USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
გიორგი კობერიძე - რა ვითარებაა ამ დროისთვის უკრაინაში
თარიღი:  360
1-2 ივნისის შეჯამება უკრაინაში:
- საბრძოლო მოქმედებები გრძელდება რუსეთ-უკრაინის საზღვარსა და ბელგოროდის ოლქში. პრო-უკრაინული სამხედრო ძალები შებეკინოს სიახლოვეს აგრძელებენ შეტევით ოპერაციას. თავად რუსი პროპაგანდისტები აცხადებენ, რომ შეტევის რამდენიმე ნაწილი მოიგერიეს თუმცა ახალ-ახალი საჯარისო ფორმირებები ახდენენ სასაზღვრო პერიმეტრის გადაკვეთას და იერიშების განახლებას. უფრო მაღალი ალბათობაა რომ გუშინ წამოწყებული რეიდი დღეს უწყვეტად გრძელდება უბრალოდ სასაზღვრო მონაკვეთზე დამატებით წერილებში ხდება რუსული პოზიციების გადალახვა.
შებეკინოსთან აფეთქებულია რუსული არტილერიის დანადგარები, დაზიანდა მძიმე ტექნიკა და განადგურდა ჭურვების საწყობი.
ამასთან, შებეკინოდან სამხრეთით, ვალუიკის მიმართულებით დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა სროლა და შეტაკებები. მოახერხეს თუ არა პრო-უკრაინულმა ძალებმა რუსული პოზიციების გარღვევა არაა ცნობილი.
სავარაუდოა, რომ მცირე-მცირე მაგრამ ბევრი პრო-უკრაინული დანაყოფი მოქმედებს რუსეთის ტერიტორიაზე.
- ძალიან მაღალი ინტენსივობით იბომბება ბელგოროდის ოლქის ქალაქი შებეკინო. მოსახლეობის ევაკუაცია მიმდინარეობს. რუსეთის ადმინისტრაციული შენობების წინ წვავენ ოფიციალურ დოკუმენტებს. იბომბება ქალაქის შემოგარენიც, სამხედრო ნაწილი, ქარხნები, საგზაო ინფრასტრუქტურა, სამთავრობო დაწესებულებები და სხვა. მოსახლეობა რუსეთის მთავრობისაგან სხვა თუ არაფერი მეტ გაშუქებას ითხოვს, თუმცა მოსკოვი რეალური სურათის ჩვენებას მაქსიმალურად ერიდება. იმ ფაქტმა, რომ ომმა რუსეთის ტერიტორიაზეც გადაინაცვლა ძალიან მძიმე დარტყმა შეიძლება ჰქონდეს რუსეთის მთავრობის პრესტიჟზე. თუმცა ოცდამეერთე საუკუნეში ცოტა რამ თუ იმალება.
- უკრაინელები აქტიურად იყენებენ ბრიტანულ Storm Shadow ტიპის ფრთოსან რაკეტებს. დღეს დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის საპორტო ქალაქ ბერდიანსკის პორტი და აეროპორტი. მსხვერპლია რუსული ცოცხალი ძალაში და განადგურებულია მძიმე ტექნიკა. რა დაზიანდა პორტში ჯერ კიდევ არაა ცნობილი.
- იბომბება ფრონტისპირა ქალაქი პოლოჰის რუსული პოზიციები. ამ შემთხვევაში მუშაობს მძიმე არტილერია.
- დაიბომბა რუსეთის კალუგას, ბრიანსკისა და კურსკის ოლქები. ამ უკანასკნელზე დრონებით მიტანილი იერიშის შედეგად სამხედრო აეროპორტში დაზიანდა სუ-34 მულტიფუნქციური გამანადგურებელ-ბომბდამშენები. ამ ფონზე ჩვენ ვხედავთ რუსული ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემების სრულ დისფუნქციას.
- რუსულმა სამხედრო ძალებმა შეტევის ძირითად პრიორიტეტად მარიინკა დასახეს, დონეცკის ოლქში, ქალაქი დონეცკის სიახლოვეს, სამხრეთ-დასავლეთით. ქალაქისათვის ბრძოლა 2014 წლიდან მიმდინარეობს. ქალაქი სრულადაა მიწასთან გასწორებული და დაახლოებით 60%-ს აკონტროლებენ რუსები (ომის დაწყების დღიდან დაახლოებით დამატებით 10%-ის დაკავება შეძლეს).
- რუსები აქტიურად ცდილობენ კიევის საჰაერო თავდაცვის სისტემების გამოფიტვას. პრაქტიკულად ფრთოსან და ბალისტიკურ რაკეტებს ისევე როგორც დრონებს ყოველდღიურად ესვრიან ქალაქს. მათი მიზანია Patriot-ის სისტემის განადგურება. იმდენად ინტენსიურია სარაკეტო იერიშები, რომ ამ ტემპის შენარჩუნება მათ ძალიან გაუჭირდებათ - როგორიც არ უნდა იყოს რუსული წარმოება ის ვერ დაეწევა იმ რაოდენობის გახარჯვას, რასაც რუსები იყენებენ. ამასთან, როგორც ჩანს რუსებისათვის Patriot-ის განადგურება რაღაც საკრალურ პრიორიტეტს წარმოადგენს და ლამისაა წმინდა ომი გამოუცხადონ მას.
- ევგენი პრიგოჟინის განცხადებით "ვაგნერმა" ბახმუტის 99% დატოვა და რუსეთის არმიას გადააბარა ქალაქი. იგი აცხადებს, რომ უკრაინელთაგან შეტევას ადგილი არ ჰქონია, თუმცა თავდაცვის სამინისტროს ძალები გასასვლელ გზებს ნაღმავსო. როგორც ჩანს თავდაცვის ძალებსა და "ვაგნერს" შორის სიტუაცია ფეთქებადია.
- კიდევ უფრო დიდი დაძაბულობაა "ვაგნერსა" და კადიროველებს შორის. ისინი ერთმანეთს ღია მუქარას უთვლიან. "ვაგნერი", რომელშიც ნაცისტური იდეოლოგიის ოფიცრობა ბევრია ღიად აქვთ გამოხატული ჩეჩნებისადმი სიძულვილი.
- არაორაზროვანი განცხადება გაკეთდა მოლდოვაში, დნესტრისპირეთთან დაკავშირებით. როგორც სანდუმ ისე ზელენსკიმ დნესტრისპირეთთან დაკავშირებით აღნიშნეს, რომ ეს კონფლიქტი მკვდარია და მისი გადაჭრა მალე მოხდება, მით უფრო იმ ფონზე, რომ უკრაინას არანაირი პრეტენზია არ აქვს დნესტრისპირეთთან მიმართებით, ხოლო რუსული არმიის ნარჩენები დეფაქტო ბლოკადაში იმყოფებიან.
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.