USD 2.7075
EUR 3.1583
RUB 3.3787
თბილისი
«Die Zeit» (გერმანია): „ევროპა მზად არ არის დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობისათვის, რომელსაც ევროპულ ეკონომიკაში კრიზისის გამოწვევა შეუძლია“
თარიღი:  

გერმანულ გაზეთ „დი ცაიტში“ (Die Zeit) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „ევროპა მზად არ არის დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობისათვის, რომელსაც ევროპულ ეკონომიკაში კრიზისის გამოწვევა შეუძლია“ (ავტორები - სებასტიან კვანტი და სანდერ ტორდუარი).

ევროკავშირს ამჟამად ბევრი პრობლემა აქვს - ავიღოთ თუნდაც მიგრაცია, რუსეთთან და ჩინეთთან ურთიერთობა... ჰორიზონტზე ახალი მუქარა მოჩანს. დონალდ ტრამპის სავარაუდო გამარჯვება აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში ევროპას მნიშვნელოვან  პრობლემას უმზადებს. ევროპამ ახლავე ამოქმედდეს ამერიკიდან მომდინარე მუქარა-საფრთხების გასაუვნებლად, მაგრამ ერთიანი მტკიცე ხელმძღვანელობის არარსებობა ხელს უშლის გადაწყვეტილებების სწრაფ მიღებას და ზრდის მოწყვლადობის ფაქტორს.

გამოკითხვების შედეგების მიხედვით, დონალდ ტრამპი მნიშვნელოვნად უსწრებს ჯო ბაიდენს, რაც ევროკავშირის ეკონომიკისთვის უბედურების მაუწყებელ ნიშანს წარმოადგენს.  საქმე იმაშია, რომ ბოლო ათწლეულებში ევროპის ლოკომოტივის - გერმანიის ეკონომიკის ზრდა ეყრდნობოდა ჩინეთისა და რუსეთის ბაზრის მოთხოვნებს და რუსულ იაფ ენერგოშემცველებს, მაგრამ ახლა თვითონ ჩინეთი ექსპორტირებს ევროპაში და სხვა ქვეყნებში ელექტრომობილებს, მას არარ ჭირდება გერმანული ავტომობილები... ბერლინს იაფი რუსული გაზიც აღარ აქვს და ამ დროს კიდევ დამატებით დონალდ ტრამპის პრობლემა, რომელიც პრეზიდენტად არჩევის შემთხვევაში ევროკავშირის (ანუ გერმანიის ეკონომიკას) სანქციებით და ემბარგოთი ემუქრება...

ესე იგი, გერმანიამ, ევროკავშირის ხელმძღვანელობასთან ერთად, ისეთი თავდაცვითი“ მეთოდები უნდა შეიმუშაოს, ისეთი ინსტრუმენტები უნდა შექმნას, რომ კარგად მოემზადოს ახალი რთული ეპოქისათვის.

დონალდ ტრამპის მიერ გამოთქმულმა მწვავე კრიტიკამ ევროპული ეკონომიკის მიმართ (რატომ აქვს ევროპას დადებითი სალდო ამერიკასთან ვაჭრობაში?) შეიძლება სავაჭრო შეზღუდვები გამოიწვიოს ვაშინგტონის მხრიდან. შესაბამისად, ევროპულ პროდუქციაზე მოთხოვნა დაეცემა. გარდა ამისა, როგორც დონალდ ტრამპის განცხადებებიდან ჩანს, მას განზრახული აქვს აშშ-ის სამხედრო ვალდებულების შემცირება და საერთოდ, გაუქმებაც კი ევროპის მიმართ.

ამასთან დაკავშირებით, ჩნდება ბევრი კითხვა, მათ შორის მტავარი - შეინარჩუნებს თუ არა აშშ-ის მომავალი ადმინისტრაცია (მთავრობა) თავის მონაწილეობას საერთაშორისო ალიანსებში და ვალდებულებებს ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების თანახმად? ასეთ არასტაბილურ სიტუაციაში უეჭველია, რომ მსოფლიო წესრიგი განპირობებული და განსაზღვრული იქნება სამი მსხვილი სუბიექტის - ამერიკის, ევროკავშირისა და ჩინეთის მოქმედებით.

მაგრამ აშშ-სა და ჩინეთს შორის სავარაუდო უთანხმოება ტაივანის გამო ან ასევე სავარაუდო და მოსალოდნელი ეკონომიკური სანქციები ევროკავშირის მიმართ ითხოვს იმას, რომ ბრიუსელს მკაფიო გეგმა უნდა ჰქონდეს შემუშავებული, რათა პერსპექტიულ პრობლემებს შედარებით იოლად გაუმკლავდეს. კონკრეტულად გერმანიამ კი უნდა გადახედოს თავის ურთიერთობებს ამერიკასთან და ჩინეთთან.

საფრთხის ფასი ძალიან მაღალია. მნიშვნელოვანი რისკი იმალება ჩინეთში გერმანულ ინტელექტუალური საკუთრების დაცვაში. კიდევ ერთი საფრთხე იმით გამოიხატება, რომ კრიტიკულად აუცილებელი ევროპული ტექნოლოგიები, კომპანიები და სხვა ინფრასტრუქტურა შეიძლება უცხოუური კონტროლის ქვეშ აღმოჩნდეს. ასევე ყურადღება უნდა მიექცეს იმ საკითხს, რომ ევროპა საკვანძო მასალების იმპორტზე არ უნდა იყოს დამოკიდებული, მათ შორის „მწვანე ენერგეტიკაზე“ გადასვლის პერიოდში

ახლა, როცა დონალდ ტრამპის სავარაუდო დაბრუნებამდე ერთ წელზე ნაკლები დრო რჩება, არსებობს იმის შეგრძნება, რომ ევროპა შეიძლება გეოეკონომიკურ კრიზისში მოექცეს. აუცილებელია სწრაფი ადექვატური მოქმედება, მაგრამ ამ ნაბიჯის განხორციელებისათვის ხელის შემშლელია ის, რომ პოლიტიკური ხელისუფლება ერთ ხელში არაა კონცენტრირებული. იქიდან გამომდინარე, რომ ევროკავშირში ყოველი გადაწყვეტილების მიღება კონსენსუსის დაცვით ხდება, ბრიუსელის ნაბიჯები დაყოვნებული და არათანმიმდევრულია. შედეგი: ევროკავშირი ჩინეთისა და აშშ-ის მხრიდან ზეწოლისათვის ძალიან მოწყვლადი ხდება.

წყარო: https://www.zeit.de/wirtschaft/2024-01/donald-trump-wirtschaftspolitik-europa-derisking

 

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.