USD 2.7070
EUR 3.1344
RUB 3.3058
თბილისი
«Die Tagespost» (გერმანია): „კავკასია - დენთის კასრი: ევროპის აღმოსავლეთი თუ რუსეთის „უკანა ეზო“ - მოსკოვის დიდი გავლენა საქართველოზე და სომხეთზე“
თარიღი:  565

გერმანულ კათოლიკურ საერთოეროვნულ გაზეთ „დი ტაგესპოსტში“ (Die Tagespost) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „კავკასია - დენთის კასრი: ევროპის აღმოსავლეთი თუ რუსეთის „უკანა ეზო“ - მოსკოვის დიდი გავლენა საქართველოზე და სომხეთზე“ (ავტორი - შტეფან ბაიერი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

ქართველები კარგად იცნობენ თავიანთ რუს მეზობელს, ჯერ მეფის, შემდეგ კი საბჭოთა იმპერიის დროიდან. 2008 წელს კი ვლადიმერ პუტინის არმია სამხრეთ კავკასიაში მდებარე პატარა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე შეიჭრა და მის რეგიონების - აფხაზეთისა და „სამხრეთ ოსეთის“ ოკუპირება მოახდინა. ამასთან, მართალია, მოსკოვი მათ აკონტროლებს, თუმცა ორივე, საერთაშორისო სამართლის მიხედვით, საქართველოს შემადგენლობაში განიხილება.

რუსეთთან დამოკიდებულება ქართველებში წინააღმდეგობრივია და ქართულ საზოგადოებას ორ შეურიგებელ ბანაკად ჰყოფს. პროპუტინურმა მმართველმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რომელსაც ქართველი მილიარდერი და იმავდროულად რუსი ოლიგარქი ბიძინა ივანიშვილი ხელმძღვანელობს და აფინანსებს, პარლამენტში ისეთი კანონპროექტი შეიტანა და და დაამტკიცა, რომელიც ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის დასავლურ კურსს ზღუდავს და პრორუსულს უპირატესობას ანიჭებს. სწორედ ამიტომ ქვეყანაში ანტისამთავრობო გამოსვლები დაიწყო იმ კანონპროექტის მიღების გამო, რომელიც თავისი შინაარსით ძალიან ჰგავს რუსეთის მიერ 2012 წელს მიღებულ ანალოგიურ სამართლებრივ აქტს.

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის“ (ან უფრო მარტივად - „უცხოური აგენტების“) კანონპროექტის მიხედვით, ყველა ის არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომლის ბიუჯეტის 20% საზღვარგარეთიდან ივსება, შესაბამის სამთავრობო უწყებაში „უცხოური ინტერესების გამტარებელ“ იურიდიულ სუბიექტად უნდა დარეგისტრირდეს.. მართალია, კანონპროექტი არ ეხება ბიძინა ივანიშვილის ორგანიზაციებს, რომელმაც ქონება რუსეთში დააგროვა, მაგრამ ეხება მაგალითად, „საქართველოს კარიტასს“, რომელიც საზღვარგარეთიდან მიღებულ თანხებს ჰუმანიტარული საქმიანობისათვის ხარჯავს. ანაიტ მხოიანი, „საქართველოს კარიტასის“ დირექტორის თქმით, მისი ორგანიზაციის ფულადი სახსრები საქართველოს უღარიბეს ადამიანებს სიცოცხლის შენარჩუნებაში ეხმარება. არადა, კანონპროექტის თანახმად, „საქართველოს კარიტასი“ „უცხოეთის აგენტად“ უნდა გამოცხადდეს, რაც ორგანიზაციისათვის ნამდვილ შეურაცხყოფას ნიშნავს.

„აგენტის“ სტატუსი - დასავლური გავლენის შეზღუდვისათვის...

კანონპროექტს, რომელსაც ოპოზიცია „რუსულ კანონად“ ნათლავს, ოფიციალურად, მიმართულია ქართულ საზოგადოებაზე დასავლეთის გავლენის წინააღმდეგ. საქართველოში დასავლეთისაკენ სწრაფვა ძლიერია, მოსახლეობის უმეტესობას პროევროპული განწყობა აქვს, ქვეყანამ უკვე მიიღო ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსი და ამ დროს, ხელისუფლება ფაქტიურად ანტიდემოკრატიულ და ანტიდასავლურ კანონპროექტს იღებს, რომელიც, სხვათა შორის, გმობს უცხოეთის საეკლესიო გავლენასაც. პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა კანონპროექტის ძალაში შესვლას ვეტო დაადო, თუმცა მმართველ პარტიას ვეტოს გადალახვა შეუძლია, რადგანაც „ქართულ ოცნებას“ პარლამენტში დეპუტატების საკმაო რაოდენობა ჰყავს.

პრეზიდენტმა განცხადებაში ხაზი გაუსვა, რომ კანონპროექტისადმი დამოკიდებულება იმას ნიშნავს, თუ რომელი მიმართულებით განავითარებს თავის პოლიტიკას საქართველო - დასავლეთთან, ევროპასთან დაახლოების თუ რუსეთთან დაახლოების მიზნით. პრეზიდენტი დარწმუნებულია, რომ ოქტომბერში დაგეგმილი საპარლამენტო არჩევნები საბოლოოდ განსაზღვრავს ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის ორიენტაციას.

ქართული ეკლესია და „აგენტობის“ კანონპროექტი

იმ დროს, როცა საქართველოს კათოლიკური ეკლესია მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული უცხოეთიდან მიღებულ შემოსავლებზე, ახალი კანონი ფაქტიურად ხელს უწყობს ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის დომინირებას. არაერთგვაროვნად გამოხატა კანონპროექტის მიმართ თავისი დამოკიდებულება ქართული ეკლესიის მეთაურმა, კათოლიკოს-პატრიარქმა ილია მეორემ, რომლის განცხადებით, „ქვეყანა თავისი განვითარების ერთ-ერთ ყველაზე რთულ პერიოდში იმყოფება... ჩვენ მშვიდობა გვსურს, მაგრამ მშვიდობის მისაღწევად ჩვენ ხშირად არასწორად ვიქცევით“. საპატრიარქომ მრევლს და საზოგადოებას მოუწოდა, რომ ილია მეორის ნათქვამის ინტერპრეტირება არ მოეხდინათ, თან გააფრთხილა, რომ გლობალური მასშტაბის ცვლილებების ფონზე ქვეყანას შეცდომის დაშვების უფლება არ აქვს.

საქართველოს საპატრიარქომ 27 აპრილის განცხადებაში, რომელიც ხაზგასმულად ანტიეკუმენისტურია, აღნიშნა, რომ „საქართველოსთვის საზიანო და სახიფათოა უცხოური იდეოლოგიევის გავრცელება“, იმავდროულად შეაქო მთავრობა, რომელიც დიდ ძალისხმევას იჩენს „ტრადიციული ქართული ფასეულობების დაცვისადმი“.

რა აქვთ საერთო თბილისისა და ერევნის საპროტესტო აქციებს

სხვათა შორის, კავკასიაში სომხებსაც აქვთ რუსეთის მიმართ სპეციფიკური დამოკიდებულება - ასეული წლების განმავლობაში ისინი რუსეთს, თურქულ-აზერბაიჯანული ღერძის წინააღმდეგ ბრძოლაში, მოკავშირედ ხედავდნენ., მაგრამ 2023 წლის სექტემბერში რუსმა მშვიდობისმყოფლებმა სრული უმოქმედობა გამოიჩინეს, როცა აზერბაიჯანის არმიამ მთიანი ყარაბაღის (სომხურად - არცახის) გაკონტროლება დაიწყო და რეგიონიდან სომხები გააძევა, რომლებიც აქ ათასობით წელი ცხოვრობდნენ. რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა განაცხადა, რომ სომხეთში დისლოცირებული რუსული ჯარების ქვედანაყოფები ქვეყანას დაიცავდნენ როგორც თურქეთისაგან, ასევე ირანისაგან. თუმცა ქრისტიანულ სომხეთს ყველაზე მეტი საფრთხე დასავლეთიდან (თურქეთისგან) და სამხრეთიდან (ირანისგან) კი არ ელოდება, არამედ აღმოსავლეთიდან - აზერბაიჯანისაგან, რომლის ლიდერი, დიქტატორი ილჰამ ალიევი სომხეთს დიდი ხანია „დასავლეთ აზერბაიჯანს“ უწოდებს.

ისევე როგორც ქართული საზოგადოება, სომხური საზოგადოებაც გაყოფილია: იმ დროს, როცა სომხეთის მთავრობა დასავლეთისაკენ იხრება, ერევნის ქუჩებში ათასობით სომეხი ნიკოლ ფაშინიანის მთავრობის წინააღმდეგ გამოდის და მოსკოვთან მჭიდრო კავშირების მომხრეა.  ანტისამთავრობო საპროტესტო აქციებს ხელმძღვანელობს ეკლესიის წარმომადგენელი - თავუშის ეპარქიის არქიეპოსკოპოსი ბაგრატ გალსტანიანი და სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ყოფილი მაღალჩინოსანი ვააგნ მელიქიანი. ორივე ბრალს სდებს ნიკოლ ფაშინიანის მთავრობას იმაში, რომ ხელისუფლება თავისი მოქმედებით ღალატობს ეროვნულ ინტერესებს, საზოგადოებაში განხეთქილება შეაქვს და ფაქტიურად, ქვეყანას თურქულ-აზერბაიჯანულ ალიანსს გადასცემს. თავის მხრივ, ხელისუფლება აცხადებს, რომ ოპოზიცია სომხეთს ვლადიმერ პუტინის ხელში აგდებს. ის, რომ კრემლს თავისი კოზირები აქვს როგორც საქართველოში, ისე სომხეთში, ეს უდავოა.

წყარო: https://www.die-tagespost.de/politik/der-kaukasus-ist-ein-pulverfass-art-251452

 

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.