USD 2.7086
EUR 3.1783
RUB 3.4210
თბილისი
«The Daily Telegraph» (დიდი ბრიტანეთი): „რუსეთის დრო თითქმის ამოიწურა - კრემლის სტრატეგია კიევის წინააღმდეგ კრიტიკას ვერ უძლებს“
თარიღი:  

„უკრაინის კონტრშეტევა, შეიძლება ისე სწრაფად არ მიმდინარეობს, როგორც ელოდნენ, მაგრამ, ამ შემთხვევაშიც კი, დრო კიევის წინააღმდეგ კი არა, მოსკოვის საზიანოდ მუშაობს“, - ნათქვამია ბრიტანულ გაზეთ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „რუსეთის დრო თითქმის ამოიწურა - კრემლის სტრატეგია კიევის წინააღმდეგ კრიტიკას ვერ უძლებს“ (ავტორი - რიჩარდ კემპი).

„უკრაინის არმიის კონტრშეტევის ოპერაცია ერთი თვის წინ დაიწყო. მძიმე ბრძოლების შედეგები მაინცდამაინც წარმატებული არ არის, თუმცა ტერიტორიის მცირე ნაწილი ხელიდან ხელში გადავიდა. უკრაინის დასავლელი მოკავშირეები - თავიანთი ამომრჩევლებისათვის რომ კიევისადმი გაწეული დახმარების მნიშვნელობა ეჩვენებინათ - წინასწარ განგებ დიდ იმედებს ამყარებდნენ შეტევაზე, თუმცა, რასაკვირველია, იმედებისა და სურვილების დაუყონებლივი დაკმაყოფილება არ მომხდარა, ეს მიუღწეველი იყო.

უკრაინას დასავლეთის მიერ გაწეული ათობით მილიარდიანი დახმარებაც კი არ ჰყოფნის ისეთი დამთრგუნავი ძალის მოსაკრებად, რომელმაც აშშ-სა და მის მოკავშირეებს შესაძლებლობა მისცა სწრაფად გაენადგურებინათ ერაყი 1991 და 2003 წლებში. უკრაინის არმია ამჟამად სასინჯ შეტაკებებს აწყობს, რუსეთის ჯარის პოზიციებში სუსტი ადგილების გამოსავლინებლად. შესაბამისად, ისეთი სწრაფი გარღვევის იმედი არ უნდა გვქონდეს, როგორიც გასულ წელს ხარკოვისა და ხერსონის ოლქებში ვნახეთ. არსებობს იმის შიშიც, რომ თუ ნატოს მიერ აღჭურვილი კიევის ჯარი რუსულ პოზიციებს ვერ გაარღვევს, რუსეთის არმია პირიქით, თვითონ გადავა კონტრშეტევაზე.

როგორც ჩანს, რომ რუსეთის სტრატეგია უკრაინელთა დაქანცვას გულისხმობს - კრემლი იმედოვნებს, რომ მოწინააღმდეგის მოქმედება ისეთი მძლავრი თავდაცვითი ხაზით შეზღუდოს, რომელსაც მრავალი თვეების განმავლობაში ამზადებდა, შემდეგ კი, როცა კიევი წარმატებას ვერ მიაღწევს, პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი შეთანხმების დადებაზე აიძულოს, ან ისევ დაარტყას უკრაინის დასუსტებულ არმიას.

ვლადიმერ პუტინი უპირატესობას, ალბათ, პირველ ვარიანტს მისცემს - იმიტომ, რომ კრემლი სწრაფ გამარჯვებაში დარწმუნებული არ არის: რუსული ჯარი მსხვილმასშტაბიანი სამხედრო ოპერაციის დროს უკრაინულ არმიას ვერ დაამარცხებს. ვლადიმერ პუტინს იმის შიშიც აქვს, რომ დასავლეთი კიევს უფრო ფართოდ დაეხმარება. დღეს იგი შოკშია ჩავარდნილი - მას ნამდვილად არ ეგონა, რომ ამერიკა და ევროპა უკრაინას ასე ფართო მრავალმხრივ მხარდაჭერას აღმოუჩენდა. ეს შიშები აშშ-ის სენატის იმ რეზოლუციითაც ძლიერდება, რომლის თანახმად, თუ რუსეთი უკრაინის წინააღმდეგ ბირთვულ იარაღს გამოიყენებს, ეს ფაქტი განხილული იქნება ნატოზე თავდახმად, რომლის პასუხი წესდების მე-5 მუხლით არის განსაზღვრული.

უკრაინის დაყოვნებული წინსვლა, რომლის დროსაც ჩვენ მძიმე ტექნიკისა და ცოცხალი ძალის დანაკარგების მოწმენი გავხდით, ერთი შეხედვით, ზოგიერთებმა შეიძლება ვლადიმერ პუტინის ნებაზე - ომის გაჭიანურებაზე - თანხმობად აღიქვას, მაგრამ განა რამდენი დრო აქვს რუსეთის პრეზიდენტს რეზერვში, განსაკუთრებით „ვაგნერის“ წარუმატებელი ამბოხების შემდეგ?

ყველაფერი იმას აჩვენებს, რომ ახლა რუსეთის მმართველი რეჟიმი შედარებით ნაკლებად სტაბილურია. განა ვინმე წარმოიდგენდა ჯერ ევგენი პრიგოჟინის ანტისამთოვრობო შეიარაღებულ გამოსვლას, შემდეგ კი იმას, რომ მას წინააღმდეგობას არავინ გაუწევდა? ეს ნიშნავს, რომ რუსეთის არმიის უმაღლეს სარდლობაში ხელისუფლებისადმი არალოიალური დამოკიდებულება არსებობს. სად გაქრა გენერალი სერგეი სუროვიკინი, რომელიც ევგენი პრიგოჯინის მომხრეა? რაც უფრო მეტ ხანს გრძელდება ომი რუსეთისათვის აშკარა წარუმატებლობის ფონზე, მით უფრო მეტი შანსია რეჟიმი შეიცვალოს.

რუსეთს შეიძლება ახალწვეულების შეუზღუდავი რეზერვი ჰქონდეს, მაგრამ მას არ შეიძლება ჰქონდეს საბრძოლო მასალების განუსაზღვრელი მარაგი. კრემლმა ძლივ-ძლივობით შეძლო მობილიზებულების აღჭურვა, თუმცა ძალიან დიდი პრობლმები აქვს მძიმე სამხედრო ტექნიკის, რაკეტებისა და საბრძოლო მასალების წარმოებაში. ამიტომაც რუსეთი ეძებს ისეთ ქვეყნებს, რომლებიც მისი სამხედრო მანქანის „მკვებავი“ გახდება, ვთქვათ, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა. თუმცა დღეის მდგომარეობით, ყველაზე მეტ იარაღს რუსეთს აიათოლების ირანი აწოდებს.

ჩინეთსაც აქვს შესაძლებლობა რუსეთს „მაშველი რგოლი“ გადაუგდოს. რუსეთის გამარჯვება დასავლეთზე, ჩინეთის ინტერესებში შედის, მაგრამ „ცისქვეშეთს“ ისეთი რუსეთის ხილვა ჭირდება, რომელიც ომიდან დასუსტებული გამოვა და პეკინი მასზე დომინირებას განახორციელებს. თუ ვინმე ფიქრობს იმას, რომ ჩინეთი რუსეთის გამო ამერიკასთან ისედაც დაძაბულ სიტუაციას კიდევ უფრო მეტად გაამძაფრებს, ის ძალიან სცდება. ამიტომაც ნაკლებად სავარაუდოა, რომ პეკინი მოსკოვს სამხედრო თვალსაზრისით ღიად დაეხმარება.

ნებისმიერ შემთხვევაში, უკრაინას საერთაშორისო მხარდაჭერის მტკიცე საფუძველი აქვს - განსაკუთრებით ახლა, როცა ჩინეთი თავშეკავებას ავლენს რუსეთის იარაღით მომარაგების საკითხში. დასავლეთის სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსი, თუ ის სრული პოტენციალით ამოქმედდება, რუსეთის შესაძლებლობებს მთლიანად გადასწონის. კიდევ ერთი მომენტი: იმ დროს, როცა რუსეთის სავარაუდო მარცხი მხოლოდ მისი მარცხი იქნება და არ განიხილება კრემლის მოკავშირეების მარცხად, უკრაინის შემთხვევაში პირიქითაა - კიევის მარცხი მთელი დასავლეთის, ნატოს მარცხად იქნება აღიარებული. ამიტომ ევროპამ და ამერიკამ ამ ფაქტორს ყურადღება უნდა მიაქციოს.

რა თქმა უნდა, პოლიტიკაში ყველაფერი შეიძლება მოხდეს და სიტუაცია შეიცვალოს, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ აშშ შეწყვეტს თავის მზადყოფნას უკრაინის დასახმარებლად. დღეისათვის დასავლეთის დახმარება იმისთვისაა საკმარისი, რომ რუსეთმა კიდევ რაიმეს ხელში ჩაგდება ვერ შეძლოს, მაგრამ არასაკმარისია იმისათვის, რომ უკრაინამ ოკუპირებული ტერიტორია დაიბრუნოს. ამისათვის აუცილებელია სამხედრო დახმარების მნიშვნელოვანი გაზრდა, აგრეთვე უკომპრომისო ძალისხმევა, რათა მოსკოვისათვის იარაღის მიწოდება შეწყდეს, განსაკუთრებით ირანიდან.

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2023/07/03/time-is-no-longer-on-vladimir-putins-side/

 

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.