USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
ჯო ბაიდენის მიმართვა ამერიკელი ერისადმი - „ჰამასი“ და პუტინი განსხვავებულ საფრთხეებს წარმოადგენენ, მაგრამ მათ ერთი რამ აქვთ საერთო, - ორივეს სურს მეზობელი დემოკრატიის სრული განადგურება
თარიღი:  248

აშშ-ის სამაუწყებლო კომპანიის „ამერიკის ხმის“ (Voice of America) ვებ-გვერდზე სათაურით „არ დავუშვებთ, „ჰამასის“ მსგავსი ტერორისტების და პუტინის მსგავსი ტირანების გამარჯვებას", გამოქვეყნებულია აშშ-ის პრეზიდენტის ჯო ბაიდენის მიმართვა ამერიკელი ერისდმი, 2023 წლის 19 ოქტომბერს.

პრეზიდენტმა ბაიდენმა, ამერიკელ ერს თეთრი სახლის ოვალური კაბინეტიდან მიმართა. უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომი და „ჰამასის“ თავდასხმაზე პასუხად, გასამხედროებული დაჯგუფების წინააღმდეგ გამოცხადებული ისრაელის ომი ერთმანეთთან დააკავშირა და ამერიკელ ხალხს მიმართა, მხარი დაუჭიროს ორ დემოკრატიას, რომლებიც, მისი თქმით, ეგზისტენციალური საფრთხის წინაშე დგას. „ჰამასი“ და პუტინი განსხვავებულ საფრთხეებს წარმოადგენენ, მაგრამ მათ ერთი რამ აქვთ საერთო, - ორივეს სურს მეზობელი დემოკრატიის სრული განადგურება, მათი სრული განადგურება“ - თქვა პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა.

მიმართვის დასაწყისში პრეზიდენტმა თქვა, რომ დღეს მიღებული გადაწყვეტილებები, მომავალ ათწლეულებს განსაზღვრავს. „ჩვენ ისტორიაში გარდამტეხი წერტილის წინაშე ვდგავართ. ეს არის იმ მომენტთაგან ერთ-ერთი, როცა გადაწყვეტილებები, რომლებსაც დღეს მივიღებთ, განსაზღვრავს მომავალს, ათწლეულების განმავლობაში“, - თქვა პრეზიდენტმა.

ჯო ბაიდენი, ოთხშაბათს ოფიციალური ვიზიტით ისრაელში იმყოფებოდა და ვაშინგტონში 19 ოქტომბერს დაბრუნდა. სიტყვით მიმართვისას, მან თელ-ავივში თავისი ისტორიული მნიშვნელობის ვიზიტი შეაჯამა. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა ისრაელს აშშ-ის პრეზიდენტი ომის მიმდინარეობისას ეწვია.

„შევხვდი პრემიერ-მინისტრს და მისი კაბინეტის წევრებს. რაც ყველაზე შთამბეჭდავი იყო, შევხვდი ისრაელელებს, რომლებმაც საშინელება განიცადეს, - „ჰამასის“ თავდასხმა, 7 ოქტომბერს. 1300-ზე მეტი ადამიანი მოკლეს, მათ შორის, სულ მცირე, ამერიკის 32 მოქალაქე. ათობით უდანაშაულო ადამიანი, - დაწყებული ჩვილებიდან, მოხუცები, ბებია-ბაბუები. ისრაელელები, ამერიკელები მძევლად აიყვანეს. როგორც „ჰამასის“ ტყვეობაში მყოფი ამერიკელების ოჯახებს ვუთხარი, ჩვენ ყველაფერს ვცდილობთ იმისთვის, რომ მათი საყვარელი ადამიანები შინ დავაბრუნოთ. როგორც პრეზიდენტისთვის, ჩემთვის არ არსებობს უფრო მაღალი რანგის პრიორიტეტი, ვიდრე მძევლად მყოფი ამერიკელების უსაფრთხოება“, - თქვა პრეზიდენტმა.

მიმართვის დასაწყისშივე პრეზიდენტმა აღნიშნა: „მე ასევე ვესაუბრე პრეზიდენტ მაჰმუდ აბასს, პალესტინელთა ხელისუფლებას და გავიმეორე, რომ შეერთებული შტატები რჩება პალესტინელი ხალხის ღირსებისა და თვითგამორკვევის უფლების ერთგული“.

ჯო ბაიდენმა მწუხარება გამოთქვა პალესტინელ მშვიდობიან მოსახლეობაში მსხვერპლის გამო, „მათ შორის, ღაზის საავადმყოფოში მომხდარი აფეთქების გამო, რომელიც ისრაელელებს არ ჩაუდენიათ“.

პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ როგორც ანტისემიტიზმი, ასევე ისლამოფობია მიუღებელია და ამერიკულ საზოგადოებაში ამის ადგილი არ არის.

„ამერიკის ლიდერობა“ - დახმარება უკრაინას და ისრაელს

ერისადმი თითქმის 15-წუთიან მიმართვაში, პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ხაზი გაუსვა ამერიკის ლიდერობას და თქვა: „ეს არის ის, რაც აერთიანებს მსოფლიოს. ამერიკული ალიანსები არის ის, რაც უსაფრთხოდ გვიცავს ამერიკაში. ამერიკული ღირებულებები არის ის, რაც გვაქცევს პარტნიორ ერად, ვისთანაც მუშაობა გვსურს“. მისი თქმით, თუ ამერიკა და ამერიკელი ხალხი „დაშორდება უკრაინას და ზურგს აქცევს ისრაელს“, ეს ყველაფერი რისკის ქვეშ დადგება.

პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა განაცხადა: „სწორედ ამიტომ, ხვალ ვაპირებ გადაუდებელი ბიუჯეტის მოთხოვნის გაგზავნას კონგრესში, რათა დააფინანსოს ამერიკის ეროვნული უსაფრთხოების საჭიროებები - ჩვენი კრიტიკული მნიშვნელობის პარტნიორების, მათ შორის ისრაელისა და უკრაინის მხარდაჭერის საჭიროება. ეს არის გონივრული ინვესტიცია, რომელიც გადაიხდის დივიდენდებს ამერიკის უსაფრთხოებისთვის, თაობების განმავლობაში.“

„უკრაინასთან დაკავშირებით, მე ვთხოვ კონგრესს, დარწმუნდეს, რომ ჩვენ შეგვიძლია გავაგრძელოთ უკრაინისთვის იმ იარაღის გაგზავნა, რომელიც მათ სჭირდებათ საკუთარი თავის და ქვეყნის შეფერხების გარეშე დასაცავად. უკრაინას შეუძლია შეაჩეროს პუტინის სისასტიკე უკრაინაში. ისინი წარმატებას აღწევენ. როდესაც პუტინი უკრაინაში შეიჭრა ფიქრობდა, რომ კიევს და მთელ უკრაინას რამდენიმე დღეში აიღებდა. პუტინმა მარცხი განიცადა და ის აგრძელებს მარცხს. უკრაინელი ხალხის სიმამაცის გამო, კიევი კვლავ დგას. უკრაინამ დაიბრუნა რუსეთის ჯარების მიერ იქამდე ოკუპირებული ტერიტორიის 50%“, - განაცხადა პრეზიდენტმა.

პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი, სიტყვით მიმართვისას, შეერთებულ შტატებში არსებულ პოლიტიკურ ვითარებას გამოეხმარა და თქვა - „ჩვენ არ შეგვიძლია დავუშვათ, წვრილმანმა პარტიულობამ და გაბრაზებულმა პოლიტიკამ, შეაფერხოს ჩვენი, როგორც დიდებული ერის პასუხისმგებლობები. ჩვენ არ შეგვიძლია და არ დავუშვებთ, „ჰამასის“ მსგავსი ტერორისტების და პუტინის მსგავსი ტირანების გამარჯვებას. მე უარს ვამბობს ეს მოხდეს“.

პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ორივე ქვეყნის - უკრაინისა და ისრაელის მხარდაჭერა შეერთებული შტატების ეროვნული უსაფრთხოებისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. „ისტორიამ გვასწავლა, რომ როდესაც ტერორისტები არ იხდიან ფასს თავიანთი ტერორისთვის, როდესაც დიქტატორები არ იხდიან ფასს აგრესიისთვის, ისინი იწვევენ მეტ ქაოსს, სიკვდილს და მეტ ნგრევას. ისინი ამას აგრძელებენ. და მსოფლიოსთვის, ამერიკისთვის ფასი და საფრთხე სულ უფრო იზრდება“, - განაცხადა პრეზიდენტმა.

პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ თუ ამერიკა და მოკავშირეები, არ შეაჩერებს „პუტინის მადას, უკრაინაში ძალაუფლებისა და კონტროლისთვის, ის მხოლოდ უკრაინით არ შემოიფარგლება.“

მოსალოდენლია, რომ თეთრი სახლი კონგრესს, მომდევნო წლისთვის დაახლოებით 100 მილიარდი დოლარის ოდენობით "უსაფრთხოების გადაუდებელი ბიუჯეტის" დამტკიცებას სთხოვს.

ადმინისტრაციის წინადადება, რომელიც პარასკევს გახდება ცნობილი, მოიცავს დაფინანსებას უკრაინისთვის, ისრაელისთვის, ტაივანისთვის, ჰუმანიტარული დახმარებისა და საზღვრის მართვისთვის.

პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი იმედოვნებს, რომ ყველა ამ საკითხის ერთ კანონმდებლობაში გაერთიანება, კონგრესში მის დასამტკიცებლად, საჭირო პოლიტიკურ კოალიციას შექმნის.

„მთელ მსოფლიოში არიან უდანაშაულო ადამიანები, რომლებსაც ჩვენი იმედი აქვთ; ვისაც, ჩვენ გამო, უკეთესი ცხოვრების იმედი აქვს, ვინც სასოწარკვეთით გველოდება და ელოდება, რომ არ დავივიწყებთ. მაგრამ, დრო გადამწყვეტი მნიშვნელობისაა. ვიცი, რომ შინ, ჩვენ გვაქვს განსხვავებები და მათზე უნდა ვიმუშაოთ. ასეთ მომენტებში, ჩვენ უნდა გავიხსენოთ, უნდა გვახსოვდეს ვინ ვართ. ჩვენ ვართ ამრიკის შეერთებული შტატები და არაფერია ჩვენი შესაძლებლობების მიღმა, თუ ამას ერთად გავაკეთებთ", - ამ სიტყვებით დაასრულა პრეზიდენტმა ბაიდენმა ერისადმი მიმართვა.

პრეზიდენტობის განმავლობაში, ჯო ბაიდენმა ამერიკელ ერს ოვალური კაბინეტიდან მეორედ მიმართა. ამ ფორმით ჯო ბაიდენმა პირველად ერს მას შემდეგ მიმართა, რაც კონგრესმა მიიღო ბიუჯეტის ორპარტიული კანონმდებლობა, რათა დეფოლტი თავიდან აეცილებინა.

წყარო: https://www.amerikiskhma.com/a/7318894.html

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.