USD 2.7109
EUR 3.1197
RUB 3.3417
თბილისი
«The Daily Telegraph» : რუსი ახალწვეულებისათვის უკრაინაში მოქმედ ქვედანაყოფებში სამსახური სასიკვდილო განაჩენის ტოლფასია
თარიღი:  551

ბრიტანული „დეილი ტელეგრაფის“ (The Daily Telegraph) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „რუსი ახალწვეულებისათვის უკრაინაში მოქმედ ქვედანაყოფებში სამსახური სასიკვდილო განაჩენის ტოლფასია“ (ავტორი - რობერტ კლარკი) განხილულია იმ რუსი ჯარისკაცების მძიმე მდგომარეობა, რომლებიც უკრაინის ომის ფრონტების წინა ხაზებზე გამართულ ბრძოლებში მონაწილეობენ.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

რაც უფრო მეტად ვრცელდება ჩრდილოური სიცივე უკრაინის ტრამალებზე, ბრძოლების ინტენსიურობა სტეპებში დაბანაკებულ მოწინააღმდეგეთა შორის მით უფრო კლებულობს. უკრაინის სამხრეთ აღმოსავლეთ ნაწილში, როგორც ჩანს, ზამთარი მძიმე იქნება. დიდი ბრიტანეთის დაზვერვის ამასწინანდელი შეფასების თანახმად, ფრონტზე მყოფი რუსი ახალწვეული ჯარისკაცების პერსპექტივა უიმედოა, ისინი თავიანთი პრეზიდენტის სულელურ გადაწყვეტილებას ეწირებიან. მათ წინ ბნელი მომავალი ელოდებათ.

რუსული დამოუკიდებელი მასმედია წერს, რომ რუსეთის არმიის იმ ნაწილებში, რომლებიც ფრონტის წინა ხაზზე იმყოფებიან, ძალიან მაღალია ნარკოტიკებისა და ალკოჰოლის მოხმარების დონე. ბრიტანელი ანალიტიკოსების აზრით, სწორედ ეს ფაქტორი განაპირობებს იმას, რომ რუსი ჯარისკაცები როტაციის წესით ფრონტის ხაზს არასოდეს ტოვებენ. როგორც კი ისინი ფრონტზე მიდიან, შეუსვენებლივ იბრძვიან მანამ, სანამ არ დაიღუპებიან და არ დაიჭრებიან. სწორედ ეს ითვლება იმის საკვანძო მიზეზად, თუ რატომ არის რუსულ ქვედანაყოფებში დისციპლინის დაბალი დონე და მორალური სულისკვეთება. აშკარაა, რომ ნარკოტიკებისა და ალკოჰოლის ფრონტის ხაზზე მიწოდება იოლია და შესაძლოა, უზომოდ გამოიყენება.

კაცობრიობის ომების ერთ-ერთ ყველაზე დიდ უბედურებას დაბალი მორალური სული წარმოადგენს, რომელიც, თავის მხრივ, დისციპლინისდაცემას იწვევს და პირიქით. ეს გარემოება, საუკუნეების განმავლობაში, მრავალი ქვეყნის არმიებზე დამღუპველ ზეგავლენას ახდენდა.

თავის დროზე ჯარისკაცთა დაბალი მორალური და საომარი სულისკვეთება, რომელიც სერიოზულ პრობლემას უქმნის  სარდლობას, შეერთებული შტატების არმიამაც გამოსცადა ვიეტნამში. ამერიკელი ჯარისკაცები, ძირითადად მოხალისეები და ვადიან სამსახურში მყოფნი, საკმაოდ ხშირად დეპრესიაში ვარდებოდნენ, აკრძალულ ნარკოტიკებს მოიხმარდნენ და დისიპლინას არღვევდნენ.

ანალოგიური სახით, მობილიზაციით ჯარში გაწვეული დღევანდელი რუსი ჯარისკაცები, თითქმის 1960-იანი წლების ამერიკელი სამხედროების მსგავს სიტუაციაში იმყოფებიან - იმ განსხვავებით, რომ ისინი დასავლეთში გაწრთვნილ უკრაინელ მეომრებს უპირისპირდებიან, რომლებიც საკუთარ სახლებს და ოჯახებს იცავენ, რუსები კი, ბრძოლის ველზე საკუთარი მეთაურების მცდარი ხელმძღვანელობისა და გამეფებული უდისციპლინობის წყალობით, ცუდ მდგომარეობაში არიან ჩავარდნილები.

რუსების მორალური სულის დაბალი დონე იმითაც ღრმავდება, რომ დისციპლინის დამრღვევები ანუ ისინი, ვინც ნარკოტიკებს და ალკოჰოლს მოიხმარენ, გადაჰყავთ საშტურმო (მოიერიშე) სპეცქვედანაყოფში, სახელწოდებით „შტურმ-Z“, რომელიც, თავისი არსით, სადამსჯელო  ქვედანაყოფს წარმოადგენს. „შტურმ-Z“ იმ დროს ჩამოყალიბდა, როცა „ვაგნერის“ აწ უკვე დაღუპული ლიდერი ევგენი პრიგოჟინი რუსეთის საპყრობილეებში მყოფი პატიმრების ომში გაგზავნის კამპანიას ახორციელებდა. სწორედ იმ დროს მოხვდნენ ფრონტზე მკვლელები, მოძალადეები, ქურდები და სხვა დამნაშავეები, შეწყალების სანაცვლოდ.

„შტურმ-Z“-ის პირადი შემადგენლობა რუსული არმიის შეტევის დროს ე.წ. „ხარჯვით მასალად“ და „შესაწირ მსხვერპლად“ ითვლება. მათ სპეციალურად გზავნიან პირდაპირ წინა ხაზზე - მოწინააღმდეგის ცეცხლის „შთანთქმის“ (საკუთარ თავზე მიღების) მიზნით, ისინი პირველები მიდიან დანაღმული ველების განნაღმვისათვის. იმავდროულად „შტურმ-Z“-ის მებრძოლები ყველაზე ცუდად არიან აღჭურვილები, მათ ბრძოლის დროს მეთაურები სასტიკად ექცევიან და სამედიცინო მომსახურებასაც სულ ყველაზე ბოლოს იღებენ. არსებობს ასეთი გამოთქმა: „თუ უკრაინის ფრონტზე გაგზავნა რუსი ჯარისკაცისთვის ჩვეულებრივი სიკვდილის ტოლფასია, „შტურმ-Z“-ში მოხვედრა ნიშნავს, რომ დახვრეტას უნდა შეურიგდე, თანაც თვალებახვეული“. ამიტომაც გასაკვირი არ არის, რომ ასეთ „ხორცსაკეპში“ მოხვედრა ალკოჰოლისა და ნარკოტიკების ბოროტად მოხმარების გამო რუსების საბრძოლო სულს კიდევ უფრო აქვეითებს.

ეს ყველაფერი ვლადიმერ პუტინის გენერლებს 2024 წლისათვის წარმატების მცირე არჩევანს უტოვებს. მათი ჯარები არამარტო მასობრივად იღუპებიან, არამედ დეპრესიაში არიან ჩავარდნილები (განსაკუთრებით ახალწვეულები) და შეტევაში მონაწილეობაზე უარს აცხადებენ. რუსეთის უდიდესი ადამიანური რესურსებიც კი ვერ უზრუნველყოფს უკრაინის ფრონტის მოთხოვნებს ცოცხალი ძალის შესასვსებად. ბახმუტისა და ავდეევკის ბრძოლებში ათეულ ათასობით რუსი დაიღუპა.

იმ შემთხვევაშიც კი, თუ პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი ბრძანებას გასცემს იძულებითი მობილიზაციის მორიგი რაუნდის ჩასატარებლად, როგორც ეს მან 2022 წლის სექტემბერში გააკეთა, რუსეთის ლიდერი თავს დამშვიდებულად ვერ იგრძნობს, რომ ფრონტი ჯარისკაცების  საკმაო რაოდენობით არის უზრუნველყოფილი. რუსეთშიც, [უკრაინის მსგავსად], ძალზე დიდია ჯარში სამსახურის თავიდან არიდების ფაქტები, კანონები რეგულარულად ირღვევა.

იმ მიზეზით, რომ ვლადიმერ პუტინი და მისი გენერლები თავიანთ განწირულ კურსს აგრძელებენ, ხდება რუსეთის სწრაფი გადაქცევა „შეუმდგარ სახელმწიფოდ“. ამას ადასტურებს რუსეთის არმიის კრიმინალურ არმიად გადაქცევაც, სადაც სულ უფრო მეტი ნარკომანი და ალკოჰოლის მოყვარული „მსახურობს“.

ამბობენ, რომ რუსეთი უკრაინასთან ომსაც ისევე გადაიტანს და გაუძლებს, როგორც სხვა დამანგრეველ ომს უძლებდა ხოლმე, მაგრამ გაურკვეველია, ეს ვლადიმერ პუტინის მმართველობის დროს მოხდება თუ არა. დღეს რაც ნამდვილად აღარ ჩანს, ეს არის ოდესღაც შიშისმომგვრელი რუსული სამხედრო მანქანის გაქრობა. მის ნაცვლად დღეს ჩვენ ვხედავთ ყოფილ პატიმრებს და ნარკოტიკებით მთვრალ კრიმინალებს, რომლებსაც წარმატების არანაირი მიღწევის უნარი არ აქვთ.

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2023/11/15/russia-army-ukraine-morale-drugs-death-storm-z/

 

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.