USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
თბილისი
იურისტი ლევან ნატროშვილი „ქართული ოცნების“ მიერ ინიციირებულ ე.წ. „რუსულ კანონთან“ დაკავშირებით
თარიღი:  353

ISFED-ის აღმასრულებელი დირექტორის მოადგილე, იურისტი ლევან ნატროშვილი „ქართული ოცნების“ მიერ ინიციირებულ „რუსულ კანონთან“ დაკავშირებით, სოციალურ ქსელში ვრცელ პოსტს აქვეყნებს, სადაც განმარტავს, რატომ არის მმართველი პარტიის საკანონმდებლო ინიციატივა რუსული და რატომ არ ჰგავს ის დემოკრატიულ ქვეყნებში მოქმედ კანონებს.


თბილისი პოსტი ლევან ნატროშვილის Facebook-პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:

“ვინაიდან სამთავრობო პროპაგანდისტული არხები მთელი სიმძლავრით მუშაობს და არსებობს რისკი იმისა, რომ მოსახლეობის ნაწილმა მართლა დაიჯეროს, რომ ის რაც პარლამენტში დარეგისტრირდა, დემოკრატიულ ქვეყნებში მოქმედი კანონების მსგავსია და არანაირ საფრთხეს არ წარმოადგენს, ვეცდები, ოდნავ ვრცლად განვმარტო ეს საკითხი. წესით, ეს განმარტება არ უნდა იყოს საჭირო მაშინ, როცა თავად იმ ქვეყნების ოფიციალური პირები განცხადებას განცხადებაზე ავრცელებენ და ამბობენ, რომ კანონის ქართული ვერსია არ არის მათი მსგავსი და ის რუსულ კანონს ჰგავს, მაგრამ მაინც.
მსოფლიოში მოქმედი ე.წ. უცხოური გავლენის შესახებ კანონები პირობითად ორ მსხვილ ჯგუფად შეგვიძლია დავყოთ:

1) დემოკრატიულ ქვეყნებში მოქმედი კანონები (მაგალითად, აშშ, გაერთიანებული სამეფო, ევროკავშირის დემოკრატიის დაცვის კანონი, ავსტრალია და ა.შ.) და
2) არადემოკრატიულ ქვეყნებში მოქმედი კანონები (რუსეთი, ყირგიზეთი, ელ სალვადორი, უნგრეთი (გაუქმებული) და ა.შ.).

პირველ ჯგუფში შემავალ კანონებს ის ახასიათებს, რომ ისინი მიმართულია:

i) ძირითადად უცხო ქვეყნის ლობისტური ან სარეკლამო საქმიანობის რეგულირებაზე და არა ყველანაირი საქმიანობის ანუ უცხო ქვეყნიდან დაფინანსების მიღება ავტომატურად არ ნიშნავს, რომ შენ სადმე რეგისტრირების ვალდებულება გიჩნდება. დაფინანსებასთან ერთად, შენ ამავე დროს პირდაპირ უნდა ატარებდე დამფინანსებელი ქვეყნის ინტერესებს და აქ, როგორც წესი, დიფერენცირება არ ხდება არასამთავრობო ორგანიზაცია ხარ, მედიაორგანიზაცია, ბიზნესი თუ სხვა რამ. მაგალითად, ასეთი შემთხვევა იქნება, რომ ლობირებდე დამკვეთი ქვეყნისთვის სავაჭრო პრეფერენციებს. ანუ შენ თუ, მაგალითად, თანხას იღებ იმაში, რომ დაწერო კვლევა სასამართლოზე, სამართლებრივი დახმარება გაუწიო მოსახლეობას, დააკვირდე არჩევნებს, გასცე სასწავლო გრანტები და ა.შ. მაშინ ვერ იქნები მიჩნეული სხვა ქვეყნის ინტერესების გამტარებლად.

ii) მტრული ან არამეგობრული ქვეყნიდან წამოსული ფულის დასარეგულირებლად. ანუ ასეთი კანონებით შეიძლება გარკვეული რეგულაციები დაწესდეს არამხოლოდ ლობისტური/სარეკლამო საქმიანობაზე, არამედ სხვა ტიპის აქტივობებზე, თუკი ეს ქვეყანა არ არის შენი პარტნიორი და შემჩნეულია შენს წინააღმდეგ მტრულ საქმიანობაში.

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლის ან აგენტის სტატუსი მხოლოდ ასეთი განსაკუთრებული შემთხვევებისთვისაა და, როგორც წესი, ეს ძალიან მცირე რაოდენობის ორგანიზაციას და ინდივიდს ეხება ხოლმე.


მეორე ჯგუფში შემავალ კანონები, მათ შორის, რუსეთში მოქმედი კანონი მიმართულია:


i) დაარეგულიროს და უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარებლის ან აგენტის სტატუსი მიაკეროს, თითქმის ნებისმიერ სუბიექტს, რომელიც დაფინანსებას იღებს უცხოეთიდან. ანუ არ აქვს მნიშვნელობა რა მიზნით იღებ ფულს, მართლა უცხო ქვეყნის ინტერესების გასატარებლად, თუ, მაგალითად შენს სოფელში ბიბლიოთეკის მოსაწყობად. ეს პრობლემური იმიტომ არის, რომ რეალურად შენ შეიძლება გაკრავდნენ უცხო ქვეყნის აგენტის სტატუსს იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მართლა არაფერს მსგავს არ აკეთებ. ასევე, ამ ყველაფერს, როგორც წესი, თან ახლავს ხოლმე შენი სტიგმატიზება, დისკრედიტაცია და დევნა. უკიდურეს შემთხვევაში კი, ხდება გაცილებით სერიოზული შეზღუდვების შემოტანა, რაც ფაქტობრივად შეუძლებელს ხდის ასეთი ორგანიზაციების / ინდივიდების საქმიანობას. სწორედ ეს არის ხოლმე ამ ტიპის კანონების მიზანი და არა უცხოური გავლენების გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა.


ii) ისეთი ქვეყნებიდან წამოსული დაფინანსების წინააღმდეგ, რომლებიც რეალურად არ არიან შენს მიმართ მტრულად განწყობილი და მხოლოდ იმიტომ ახდენ მათ დემონიზებას, რომ არ გსურს ქვეყანაში დემოკრატიული ინსტიტუტების ჩამოყალიბება და გეშინია, ამ ფულით შენს ძალაუფლებას არ შეექმნას საფრთხე.


ახლა რატომ არის „ქართული ოცნების“ მიერ შემოთავაზებული კანონი სწორედ მეორე ჯგუფში შემავალი ქვეყნების კანონების მსგავსი, ანუ რუსული კანონი:


1. ეს კანონი უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციის (წინა ვერსიით აგენტის) იარლიყს აკრავს თითქმის ყველა არასამთავრობო და მედიაორგანიზაციას, რომლის დაფინანსების 20%-ზე მეტი უცხოეთიდან არის მიღებული. ანუ არ აქვს მნიშვნელობა, რეალურად ვინ რას საქმიანობს, ასეულობით ორგანიზაცია ავტომატურად ჩაითვლება უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარებლად, რაც, როგორც მინიმუმ, ღირსების შემლახველია. ეს იმას ადასტურებს, რომ რეალურად ამ ორგანიზაციების გამჭვირვალობის გაზრდას კი არ ემსახურება ეს ინიციატივა, არამედ მათ სტიგმატიზებას და სახელის გატეხას. ვინმეს თუ მართლა გამჭვირვალობა ადარდებს, მიუხედავად ამისა რომ ამის საჭიროება არ არსებობს, მაინც შესაძლებელი იყო, უბრალოდ ფინანსების დეკლარირების რაღაც დამატებითი ფორმები შემოღებულიყო ყოველგვარი უცხო ქვეყნის აგენტის იარლიყის მიკვრის გარეშე. ასევე, აქ ყველაზე კომიკური ის არის, რომ უცხოეთიდან საქართველოში შემოსული დაფინანსების ლომის წილს სახელმწიფო ინსტიტუტები იღებენ. ანუ რა გამოდის, ის, ვინც რეალურად იღებს გადაწყვეტილებებს ქვეყანაში და თან უფრო მეტ თანხას იღებს უცხოეთიდან, ის არ არის უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი და ისინი, ვისაც არანაირი ფორმალური ძალაუფლება არ გააჩნიათ და მათ მიერ მიღებული თანხები შეუდარებლად უფრო მცირეა, ისინი ატარებენ სხვა ქვეყნის ინტერესებს.

2. ქართული/რუსული კანონი ექსკლუზიურად მიმართულია ჩვენი ქვეყნის პარტნიორი ქვეყნებიდან წამოსული დაფინანსების წინააღმდეგ და არა მტრულად განწყობილი ქვეყნების წინააღმდეგ, როგორც ეს ცივილიზებულ ქვეყნებშია. ასეთი დიფერენცირება კანონში არ ხდება, თუმცა ფაქტობრივად ეს ასეა, ვინაიდან დღეს ჩვენს ქვეყანაში ასეთი დაფინანსება ლეგალურად და გამჭვირვალედ მხოლოდ ჩვენი პარტნიორი ქვეყნებიდან შემოდის, აბა რუსული ფული ისედაც არ ჩანს ლეგალური არხებით. გარდა ამისა, მმართველი პარტიის ლიდერები პირდაპირ აცხადებენ, რომ სწორედ დასავლური ფულის რეგულირებას ემსახურება ეს კანონი.


ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, საღად მოაზროვნე ადამიანი, წესით, ადვილად უნდა ხვდებოდეს, თუ რატომ არის ეს კანონი რუსული, რატომ ცხადდებიან ამ კანონით ჩვენი პარტნიორი ქვეყნები მტრებად და რატომ შეუშლის ეს ყველაფერი ქვეყნის მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობის სურვილს - გავხდეთ განვითარებული, ევროკავშირის წევრი ქვეყანა.

ანალიტიკა
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.