,
აშშ-ის გაზეთ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულია ვრცელი სტატია სათაურით „ომი ჩინეთთან ყველაზე უარესი იქნება იმ ომებიდან, რაც კი დღემდე ამერიკელებს უნახავთ“ (ავტორი - როს ბებიჯი, აშშ-ის სტრატეგიული შეფასებების ცენტრის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი, ავსტრალიის თავდაცვის სამინისტროს ყოფილი მრჩეველი).
გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:
ინდოეთ-წყნარი ოკეანის რეგიონში დიდი ომის ალბათობა დღეს ყველაზე მაღალია მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ. ომის გამომწვევი ნაპერწკალი, ყველაზე სავარაუდოდ, ალბათ, შეიძლება ჩინეთის ტაივანზე შეჭრა გახდეს. პეკინელ ლიდერს სი ძინპინს არაერთხელ აქვს გაცხადებული, რომ კუნძულოვანი ტაივანის გაერთიანება მატერიკულ ჩინეთთან აუცილებლად განხორციელდება.
ჩინეთის კომუნისტური პარტიის რეჟიმი ამჟამად საკმაოდ ძლიერია - როგორც სამხედრო-პოლიტიკური, ისე ეკონომიკური თვალსაზრისით, რომ მან ტაივანი დაიპყროს და შეერთებული შტატები რეგიონული უპირატესობისათვის ბრძოლაში გამოიწვიოს.
დაკვირვება გვიჩვენებს, რომ სასწორზეა დადებული აშშ-ის სასიცოცხლო სტრატეგიული ინტერესები. იმ შემთხვევაში, თუ ჩინეთი ტაივანზე შეჭრას განახორციელებს და და სამხედრო ოპერაცია წარმატებით დასრულდება, გაჩნდება დიდი ნარღვევი აშშ-ისა და მისი რეგიონული მოკავშირეების თავდაცვის ჯაჭვში, რითაც სერიოზულად დაზიანდება ამერიკის სტრატეგიული მდგომარეობა წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში. სავარაუდოდ, ამერიკა დაკარგავს წვდომას მსოფლიოში ყველაზე საუკეთესო ნახევარგამტარებისთვის აუცილებელ ნედლეულთან და სხვა კრიტიკულად მნიშვნელოვან კომპონენტებთან, რომლებიც ტაივანზე იწარმოება. შესაბამისად, აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა არაერთხელ განაცხადა, რომ კუნძულ ტაივანს ყველანაირად დაიცავს.
მაგრამ უკეთესი იქნება ამერიკამ თავი უნდა აარიდოს ჩინეთთან დაპირისპირებას და მასთან ომში გაუფრთხილებლად ჩაბმის პერსპექტივას - იმიტომ, რომ თუ ომი მართლაც დაიწყება, ის არ იქნება არცერთი ომის მსგავსი, რომლებიც ამერიკელებს დღემდე უნახავთ და საკუთარ თავზე გამოუცდიათ. აშშ-ის მოქალაქეები მიჩვეულნი არიან თავიანთი სამხედროების გაგზავნას სახლიდან შორს, მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონებში, მაგრამ ჩინეთი - ეს სხვა სახის მოწინააღმდეგე იქნება: პეკინს, რომელსაც სამხედრო, ეკონომიკური და ტექნოლოგიური დიდი შესაძლებლობები აქვს, შეუძლია ისე გააკეთოს, რომ ამერიკელები ომს საკუთარ სამშობლოში იგრძნობენ.
მე დიდი ხანი ვიმუშავე ავსტრალიის თავდაცვის სამინისტროში, ვაკვირდებოდი რეგიონში არსებულ სამხედრო-პოლიტიკურ სიტუაციას, შევისწავლე და გარკვეული პროგნოზული მოხსენებაც მოვამზადე, თუ როგორ შეიძლება სიტუაცია განვითარდეს, როცა, სავარაუდოდ, ჩინეთის არმია ტაივანზე შეიჭრება. დარწმუნებული ვარ, რომ ის გამოწვევევბი, რომლებიც წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში ამერიკისათვის არსებობს, სერიოზულია და ამიტომ ეს ყველაფერი ამერიკის მოქალაქეებმა უნდა იცოდნენ.
სამხედრო სცენარი თავზარდამცემი იქნება: სავარაუდოდ, ჩინეთის არმია ელვისებურ დარტყმას განახორციელებს ჰაერიდან და ზღვიდან, აგრეთვე კიბერსივრცეში, რათა რამდენიმე საათის განმავლობაში ტაივანზე არსებული საკვანძო სტრატეგიული სამიზნეები ან გაანადგუროს, ან გააკონტროლოს და ეს ყველაფერი მოხდება მანამ, სანამ აშშ ჩარევას მოასწრებს. ტაივანი ფართობით მერილენდის შტატზე მცირეა. თუ გავიხსენებთ, თუ რა სწრაფად გადავიდა 2021 წელს თალიბების ხელში ავღანეთის - ტაივანზე ბევრად დიდი ქვეყნის - რეგიონები, დედაქალაქ ქაბულის ჩათვლით, რომელსაც ამერიკის ჯარები აკონტროლებდნენ, მაშინ ნათელი გახდება, რომ ჩინეთის არმია ტაივანს სწრაფად დაიპყრობს.
ჩინეთს ამჟამად 1350 ბალისტიკური და ფრთოსანი რაკეტა აქვს, რომლებიც საბრძოლო მდგომარეობაშია და მზად არიან დარტყმა მიაყენონ აშშ-სა და მის მოკავშირეებს - იაპონიას, სამხრეთ კორეასა და ფილიპინებს, აგრეთვე აშშ-ის მიერ კონტროლირებულ ცალკეულ ობიექტებს (სამხედრო ბაზებს) წყნარი ოკენის დასავლეთ ნაწილში. გარდა ამისა, არსებობს აშკარა სირთულეები, რომლებიც შეერთებული შტატების წინაშე დადგება: აბა, წარმოიდგინეთ -ამერიკა ომობს თავისი ტერიტორიიდან ათასობით კილომეტრის მოშორებით, წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში ისეთ სახელმწიფოსთან, რომელსაც მსოფლიოში ყველაზე დიდი სამხედრ-საზღვაო ფლოტი ჰყავს და აზიაში ყველაზე დიდ სამხედრო-საჰაერო ძალებს ფლობს...
ომის დროს ამერიკელ სამხედრო სტრატეგოსები უპირატესობას, ალბათ, ჩვეულებრივი იარაღით ბრძოლას მიანიჭებდნენ, მაგრამ ჩინელები მზად არიან უფრო ფართომასშტაბიანი ომის საწარმოებლად, რომელიც ამერიკულ საზოგადოებაზე ღრმა გავლენას მოახდენს.
ბოლო ათწლეულის განმავლობაში ჩინეთი სულ უფრო მეტად თვლის ამერიკას ისეთ ქვეყნად, რომელიც პოლიტიკურ და ეკონომიკურ კრიზისებშია ჩაფლული. სი ძინ პინი, რომელსაც უყვარს ხოლმე ლაპარაკი „აღმოსავლეთის ფეხზე წამოდგომაზე“ და „დასავლეთის დაცემაზე“, აშკარად თვლის, რომ აშშ-ის ყველაზე დიდი სისუსტე მის ზურგშია.
შესაბამისად, ვთვლი, რომ ჩინეთი მზადაა მრავალპლანიანი კამპანიის დასაწყებად, რომლის სამიზნე ამერიკულ საზოგადოებაზე ზეწოლა და მასში განხეთქილების შეტანა იქნება. ჩინელი კომუნისტები შეეცდებიან გატეხონ ამერიკელების შინაგანი სული და მათი ნებისყოფა გაჭიანურებული კონფლიქტის მეშვეობით, ანუ იმით, რასაც ჩინელი სამხედროები „მტრის დეზინტეგრაციას“ უწოდებენ.
აშშ-ის ეკონომიკა მჭიდროდ არის დამოკიდებული ჩინურ რესურსებზე: ამერიკელები იაფად ყიდულობენ ყველაფერს - დაწყებული ჩინური ელექტრონიკიდან დამთავრებული ფეხსაცმელით და ავეჯით. ამ საქონლის ძირითადი მოცულობა ჩინეთიდან აშშ-ში გემებით - საზღვაო გზით მოდის, რომელიც სულ უფრო ძლიერად კონტროლდება ჩინელების მიერ. ომი ამ გზებს გადაკეტავს, შეწყდება არამარტო ჩინეთ-აშშ-ის ორმხრივი ვაჭრობა, არამედ ამერიკის მოკავშირეებთანაც. და როცა ჩინური საქონლის რეზერვები ამოიწურება, ამერიკის საწარმოები პარალიზებული იქნება. სწრაფად მოიმატებს ინფლაციისა და უმუშევრობის დონე
შეერთებული შტატები, სავარაუდოდ, ისეთ მდგომარეობაში ჩავარდება, რომ მისი ეკონომიკური ძლიერება, რომელმაც მეორე მსოფლიო ომის დროს - ფრანკლინ რუზველტის კონცეფციის „დემოკრატიის არსენალის“ თანახმად - გამარჯვებებში უდიდესი როლი შეასრულა, დასუსტდება და მას ჩინეთი გადაასწრებს.
ამჟამად ჩინეთი მსოფლიოს უძლიერესი სახელმწიფოა მრავალი პარამეტრით: 2004 წელს აშშ-ის ეკონომიკის მოცულობა ჩინეთთან შედარებით ორჯერ დიდი იყო, 2021 წელს კი ჩინეთმა თავისი ეკონომიკის მოცულობით ამერიკა უკან ჩამოიტოვა - ორჯერ მეტად.
ჩინეთი აგებს უფრო მეტ გემებს, ვიდრე ამერიკა, ადნობს უფრო მეტ ფოლადს, უშვებს უფრო მეტ სმარტფონებს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა ქვეყანა, არის მსოფლიოს ლიდერი ქიმიკატების, იშვიათი ლითონების, მძიმე მანქანათმშენებლობისა და ელექტრონიკის წარმოებაში, რაც მნიშვნელოვანია სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსებისათვის.
კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ისიც, რომ შეერთებული შტატები ჩინეთს მოწინავე თანამედროვე სამხედრო ტექნიკის წარმოებაში ბევრად ჩამორჩება, რაც უკრაინის ომმაც აჩვენა. გამჟღავნდა აშშ-ის სამხედრო მრეწველობის წინაშე მდგარი პრობლემები: კიევისათვის გაწეული დახმარების გამო პენტაგონს ბევრი იარაღის არსენალი ეწურება, რომლის შევსებას წლები დაჭირდება. და თუ უკრაინის შედარებით მცირემასშტაბიანი ომი ასეთ ნეგატიურ ფონს იწვევს ამერიკის შეიარაღების რეზერვებში, მაშინ რა შედეგებს მივიღებთ ჩინეთთან სავარაუდო ომის პირობებში?
სიტუაციის შესაცვლელად ამერიკისათვის აუცილებელია დააჩქაროს იმ პროგრამების რეალიზება, რომელიც წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში აშშ-ის ახალი ძალების განთავსებასა და უკვე არსებულის გაძლიერებას ითვალისწინებს. აშშ-ის შიგნით კი მეტი ძალისხმევა უნდა მოხმარდეს შიდა სოციალური ქსელებისა და ამერიკული მასმედიის დაცვას ჩინური დეზინფორმაციისა და ჰაკერებისაგან.
ამერიკამ თავი უნდა შეიკავოს ისეთი ნაბიჯებისაგან, რომელიც შეიძლება ჩინეთის მიერ პროვოკაციად იქნას შეფასებული. იმ დროს, როცა აშშ ძალიან არის დაკავებული ევროპული ომით, ვაშინგტონმა პეკინთან თავაზიანი დიპლომატია უნდა განახორციელოს.
ჩინური აეროსტატის აშშ-ის საჰაერო სივრცეში გამოჩენა ბევრმა ამერიკელმა ჩინეთის მიერ აშშ-ის სუვერენიტეტის შოკისმომგვრელ დარღვევად ჩათვალა. თუმცა ეს ფაქტი ბავშვის თამაშად მოგვეჩვენება იმ ქაოსთან შედარებით, რომელიც ჩინეთს შეუძლია ამერიკის მიწაზე ომის შემთხვევაში გამოიწვიოს“.
მოამზადა სიმონ კილაძემ
