,
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „როგორ გავუმკლავდეთ პუტინს: უნდა ვისარგებლოთ ტაქტიკური ბირთვული იარაღით“ (ავტორი - ჰემიშ ბრეტონ-გორდონი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
ბრიტანეთის სტრატეგიული ბირთვული ძლიერება ბოლო 70-80 წლის განმავლობაში მშვენივრად ერთმევდა თავს შემკავებელი ფუქნცების შესრულებას და არმაგედონს თავიდან იცილებდა. სტრატეგიული ბირთვული ბალანსი ისეთია, რომ იმ შემთხვევაშიც კი, ჩინეთმა რომ კიდევ უფრო მეტი ბირთვული იარაღი შექმნას, ძალთა თანაფარდობა უახლოეს დროში არ შეიცვლება. ჩვენ შეგვიძლია თავი უსაფრთხოდ ვიგრძნოთ და დარწმუნებული ვიყოთ, რომ დიდი ბრიტანეთის წინააღმდეგ სტრატეგიული დანიშნულების ბირთვულ იარაღს არავინ გამოიყენებს - ქვეყანა, რომელიც ამას გაბედავს, უნდა ელოდოს, რომ თვითონაც განადგურდება.
მაგრამ ის, რაც თანაფარდობის მიღმა არსებობს, განსაკუთრებით ევროპაში - ეს არის ტაქტიკური ბირთვული იარაღის რაოდენობა. რუსეთს ბევრი აქვს, საფრანგეთსაც აქვს, მაგრამ ცოტა, დიდ ბრიტანეთს კი საერთოდ არ აქვს მსგავსი რამ. გამოდის, რომ ლონდონი არასწორად აღიქვამს ახალი მსოფლიო წესრიგის მოახლოებას და რეალური ძალის მნიშვნელობას ვერ აცნობიერებს?
იარაღის აუცილებელი რაოდენობის არსებობას ნამდვილად აქვს მნიშვნელობა, განსაკუთრებით დიდი ბრიტანეთისათვის - უკრაინის ომის გაკვეთილების გათვალისწინებით. ადოლფ ჰიტლერმა ძალიან გვიან გააცნობიერა ერთი ჭეშმარიტება: თუ მეომარ ქვეყანას არ შეუძლია საჭირო რაოდენობის ტანკების გამოშვება, არ აქვს თვითმფრინავები და არ ჰყავს საჭირო რაოდენობის ცოცხალი ძალა, მაშინ საეჭვოა მან ომში გაიმარჯვოს. მაგრამ როგორ უნდა შეიქმნას ძალის ეფექტი ტანკებისა და მილიონობით ჯარისკაცის გარეშე?
როგორც შოკის მომგვრელად არ უნდა ჟღერდეს, უნდა ვაღიაროთ, რომ ერთადერთი პრაქტიკული გამოსავალი ასეთი სიტუაციიდან არის ტაქტიკური ბირთვული იარაღი ქონა და მისი გამოყენების მუქარა. ჩვენ ეს ცივი ომის დროს კარგად ვიცოდით, 1990 წლამდე დიდი ბრიტანეთს სხვადასხვა ძალისა და დანიშნულების ბირთვული იარაღი ჰქონდა, მაგრამ შემდეგ ჩავთვალეთ, რომ აღარ გვჭირდებოდა და მათი დიდი ნაწილი გავანადგურეთ, მათ შორის ტაქტიკურიც..
მაგრამ დღეს სიტუაცია შეცვლილია. რუსული ურდოები წინ მიიწევენ და უამრავ ტანკს, დრონს და სხვა თანამედროვე იარაღს ფლობენ, რომ ბრძოლის ველზე გამარჯვებას მიაღწიონ. ჩვენ როცა ასობით ტანკზე ვლაპარაკობთ, რუსებს ათასობით აქვთ. სამწუხაროდ, ჩვენ არ გვაქვს იმდენი საავიაციო თუ სატანკო ქარხანა, რომ ბალანსი უახლოეს ხანში აღვადგინოთ.
ალბათ, ბევრს უჩნდება კითხვა: როგორ უნდა მოვახდინოთ რეაგირება რუსეთის ტაქტიკური ბირთვული იარაღის მუქარებზე, თუ ჩვენ ძია სემი (აშშ) გვერდით აღარ დაგვიდგება? ტაქტიკური ბირთვული იარაღი ნიშნავს, რომ ქვეყანას ისეთი ძალა აქვს, რომელიც მასიურ ეფექტს მოახდენს, ანუ ისეთ შედეგს მოიტანს, რომელსაც ჩვეულებრივი იარაღი ვერ შეძლებს. როგორ და რით გავცემთ პასუხს, თუ რუსეთი, ვტქვათ კონკრეტულად ბალტიისპირეთისა და ევროკავშირის დამაკავშირებელ სუვალკის ვიწრო დერეფანს დაარტყამს? ჩვენ, რასაკვირველია, არ გვინდა არმაგედონის პროვოცირება და სტრატეგიული დანიშნულების მქონე ჩვენი ბირთვული რაკეტებით „ტრაიდენტებით“ მოსკოვს ვერ დავარტყამთ. სავარაუდოდ, ჩვენი სახმელეთო არმიის ქვედანაყოფები დამარცხდებიან, ჩვენ ჩავბარდებით და რუსეთი ბალტიისპირეთს დაიპყრობს, ამ სხვა ქვეყნებსაც ზედ მიაყოლებს..
მოკლედ, კრემლის მიმართ საუკეთესო პასუხი იქნებოდა ტაქტიკური ბირთვული დარტყმის მიყენება, რომელიც პუტინის არმიას ისევე გაანადგურებდა, როგორც რუსები ჩვენსას. ასეთ ვარიანტს ძლიერი შემკავებელი ეფექტი ექნებოდა.
ჩემი სპეციალიზაცია სწორედ ბირთვული იარაღია და ვფიქრობ, ჩვენი მდგომარეობა არცთუ ძალიან ცუდია. ჩვენ შეგვიძლია შესაფერისი ბირთვული საბრძოლო ქობინების წარმოება და მათი დანიშნულების ადგილზე მიტანა უმოკლეს ვადაში.
გასაგებია, რომ ბრიტანული ბირთვული ტაქტიკური იარაღის წარმოების იდეა უეჭველად გამოიწვევს უკმაყოფილებას ჩვენს აკადემიურ ინსტიტუტებში, მაგრამ ჩვენ ყურადღება არ უნდა მივაქციოთ პაციფისტების ცარიელი სიტყვების რახა-რუხს და უნდა დაველოდოთ რუსეთის რეაქციას. ვფიქრობ, შემკავებელი ეფექტი უფრო მეტი იქნება, ვიდრე ის, რომელიც ჩვენი ტანკების უახლოეს მოდელს - ათასობით „ჩელენჯერ-3“-ს შეუძლია, როგორი უპირატესობაც არ უნდა ჰქონდეთ მათ რუსულ ტანკებთან შედარებით .
ვლადიმერ პუტინი პატივს სცემს მოწინააღმდეგის ძალას და სარგებლობს მისი სისუსტით. ბირთვული იარაღი ბრძოლის ველზე ისეთ ძალის დემონსტრირებას ახდენს, რომელიც არცერთ სხვა სახეობის იარაღს არ აქვს. ასე რომ, სანამ ჩემზე ვინმე რაიმე კრიტიკულს იტყვის, მანამ ამაზე დაფიქრდეს.
რედაქციის შენიშვნა: ავტორი ბრიტანეთის არმიის მაღალჩინოსანი ოფიცერია და სამხედრო სამსახურის 23 წლიანი გამოცდილება აქვს. იგი მეთაურობდა ბრიტანულ ბირთვულ ქვედანაყოფს ნატოს სწრაფი რეაგირების ძალებში.
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
