხმარებინათ. და თუ მაინც გთრგუნავთ, ერთი შეხედვით, თქვენზე „მაღალი რანგის“ თანამოსაუბრესთან კომუნიკაცია, ერთი წუთით წარმოიდგინეთ, რომ, შესაძლოა, ეს უკანასკნელიც თქვენზე არანაკლებ განიცდიდეს შებოჭილობას და ავლენდეს სიმორცხვეს. დაანახეთ თანამოსაუბრეს, რომ გხიბლავთ მასთან საუბარი. მაშინ ისიც მიიღებს ამ საუბრიდან საპასუხო სიამოვნებას. ამ შემთხვევაში საერთოდ არავითარი მნიშვნელობა არა აქვს იმყოფებით თუ არა ერთსადაიმავე კარიერულ თუ სოციალურ საფეხურზე, ფლობთ თუ არა ერთნაირ ინტელექტს ანდა რეპუტაციას.
სხვებთან წარმატებული ლაპარაკის უნარის ფლობა პირდაპირი გზაა წარმატებისაკენ. დარწმუნებული იყავით, რომ წარმატებულ ადამიანებს საუკეთესოდ გამოსდით კომუნიკაცია.წარმატებისაკენ მიმავალი გზა აუცილებლად გადის მრავალრიცხოვან კონტაქტებზე. უსმინეთ სხვა ადამიანებს. ეს საუკეთესო გზაა თქვენი ცოდნის მარაგის შესავსებად. ამისათვის არ დაგჭირდებათ მრავალრიცხოვანი წიგნების წაკითხვა, ან მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში მოგზაურობა. უბრალოდ შეიწოვეთ სხვებისაგან მომდინარე ინფორმაცია და ყოველთვის გექნებათ მოსაყოლი სხვებისთვის.
ჩემს მიერ შემუშავებული მთავარი წესი საუბრის გასაძღოლად ასეთია: მე ვერაფერ ახალს ვერ ვიგებ, როდესაც თვითონ ვსაუბრობ. არ არსებობს ამაზე უფრო ცხადი ჭეშმარიტება: რაც არ უნდა ვთქვა, ეს მე არაფერს მასწავლის. თუკი მინდა ახლის და მეტის გაგება , მაქვს მხოლოდ ერთი გზა- მოვუსმინო.
გევალებათ იყოთ ცნობისმოყვარე, უნდა განიცდიდეთ ინფორმაციულ შიმშილს.სვამდეთ კითხვებს და კითხულობდეთ განუწყვეტლივ, რომ არ ჩამორჩეთ მოვლენებს, ადამიანებს, ტრენდებს. „მე ადამიანთა იმ კატეგორიას განვეკუთვნები, ვის გვერდით ჯდომასაც არ ისურვებდით თვითმფრინავში, რადგან გაუთავებელი შეკითხვებით ტვინს გაგიბურღავდათ“.
საუბრისას თავი აარიდეთ ერთმნიშვნელოვან კითხვებს. კითხვები, რომლებზედაც გაიცემა პასუხები“ჰო“ და „არა“ ჩაითვლება წარმატებული საუბრის მთავარ ნაკლად.
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.