USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
«The Economist» (დიდი ბრიტანეთი): „რუსეთის შიშით, ბალტიის ქვეყნები თავიანთ თავდაცვისუნარიანობას აუმჯობესებენ: ფორტიფიკაციის მიმართ ინტერესი ძლიერდება“
Date:  

ბრიტანული ჟურნალი „ეკონომისტი“ (The Economist) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „რუსეთის შიშით, ბალტიის ქვეყნები თავიანთ თავდაცვისუნარიანობას აუმჯობესებენ: ფორტიფიკაციის მიმართ ინტერესი  ძლიერდება“, რომელშიც, უკრაინის ფრონტის ხაზებზე აგებული რუსეთის თავდაცვითი ზღუდეების გათვალისწინებით, განხილულია ბალტიის სახელმწიფოების გეგმები თავდაცვის საკითხებში.

გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:

„სამხედრო ფორტები ისევ მოდაში შემოდიან. გასუ წელს უკრაინის არმიის კონტრშეტევის წარუმატებლობა დიდწილად „სუროვიკინის ხაზმა“ განაპირობა - რუსეთის არმიის მიერ დანაღმულმა ველებმა, ტრანშეებმა და ღრმა თხრილებმა, ბეტონის საცეცხლე წერტილებმა, ტანკსაწინააღმდეგო „დრაკონის კბილებმა“, ძველმოდურმა მავთულხლართებმა. და სხვა დაბრკოლებებმა. როცა უკრაინის ჯარისკაცებმა შეტევა შეანელეს, რათა დანაღმული გზები და ველები განენაღმათ, ღრმა თხრილები ამოევსოთ და ტანკების გასავლელი ადგილები „დრაკონის კბილებისაგან“ გაეწმინდათ, ისინი რუსულმა „კამიკაძე“-დრონებმა შეამჩნიეს, ზემოდან ბომბები დააყარეს და ტანკსაწინააღმდეგო რაკეტები ესროლეს. რუსული თავდაცვითი ზღუდეები უკრაინელებისათვის იმდენად მოულოდნელი და შეუსწავლელი აღმოჩნდა, რომ იმდროინდელმა სარდალმა ვალერი ზალუჟნიმ თავის თანამშრომლებს დაავალა მოეძებნათ 1941 წელს გამოცემული საბჭოთა გენერლის პავლე სმირნოვის წიგნი სახელწოდებით „გამაგრებული ხაზის გარღვევა“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

                რუსული „სუროვიკინის ხაზის“ ეფექტურობით ბალტიის ქვეყნების - ესტონეთის, ლატვიისა და ლიეტუვის თავდაცვის მინისტრებიც დაინტერესდნენ. ერთი თვის წინ გამართულ თათბირზე მათ განაცხადეს, რომ რუსეთთან თავიანთი საზღვრების გასწვრივ მსგავს თავდაცვით ნაგებობების კომპლექსს ააგებენ სახელწოდებით „ბალტიის თავდაცვითი ზონა“ - გათვალისწინებულს რუსული ჯავშანსატანკო ჯარების შესაჩერებლად, კრემლის თავდასხმის შემთხვევაში.

ესტონელი სამხედრო ჩინოვნიკების შეფასებით, რუსეთთან საზღვრის მონაკვეთის გამაგრებისათვის დაახლოებით 600 ბეტონის ბუნკერის აგება იქნება საჭირო, თითოეულის ფართობით 35 კვადრატული მეტრი, საერთო ღირებულებით 60 მილიონი დოლარი, რომლებიც მსხვილკალიბრიანი ჭურვის პირდაპირ მოხვედრას გაუძლებენ. მათი მშენებლობა მომავალ წელს დაიწყება. რასაკვირველია, მათი მიზანი არ არის და არც იქნება რუსეთის არმიის შეჩერება, არამედ მოწინააღმდეგის არმიის წინსვლის შენელება და წინააღმდეგობის გაწევა, დამხმარე ძალების მოსვლამდე.

ამასთან, ექსპერტების შეფასებით, თუ ლატვია და ლიეტუვა მსგავს გამაგრებულ ობიექტებს ააგებენ, მათ შესაბამისად,1116 და 2758 ბუნკერი დაჭირდებათ (საზღვრის სიგრძის გათვალისწინებით).

რა თქმა უნდა, პრობლემები ბევრია. მაგალითად, როგორც გაირკვა, საზღვრისპირა ტერიტორია ბალტიისპირეთის ქვეყნებში პრივატიზებულია, შესაბამისად, სახელმწიფო ორგანოებს კერძო მესაკუთრეებთან მოლაპარაკება და, როგორც ჩანს, გარკვეული კომპენსაციის გადახდაც მოუწევთ.

სტატიის მიხედვით, ფორტიფიკაციების შექმნით დაინტერესებულია პოლონეთიც, რომელსაც საერთო საზღვარი რუსეთთან კალინინგრადის ოლქში აქვს, აგრეთვე ბელარუსთანაც, სადაც რუსეთის ჯარები არიან დისლოცირებულები.

თუმცა გამაგრებული ხაზის პოპულარობა ნატოს გარკვეული დილენის წინაშეც აყენებს: დრემდე ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის ქვეყნებში მოქმედი სამხედრო დოქტრინა ეშელენისებურ თავდაცვის სისტემას ითვალისწინებს, რომლის ჩარჩოებში არმიას შეეძლო ცეცხლის ხაზიდან უკან დაეხია და მეორე სათადარიგო თავდაცვის ზღუდეზე გადასულიყო, ხოლო თუ ნატო პოზიციურ ბრძოლაზე გადავა, მაშინ მას დაჭირდება დარტყმების განხორციელება მტრის ღრმა ზურგში - სამეთაურო პუნქტების, საწყობების, კომუნიკაციებისა და სამხედრო ობიექტების განადგურება და ა.შ. მოკლედ რომ ვთქვათ, რუსეთის ტერიტორიის მასიური დაბომბვა. „მაგრამ ეყოფათ კი პოლიტიკური ნება დასავლელ ლიდერებს მსგავსი ნაბიჯის გადასადგმელად?“, - ასეთი რიტორიკული კითხვაა დასმული სტატიის დასასრულს.

წყარო: https://www.economist.com/europe/2024/02/10/fearing-russia-the-baltic-states-improve-their-defences

world
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way