USD 2.7433
EUR 2.8862
RUB 2.7214
Тбилиси
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „იზრდება ევროპული სამხედრო კომპანიების დამოკიდებულება ჩინურ დენთზე“
дата:  192

 „დასავლეთის ქვეყნების სწრაფვამ - გააფართოვონ უკრაინის არმიისადმი დახმარება - საბრძოლო მასალებზე მოთხოვნა უკიდურესად გაზარდა, რის შედეგადაც, ბუნებრივია, გაჩნდა დენთის დეფიციტი, რომლის ძირითად მწარმოებელს და ექსპორტიორს ჩინეთი წარმოადგენს. ახლა ევროპელები და უკრაინელები შიშობენ, რომ პეკინმა მათ შეიძლება უარი განუცხადოს ამ მეტად მნიშვნელოვანი რესურსის მიწოდებაზე“, - ნათქვამია ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „იზრდება ევროპული სამხედრო კომპანიების დამოკიდებულება ჩინურ დენთზე“ (ავტორები - არჯუნ ალიმი, პატრიცია ნილსონი და სილვია პფაიფერი). როგორც ცნობილია, ჩინეთში დენთი (მისი კვამლიანი სახეობა) მე-10  საუკუნეში შექმნეს, ევროპაში კი მე-14 საუკუნეში გავრცელდა.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ბამბის მტვერი (უწვრილესი ბუსუსები) გვერდით პროდუქტს და მთავარ ინგრიდიენტს წარმოადგენს, რომლის გარეშე შეუძლებელია ნიტროცელულოზის (დენთის) წარმოება, რომელიც, თავის მხრივ, გამოიყენება საარტილერიო ჭურვებში, მცირე და მსხვილკალიბრიანი ცეცხლმსროლელი იარაღის ვაზნებში  და ასაფეთქებელ ნივთიერებებში.

რუსეთ-უკრაინის ომის პერიოდში საბრძოლო მასალებზე მოთხოვნილოება მკვეთრად გაიზარდა. რუსეთზე რომ არაფერი ვთქვათ, უკრაინა დიდი რაოდენობით ხარჯავს ჭურვებს რუსეთის წინააღმდეგ მიმართულ საომარ მოქმედებებში. მაგრამ ევროპელ სამხედრო კომპანიებს (მონარდეებს) არ შეუძლიათ პროდუქციის წარმოების გაზრდა, რადგან მისი დამზადებისათვის საკმაოდ ბევრი კომპონენტია საჭირო, მათ შორის ნიტროცელოლუზა.

იარაღის წამყვანი მწარმოებელები, მათ შორის შვედური „სააბი“ (Saab) და გერმანული „რაინმეტალი“ (Rheinmetall) გამაფრთხილებელ განცხადებებს აკეთებენ, რომ ევროპა ძალიან მაღალი დონით არის დამოკიდებული ჩინეთში დამზადებულ ნიტროცელოლუზაზე - თითქმის 70%-ით.

 „არსებობს რისკი იმისა, რომ ჩინეთმა, გეოპოლიტიკური მიზეზებით უარი განაცხადოს ამ პროდუქციის მოწოდებაზე. ამიტომ ჩვენ მაქსმილაურად ვცდილობთ მის შესყდვას და რეზერვის შექმნას“, ამბობს „ფაინენშელ თაიმსთან“ საუბარში არმინ პაპერგერი, „რაინმეტალის“ მმართველთა საბჭოს თავმჯომარე

ევროკავშირს განზრახული აქვს ნატოს სტანდარტის მქონე 155 მილიმეტრიანი ჭურვების წარმოება წელიწადში 1,4 მილიონამდე, რათა ალიანსის წევრი ქვეყნების არსენალები შეავსოს - იარაღის საწყობები მნიშვნელოვნად დაიცალა იარაღისაგან უკრაინისადმი მიწოდების შედეგად. როგორც ცნობილია, რუსეთი ჭურვების წარმოების თავისი საწარმოო პოტენციალით ბევრად წინ არის, ვიდრე ევროპის ქვეყნები, ერთად აღებული.

უკვე იგრძნობა ნიტროცელოლუზის დეფიციტი, რომელიც მიანიშნებს, რომ საბრძოლო მასალების წარმოების გაზრდა პრობლემატური იქნება. ნიტროცელულოზა ყველა ასაფეთქებელ ნივთიერებისათვისაა აუცილებელი, რომლებსაც ბომბები, ნაღმები, ჭურვები, რაკეტები და უბრალოდ, ავტომატის, შაშხანისა და ტყვიამფრქვევების ვაზნები შეიცავს.

რა თქმა უნდა, ევროპელი ლიდერებიც ასევე ლაპარაკობენ დენთის უკმარისობაზე. „ჩვენ ყველამ მივხვდით, რომ უკრაინის დახმარება თუ გვსურს, დენთის უკმარისობა უნდა დავძლიოთ“, - განაცხადა მარტში საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა.

საერთაშორისო სავაჭრო ცენტრის მონაცემებით, ჩინეთის წილზე მოდის მსოფლიოში წარმოებული და გაყიდული ნიტროცელოლუზის თითქმის ნახევარი. ამ მასალის უმსხვილესი იმპორტიორები არიან გერმანია, შვედეთი, ბელგია და სხვა ქვეყნები.

ევროპული სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის მენარდეების თქმით, უახლოეს წლებში ჩინურ ნიტროცელოლუზაზე უარის თქმა გამორიცხულია, ალტერნატიული საწარმოები ძალიან ცოტაა და ისიც რუსეთში, რომელსაც თავისი არ ჰყოფნის და ნაწილობრივ ჩინურ დენთს იყენებს: მოსკოვმა ბოლო ორ წელიწადში ჩინეთიდან ნიტროცელულოზის იმპორტი 2022 წლის 3,4 მლნ.  ტონიდან 2023 წლის 10 თვის მაჩვენებლით, 7,18 მილიონ ტონამდე გაზარდა.

როგორც შვედური კომპანია „სააბის“ წარმომადგენელი ამბობს, დღეისათვის მას ჩინეტიდან იმპორტის საკითხში ჯერ-ჯერობით რაიმე პრობლემები არ აქვს, მაგრამ დენთის იმპორტის დივერსიფიცირება და რისკების შემცირება აუცილებელია.

გერმანიაში ნიტროცელულოზას მცირე რაოდენობით „რაინმეტალის“ შვილობილი კომპანია „ნიტროშიმი“ უშვებს, რომლის განცხადებით, განიხილება საკითხი ქვემო საქსონიაში დენთის მსხვილი ქარხნის მშენებლობის თაობაზე, თუმცა, ქარხნის მშენებლობის დაწყება, მისი დასრულება და პირველი პროდუქციის გამოშვება საკმაოდ შორეული მომავლის საკითხს წარმოადგენს.

არმინ პაპენგერის თქმით, „რაინმეტალს“ ამჟამად დენთის საკმაო მარაგი აქვს, თუმცა რადგანაც ჭურვების წარმოება სულ უფრო იზრდება, დენთის მარაგიც იკლებს.. „ჯერ-ჯერობით დენთს რუსეთის მოკავშირე კომუნისტური ჩინეთი შეუფერხებლად გვაწვდის, მაგრამ როდემდე გაგრძელდება ასე, არავინ არაფერი იცის... ამიტომ აუცილებელია, რომ ევროპა პერსპექტივაში ნიტროცელოლუზის წარმოებაში დამოუკიდებელი უნდა გახდეს“, - ამბობს „რაინმეტალის“ მმართველთა საბჭოს თავმჯდომარე.

საერთოდ, ნიტროცელოლუზა საკმად იაფფასიან პროდუქტს წარმოადგენს. საბრძოლო მასალების წარმოების ზრდა მხოლოდ მასზე არ არის დამოკიდებული: „თუ ჩვენ გვინდა საბრძოლო მასალების მეტი რაოდენობით ვაწარმოოთ, მხოლოდ ნედლეული არ წყვეტს საკითხს. აუცილებელია საწარმოო სიმძლავრეების გაფართოება, რასაც, სტანდარტების მიხედვით, შეიძლება ორ წლამდე ვადა დაჭირდეს“, - ამბობს გერმანელი ანალიტიკოსი ქრისტიან მიოლინგი.

წყარო: https://www.ft.com/content/23807ef8-fc6b-41c9-ae7b-9c9ad3a27e82

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати