USD 2.7171
EUR 2.9516
RUB 2.7992
თბილისი
კორი არნოლდი - არ გააღვიძოთ დათვი
თარიღი:  691

ტექსტი: კორი არნოლდი
ფოტო: კორი არნოლდი

იუტას შტატის მოშორებულ გამოქვაბულში მძინარე შავი დათვი მოულოდნელ სტუმრებს ხვდება

ჩვენი მიზანი მხოლოდ ელემენტების გამოცვლა გახლდათ. პრობლემა ის იყო, რომ ელემენტები რადიოსაყელურში იდო, რომელიც მამრ შავ დათვს ეკეთა ბრაისის კანიონის ეროვნულ პარკში, იუტაში. ბრიგემ იანგის უნივერსიტეტის ველურ ცხოველთა ბიოლოგმა ვეს ლარსონმა „პატარა თავგადასავალზე“ დამპატიჟა: ზამთრის ძილში მყოფი დათვი ტრანკვილიზატორით უნდა გაგვეთიშა.

თებერვლის ცივ და უღრუბლო დღეს ვესი, მისი ძმა ჯეფი, ასისტენტი ჯორდანი და მე დათვის საყელურის GPS-კოორდინატებს მივყვებოდით წითელი მიწის კანიონის აღმართში.

სუსტმა რადიოსიგნალმა რამდენიმე ცარიელ ბუნაგში მიგვიყვანა. მზე რომ ჩავიდა, დაბრუნებაზე დავიწყეთ ფიქრი. უცებ თოვლის ფარდა ჩამოიშალა და ქვიშაქვის გამოქვაბული გამოაჩინა. ვიწრო, ბნელი გვირაბიდან ველური ცხოველის მძიმე სუნი გამოდიოდა.

ვესი, შეიარაღებული გასაშლელი ჯოხით, რომელსაც თავზე ტრანკვილიზატორიანი ნემსი ეკეთა, პირველი შეძვრა შიგნით. მას მისი ძმა მიჰყვა.

ოცდაათიოდე წამში ორივე უკან გამოვარდა – დათვს ეღვიძა. ვესმა შეძლო, მისთვის ნემსი შეერჭო და ვიცდიდით, როდის დაიწყებდა წამალი მოქმედებას. ცოტა ხანში მუხლებზე ხოხვით გავყევი ვესს. თავს ოდნავ უკეთ დაცულად ვგრძნობდი, რადგანაც ვიცოდი, დათვი თუ გამოგვენთებოდა, ჩემამდე ჯერ ვესს დაგლეჯდა.

მიხვეულ-მოხვეულ გვირაბს რომ კვლავ შევუყევით, უცბად ფართო თვალებმა შემოგვანათა. დათვს ისევ ეღვიძა. ზემოთ რომ ფოტოა, წამში გადავიღე. ვესმა მითხრა, გავჩერებულიყავი, სანამ ტრანკვილიზატორის ახალ დოზას მოამზადებდა. ნახევრადმიძინებულ დათვს გამოძრომა რომ მოეხერხებინა, შეიძლებოდა, კანიონში გადაჩეხილიყო.

დათვი ჩვენკენ წამოვიდა და მე ბუნაგიდან გამოსვლა მომიწია. გამოსასვლელი ზურგჩანთებითა და ჯოხებით ჩავხერგეთ, ვესმა კი დათვს ისევ ჩაარჭო ნემსი, მაგრამ მან ჩვენი ბარიკადა გაარღვია და ტაატით დაიწყო თოვლიან ფერდობზე დაშვება. ჯეფი და ჯორდანი მის უკანა თათებს ეცნენ და შეკავებას შეეცადნენ; ვესი ზურგზე დაახტა და საყელურს ჩაეჭიდა.

დათვმა ისინი ფერდობზე ჩაათრია და ფიჭვის ქვედა ტოტებთან შეჩერდა. ტრანკვილიზატორმა მოქმედება დაიწყო და მას ჩაეძინა. ვესმა და მისმა ძმამ რადიოსაყელური შეცვალეს და დათვის ჯანმრთელობა შეამოწმეს. ერთი რთული დავალება ისევ გვრჩებოდა – 160-კილოგრამიანი დათვი მანამდე უნდა აგვეყვანა თოვლიან ფერდობზე, უკან ბუნაგში, სანამ გაიღვიძებდა. ყველა კუნთით ვაწვებოდით და მოვახერხეთ, რომ ამოცანა ტრანკვილიზატორის ეფექტის გასვლამდე წარმატებით დაგვესრულებინა.

გაზაფხულის მოსვლასთან ერთად, დათვის საყელურიდან მომავალმა სიგნალმა აჩვენა, რომ ის ყოველდღიურ ცხოვრებას დაუბრუნდა და, იმედია, ადამიანებთან კონტაქტს ერიდება.

კორი არნოლდი ფოტოგრაფი, National Geographic-ის მკვლევარი და კომერციული მეთევზეა, რომელიც პორტლენდში ცხოვრობს, ორეგონის შტატში.
წყარო:https://nationalgeographic.ge/

რეგიონი
კოკოითი - "გამიხარდა ივანიშვილის განცხადება.... გვაქვს პრეტენზიები. გუდაური და თრუსო ჩვენი ტერიტორიებია"

ოკუპირებული ცხინვალის ყოფილი დე ფაქტო ლიდერი, ედუარდ კოკოითი ბიძინა ივანიშვილის განცხადებას ოსი დებისა და ძმებისთვის ბოდიშის მოხდაზე კიდევ ერთხელ გამოეხმაურა და ამბობს, რომ ივანიშვილის განცხადებამ გაახარა. ის ამბობს, რომ "სამხრეთ ოსეთს საქართველოსთან ტერიტორიებზე პრეტენზიები აქვს".

"გამიხარდა ივანიშვილის განცხადება, რომ მოვისმინე. ვიფიქრე, რომ დიახ, არიან პროგრესული ძალები, რომლებიც მზად არიან რუსეთთან შეხვედრაზე წავიდნენ. რამდენიმე დღის შემდეგ, მისი პარტიის გენერალური მდივანი სხვა განცხადებას აკეთებს, რომ რუსეთმა უნდა გაიყვანოს სამხედრო ბაზები სამხრეთ ოსეთიდან და აფხაზეთიდან. დღეს საქართველო მტერია. ისინი ხელს არ აწერენ დოკუმენტებს არც სამხრეთ ოსეთთან და არც აფხაზეთთან. ჩვენ გვინდა მშვიდობა, მაგრამ სანამ მოლაპარაკების მაგიდასთან დავსხდებით, მანამდე ძალის გამოუყენებლობაზე შეთანხმებას ხელი მოვაწეროთ. ჩვენ გვაქვს პრეტენზიები. სერიოზულად დგას საკითხი გუდოსა და თრუსოს ხეობაზე, იმიტომ, რომ ეს ტერიტორიები ჩვენია", - განაცხადა კოკოითმა.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.