დღეს, თბილისის მუნიციპალიტეტის მთავრობის სხდომაზე, თბილისის მერმა კახა კალაძემ ქალაქში მიმდინარე ინფრასტრუქრუტურულ სამუშაოებზე ისაუბრა როგორც გლდანის რაიონის ვეკუა-ხიზანიშვილის ქუჩების რეაბილიტაციაზე, ასევე ბარათაშვილისა და ჭავჭავაძის გამზირის სარეაბილიტაციო სამუშაოებზე.
„პირველი დავიწყებ გლდანიდან. თქვენ იცით, რომ ვეკუასა და ხიზანიშვილის ქუჩების სრული რეაბილიტაცია დავიწყეთ. მთლიანად გამოიცვალა მიწისქვეშა კომუნიკაციები და დღეს უკვე ორივე ამსვლელ-ჩამსვლელი ქუჩა, ვეკუა-ხიზანიშვილის ქუჩები დასრულებულია ზედა ფენებში. ძირითადი სამუშაოები საგზაო ინფრასტრუქტურის რაც იყო, ყველაფერი არის დამთავრებული. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ მთლიანად პროექტი არის დასრულებული“, – აღნიშნა კახა კალაძემ.
თბილისის მერიის განმარტებით, ამ დროისთვის, ასევე აპ პროექტის ფარგლებში, მიმდინარეობს შშმ პირებისთვის პანდუსების მოწყობის სამუშაოები. მისივე განცხადებით, სრულდება ველობილიკების მოწყობა და ასევე, უსაფრთხოების კუნძულების სამუშაოები, რომელიც, მერის თქმით, დეკორატიული ფილებით მოპირკეთდება.
„ბოლოს უკვე მოხდება დახაზვითი სამუშაოები – იქნება საავტობუსე შესაბამისი ზოლები. მთლიანად შეიცვალა საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ინფრასტრუქტურა და განსხვავებულად იმოძრავებენ ავტობუსები. თუმცა, საგზაო ნაწილში მოასფალტება, მთლიანად, ორივე ცენტრალურ ქუჩაზე არის დასრულებული. ის სამუშაოები, რაზეც ახლა ვსაუბრობდი, პარალელურად გაგრძელდება და 10 დღის ვადაში მთლიანად იქნება დასრულებული“, – აღნიშნა კალაძემ.
თბილისის მერის განცხადებით, ასევე დასრულებულია ბარათაშვილის ქუჩის რეაბილიტაცია, რომელიც, მისივე შეფასებით, არ იყო კარგ მდგომარეობაში.
„ასევე პანდუსის ნაწილიც, რომელიც ძალიან ცუდად გამოიყურებოდა და პრობლემას წარმოადგენდა ავტობუსებისთვის, პრობლემას წარმოადგენდა კერძო ავტომობილებისთვის, მთლიანად იქნა განახლებული ის მონაკვეთი, რომელიც მძიმე მდგომარეობაში იყო. აქაც უკვე მოასფალტება მთლიანად დასრულებულია“, – აღნიშნა კახა კალაძემ.
კალაძის თქმით, ამ დროისთვის, ქუჩაზე ტროტუარების მოწყობა მიმდინარეობს, რომელიც ბუნებრივი ქვის ფილებით მოპირკეთდება და ადაპტირდება შშმ პირთათვის. მერის თქმით, რეაბილიტაციის ფარგლებში, ასევე მთლიანად შეიცვლება გარე განათების ბოძები და დაყენდება LED სანათები, რომელიც, კალაძის თქმით, ძალიან მნიშვნელოვანია და ეს სამუშაოებიც პარალელურად მიმდინარეობს, თუმცა საგზაო ინფრასტრუქტურა უკვე დასრულებულია.
„მინდა ასევე რამდენიმე სიტყვა გითხრათ ჭავჭავაძის გამზირთან დაკავშირებით. დღეს, ამ წუთში უკვე დაიწყო, ბოლო ფენის დაგება, მოასფალტება ის დარჩენილი მონაკვეთი ვაკის პარკამდე ორი დღის განმავლობაში, ორშაბათამდე მთლიანად იქნება დასრულებული. პარალელურად, რა თქმა უნდა, გრძელდება ტროტუარების მოწყობითი სამუშაოები, გამწვანებითი სამუშაოები და ბოლო ეტაპზე უკვე იქნება დახაზვები, რადგან ახალ ასფალტზე არ შეიძლება საღებავის გადასმა იმიტომ, რომ ძალიან მალე შეიძლება დაზიანდეს. ამიტომ გარკვეული დრო დასჭირდება ამ პროცესს და შემდეგ უკვე მოხდება დახაზვითი სამუშაოები, განათების ბოძების შეცვლა და ახალი განათების ბოძებისა და LED სანათების დაყენება“, – განაცხადა კახა კალაძემ.
ქალაქის მერის შეფასებით, გამზირი საინტერესო გამოდის. მისი თქმით, ჭავჭავაძის გამზირზეც ავტობუსებისთვის შესაბამისი ზოლებია გამოყოფილი იმისთვის, რომ საზოგადოებრივმა ტრანსპორტმა ყველანაირი შეფერხების გარეშე, უპრობლემოდ შეძლოს გადაადგილება.
„ჩვენ მოვახერხებთ იმას, რომ საზოგადოებრივი ტრანსპორტი იქნება ყველაზე პოპულარული, ყველაზე კომფორტული საშუალება გადაადგილების ქალაქში“, – განმარტა კალაძემ.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.