USD 2.7558
EUR 3.1259
RUB 3.2753
Тбилиси
ხარიტონ შავიშვილი - შვეიცარიაში მოღვაწე ქართველი დიპლომატი და მწერალი
дата:  4238
ხარიტონ შავიშვილმა საქართველო 1906 წელს, 20 წლის ასაკში დატოვა და შვეიცარიაში გადავიდა საცხოვრებლად. ჩასვლისთანავე ევროპული საზოგადოების ცხოვრებაში აქტიურად ჩაერთო. წერდა და აქვეყნებდა სტატიებს, როგორც ფრანგულ, ასევე ბელგიურ გამოცემებში.
 
იბრძოდა ადამიანის უფლებების დასაცავად, ყალბი და ცილისწამებლური პროპაგანდის წინააღმდეგ. 1918 წელს მან ბერნში, მიხეილ სუმბათაშვილთან ერთად, დაარსა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დიპლომატიური წარმომადგებლეობა, ხოლო 1919 წელს - ქართული პრესის ბიურო, რომელიც ევროპის საინფორმაციო საშუალებებთან თანამშრომლობდა. ბიურო 25 წლის განმავლობაში სისტემატიურად ავრცელებდა საქართველოს შესახებ ინფორმაციას. 1920 წელს, დამოუკიდებელი საქართველოს მთავრობამ, იგი ერთა ლიგაში წარმომადგენლად დანიშნა. ლიგის სხდომებზე ხარიტონი საბჭოთა კავშირს მკაცრად აკრიტიკებდა.
 
ცნობილია მისი გამოსვლა გაეროში 1934 წელს, როდესაც საბჭოთა რუსეთი საიდუმლო შეიარაღებაში დაადანაშაულა. მან, ჟენეველ მეგობრებთან ერთად, დააარსა საქართველოს დამხმარე საერთაშორისო კომიტეტი, სადაც გააერთიანა ყველა პოლიტიკური პარტის თუ ეროვნების წარმომადგენელი, ასევე ევროპული პრესა. 1945 წელს, მეორე მსოფლიო ომში დატყვევებული ქართველების და მათი ოჯახების დახმარების მიზნით, ხარიტონ შავიშვილმა ჟენევაში ემიგრანტთა წარმომადგენლობა დააფუძნა და არაერთი ქართველი დაიხსნა ბანაკებიდან. მათ შორის გრიგოლ რობაქიძე, რომელიც მისი დახმარებით შვეიცარიამ "ინტელექტუალური ლტოლვილის" სტატუსით მიიღო.
 
"კაცი, პოლიტიურ ვითარებაში კარგად ჩახედული და საქმიანობაში ძალიან მოხერხებული. ლელოს გამტანი შეხლა-შემოხლაში. აქაურ მმართველთა რიგებში მას ნდობაცა აქვს და გავლენაც, აგრეთვე, პასუხმგებ წრეებშიაც. მუშაობს საქართველოსთვის თავგამოდებით და მარჯვეთ’’, - ასე ახასიათებდა გრიგოლ რობაქიძე ხარიტონ შავიშვილს .
 
მან შვეიცარიასა და საფრანგეთში 11 წიგნი გამოაქვეყნა ფრანგულ ენაზე. მას ეკუთვნის პარიზში გამოცემული მემუარული ჟანრის ნაწარმოებები, ასევე ნაშრომები წმინდა ნინოს, თამარ მეფის, და ,,ვეფხისტყაოსნის’’ შესახებ.
 
ხარიტონ შავიშვილი 1975 წელს ოთხმოცდაცხრა წლის ასაკში გარდაიცვალა. დაკრძალულია ჟენევის კოლონის სასაფლაოზე, რომელიც, შვეიცარიელმა სოციალისტებმა მისთვის სამუდამოდ შეისყიდეს. 2003 წელს ჟენევაში, ჟორჟ ფავინის ბულვარზე მდებარე სახლზე, საზეიმოდ გაიხსნა ხარიტონ შავიშვილის მემორიალური დაფა ქართული წარწერით: " იცხოვრა სამშობლოსთვის..."
культура
«Frankfurter Allgemeine Zeitung» (გერმანია): „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება: ტრადიციული სუფრის თავისებურებები“

„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.

ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...

ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.

ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.

„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...

ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.

რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.

ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.

მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს  სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.

თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати