USD 2.6970
EUR 3.1803
RUB 3.4395
Тбилиси
კონსტანტინოპოლის როლი შუასაუკუნეების ლოგისტიკაში
дата:  2067

უდიდესი ისტორიის მქონე ქალაქი კონსტანტინოპოლი უდიდეს როლს თამაშობდა მსოფლიო ცივილიზაციების განვითარებაში.

სხვადასხვა დროსა და საუკუნეში იგი წარმოადგენდა რომის, ბიზანტიის, ლათინთა და ოსმალეთის იმპერიის დედაქალაქს და დღემდე არ კარგავს მის აქტუალობას.

კონსტანტინოპოლი ანუ დღევანდელი სტამბოლი ერთადერთი ქალაქია, რომელიც ერთდროულად აზიისა და ევროპის ტერიტორიაზეა განლაგებული.

სწორედ მისი გეოპოლიტიკური მდებარეობის გამო კონსტანტინოპოლი უძველეს დროში ერთმანეთთან აკავშირებდა მთავარ სავაჭრო გზებს აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის.

კონსტანტინოპოლი ძალიან ცნობილი იყო ვაჭრებითა და სავაჭრო ბაზრებით.

ქალაქი იზიდავდა დიდი რაოდენობით უცხოელებს, რომლებიც მას შორეული ქალაქებიდან სტუმრობდნენ საქონლის ყიდვა-გაყიდვის მიზნით.

წარმოიდგინეთ იმპერიული მონეტების ხელიდან ხელში გადაცვლა ან ლოსიონებისა და სურნელოვანი საპნების სუნი, რომელსაც ხშირად თევზის სუნიც ემატებოდა.

ქალაქში ყველაფერი, უმცირეს დეტალებამდეც კი იმპერიის კონტროლს ექვემდებარებოდა და მკაცრად იმართებოდა ქალაქის ეპარქიის მიერ.

ორგანიზებული გილდიების სისტემა ასევე ეხმარებოდა იმპერიას კონსტანტინოპოლის ეკონომიკის კონტროლში. იმპორტირებულ საქონელზე გადასახადს აგროვებდნენ ქალაქის მიერ დანიშნული თანამდებობის პირები, ცნობილია როგორც kommerkiarioi, რომლებიც აგროვებდნენ გადასახადებს ყველა კომერციულ ტრანზაქციაზე და გასცემდნენ ოფიციალურ ბეჭედს მას შემდეგ, რაც საქონელი ხვდებოდა სისტემაში.

კორუფციის შესაძლებლობების შესაზღუდად კომერკიაიოებს ერთწლიანი თანამდებობები ენიჭებოდათ.

ერთ-ერთი ყველაზე დიდი მიზეზი იმისა, რომ კონსტანტინოპოლი ასეთი წარმატებული ადგილი იყო ვაჭრობისთვის მისი გეოგრაფიული მახასიათებლებია.

იგი თითქმის მთლიანად არის გარშემორტყმული წყლით, რაც ძალიან მნიშვნელოვანი იყო საზღვაო ვაჭრობის განვითარებისთვის.

პორტები საშუალებას აძლევდნენ კონსტანტინოპოლს აქტიურად ჩართულიყო საზღვაო ვაჭრობაში, რასაც თავის მხრივ მოჰქონდა სიმდიდრე და სავაჭრო საქონელი.

საქონელი, რომლითაც ვაჭრობდნენ კონსტანტინოპოლში საკმაოდ მრავალფეროვანი იყო: ზეთი, ღვინო, მარილი, თევზი, ხორცი, ბოსტნეული, სხვა საკვები პროდუქტები, ხე-ტყე და ცვილი.

ასევე, კერამიკა, თეთრეული და ნაქსოვი ქსოვილი. არანაკლებ მნიშვნელოვანი იყო ძვირადღირებული ნივთები, როგორიცაა აბრეშუმი, სუნამოები და სანელებლები.

ბიზანტიელები გზებს სხვადასხვა სახელწოდებით ანაწილებდნენ დანიშნულების, გამოყენების ან ხარისხის მიხედვით – მაგალითად, საზოგადოებრივი გზები, ბაზილიკის (იმპერიული) გზები, დიმოსია ან დიმოსიაკი (სახელმწიფო) გზები და სხვ.

ბიზანტიაში სწორი გზების სიგანე ზოგან 6,5 მეტრს აღწევდა. საგზაო ქსელის ფორმირება განაპირობა დასახლებების მდებარეობამ, ასევე ნიადაგის სტრუქტურამ.

კონსტანტინოპოლს რამდენიმე ძირითადი გზა გააჩნდა. ყველაზე პოპულარული მთავარი ქუჩა, მესე (Μέση), ძირითადად იყო ძველი რომაული სამხედრო გზის აღმოსავლეთი ფრთა, რომელიც ცნობილია როგორც Via Egnatia და კვეთდა ბალკანეთის ნახევარკუნძულს.

ნათელია, რომ ბიზანტიის იმპერიის საზღვაო ტრანსპორტის გული დედაქალაქ კონსტანტინოპოლში იყო. მარმარილოს სანაპიროებზე არსებული ნავსადგურები იყო ის ადგილები, საიდანაც ხდებოდა საქონლის ტრანსპორტირება, საზღვაო გზით. აღსანიშნია, რომ ამ ნავსადგურებს მუდმივი მოვლა სჭირდებოდათ, რადგან საკმაოდ სწრაფად ივსებოდა ქვიშით.

ამგვარად, კონსტანტინოპოლის როლი განუსაზღვრელი იყო შუასაუკუნეების სავაჭრო ურთიერთობებში. იგი მთავარ სავაჭრო პუნქტს წარმოადგენდა დასავლეთ ევროპაში საქონლის ტრანსპორტირებისთვის.

სწორედ ამიტომ, კონსტანტინოპოლის დაცემამ სერიოზულად დააზარალა ვაჭრობა ევროპის რეგიონში. ოსმალეთის მიერ ქალაქის დაპყრობამ გავლენა მოახდინა უაღრესად მომგებიან იტალიურ ვაჭრობაზე და თანდათან შეამცირა სავაჭრო ბაზები რეგიონში.

Тбилиси
კახა კალაძის განცხადებები 24 დეკემბრის თბილისის მთავრობის სხდომაზე

თბილისის მერიაში დედაქალაქის მთავრობის მორიგი სხდომა გაიმართა. დღის წესრიგით გათვალისწინებული საკითხების განხილვამდე, თბილისის მერმა კახა კალაძემ რამდენიმე განცხადება გააკეთა და 2026 წლის ბიუჯეტის პარამეტრებზე კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება.

მისი თქმით, მომავალ წელს ფინანსები მიემართება იმ პროექტებისკენ, რომლებიც მოქალაქეების კეთილდღეობასა და კომფორტს ეხება, მთავარი პრიორიტეტები კი კვლავ ინფრასტრუქტურის განვითარება და ჯანდაცვის მიმართულება იქნება.

„გუშინ თბილისის საკრებულომ ქალაქის მთავარი ფინანსური დოკუმენტი - 2026 წლის ბიუჯეტი დაამტკიცა. ვისაც გახსოვთ, 2017 წელს, როდესაც ხელისუფლებაში მოვედით, ბიუჯეტის მოცულობა, დაახლოებით, 861 მლნ ლარს შეადგენდა. ამის შემდეგ თანდათანობით, დედაქალაქის ბიუჯეტი იზრდებოდა, რაც საშუალებას გვაძლევდა, ქალაქში ხელშესახები ცვლილებები განხორციელებულიყო. გამონაკლისი არ იქნება მომავალი წელიც. 2026 წლის ბიუჯეტის საერთო მოცულობა შეადგენს 2 193 388 700 ლარს, რომელიც 210 210 700 ლარით მეტია 2025 წლის დამტკიცებულ ბიუჯეტთან შედარებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

მისივე თქმით, ბიუჯეტის შემოსავლების სტრუქტურა შემდეგნაირია: საკუთარი შემოსულობები – 1 533 357 600 ლარი; სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები კაპიტალური სპეციალური ტრანსფერი – 630 000 000 ლარი; სხვა კაპიტალური გრანტები (სესხის ფარგლებში დასაფარი დღგ-ის ჩათვლით) – 25 480 000 ლარი; მიზნობრივი ტრანსფერი, დელეგირებული უფლებამოსილების განსახორციელებლად – 4 551 100 ლარი.

„მომავალ წელსაც პრიორიტეტული მიმართულება იქნება ინფრასტრუქტურის განვითარება, რადგან მიგვაჩნია, რომ ქალაქის ინფრასტრუქტურული ნაწილი - გზები, ხიდები, სკვერები, მუნიციპალური ტრანსპორტის მოწესრიგება და ა.შ., მნიშვნელოვანია. ყველაზე მეტ თანხას კი, რა თქმა უნდა, სოციალური და ჯანდაცვის მიმართულებით დავხარჯავთ, რადგან ჩვენთვის ამოსავალი წერტილი ადამიანი და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობაა, მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ყველაფერი, რაც ქალაქში კეთდება, კეთდება ჩვენი მოქალაქეების კეთილდღეობისა და კომფორტისთვის“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

ამასთან, კახა კალაძემ ყურადღება კიდევ ერთხელ გაამახვილა იმ მნიშვნელოვან და მასშტაბურ პროექტებზე, რომლებსაც მუნიციპალიტეტი 2026 წელს განახორციელებს.

„გუშინაც დეტალურად ვისაუბრეთ ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით დაგეგმილ მსხვილ და ახალ პროექტებზე, თუმცა კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ მომავალი წელი აუცილებლად იქნება მნიშვნელოვანი ცვლილებების დასაწყისი, რადგან განხორციელდება: სადგურის მოედნისა და დადიანის ქუჩის დამაკავშირებელი საავტომობილო ხიდის პროექტირება/მშენებლობა; სკვერების მოწყობა/რეაბილიტაცია (მათ შორის დიღმის ჭალები, პირველი რესპუბლიკის პარკის რეაბილიტაცია); ე.წ. სამხედრო ქალაქის პარკის მოწყობა; ვაკის პარკის შადრევნების კასკადის რეაბილიტაცია; ოთხი საბავშვო ბაღის მშენებლობა; ავარიული სახლების ჩანაცვლება; ჭადრაკის სასახლის რეაბილიტაცია; სულხან-საბასა და ინგოროყვას ქუჩების რეაბილიტაცია (კომუნიკაციების ჩათვლით) და ბევრი სხვა პროექტი“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

კახა კალაძემ დღევანდელ სხდომაზე მხარდაჭერისთვის მადლობა გადაუხადა თბილისის საკრებულოს წარმომადგენლებს, ცენტრალურ ხელისუფლებას და უწყების თითოეულ თანამშრომელს.

„აქვე მინდა, ვისარგებლო შემთხვევით და მადლობა გადავუხადო თბილისის საკრებულოს წევრებს მხარდაჭერისთვის. დიდი მადლობა ცენტრალურ ხელისუფლებას, პრემიერ-მინისტრს, ფინასთა მინისტრს, რადგან მათი თანადგომის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა უკვე განხორციელებული თუ დაგეგმილი პროექტების ბოლომდე მიყვანა. მადლობას ასევე იმსახურებენ ჩვენი უწყების თანამშრომლები, რადგან მათი დაუღალავი შრომისა და ერთგულების გარეშე, წარმატებაზე საუბარი წარმოუდგენელია.

მუნიციპალიტეტის თითოეული თანამშრომელი საკუთარ აგურს დებს ქალაქის აღმშენებლობის საქმეში, რაც მე, როგორც თბილისის მერს და როგორც ამ ქალაქში მცხოვრებს, მეამაყება. ბედნიერი ვარ, რომ მყავს ძლიერი, პროფესიონალი, საქმესა და ქალაქზე შეყვარებული, ერთგული ადამიანები. ყველაფერი, რაც ბოლო წლებში გაკეთდა და რაც დაგეგმილია, ჩვენი თითოეული თანამშრომლის დიდი დამსახურებაა. ამ გაკეთებულ საქმეებში უზარმაზარი შრომაა ჩადებული. დარწმუნებული ვარ, ერთად დგომითა და სხვა სახელმწიფო უწყებების მხარდაჭერით, ქალაქი მომავალი წლების განმავლობაში იქნება უფრო მწვანე, მოწესრიგებული და თანამედროვე“, - განაცხადა დედაქალაქის მერმა.

თბილისის მერმა აქვე აღნიშნა, რომ მოქალაქეებთან ყოველკვირეული, პირისპირი შეხვედრები 25 დეკემბრიდან 13 იანვრის პერიოდში არ გაიმართება, 2026 წლის 14 იანვრიდან კი მოქალაქეების მიღებას ჩვეულ რეჟიმში შეძლებს.

„ყოველ ოთხშაბათს, 16:00-დან 18:00 საათამდე გვაქვს მოქალაქეების მიღება, სადაც პირისპირ ვხვდებით მათ. ვისმენთ პრობლემურ საკითხებს, ვიღებთ გადაწყვეტილებებს. დღესაც გვექნება აღნიშნული შეხვედრა, თუმცა მომდევნო კვირიდან, საახალწლო დღესასწაულების პერიოდში, აღარ გაიმართება, 14 იანვრიდან კი ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდება“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა ყურადღება რეკრეაციულ სივრცეებზეც გაამახვილა და აღნიშნა, რომ თბილისის მერიის გარემოს დაცვის საქალაქო სამსახურმა ისნის რაიონში ოთხი სკვერის რეაბილიტაცია განახორციელა.

მისი თქმით, ვაზისუბანში რეაბილიტირდა N8 კორპუსის მიმდებარედ არსებული სკვერი, ხოლო N7 კორპუსის მიმდებარედ მოეწყო სრულიად ახალი რეკრეაციული ზონა, მანამდე კი, ამავე ტერიტორიაზე რეაბილიტაცია ჩაუტარდა შაქარაშვილის სახელობის სკვერს და სრულად განახლდა 90-ე სკოლის მიმდებარედ არსებული მარტიაშვილის სახელობის სკვერი.

„სამუშაოების ფარგლებში რეკრეაციულ სივრცეებში მოეწყო საფეხმავლო ბილიკები, საბავშვო და სავარჯიშო მოედნები, სასმელი წყლის შადრევნები, ძაღლების გასასეირნებელი ზონა, ხოლო ტერიტორიაზე განთავსდა თანამედროვე საპარკო ავეჯი. მარტიაშვილის სახელობის სკვერში მოეწყო შადრევანიც. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო გამწვანებას - მოეწყო სარწყავი სისტემა, დაირგო ხე-მცენარეები“, - განაცხადა თბილისის მერმა.

მისივე თქმით, ამჟამად განხორციელებულმა პროექტებმა ხელი შეუწყო რეკრეაციული ზონების ერთმანეთთან ინტეგრაციას და ერთიანი სარეკრეაციო სივრცის შექმნას, რომელიც თითქმის 3 ჰექტარს მოიცავს.

გარდა ამისა, მთავრობის დღევანდელ სხდომაზე აღინიშნა, რომ მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტის ფარგლებში, დაფინანსებას მიიღებს 46 ბიზნესსუბიექტი, რომელიც გამარჯვებულად შესაბამისმა კომისიამ გამოავლინა.

კახა კალაძის ინფორმაციით, აღნიშნული ბიზნესსუბიექტების დასაფინანსებლად მერიამ ნახევარ მილიონ ლარზე მეტი გამოყო.

„გამოცხადებული გვქონდა განაცხადების მიღება მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტზე. შესაბამისმა კომისიამ მუშაობა დაასრულა და გამარჯვებულად გამოავლინა 46 ბიზნესსუბიექტი. თავდაპირველად გამოყოფილი იყო 300 000 ლარი, თუმცა გავზარდეთ ბიუჯეტი და საბოლოო ჯამში, 523 000 ლარი იქნება განაწილებული აღნიშნულ ბიზნესსუბიექტებზე. ადგილობრივი წარმოების გაძლიერება ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი და მდგრადი ეკონომიკური განვითარების განუყოფელი ნაწილია. ვულოცავ გამარჯვებულებს და ვუსურვებ წარმატებებს. მსგავსი პროექტების დაფინანსებას მომავალშიც აქტიურად განვაგრძობთ, უფრო გაზრდილი ბიუჯეტით და მეტი შესაძლებლობებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

более
голосование
Кстати