USD 2.6966
EUR 3.1777
RUB 3.4686
თბილისი
გვიანობამდე ფხიზლად ყოფნა და დღისით ძილი
თარიღი:  2158

რა მნიშვნელობა აქვს როდის დავიძინებთ, ღამით თუ დღისით, თუ 7-9 საათის განმავლობაში გვეძინება?  როგორც აღმოჩნდა, როდის გვძინავს ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც ის, თუ რამდენი გვძინავს.

ღამის საათებში ძილი ადამიანისთვის ბუნებრივია. ჩვენი შორეული წინაპრები იძინებდნენ მაშინ, როდესაც ბნელოდა და ტემპერატურა ეცემოდა. ადამიანი სწორედ ასე განვითარდა. თუმცა, თანამედროვე ცხოვრებამ ძილის ციკლი ბევრს აგვირია, რასაც ჩვენს ჯანმრთელობაზე უარყოფითი ზეგავლენა აქვს.

იმის დასადგენად თუ რა გავლენა აქვს ძილის დროს ჩვენს ორგანიზმზე, კოლორადოს უნივერსიტეტის მეცნიერები სისხლში ცილის დონის ცვლილებას დააკვირდნენ. შედეგად, მათ აღმოაჩინეს, რომ ღამის ნაცვლად დღისით ძილმა ჩვენს ორგანიზმში შესაძლოა მთელი რიგი უარყოფითი ცვლილება გამოიწვიოსუფრო კონკრეტულად კი, ცილის დონის ცვლილებამათ შორის იმ ცილებისრომელსაც ზეგავლენა აქვს სისხლში შაქარზემეტაბოლიზმსა და იმუნურ ფუნქციაზე.

იმიტირებული ღამის ცვლის კვლევა

კვლევა მიზნად ისახავდა შეესწავლა, როგორ იცვლება ცილის დონე ადამიანის სისხლში 24 საათის განმავლობაში, და როგორ ახდენს მასზე გავლენას კვებისა და ძილის დრო. მასში ექვსი ჯანმრთელი, 20-დან 30-წლამდე ასაკის მამაკაცი მონაწილეობდა. ისინი 6 დღის განმავლობაში ცხოვრობდნენ კლინიკური კვლევების ცენტრში, სადაც სინათლის ზემოქმედება, მათი კვება, ძილი და აქტივობები მკაცრად კონტროლდებოდა.

კვლევის პირველი ორი დღის განმავლობაში მონაწილეები ჩვეულებრივ ცხოვრობდნენ, ღამით ეძინათ, ხოლო დღისით კი ჭამდნენ და აქტივობებით კავდებოდნენ. ორი დღის შემდეგ ისინი თანდათან გადაიყვანეს ღამის ცვლის იმიტირებულ რეჟიმზე. ახალი რეჟიმით მონაწილეები მთელ ღამეს ათენებდნენ, დღისით 8 საათი ეძინათ და ღამით იკვებობდნენ. მკვლევარები ყოველ 4 საათში სისხლის ნიმუშს იღებდნენ და ახალი ტექნოლოგიის საშუალებით აფასებდნენ 1129 ცილის დონეს დღის სხვადასხვა მონაკვეთებში.

მათ აღმოაჩინეს 129 ცილა, რომელთა პატერნიც რეჟიმის შეცვლის შემდეგ დაირღვა და შეიცვალა. ის ცილები, რომელიც ჩვეულებრივ რეჟიმში დღის განმავლობაში აღწევდნენ პიკს, ღამის რეჟიმში პიკს ღამით აღწევდნენ და პირიქით.

 ღამის გათენება და დილით ძილი მოქმედებს სისხლში შაქრის რაოდენობაზე

 ერთ-ერთი ასეთი ცილა იყო გლუკაგონი, რომელიც ღვიძლს უბიძგებს მეტი შაქარი სისხლში გადაიტანოს. როდესაც მონაწილეები ღამის განმავლობაში ფხიზლობდნენ – გლუკაგონის დონე იწევდა, რაც სისხლში შაქრის დონესაც ზრდიდა. გარდა ამისა, ღამის პიკში დონე უფრო მაღალი იყო, ვიდრე დილის პიკში. შესაბამისად, ღამით უფრო მეტი შაქარი გამოიყოფოდა, ვიდრე დღისით პიკის შემთხვევაში. მკვლევარების აზრით, ეს ხსნის, თუ რატომ არის დიაბეტის შემთხვევები მაღალი მათში, ვინც ღამის ცვლაში მუშაობს.

 ღამით სიფხიზლის გამო გაცილებით ნაკლებ კალორიას ვწვავთ

 იმიტირებულმა ღამის ცვლის გრაფიკმა ასევე შეამცირა ორგანიზმში ფიბროვლასტის ზრდის ფაქტორის დონე, რომელიც ცხოველებში აძლიერებს კალორიების წვასა და ენერგიის ხარჯვას. მართლაც, კვლევის მონაწილეები საათში 10%-ით ნაკლებ კალორიას წვავდნენ, როდესაც ღამის ნაცვლად დღისით ეძინათ.

 ღამის ნაცვლად დღისით ძილი უარყოფითად მოქმედებს ჩვენს ორგანიზმზე

კვლევამ აჩვენა, რომ ღამით სიფხიზლე და დღისით ძილი უარყოფითად მოქმედებს ადამიანის ორგანიზმზე არასწორ დროს კვებისა და ღვიძილის გამო. ჩვენი ორგანიზმი სწრაფად რეაგირებს, როდესაც ღამეს ვათევთ, დღისით კი გვძინავს. ჩვენი ნორმალური ფიზიოლოგია და ორგანიზმში მიმდინარე პროცესები იცვლება.

ეს საზიანოა ჩვენი ჯანმრთელობისათვის, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ძილის არეული რეჟიმი ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში გრძელდება.

ძილის რეჟიმის დარღვევა მოქმედებს ჩვენს მენტალურ ჯანმრთელობაზე

ღამის სრულფასოვანი, ხარისხიანი ძილი პირდაპირ კავშირშია ჩვენს ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობასთან. ძილის უკმარისობა და მისი დარღვეული რეჟიმი უარყოფითად მოქმედებს ჩვენს ემოციებსა და ფუნქციონირების უნარზე.

ნეირომეცნიერები მიუთითებენ, რომ ღამით ძილს შეუძლია “გადატვირთოს” და “დატენოს” ჩვენი გონება და მოამზადოს ის მეორე დღის ემოციური გამოწვევებისათვის.  ის ისევე გვჭირდება, როგორც, მაგალითად, მობილურ ტელეფონს ესაჭიროება დატენვა ხანგრძილივი გამოყენების შემდეგ. რეგულარული ძილისა და გაღვიძების ციკლი ეხმარება ჩვენს ორგანიზმს ბუნებრივი რიტმის შენარჩუნებაში, რის შედეგად ტვინიც უკეთ ფუნქციონირებს.

ძილის რეჟიმის დარღვევა დეპრესიული აშლილობის განვითარების მნიშვნელოვანი რისკ-ფაქტორია. მას შეუძლია გამოწვიოს დეპრესია და შფოთვა (ასევე, გააუარესოს არსებული  დეპრესია და შფოთვითი აშლილობა). ძილის ნაკლებობამ ან/და არასწორ დროს ძილმა ასევე შეიძლება გამოიწვიოს უხასიათობა, გაღიზიანება, ფსიქოზური ეპიზოდები, კოგნიტური ფუნქციონირების დაქვეითება, მაგალითად რაიმეს დავიწყება, მარტივი შეცდომების დაშვება, შენელებული აზროვნება და სხვა.

ამიტომ, ჩვენი ფიზიკური და მენტალური ჯანმრთელობისთვის აუცილებელია ძილის ნორმალური რეჟიმის დაცვა და ღამით ძილი 7-9 საათის განმავლობაში.

თბილისი
კახა კალაძის განცხადებები 24 დეკემბრის თბილისის მთავრობის სხდომაზე

თბილისის მერიაში დედაქალაქის მთავრობის მორიგი სხდომა გაიმართა. დღის წესრიგით გათვალისწინებული საკითხების განხილვამდე, თბილისის მერმა კახა კალაძემ რამდენიმე განცხადება გააკეთა და 2026 წლის ბიუჯეტის პარამეტრებზე კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება.

მისი თქმით, მომავალ წელს ფინანსები მიემართება იმ პროექტებისკენ, რომლებიც მოქალაქეების კეთილდღეობასა და კომფორტს ეხება, მთავარი პრიორიტეტები კი კვლავ ინფრასტრუქტურის განვითარება და ჯანდაცვის მიმართულება იქნება.

„გუშინ თბილისის საკრებულომ ქალაქის მთავარი ფინანსური დოკუმენტი - 2026 წლის ბიუჯეტი დაამტკიცა. ვისაც გახსოვთ, 2017 წელს, როდესაც ხელისუფლებაში მოვედით, ბიუჯეტის მოცულობა, დაახლოებით, 861 მლნ ლარს შეადგენდა. ამის შემდეგ თანდათანობით, დედაქალაქის ბიუჯეტი იზრდებოდა, რაც საშუალებას გვაძლევდა, ქალაქში ხელშესახები ცვლილებები განხორციელებულიყო. გამონაკლისი არ იქნება მომავალი წელიც. 2026 წლის ბიუჯეტის საერთო მოცულობა შეადგენს 2 193 388 700 ლარს, რომელიც 210 210 700 ლარით მეტია 2025 წლის დამტკიცებულ ბიუჯეტთან შედარებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

მისივე თქმით, ბიუჯეტის შემოსავლების სტრუქტურა შემდეგნაირია: საკუთარი შემოსულობები – 1 533 357 600 ლარი; სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები კაპიტალური სპეციალური ტრანსფერი – 630 000 000 ლარი; სხვა კაპიტალური გრანტები (სესხის ფარგლებში დასაფარი დღგ-ის ჩათვლით) – 25 480 000 ლარი; მიზნობრივი ტრანსფერი, დელეგირებული უფლებამოსილების განსახორციელებლად – 4 551 100 ლარი.

„მომავალ წელსაც პრიორიტეტული მიმართულება იქნება ინფრასტრუქტურის განვითარება, რადგან მიგვაჩნია, რომ ქალაქის ინფრასტრუქტურული ნაწილი - გზები, ხიდები, სკვერები, მუნიციპალური ტრანსპორტის მოწესრიგება და ა.შ., მნიშვნელოვანია. ყველაზე მეტ თანხას კი, რა თქმა უნდა, სოციალური და ჯანდაცვის მიმართულებით დავხარჯავთ, რადგან ჩვენთვის ამოსავალი წერტილი ადამიანი და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობაა, მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ყველაფერი, რაც ქალაქში კეთდება, კეთდება ჩვენი მოქალაქეების კეთილდღეობისა და კომფორტისთვის“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

ამასთან, კახა კალაძემ ყურადღება კიდევ ერთხელ გაამახვილა იმ მნიშვნელოვან და მასშტაბურ პროექტებზე, რომლებსაც მუნიციპალიტეტი 2026 წელს განახორციელებს.

„გუშინაც დეტალურად ვისაუბრეთ ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით დაგეგმილ მსხვილ და ახალ პროექტებზე, თუმცა კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ მომავალი წელი აუცილებლად იქნება მნიშვნელოვანი ცვლილებების დასაწყისი, რადგან განხორციელდება: სადგურის მოედნისა და დადიანის ქუჩის დამაკავშირებელი საავტომობილო ხიდის პროექტირება/მშენებლობა; სკვერების მოწყობა/რეაბილიტაცია (მათ შორის დიღმის ჭალები, პირველი რესპუბლიკის პარკის რეაბილიტაცია); ე.წ. სამხედრო ქალაქის პარკის მოწყობა; ვაკის პარკის შადრევნების კასკადის რეაბილიტაცია; ოთხი საბავშვო ბაღის მშენებლობა; ავარიული სახლების ჩანაცვლება; ჭადრაკის სასახლის რეაბილიტაცია; სულხან-საბასა და ინგოროყვას ქუჩების რეაბილიტაცია (კომუნიკაციების ჩათვლით) და ბევრი სხვა პროექტი“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

კახა კალაძემ დღევანდელ სხდომაზე მხარდაჭერისთვის მადლობა გადაუხადა თბილისის საკრებულოს წარმომადგენლებს, ცენტრალურ ხელისუფლებას და უწყების თითოეულ თანამშრომელს.

„აქვე მინდა, ვისარგებლო შემთხვევით და მადლობა გადავუხადო თბილისის საკრებულოს წევრებს მხარდაჭერისთვის. დიდი მადლობა ცენტრალურ ხელისუფლებას, პრემიერ-მინისტრს, ფინასთა მინისტრს, რადგან მათი თანადგომის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა უკვე განხორციელებული თუ დაგეგმილი პროექტების ბოლომდე მიყვანა. მადლობას ასევე იმსახურებენ ჩვენი უწყების თანამშრომლები, რადგან მათი დაუღალავი შრომისა და ერთგულების გარეშე, წარმატებაზე საუბარი წარმოუდგენელია.

მუნიციპალიტეტის თითოეული თანამშრომელი საკუთარ აგურს დებს ქალაქის აღმშენებლობის საქმეში, რაც მე, როგორც თბილისის მერს და როგორც ამ ქალაქში მცხოვრებს, მეამაყება. ბედნიერი ვარ, რომ მყავს ძლიერი, პროფესიონალი, საქმესა და ქალაქზე შეყვარებული, ერთგული ადამიანები. ყველაფერი, რაც ბოლო წლებში გაკეთდა და რაც დაგეგმილია, ჩვენი თითოეული თანამშრომლის დიდი დამსახურებაა. ამ გაკეთებულ საქმეებში უზარმაზარი შრომაა ჩადებული. დარწმუნებული ვარ, ერთად დგომითა და სხვა სახელმწიფო უწყებების მხარდაჭერით, ქალაქი მომავალი წლების განმავლობაში იქნება უფრო მწვანე, მოწესრიგებული და თანამედროვე“, - განაცხადა დედაქალაქის მერმა.

თბილისის მერმა აქვე აღნიშნა, რომ მოქალაქეებთან ყოველკვირეული, პირისპირი შეხვედრები 25 დეკემბრიდან 13 იანვრის პერიოდში არ გაიმართება, 2026 წლის 14 იანვრიდან კი მოქალაქეების მიღებას ჩვეულ რეჟიმში შეძლებს.

„ყოველ ოთხშაბათს, 16:00-დან 18:00 საათამდე გვაქვს მოქალაქეების მიღება, სადაც პირისპირ ვხვდებით მათ. ვისმენთ პრობლემურ საკითხებს, ვიღებთ გადაწყვეტილებებს. დღესაც გვექნება აღნიშნული შეხვედრა, თუმცა მომდევნო კვირიდან, საახალწლო დღესასწაულების პერიოდში, აღარ გაიმართება, 14 იანვრიდან კი ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდება“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა ყურადღება რეკრეაციულ სივრცეებზეც გაამახვილა და აღნიშნა, რომ თბილისის მერიის გარემოს დაცვის საქალაქო სამსახურმა ისნის რაიონში ოთხი სკვერის რეაბილიტაცია განახორციელა.

მისი თქმით, ვაზისუბანში რეაბილიტირდა N8 კორპუსის მიმდებარედ არსებული სკვერი, ხოლო N7 კორპუსის მიმდებარედ მოეწყო სრულიად ახალი რეკრეაციული ზონა, მანამდე კი, ამავე ტერიტორიაზე რეაბილიტაცია ჩაუტარდა შაქარაშვილის სახელობის სკვერს და სრულად განახლდა 90-ე სკოლის მიმდებარედ არსებული მარტიაშვილის სახელობის სკვერი.

„სამუშაოების ფარგლებში რეკრეაციულ სივრცეებში მოეწყო საფეხმავლო ბილიკები, საბავშვო და სავარჯიშო მოედნები, სასმელი წყლის შადრევნები, ძაღლების გასასეირნებელი ზონა, ხოლო ტერიტორიაზე განთავსდა თანამედროვე საპარკო ავეჯი. მარტიაშვილის სახელობის სკვერში მოეწყო შადრევანიც. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო გამწვანებას - მოეწყო სარწყავი სისტემა, დაირგო ხე-მცენარეები“, - განაცხადა თბილისის მერმა.

მისივე თქმით, ამჟამად განხორციელებულმა პროექტებმა ხელი შეუწყო რეკრეაციული ზონების ერთმანეთთან ინტეგრაციას და ერთიანი სარეკრეაციო სივრცის შექმნას, რომელიც თითქმის 3 ჰექტარს მოიცავს.

გარდა ამისა, მთავრობის დღევანდელ სხდომაზე აღინიშნა, რომ მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტის ფარგლებში, დაფინანსებას მიიღებს 46 ბიზნესსუბიექტი, რომელიც გამარჯვებულად შესაბამისმა კომისიამ გამოავლინა.

კახა კალაძის ინფორმაციით, აღნიშნული ბიზნესსუბიექტების დასაფინანსებლად მერიამ ნახევარ მილიონ ლარზე მეტი გამოყო.

„გამოცხადებული გვქონდა განაცხადების მიღება მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტზე. შესაბამისმა კომისიამ მუშაობა დაასრულა და გამარჯვებულად გამოავლინა 46 ბიზნესსუბიექტი. თავდაპირველად გამოყოფილი იყო 300 000 ლარი, თუმცა გავზარდეთ ბიუჯეტი და საბოლოო ჯამში, 523 000 ლარი იქნება განაწილებული აღნიშნულ ბიზნესსუბიექტებზე. ადგილობრივი წარმოების გაძლიერება ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი და მდგრადი ეკონომიკური განვითარების განუყოფელი ნაწილია. ვულოცავ გამარჯვებულებს და ვუსურვებ წარმატებებს. მსგავსი პროექტების დაფინანსებას მომავალშიც აქტიურად განვაგრძობთ, უფრო გაზრდილი ბიუჯეტით და მეტი შესაძლებლობებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის