USD 2.6760
EUR 2.8713
RUB 2.9096
თბილისი
ჰაიტი - შეუმდგარი სახელმწიფოსა და ქაოსის სიმბოლო
თარიღი:  243
გასული საუკუნის 90-ნებსა და ადრეულ 2000-ნებში შეუმდგარი სახელმწიფოსა და ქაოსის სიმბოლო იყო სომალი. ბოლო წლები და განსაკუთრებით ბოლო დღეებია მის ადგილს ჰაიტი იკავებს. რაც ამ დღეებში ჰაიტიზე ხდება, ესაა სახელმწიფოს თვითგანადგურების ქრესტომათიული შემთხვევა. დედაქალაქი პორტ-ო-პრენსის უმეტესი ნაწილი კრიმინალურ ბანდებს უკავიათ, მთავრობა გაქცეულია, პოლიცია ძალიან დასუსტებულია და სამხედრო ნაწილები ვერ აკონტროლებს ქვეყანას. აღებულია სამთავრობო შენობები, აეროპორტი ალყაშია ხოლო უცხოელი მოქალაქეების გარკვეული ნაწილის გამოყვანა ჯერ კიდევ ვერ ხერხდება. წყალი და საკვები კატასტროფულ დეფიციტშია. ხალხი მაღაზიებს ძარცვავს და რისი გატანაც შეუძლია გააქვს.
 
11 მილიონიანი სახელმწიფო თითქმის სრულად კრიმინალური დაჯგუფებების ხელშია მოქცეული. ქვეყანაში პოლიციელზე მეტი კრიმინალური დაჯგუფების წევრია. ის კი არა, Fox News-ზე ვუსმენდი, რომ ქვეყნის 30 სენატორიდან 28-ს უშუალო კავშირები აქვთ კრიმინალურ ბანდებთან და ერთმანეთს ბანდების მეშვეობით ებრძვიან ან თანამშრომლობენ. მათ ერთი ლიდერი არ ჰყავთ, მაგრამ გამოკვეთილი ფიგურა მაინც ჯიმი შერიზეა, ზედმეტსახელად "ბარბექიუ". აღნიშნული პიროვნება, ისევე როგორც ბევრი მისი მომხრე ყოფილი პოლიციელია.
რამდენიმე დღის წინ კრიმინალურმა დაჯგუფებებმა ქვეყნის ცენტრალური ბანკი აიღეს, შემდეგ კი ციხეები დაიკავეს და კრიმინალები გამოუშვეს ქუჩაში. იმ ფონზე, რომ კრიმინალურ ბანდებს შორის დაპირისპირებები ჩვეული ამბავია, ვინც არ მოეწონათ ციხეში მოკლეს. გაქცეულ და შეიარაღებულ პატიმართა რაოდენობა 4000-ზე მეტია.
 
ჰაიტიზე კრიმინალური ბანდები ყველაფრით ვაჭრობენ - ნარკოტიკებიდან დაწყებული ადამიანებით დამთავრებული. ქვეყანაში დამანგრეველი მიწისძვრა 2010 წელს რაც მოხდა, დედაქალაქი პრაქტიკულად მიწასთან გაასწორა და 160 ათასი ადამიანი იმსხვერპლა, მას შემდეგ ქვეყანა მხოლოდ ნაწილობრივად ფუნქციონირებდა. 2021 წელს ჰაიტის პრეზიდენტი მოკლეს. მკვლელობის უკან მთავრობის სხვადასხვა წევრები და ნარკომოვაჭრეები იდგნენ. მკვლელობა უშუალოდ კოლუმბიელებმა აღასრულეს. ამავე წელს კიდევ ერთი მიწისძვრა მოხდა კუნძულზე, რამაც ქვეყანა სრულიად დეზორგანიზებული გახადა.
 
ჰაიტი კუნძულ ჰაიტიზე მდებარეობს. მისი მეზობელია დომინიკელთა რესპუბლიკა, რომელიც ბევრად სტაბილური და შესამჩნევად განვითარებულია. მას ჰაიტისთან დიდი კედელი აქვს აშენებული, თავისი მავთულხლართებითა და სათვალთვალო კოშკებით.
 
ახლა ყველა აშშ-ს შეჰყურებს - განახორციელებს თუ არა ვაშინგტონი რაიმე სახით ინტერვენციას თუ თავს შეიკავებს და კრიმინალური ბანდების მიერ ერთმანეთის განადგურებას დაელოდება, ესაა საინტერესო. თუმცა ჰაიტიდან წამოსულმა კრიმინალურ აქტივობასა და საფრთხეებზე აშშ-ს რამდენიმე ოფიციალური პირი და სენატორი ალაპარაკდა. სომალიში აშშ-ს მსგავსი ინტერვენცია ცუდად დასრულდა. ამაზე ფილმიცაა გადაღებული "Black Hawk Down".
 
ჰაიტიშიც იყო აშშ-ს ერთი ინტერვენცია 2004 წელს, მაგრამ მაშინ ბუშის ადმინისტრაცია იყო და საფრანგეთის ინტერესებშიც შედიოდა საერთაშორისო ჩარევა, მაგრამ დღეს იმ ქაოსში, რომელიც ჰაიტიზე ხდება არავის უნდა ჩარევა. რაც არ უნდა მოხდეს აშშ-ზე და მის არჩევნებზე ჰაიტის მოვლენებს მნიშვნელოვანი ასახვა შეიძლება ჰქონდეს.
სპორტი
გრიგალაშვილი ევროპის ჩემპიონია - შავდათუაშვილმა ბრინჯაოს მედალი მოიგო

ხორვატიის დედაქალაქ ზაგრებში ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატის მეორე საშეჯიბრო დღეს საქართველოს სახელით ტატამზე 6 ქართველი ძიუდოისტი წარდგა. მათგან ფინალურ ბლოკში ლაშა შავდათუაშვილი (-73 კგ) და ტატო გრიგალაშვილი (-81 კგ) ვიხილეთ. გრიგალაშვილმა ფინალში ფრანკ დე ვიტი დაამარცხა და ევროპის ჩემპიონი კარიერაში მესამედ მოიგო, ხოლო შავდათუაშვილმა ბრინჯაოსთვის ბრძოლაში მოლდოველ ადილ ოსმანოვს აჯობა.

ტატომ ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ფრანგ ომარ ჯალოს სძლია, მესამე წრეში სერბეთის სახელით მოასპარეზე ისლამ სოგენოვი დამატებით დროში დაამარცხა, მეოთხედფინალში უნგრელ ატილა უნგვარს აჯობა, ნახევარფინალში კი იტალიელი ანტონიო ესპოსიტო დაამარცხა.

შავდათუაშვილმა ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ხორვატ რობერტ კლაჩარს სძლია, შემდეგ ეტაპზე კი ფინეთის სახელით მოასპარეზე ტურპალ დუკაევს აჯობა. სამწუხაროდ, ლაშა მეოთხედფინალში შიდოებით დანიელ ლავრენტევთან დამარცხდა, რეპეშაჟში კი ბულგარელ მარკ ჰრისტოვს სძლია.

შეგახსენებთ, ამ მომენტში საქართველოს ნაკრების ანგარიშზე ორი ოქროს და ორი ბრინჯაოს მედალია.

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.