USD 2.7050
EUR 3.0872
RUB 3.3681
თბილისი
ჯორჯიან ეარვეისის“ ხომალდის მეთაურები, მამა-შვილი მიხეილ და ნიკოლოზ ჩანადირები: „ოჯახური ტრადიცია გრძელდება“
თარიღი:  333
ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისს“ ეკიპაჟის რიგებში ორი განსაკუთრებული წევრი ჰყავს - ხომალდის მეთაურები, მამა-შვილი მიხეილ და ნიკოლოზ ჩანადირები.
 
მიხეილ ჩანადირს წარდგენა არ სჭირდება. გამორჩეული, გამოცდილი, პროფესიონალი მფრინავი ქართულ ავიაციას 43 წელია ემსახურება და ჯამში 26500 საათზე მეტი აქვს ნაფრენი. თავადაც მამა მფრინავი ჰყავდა და ოჯახური ტრადიცია გააგრძელა. საავიაციო სასწავლებელი 1981 წელს დაამთავრა და მუშაობა ქუთაისის აეროპორტში დაიწყო.
 
,,ქუთაისში ავიდგი ფეხი როგორც მფრინავი, იქ მაშინ პატარა აეროპორტი და დასახლება იყო. დღესაც მახსოვს, როგორ ვიკრიბებოდით დილით თანამშრომლები და ყველანი სამსახურში მივდიოდით, ყველა თავის რეისზე. ჩემი პირველი ფრენაც ქუთაისში შესრულდა, მეორე მფრინავი ვიყავი. შემდეგ თბილისში გადავედი. წლების განმავლობაში თვითმფრინავის არაერთ ტიპზე მიფრენია ხომალდის მეთაურის რანგში. ისე გაირბინა წლებმა, თითქოს გუშინ დაიწყო ყველაფერი. გული მწყდება, რომ ბევრი ჩემი თანატოლი აღარ დაფრინავს, თუმცა ახალგაზრდებთან მუშაობა მიხარია, ჩემი თავიც მათთან ერთად ახალგაზრდა მგონია.“
 
ქართული ავიაციის ისტორიას არაერთი რთული დღე ახსოვს. ჩვენი ქვეყნისთვის მძიმე დღეებში, ქართველი მფრინავები გმირობის ტოლფას საქმიანობას ასრულებდნენ, რისი უშუალო მონაწილე მიხეილ ჩანადირი იყო.
„აფხაზეთში საომარი მოქმედებების პერიოდში მეორე მფრინავის რანგში, არაერთი რეისი შევასრულე. სოხუმიდან დევნილები გადმოგვყავდა. რთულია აღწერო, რა პირობებში ვახორციელებდით ფრენებს. სრულიად ჩაბნელებულ აეროდრომზე ვასრულდებით დაფრენას, იყო სროლებიც, დაშვებულზე გაცილებით მეტი, ბორტზე 350-400 ადამიანი გადმოგვყავდა.
აგვისტოს ომის დროს არ შეგვიჩერებია ფრენები, მაშინ როცა ყველა უცხოურმა კომპანიამ შეწყვიტა უსაფრთხოების გამო, არც ერთი რეისი არ შეგვიფერხებია. პანდემიის დროსაც ჩვენი რეისებით სხვადასხვა ქვეყანაში ჩარჩენილი ჩვენი მოქალაქეები გადმოგვყავდა, ვაქცინები და წამლები ჩამოგვქონდა. ასეთი რთული პერიოდებიც გავიარეთ“.
 
 ბატონი მიხეილის შვილი, 26 წლის ნიკოლოზ ჩანადირი „ჯორჯიან ეარვეისში“ 6 წელია მუშაობს. 20 წლის ასაკში, საქართველოში ყველაზე ახალგაზრდა მფრინავი გახდა „ბოინგის“ ტიპის თვითმფრინავზე, დღესაც ქვეყანაში ყველაზე ახალგაზრდა ხომალდის მეთაურია „ბოინგ 737“-ზე.
„ყოველთვის მეამაყებოდა მფრინავი მამის შვილი რომ ვიყავი. პილოტის ფორმა, სამხრეები ჩემთვის ბავშვობიდანვე საამაყო და განსაკუთრებული იყო. სკოლის ასაკში კომპიუტერში Flight Simulator-ი მქონდა გადმოწერილი და იქ „ბოინგზე“ დავფრინავდი. კითხვაც არ იყო საჭირო, ყველამ იცოდა რომ მფრინავი უნდა გამოვსულიყავი. კალათბურთელიც ვიყავი, მაგრამ მომავალს მხოლოდ ავიაციას ვუკავშირებდი“
 
 პირველ რჩევებს ნიკოლოზი, რა თქმა უნდა, პროფესიონალი მფრინავი მამისგან იღებდა: „პასუხისმგებლობით მიუდექი შენს საქმეს და რაც შეიძლება მეტი იკითხე“. დღესაც ბატონო მიხეილი ეკიპაჟში მოსულ ახალგაზრდა თანამშრომლებს იგივეს ურჩევს:
„აუცილებელია აითვისონ რაც შეიძლება მეტი თეორიული მასალა და შემდეგ პრაქტიკულად მოემზადონ. ყველა ხომალდის მეთაურისგან რაც შეიძლება მეტი ისწავლონ.
 
ძალიან დიდი სიხარულია, საყვარელ პროფესიაში ხომალდის მეთაურობას რომ მიაღწევ, მაშინ გრძნობ, რომ ნამდვილი მფრინავი ხარ და ხელმძღვანელობ ეკიპაჟს. ჯარში ყველა ჯარისკაცს უნდა გენერლობაო, ასეა ავიაციაშიც, ყველა მფრინავს უნდა გახდეს ხომალდის მეთაური“.
ნიკოლოზ ჩანადირი: „სწავლის პროცესში ჩემი ინსტრუქტორისგან დამამახსოვრდა - მარცხნივ, ხომალდის მეთაურის ადგილს რომ დაიკავებ, მერე მიხვდები ყველაფერს, აქამდე რაც ისწავლე და იშრომეო. ასეა, მეორე მფრინავი როცა ხარ, ხომალდის მეთაურის იმედი გაქვს. თავად ხომალდის მეთაური რომ ხდები, მაშინ იაზრებ მთელ ამ პასუხისმგებლობას. ზოგიერთისგან მსმენია, რომ თვითმფრინავის მართვა მანქანის ტარებასავით არისო, მცდარია ეს აზრი და მაშინ ხვდები, 150 ადამიანი რომ გყავს ბორტზე და ყველაზე შენ ხარ პასუხისმგებელი“.
 
 ნიკოლოზ ჩანადირი ხუმრობით ამბობს, რომ განსაკუთრებით უამინდობის დროს ფრენების შესრულებაში უმართლებს.
„თუკი ქარი და უამინდობაა, ყველგან მე უნდა მოვხდე. ცოტა ხნის წინაც, თბილისში დაფრენის დროს ძალიან ძლიერ ქარში მოვყევით. დავსვი თვითმფრინავი, რეისი მშვიდობიანად დავასრულე, მგზავრებმა მადლობა გადამიხადეს, ძალიან ემოციურად შემხვდნენ“.
 
ჩანადირების ოჯახში კიდევ ორი მომავალი მფრინავი იზრდება. ნიკოლოზი ორი ვაჟის - მიხეილისა და დავითის მამაა : „რა თქმა უნდა, დიდი სურვილი მაქვს, მიხეილი და დავითი როცა გაიზრდებიან, მფრინავები გახდნენ. ასე რომ, ოჯახური ტრადიცია გრძელდება“.
ანალიტიკა
The Daily Telegraph - ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს

ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.

გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:

დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.

დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.

აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.

კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.

უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?

როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.

რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.

ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან)  ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.

არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.

იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.

ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.

თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.