USD 2.7428
EUR 2.8772
RUB 2.6387
თბილისი
«The Spectator» (დიდი ბრიტანეთი): „გამოვა თუ არა იტალია ჩინური პროექტიდან „ერთი გზა - ერთი სარტყელი“, ანუ როდის გათავისუფლდება რომი პეკინის ბრჭყალებისაგან“
თარიღი:  

ბრიტანული ჟურნალი „სფექთეითორი“ (The Spectator) თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს სტატიას სათაურით „გამოვა თუ არა იტალია ჩინური პროექტიდან „ერთი გზა - ერთი სარტყელი“, ანუ როდის გათავისუფლდება რომი პეკინის ბრჭყალებისაგან“ (ავტორი - იან უილიამსი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

 ბოლო დროს მსოფლიო სულ უფრო მეტი სიფრთხილით ეკიდება ჩინურ ინიციატივას „ერთი გზა - ერთი სარტყელს“ (BRI - Belt and Road Initiative), მაგრამ არცერთი სახელმწიფო არ გამოსულა პეკინის მიმართ ისეთი კრიტიკით, როგორც ეს იტალიამ გააკეთა: თავდაცვის მინისტრმა გვიდო კროზეტომ თავისი ქვეყნის გადაწყვეტილებას აღნიშნული სქემისადმი (ინიციატივისადმი) მიერთების შესახებ „იმპროვიზირებული და დაუფიქრებელი“ უწოდა. ამ ორი დღის წინათ გაზეთ „კორიერე დელა სერასათვის“ (Corriere della Sera) მიცემულ ინტერვიუში მინისტრმა ხაზი გაუსვა, რომ „ერთი გზა - ერთი სარტყელი“ იტალიისათვის ძალიან მცირე სარგებლის მომტანია და ამიტომ, მისი აზრით, უახლოეს ხანში მთავრობის ერთ-ერთი ძირითადი მიზანი უნდა იყოს „ჩინეთის ბრჭყალებისაგან გათავისუფლება“.

ჩინური ინიციატივა ხშირად არის წარმოდგენილი ისეთ საერთაშორისო პროექტად, რომლის წყალობით მსოფლიო კიდევ უფრო უკეთესი გახდება - ჩინელები ყველგან გაიყვანენ გზებს და მაგისტრალებს, ააგებენ რკინიგზებს, საზღვაო პორტებს, ელექტროსადგურებს... სინამდვილეში კი „ერთი გზა - ერთი სარტყელი“ პეკინის გეოეკონომიკურ და გეოპოლიტიკურ ინტრუმენტს წარმოადგენს გავლენის გასაფართოებლად. მასში ჩართულ ქვეყნებს უამრავი ვალი უგროვდებათ...

როგორც იტალიის თავდაცვის მინისტრი გვიდო კროზეტო აცხადებს, ჩინური პროექტი იტალიისათვის წამგებიანია, პეკინი ცდილობს მხოლოდ თავისი ინტერესები განახორციელოს: ჩინეთის ექსპორტი მატულობს, იტალიური კი მცირდება.

იტალია BRI-ს ინიციატივას 2019 წელს შეუერთდა, ჯუზეპე კონტის მთავრობის მმართველობის პერიოდში. შეთანხმებას ხელი მოეწერა რომში სი ძინპინის ხამაურიანი და პომპეზური ვიზიტის დროს - მას ქვეყნის ხელმძღვანელობა გადაჭარბებული პატივით მოეკიდა. სი ძინპინს და მის მეუღლეს იტალიის პრეზიდენტმა სერჯო მიტარელამ დიდი საღამო მოუწყო ანდრე ბოჩელის გამოსვლის ჩათვლით. შესაბამისად, იტალია პირველი სახელმწიფო იყო „დიდი შვიდეულიდან“, რომელიც „ერთი გზა - ერთ სარტყელს“ შეუერთდა, რაც ტავის დროზე პეკინმა დიდ დიპლომატიურ გარღვევად შეაფასა დასავლეთის მიმართ. ბუნებრივია, იტალიამ ამის გამო აშშ-სა და ევროკავშირის მხრიდან საყვედურები და კრიტიკა დაიმსახურა - ვაშინგტონი და ბრიუსელი ჩინურ ინიციატივას „ტროას ცხენად“ თვლიან - როგორც მსოფლიოში პეკინის ინსტერესებისა და გავლენის რეალიზების უმნიშვნელოვანეს საშუალებას.

ახლა იტალიას დეკემბრამდე აქვს ვადა, რომ პეკინს სქემიდან გამოსვლა შეატყობინოს, წინააღმდეგ შემთხვევაში მისი წევრობა BRI-ში ავტომატურად გაგრძელდება. პრემიერ-მინისტრმა ჯორჯა მელონიმაც ვარაუდი გამოთქვა, რომ იტალია, ალბათ, შეთანხმებას არ გააგრძელებს. რომის განზრახვამ პეკინის მუქარები გამოიწვია - „ცისქვეშეთისათვის“ იტალიის დემარში სერიოზული დიპლომატიური მარცხი იქნება. ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა უკვე განაცხადეს, რომ BRI-დან გასვლა იტალიისათვის ავტორიტეტისა და რეპუტაციისათვის ზიანის მომტანი იქნება. სხვათა შორის, ბოლო დროს ჩინელი დიპლომატები აქტიურად ლობირებდნენ ჩინურ ბიზნესს იტალიაში, რაც, თავის მხრივ, თავდაცვის მინისტრის რისხვის მიზეზი გახდა. გვიდო კროზეტოს თქმით, მას, რასაკვირველია, არ სურს, რომ იტალია დაზარალდეს, მაგრამ აშკარად შეშფოთებულია პეკინის განზრახვით, რომლის თანახმად, ჩინეთის არმია მსოფლიოში ყველაზე მრავალრიცხოვან არმიად უნდა გადაიქცეს. „ჩინელი კომუნისტები თავიანთ მიზნებს არ მალავენ და ღიად აცხადებენ“, - ამბობს ინტერვიუში გვიდო კროზეტო.

ჩინეთსა და იტალიას შორის ურთიერთობა შესამჩნევად გაუარესდა კორონავირუსის პანდემიის პერიოდში. იტალიის პარლამენტის უშისროების საკითხების კომიტეტმა მოხსენება წარადგინა, რომლის მიხედვით, ჩინეთის კომუნისტური პარტია დეზინფორმაციას ავრცელებდა, თითქოსდა ვირუსის სამშობლოს იტალია წარმოადგენდა (იმ მიზეზით, რომ პანდემია ევროკავშირის ქვეყნებში პირველად იტალიაში დაიწყო). მოგვიანებით, ჩინეთის ოფიციალური ტელევიზიით გავრცელდა კადრები, რომელშიც ბალკონებზე გადმომდგარი იტალიელები ტაშით ხვდებოდნენ ჩინეთის ეროვნულ ჰიმნს, ხოლო მედიცინის მუშაკები მადლობას უხდიდნენ ჩინეთს დახმარებისთვის. ეს კადრები ყალბი აღმოჩნდა.

ამერიკული საერთაშორისო კვლევითი ჯგუფის AidDataს მონაცემებით, დღეისათვის ჩინთი ინიციატივა „ერთი გზა - ერთი სარტყელის“ ჩარჩოებში მსოფლიოს 165 ქვეყანაში 13 ათასზე მეტ პროექტს ახორციელებს. თუ იტალია მართლაც დატოვებს ამ პროექტს, ეს ფაქტი ჩინეთის კომპარტიის პრესტიჟისათვის დიდი დარტყმა იქნება. აქვე უნდა ითქვას ისიც, რომ ბოლო დროს, ჩინეთის განვითარების ტემპების შენელების კვალობაზე, BRI-ს პროექტიც სერიოზულ სიძნელეებს განიცდის - პეკინი მის დაფინანსებას ამცირებს და მზარდ ვალებს ებრძვის.

რუსეთი და ჩინეთი იტალიას წარსულში მორჩილ და უპრეტენზიო ეკონომიკურ პარტნიორად თვლიდნენ. დღეს ჩინეთის კომპარტია თავისი დიპლომატების მობილიზებას ახდენს, რომ BRI-ს მიმართ იტალიაში სტატუს-ქვო შეინარჩუნოს, მაგრამ პეკინი სულ მალე დარწმუნდება, რომ იტალია ჩინეთის „ზრუნვას“ უკვე საკმარისად და მომაბეზრებლადაც კი თვლის.

წყარო: https://www.spectator.co.uk/article/will-italy-leave-chinas-atrocious-belt-and-road-initiative/

 

მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.