,
“ლარი, ჩვენი გათვლებით და არა მხოლოდ ჩვენი გათვლებით, ამ წლის ბოლოს 2,70-ის ფარგლებში იქნება, მომავალ წელსაც სტაბილური იქნება, კურსის რაიმე რყევა არ მოხდება”- ამის შესახებ ეკონომისტმა, გიორგი ცუცქირიძემ მედიაჰოლდინგ “კვირას” პრესკლუბში სტუმრობისას განაცხადა.
მისი თქმით, ეკონომიკური მაკროფაქტორების კარგი მაჩვენებლიდან გამომდინარე ლარის დინამიკა პოზიტიურია.
“მოგეხსენებათ, ბოლო დღეებში ლარის კურსი მყარდება. გარკვეული შიში იყო, რომ შეიძლებოდა, ლარის კურსი გაუფასურებულიყო. გასული 10 დღის წინანდელ პერიოდს ვგულისხმობ, როდესაც კურსი 2.71-ს აცდა. თუმცა, ჩვენი პროგნოზი მაშინაც ის იყო, რომ ლარი ზევით არ წავიდოდა და პირიქით, დასტაბილურდებოდა, გამყარებისკენ წამოვიდოდა. ეს, ფაქტობრივად, სახეზეა. ბოლო დღეებში ლარი მყარდება, უკვე 2,70-ს ჩამოცდა. გარკვეულწილად, დადებითი დინამიკაა. ხაზს გავუსვამ იმას, თუ რა ფაქტორებზეა ეს დამოკიდებული. სავალუტო კურსი, პირველ რიგში, მოგეხსენებათ, სავალუტო ბალანსსა და ზოგადად, უცხოური ვალუტის დინამიკაზეა
დამოკიდებული, მათ შორის, იმპორტზე. ჩვენ რომ ლარის დღევანდელი მაჩვენებლები შევაფასოთ, უნდა ვთქვათ, რომ ლარი , ჩვენი გათვლებით და არა მხოლოდ ჩვენი გათვლებით, ამ წლის ბოლოს 2,70-ის ფარგლებში იქნება, მომავალ წელსაც სტაბილური იქნება, მისი რაიმე რყევა არ მოხდება, გამომდინარე იქიდან, რომ მიმდინარე წელს რეგიონში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი ზრდა გვაქვს.
წლის დასაწყისში “სავალუტო ფონდის” და “მსოფლიო ბანკის” პროგნოზები შედარებით მოკრძალებული, კონსერვატორული, 4%- ის ფარგლებში იყო, ჩვენ ამ წელს, სავარაუდოდ, 7%-იანი ზრდის ფარგლებში ვამთავრებთ, რაც მაღალია. რაც ყველაზე მთავარია და რაც კურსის დინამიკაზე ასევე აისახება გაუმჯობესებული საგადამხდელო ბალანსია, ასევე საგარეო ვალი მნიშვნელოვნად შემცირებულია. მნიშვნელოვნად შემცირებულია ბიუჯეტის დეფიციტიც. როგორც საქონლის, ისე მომსახურების ექსპორტი მთლიანობაში ისტორიულ მაქსიმუმზეა. ასეთი მაღალი ექსპორტი გასულ წლებში არასდროს გვქონია.
ეკონომიკური მაკროფაქტორების კარგი მაჩვენებლიდან გამომდინარე ლარის დინამიკა პოზიტიურია.
რაც შეეხება მომავალ წელს, ვიცით , რომ მომავალი წლის ბიუჯეტი ძალიან დაბალი დეფიციტის პირობებშია დაგეგმილი. როცა ბიუჯეტის დეფიციტი 2-დან 3 %-მდეა , ეს ძალიან დაბალი მაჩვენებელია არათუ საქართველოსთვის, არამედ საერთაშორისო სტანდარტითაც. ხაზგასმა მინდა, გავაკეთო იმაზეც, რომ ევროკავშირში ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი ბიუჯეტის დეფიციტის გვაქვს. ასევე დაბალია საგარეო ვალის მაჩვენებელი, სხვათა შორის, ერთ, ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი ევროკავშირში. არიან ქვეყნები, სადაც საგარეო ვალი 100%-ზე მაღალია.
ვალი უნდა შევაფასოთ არა იმით, თუ რამდენია პროგნოზში (მშპ-ის დაახლოებით 38-39% იქნება ) არამედ იმ დინამიკით, რომ უკვე მესამე წელია, 2020 წლიდან მოყოლებული, მშპ-სთან ამ ვალის პროცენტული შემცირება ხდება. მოგეხსენებათ, კოვიდპანდემიური შოკის პერიოდში, როცა ეკონომიკური რეცესია გვქონდა, ბიუჯეტის დეფიციტი 9 %-მდე იყო გაზრდილი, ხოლო საგარეო ვალი 61 %-მდე გვქონდა. დღეს ბიუჯეტის დეფიციტი 3%-მდეა, რაც შეეხება საგარეო ვალს, ის 40%-ზე ქვევით იქნება. ეს ყველაფერი სავალუტო კურსზე პირდაპირ აისახება,
თუ ექსპორტის მზარდ დინამიკასაც გავითვალისწინებთ”- განაცხადა ცუცქირიძემ.
მისივე თქმით, ქვეყანა ტურიზმიდან უცხოური ვალუტის სახით საკმაოდ კარგ შემოსავლებს იღებს, რაც ქვეყანაში რჩება და სავალუტო კურსზე მოქმედებს.
“კიდევ ერთი ფაქტორი, რომელიც გაუმჯობესებულია და სავალუტო ბალანსზე პირდაპირ მოქმედებს , მომსახურების ექსპორტია, პირველ რიგში, საერთაშორისო ტურიზმი. უნდა ვთქვათ, რომ ტურიზმი მნიშვნელოვნად გაზრდილია. 2019 წელთან შედარებითაც გაზრდილია, არათუ 2020 წელთან, როცა ტურისტული ინდუსტრია , ფაქტობრივად, გაჩერებული იყო. ტურიზმიდან უცხოური ვალუტის სახით საკმაოდ კარგ შემოსავლებს ვიღებთ, რომელიც ქვეყანაში რჩება და სავალუტო კურსზე მოქმედებს. კიდევ ერთი ფაქტორი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციებია. ველოდებით, რომ წლის ბოლოს სარეკორდო მაჩვენებელი გვექნება, გამომდინარე პირველი ორი კვარტლის დინამიკიდან.
მომავალ წელსაც სტაბილური გაცვლითი კურსი გვექნება. წლის ბოლოსთვის, როგორც მოგახსენეთ, ყველა პარამეტრი პოზიტიურია. ამას ე.წ ახალი წლის ეფექტიც ემატება. ფაქტორი, რომელიც დეკემბერში სავალუტო კურსზე დადებითად იმოქმედებს, წინასაახალწლო ფაქტორია. ამ პერიოდში ფულადი გზავნილების მოცულობა იზრდება ხოლმე. ადამიანები, რომლებსაც დანაზოგები უცხოურ ვალუტაში აქვთ, მათ კონვერტაციას ლარში ახდენენ საახალწლო საჩუქრებისთვის, სხავადასხვა ხარჯის დასაბალანსებლად. ამიტომ ვამბობ, წლის ბოლოს სატბილური კურსი იქნება, დაახლოებით, 2.69- 2.70-ის ფარგლებში”- განაცხადა ცუცქირიძემ.
ცნობისთვის, დღეს 1 აშშ დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.6860 ლარია.
წყარო: https://bfm.ge/
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
