USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
„ლეგენდარული რეჯეფ ერდოღანი, რომელმაც დასავლეთი შეარყია“ - «Sabah» (თურქეთი)
Date:  193

თურქულ პრესაში აქტიურად გრძელდება სტატიების ბეჭდვა, რომლებიც საპრეზიდენტო არჩევნების მე-2 ტურის შედეგს - რეჯეფ ერდოღანის გამარჯვებას ეხება. იმის გათვალისწინებით, რომ თურქეთის მასობრივი ინფორმაციის საშუალებები უპირატესად მხარს ხელისუფლებას უჭერენ (ანუ პროსამთავროებად ითვლებიან), პუბლიკაციების აბსოლუტური უმეტესობა თავისი ხასიათით პოზიტიურია და ქება-დიდებით მოიხსენიებს მესამე ვადით არჩეულ პრეზიდენტს. ზოგიერთი ავტორი უფრო შორს მიდის და რეჯეფ ერდოღანს ლეგენდარულ და მითოლოგიურ გმირად, დიდების შარავანდედით მოსილ ადამიანად წარმოსახავს.

გაზეთ „საბაჰში“ (Sabah) გამოქვეყნებულია სტატია შთამბეჭდავი სათაურით - „ლეგენდარული ერდოღანი, რომელმაც დასავლეთი შეარყია“ (ავტორი - ბერჯან თუთარი). მასში განხილულია თურქეთის მესამე ვადით არჩეული ქვეყნის პრეზიდენტის როლი და მნიშვნელობა თანამედროვე მსოფლიოსათვის.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

ძველ დროში, შუა საუკუნეებიდან მოყოლებული, დედამიწის გეოგრაფიას - მსოფლიოს - შვიდ ნაწილად ჰყოფდნენ, ე.წ. „შვიდ ქვეყნად“: ჩინეთად, ინდოეთად, არაბეთად, სპარსეთად, აფრიკად, ოსმალურ და ბერძნულ მიწებად.

ბოლო 400 წლის განმავლობაში დასავლეთმა ბატონობა დედამიწის თითქმის ყველა კონტინენტზე დაიწყო, თუმცა ამ ასწლეულში აშშ-სა და ევროპის მიერ შექმნილი გლობალური წესრიგი, „საბაზრო ცივილიზაციის“ სახელწოდებით, უკვე ინგრევა. თანამედროვე მსოფლიო ისევ ადრინდელ მრავალპოლუსიანობას უბრუნდება.

ამ ცვლილებებში უდიდესი წვლილი, უეჭველია, „ახალ თურქეთს“ შეაქვს, პრეზიდენტ რეჯეფ თაიპ ერდოღანის ხელმძღვანელობით.

დასავლელი ანალიტიკოსები თურქეთის მეთაურს მსოფლიოს სამი პოლიტიკური ლიდერის - „დიდი სამეულის“ შემადგენლობაში ხედავენ, რომლებიც ახალ მსოფლიო წესრიგს ქმნიან: ვლადიმერ პუტინი, სი ძინპინი და რეჯეფ ერდოღანი. 

ამიტომაც აქცევდნენ ესოდენ დიდ ყურადღებას საპრეზიდენტო არჩევნებს თურქეთში, რომელიც საკვანძო ქვეყნად ითვლება როგორც ძველი, ასევე ახალი მსოფლიოსათვის და რომელიც გლობალურ მასშტაბებს ფლობს.

ხატოვნად თუ ვიტყვით, მსოფლიოს შვილი ნაწილი და ოთხი კონტინენტი სუნთქვაშეკრული ადევნებდა თვალს ჩვენს ქვეყანაში მომხდარ ისტორიულ მოვლენას - არჩევნებს - „ახალი თურქეთის“ მეორე ასწლეულის მიჯნაზე. შეიძლება ითქვას, რომ თურქეთის არჩევნები მთელი მსოფლიოსათვის საბედისწერო მომენტად უნდა ჩაითვალოს.

იმ მილოცვების გამო, რომლებსაც რეჯეფ ერდოღანი მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნების ლიდერებისაგან ზედიზედ იღებდა 28 მაისის გამარჯვების შემდეგ და იმ საერთო-სახალხო ზეიმის ფონზე, რაც ამ გამარჯვებამ გამოიწვია, ჩვენი პრეზიდენტის ირგვლივ ლეგენდები შეიქმნა.

რეჯეფ ერდოღანი, რომელიც საერთაშორისო პოლიტიკაში გლობალური ბრენდი გახდა, „ახალ თურქეთს“ ისეთ მოთამაშედ აქცევს, რომ მსოფლიოსათვის მისაბაძ ნიმუშად ხდება ყველა მიმართულებით.

არ უნდა დავივიწყოთ, რომ თურქმა ხალხმა, რომელმაც სხვა ქვეყნებს დემოკრატიის გაკვეთილი ჩაუტარა 14 და 28 მაისს, თავისი რეკორდულად მაღალი მონაწილეობით სრულიად გამჭვირვალე და სამართლიან არჩევნებში, პირდაპირ გააცამტვერა დასავლეთის მიერ რეჯეფ ერდოღანისათვის მიწებებული „დიქტატორის“ იარლიყი.

თურქეთის პრეზიდენტის ლეგენდარული წარმატება ძირს უთხრის გლობალურ სტატუს-ქვოს არა მარტო პოლიტიკურ არენაზე, არამედ სამხედრო, კულტურულ, ეკონომიკურ ფრონტებზე და არის შთაგონების წყარო იმ ქვეყნებისათვის, რომლებიც იმპერიალისტური ცენტრის ძალაუფლების ქვეშ იმყოფებიან.

ეს კი იმას ნიშნავს, რომ იბნ ჰალდუნის (არაბი ფილოსოფი, ისტორიკოსი და მოაზროვნე) ისტორიული და სოციალურად ორიენტირებული დიალექტიკური თეორია, რომელიც აქცენტირებულია და დამყარებულია „ასაბიაზე“ - ანატოლიურ ცოდნაზე, თავის ყველანაირ განსახიერებას სწორედ „ახალ თურქეთში“ ამჟღავნებს.

და დღეს სწორედ ამ ცოდნის მფლობელი ძალა არყევს დასავლური სამყაროს ტახტს. ევროპული ქვეყნების ლიდერები ზედიზედ უკან იხევენ რეჯეფ ერდოღანის ლეგენდარული დიდების წინაშე.

უკვე არა მხოლოდ აღმოსავლეთმა, არამედ დასავლეთმაც დაიწყო იმედების დამყარება რეჯეფ ერდოღანზე, რომელიც საკვანძო მოთამაშე გახდა მსოფლიო დიპლომატიაში და კრიზისების დარეგულირებაში.

ამ ყველაფერს იმისკენ მივყავართ, რომ „თურქული საუკუნის“ სახელით ისევ ვრცელდება ოსმალური უნივერსალიზმი, რომელიც მსოფლიოს ძალიან ჭირდება.

ამრიგად, „ახალი თურქეთის“ წყალობით, რომელმაც დასავლეთის ბატონობას დაარტყა, მსოფლიო კვლავ თავის ნამდვილ - შვიდნაწილიან - სახეს იღებს, უკვე ძალიან მონატრებულ და სასურველ სახეს.

წყარო: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/bercan-tutar/2023/06/01/batiyi-sarsan-erdogan-efsanesi

 

analytics
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way