USD 2.6975
EUR 3.1825
RUB 3.4401
თბილისი
გიორგი კობერიძე - სამი ფეთქებადი ზონა ბალკანეთში
თარიღი:  1789

რამდენიმე დღის წინ გავლენიან პოლიტიკურ ჟურნალ Foreign Affairs-ში დაიბეჭდა სტატია სახელად "რუსეთის მეორე ფრონტი ევროპაში"/Russia’s Second Front in Europe. სტატიაში საუბარი იყო იმ გამოწვევებზე, რისი განხორციელებაც რუსეთს სერბეთის ხელით შეუძლია ბალკანეთში. ამ სტატიამ კიდევ უფრო დიდი მნიშვნელობა მას შემდეგ შეიძინა, რაც გუშინ უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ მისი ინფორმაციით რუსეთი ბალკანეთში არეულობას ამზადებს. ეს კი უბრალო განცხადება არაა. ეს იყო მოწოდება მეტი ყურადღებისა და სიფრთხილისაკენ.

რეალურად სამი ფეთქებადი ზონა არსებობს ბალკანეთში:
1. სერბული რესპუბლიკა ბოსნიაში - ბოსნია ჰერცოგოვინას შიგნით არსებობს ცალკეული პოლიტიკური ერთეული სახელად სერბული რესპუბლიკა, რომელსაც პუტინის ახლო მოკავშირე მილორად დოდიკი მართავს. მან ჯერ კიდევ 2021 წლის დეკემბერში დააანონსა ბოსნიისაგან შესაძლო გამოყოფის საკითხი. დოდიკს თავისი პოლიციური და გასამხედროებული საკმაოდ ანგარიშგასაწევი ძალები ჰყავს, რომლებიც სერბეთის მიერ არიან ზურგგამაგრებული. ზოგიერთი შეფასებით სერბული ნაციონალიზმი ამ რესპუბლიკაში იმაზე მძლავრია, ვიდრე თავად სერბეთშიც კი. შესაბამისად, ეს ადგილი სერიოზული საფრთხის მატარებელია.
2. ჩრდილოეთ კოსოვო - კოსოვოს ჩრდილოეთ ნაწილში, სადაც სერბული უმრავლესობაა, საკმაოდ ცხელი შემოდგომა იყო. სროლები, პოლიციებზე თავდასხმები, სერბეთის ხელისუფლებასთან დაახლოებული სამხედრო დაჯგუფებების გადაადგილება, ადმინისტრაციულ საზღვართან სამხედროების მობილიზაცია და ასე შემდეგ - ეს ყველაფერი არასრული ჩამონათვალია, რაც ამ ტერიტორიაზე ხდება. სერბული უმრავლესობის რეგიონები კოსოვოში 2008 წლიდან წინააღმდეგობის მთავარ კერას წარმოადგენენ. ნატოს კონტინგენტი შემცირებულია რეგიონში. სერბეთის მხრიდან კი ნებისმიერი პირდაპირი თუ ირიბი აქტივობა მოსალოდნელია.
კოსოვოს 193 ქვეყნიდან 102 აღიარებს. თუმცა სერბეთში მის აღიარებაზე საუბარიც კი ზედმეტია და სამხედრო გზით მასზე (ან მის ნაწილზე მაინც) კონტროლის დაბრუნების იდეა კვლავ ცოცხალი და აქტუალურია.
3. მონტენეგრო რეგიონში მშვიდობიანობის ერთ-ერთი კარგი მაგალითი იყო, მაგრამ აქაც სწრაფად იცვლება სიტუაცია. ქვეყანაში თვითიდენტიფიცირებული სერბების რაოდენობა დაახლოებით 40%-მდეა. ქვეყანას არ აქვს ავტოკეფალია და რელიგიურად სერბეთზეა დამოკიდებული (გარდა სანაპირო მხარე კოტორისა, რომელშიც კათოლიკეები არიან უმრავლესობაში). 2017 წელს, სანამ ქვეყანა ნატოში შევიდოდა რუსებმა ქვეყანაში გადატრიალება სცადეს თუმცა მანამ განხორციელდა პრევენციული დაკავებები, სანამ გადატრიალება დაიწყებოდა. ამ საკითხზე დღემდე ბევრი უცნობი დეტალია. ახლა მონტენეგროს სერბეთთან შედარებით დამთბარი ურთიერთობების მქონე მთავრობა კი მართავს, მაგრამ სიტუაცია არაა მარტივი. ოპოზიცია (ყოფილი ხელისუფლება), რომელიც ანტი-სერბულ და ანტი-რუსულ პოზიციაზე დგას, უკიდურესად მწვავე დაპირისპირებაში იმყოფება ხელისუფლებასთანაც და სერბეთთან ქვეყნის მიყიდვაში სდებს ბრალს. იმ ფონზე, რომ სერბები ზოგიერთ რეგიონში უმრავლესობასაც კი წარმოადგენენ სიტუაცია არაა მარტივი.

როგორც არ უნდა იყოს, ბალკანეთს ევროპის აქილევსის ქუსლს უწოდებენ. იქ ერთ წერტილში სიტუაციის არევა შეიძლება სწრაფად მოედოს მთელს რეგიონს. ამით კი რუსეთი უფრო მეტად ამოისუნთქებს. ამიტომაა, რომ კიევის მხრიდან გაფრთხილება უყურადღებოდ არ იქნება დატოვებული.

მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე

თბილისი
გადასასვლელ ხიდთან 280-მეტრიანი საავტომობილო ესტაკადის მშენებლობაზე ₾100 მილიონი დაიხარჯება

თბილისის მერია გადასასვლელ ხიდთან, ცოტნე დადიანისა და სადგურის მოედნის დამაკავშირებელი ესტაკადის მშენებლობას გეგმავს. ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტი 2026 წლის ბიუჯეტში უკვე გათვალისწინებულია და მასზე მომდევნო წელს 10 მილიონი ლარი დაიხარჯება, 2027 წელს კი დამატებით 87.5 მილიონი ლარი. მთლიანობაში 280-მეტრიანი ესტაკადის პროექტირება-მშენებლობის წინასწარი სავარაუდო ღირებულება 100 მილიონ ლარს შეადგენს. პროექტზე საგზაო მარშრუტის კვლევაზე 2025 წელს უკვე 2.5 მილიონი ლარი დაიხარჯა.

2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ სარკინიგზო მაგისტრალი ქალაქის ცენტრალურ მონაკვეთს ყოფს იმგვარად, რომ მოედნის პარალელურად არსებულ ქუჩებს შორის დაკავშირებადობა მინიმალურია და აუცილებელია საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ახალი ინფრასტრუქტურის შექმნით ქალაქის უბნების დაკავშირებადობა გაუმჯობესდეს.

"ქალაქ თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის კორიდორი და თანმდევი ინფრასტრუქტურა ქმნის 4-კილომეტრიან მონაკვეთს აღმოსავლეთ-დასავლეთ სატრანსპორტო კავშირის გარეშე, გარდა შეზღუდული რაოდენობის საფეხმავლო კავშირებისა. ეს ისტორიული დაბრკოლება ხელს უშლის თბილისის სატრანსპორტო გეგმის პრიორიტეტებისკენ მისწრაფებას. სადგურის მოედანი მდებარეობს აღნიშნულ ამ 4-კილომეტრიან მონაკვეთში. ის წარმოადგენს დედაქალაქის უმნიშვნელოვანეს სატრანსპორტო „ჰაბს“, სადაც თავს იყრის 61 ავტობუსის მარშრუტი, მეტროს 2 ხაზი, ისევე როგორც საქართველოს რკინიგზის სერვისები. ტერიტორია ემსახურება საათში 330 ავტობუსის სერვისს, საიდანაც მომავალში 150 გამოიყენებს ხიდს. თბილისის სატრანსპორტო გეგმის თანახმად, სადგურის მოედანი ასევე იქნება თბილისის საგარეუბნო რკინიგზის სერვისების თავმოყრის წერტილი, რაც კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს გახდის მისი, როგორც სატრანსპორტო ჰაბის ფუნქციას. ამჟამინდელი მდგომარეობით, აღმოსავლეთ-დასავლეთ კავშირის არარსებობა აფერხებს მაღალი ხარისხის ჰაბის განვითარებას, ხშირად 22 ავტობუსის მარშრუტის შეწყვეტა ხდება ვადაზე ადრე ან ახორციელებენ 1.5 კილომეტრიანი შემოვლითი მგზავრობას, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის გადაადგილების დროს, ჰაერის დაბინძურებასა და ვიბრაციას, ისევე როგორც ამცირებს მარშრუტების ხარჯეფექტიანობას. თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევამ, რომელიც მსოფლიო ბანკის დახმარებით ჩატარდა, მულტიკრიტერიუმიანი ანალიზის საშუალებით, გამოავლინა თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის ხაზის ორ მხარეს (აღმოსავლეთ და დასავლეთ) შორის ახალი კავშირის შექმნის საუკეთესო ალტერნატივა - საზოგადოებრივი ტრანსპორტის პრიორიტეტის მქონე საავტომობილო ხიდი, დადიანის ქუჩასა და სადგურის მოედანს შორის. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია ფლობს თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევის საფუძველზე შექმნილ ანგარიშს, კონცეფციას. პროექტის მიზანი არის, ამ კონცეფციით განსაზღვრული, საავტომობილო ხიდის მშენებლობა.

აღნიშნული ობიექტი წარმოადგენს საავტომობილო ხიდს ქალაქ თბილისში, რომელიც დააკავშირებს სადგურის მოედანს დადიანის ქუჩასთან და იქნება 280 მეტრი სიგრძის, 8.5 მეტრი სიგანის სწორ მონაკვეთში, ხოლო 15 მეტრი სიგანის მოხვევის მონაკვეთში (ე.წ. სპირალი, რომელიც ეშვება სადგურის მოედანზე). ხიდი იქნება ორზოლიანი და დასავლეთით, სადგურის მოედანზე დაშვებისას, რამპას ექნება მარჯვნივ ჩამხვევი ზოლი. რკინიგზის დერეფნის კვეთისას აუცილებელია 7 მეტრიანი სხვაობა რკინიგზის ლიანდაგსა და ხიდის სტრუქტურას შორის. საავტომობილო ხიდი ითვალისწინებს 18 მეტრიანი ავტობუსების მართვის ტრაექტორიებს, მისი მაქსიმალური გრძივი ქანობი - 10.7%, ხოლო მინიმალური რადიუსი - 12 მეტრი. საავტომობილო ხიდის გამტარობა შერეული ნაკადების პირობაში იქნება 800 ავტომობილი ერთ საათში ერთი მიმართულებით", - ნათქვამია 2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში.

წყარო: https://bm.ge

sadguris-moedani_o_h

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის