USD 2.7127
EUR 3.1386
RUB 3.3552
თბილისი
„ხანდახან ფეხები მიკანკალებს, მაგრამ მათ გვერდით ვრჩები“, - ექიმები ჰყვებიან, როგორ უვლიან კოვიდპაციენტებს
თარიღი:  809

„ყოველდღე ველოდებით, რომ ხვალ უფრო ნაკლები პაციენტი იქნება, მაგრამ პირიქით, დასასრული არ ჩანს“... ექიმები კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ - როგორია ეს ბრძოლა? თავად რას ამბობენ იმაზე, რისი „დასასრულიც არ ჩანს“?

მაკა ბოლღაშვილი, პედიატრი, ბოკერიას სახელობის საუნივერსიტეტო ჰოსპიტალი

დილით ყავა დავისხი, ახლა უკვე 4 საათია და ჯერ ვერ მოვიცალე დასალევად.

პედიატრი ვარ, მაგრამ ოქტომბრიდან ზრდასრულებთან, კოვიდმიმღების ექიმად ვმუშაობ. ყოველდღე 80-100 პაციენტის მიღება გვიწევს და ყველა გვეკითხება, ცოცხალი გავალ აქედან? ზოგი ძალიან ნერვიულია, დღეს მყავდა 37 წლის ქალი, ვერაფრით დავაწყნარეთ.

მაკა ბოლღაშვილი
მაკა ბოლღაშვილი

ერთი დღე 24 საათი ვმუშაობთ და მეორე დღეს ვისვენებთ. მაგრამ ხანდახან 24 საათზე მეტიც გამოდის. მაგალითად, ჩემი კოლეგა დღეს შუადღის 2 საათამდე დარჩა. რომ ვხედავთ, რთული სიტუაციაა, ვცდილობთ, ერთმანეთს შევეშველოთ იმის იმედად, რომ ოდესღაც დასასრული იქნება, მაგრამ დასასრული არ ჩანს.

კახა ჩომახიძე, რეანიმატოლოგი, ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და კლინიკური იმუნოლოგიის სამედიცინო პრაქტიკული ცენტრი

24 საათი სამსახურში ვართ ყველა. ეკიპირებას რომ ჩავიცვამთ, აღარც ჭამა ახსოვს ვინმეს და აღარც - საპირფარეშო. ვუძლებთ, მაგრამ ხალხიც უნდა მოგვეხმაროს, ნიღბით იაროს, აიცრას. აცრილები რეანიმაციულში არ ხვდებიან, მხოლოდ ერთი შემთხვევა მქონდა, ისიც პაციენტი „დიაბეტიკი“ იყო და შაქარი დაუვარდა. მეორე დღესვე დატოვა რეანიმაცია.

ბოლო წელიწად-ნახევრის განმავლობაში მძიმე პაციენტი ჩვეულებრივი ამბავი გახდა, დაავადებაც გაახალგაზრდავდა. 33 წლის ბიჭი გვყავდა ამასწინათ. კი გაეწერა, მაგრამ ასეთი ახალგაზრდა მანამდე არ მყოლია.

ღამის სამ საათზე ვაჟა აზარაშვილი მოხვდა ჩვენთან, უმძიმეს მდგომარეობაში იყო. ჩემს კოლეგას მარიკა ეფრემიძეს დავურეკე, მოდი, არ მინდა ეს კაცი მარტოს ჩამაკვდეს ხელში-მეთქი. მოვიდა მარიკა. ის რომ არ ყოფილიყო, პაციენტი ვერ გადარჩებოდა.

დიდი სიხარულია, ავადმყოფი რომ გაეწერება, მაგრამ ამის შემდეგ 200-კაციან ქორწილს და ქელეხს რომ ვხედავ, ძალიან ნერვები მეშლება.

დღესაც მყავს ნაცნობები, რომლებიც ამბობენ, კოვიდი არ არსებობსო.

მე ვიგონებ თურმე კოვიდს!

ნინო ქუხილავა, ბოკერიას სახელობის საუნივერსიტეტო ჰოსპიტლის კოვიდგანყოფილების ხელმძღვანელი

ძალიან მძიმე საყურებელია, როცა პაციენტი ვერ სუნთქავს. თვალებით რომ ითხოვს დახმარებას. ყველაფერს აკეთებ და მაინც ვერ შველი, რადგან ორგანიზმზეა ბევრი რამე დამოკიდებული. ხანდახან ფეხები მიკანკალებს, მაგრამ მაინც მათ გვერდით ვრჩები.

ნინო ქუხილავა
ნინო ქუხილავა

იმდენად წვალობენ ამ სუნთქვითი ვარჯიშებით, იმდენად ბეზრდებათ, რომ ბოლოს ზოგი თვითონ ითხოვს ინტუბაცია გავუკეთოთ, რომ დაიძინონ და დაისვენონ.

ნათია წინამძღვრიშვილი, კარდიოლოგი, ინტენსიური თერაპიის განყოფილება, ბოკერიას სახელობის საუნივერსიტეტო ჰოსპიტალი

სამუშაო დღე ან ღამის 2 საათამდე გრძელდება, ან საერთოდ არ მთავრდება. ეკიპირება შეიძლება 8 საათი არ გავიხადოთ. ის რომ გაცვია, 1 საათის მერე სუნთქვის უკმარისობა გეწყება, გონება გებინდება, მთლიანად სველდები. მაინც გადამედო კოვიდი და სახლშიც მივიტანე. მაშინ ახლობლების გამო ძალიან შემეშინდა.

ახლა ისეთი შტამია, საშუალო სიმძიმის მქონე პაციენტი შეიძლება 3 საათში უკვე მძიმე გახდეს, კიდევ 3 საათში - კრიტიკული. ორკაციან პალატაში ოთხი ადამიანი გვიწევს. რამდენიმე დღის წინ ერთ პაციენტს გული გაუჩერდა, ამას დანარჩენი სამი შეესწრო. მას შემდეგ მათ ვამშვიდებ, ვეუბნები, რომ ეს ყველას არ დაემართება.

ბევრჯერ მქონდა უსუსურობის განცდა. პაციენტების უმეტესობა მთელი ძალით იბრძვის, მაგრამ ვირუსი მაინც პროგრესირებს. ყველა შტამს ალოგიკური მიმდინარეობა აქვს, ეს დელტა კი მაინც განსაკუთრებული კოშმარია.

როცა პაციენტი მძიმდება, დგახარ აპარატთან და მასთან ერთად სუნთქავ: „ახლა ჩავისუნთქოთ, ახლა ამოვისუნთქოთ“... პალატიდან გამოსული, გონებით ისევ პაციენტთან ვრჩები. სულ მეშინია, რომ შეიძლება სუნთქვა გაუჭირდეს და ამ დროს მეც მეჩხირება ყელში რაღაც. ისევ ვბრუნდები ხოლმე, ვამოწმებ, ხო ნამდვილად კარგადაა.

ჩემი შრომა ვალდებულებაა, მაგრამ ძალიან მეცოდებიან ის პაციენტები, რომლებიც დიდი ხნის განმავლობაში იბრძვიან და ბოლოს მაინც კვდებიან. ძალიან მეცოდებიან, როდესაც ოჯახის ორი ან სამი წევრი შემოჰყავთ და სახლში მხოლოდ ერთი ბრუნდება.

ადრე, პანდემიამდე თუ კვდებოდნენ პაციენტები, ყველას სახელი, გვარი, თვალები და კარდიოგრამა მახსოვდა. ახლა ვეღარ ვიმახსოვრებ, ძალიან ბევრია.

ხშირად ცნობიერება ებინდებათ, ერთი უჟანგბადობის, მეორე კი იმის გამო, რომ თვითონ ინფექციაა ძალიან ტოქსიკური, ყველა ბარიერს გადის. უმეტესობას მსუბუქი ან საშუალო სიმძიმის დეპრესია აქვს, რომელიც დიდხანს რჩება. სუიციდის შემთხვევებიც გვქონდა.

თვეებია სახლში მხოლოდ იმიტომ მივდივარ, რომ ფორმების ახალი დასტა წამოვიღო და აქ გამოვიცვალო. ბოლო დროს სიზმარიც არ მინახავს, რადგან ღრმა ძილით აღარ მძინავს. მელანქოლიკი ვარ, მაგრამ ძალიან ოპტიმისტი ჩემი კოლეგებიც კი... სულ ვამბობ, კოვიდი დამთავრდება და ჩვენ დავრჩებით შეშლილი საზოგადოება-მეთქი. ჩვენი რეაბილიტაცია როგორ და რანაირად მოხდება, მართლა არ ვიცი.

თეა თოფურია

წყარო:რადიო თავისუფლება

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.