USD 2.7311
EUR 2.8873
RUB 2.7367
თბილისი
გიორგი კობერიძე - რა ხდება აფხაზეთში?
თარიღი:  166
ალბათ თვალს ადევნებთ ოკუპირებულ აფხაზეთში მიმდინარე პროცესებს, სადაც ე.წ. "რუსული ინვესტიციების" კანონის წინააღმდეგ გამოსულმა დემონსტრანტებმა ე.წ. "მთავრობის" ადმინისტრაციაზე შტურმი მოაწყვეს, ხოლო პარლამენტში ფანჯრები დაამსხვრიეს. კანონი ოკუპირებულ აფხაზეთში რუსეთის მოქალაქეების მხრიდან ტერიტორიების შეძენასა და ბიზნესის წარმოების თავისუფლებას გულისხმობს, რაც ფაქტობრივი კოლონიალიზმისა და ანექსიის პროცესია. ეს პროცესი კი დაწყებულია.
მაგრამ აუცილებელია აღინიშნოს ორი რამ, რის გარეშეც ამ დემონსტრაციების გააზრება ვერ მოხდება:
1. დემონსტრანტები კანონს იმ სარჩულით ეწინააღმდეგებიან, თითქოს რუსეთში მცხოვრები, რუსეთის მოქალაქეობის მქონე ეთნიკურად ქართული მოსახლეობა აფხაზეთში მიწებს შეიძენს და შემდეგ ნელ-ნელა დაუბრუნებს მას საქართველოს. გუშინ დებატებს ვუყურებდი, სადაც სეპარატისტების ერთ-ერთი წარმომადგენელი მეორეს ეკამათებოდა, რომ თითქოს ბიძინა ივანიშვილი რუსეთის მოქალაქეა და მიწებს შეიძენს აფხაზეთშიო. მარტივად რომ ვთქვათ, დემონსტრაციებს მაინც ანტიქართული სარჩული აქვს და არავითარი პრო-ქართული ელემენტები იქ ამ ეტაპზე არ არსებობს.
2. სეპარატისტების ოპოზიციაცა და ხელისუფლებაც ორივე პრო-რუსულადაა განწყობილი. დემონსტრანტები "რუსეთი-რუსეთი" გაჰყვირიან და თვითგამოცხადებული ლიდერის, ასლან ბჟანიას მოშორებას ისევ რუსულად, მოსკოვის დახმარებით ითხოვენ. ოკუპირებულ აფხაზეთში კლანები ერთმანეთს ძალაუფლებისათვის უპირისპირდებიან, თორემ რუსეთის წინააღმდეგ ამ ეტაპზე არავინ გამოდის. რუსეთის მიერ ზურგგამაგრებული რუსული ბიზნესის გამოჩენით ისევ თავიანთი პოზიციების დაკარგვის ეშინიათ, რომელიც აქამდე რუსული ფულითვე იკვებებოდა. შესაბამისად, ოკუპირებულ ტერიტორიებზე რუსეთის რეალური მეტოქე არავინაა. სულ რომ ბჟანია ჩანაცვლდეს ახალი ლიდერიც რუსეთის ხელდასხმით შეიძლება მოვიდეს.
თვით თურქეთში მცხოვრები აფხაზებიც კი არ არიან რუსეთის გავლენების წინააღმდეგი ოკუპირებულ მიწებზე. ამ უკანასკნელებს უბრალოდ თავიანთი გავლენის ზრდა უნდათ, თორემ რუსეთის სრულ მოშორებაზე არც ისინი არიან ორიენტირებულნი. სხვათა შორის ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მოქმედი პრო-რუსული ძალები თურქეთში მცხოვრებ აფხაზებს საფრთხობელად იყენებს ხოლმე და მოსკოვს ეუბნება მე უნდა დამიჭირო მხარიო. ოღონდ იმ ფონზე, რომ ელიტები თითქმის სრულად პრო-რუსები არიან, რეალურად ერთმანეთის საწინააღმდეგოდ, საფრთხობელად იგონებენ პრო-თურქული აფხაზების არსებობას და ერთმანეთს ეუბნებიან არა შენ ღალატობ რუსულ გზას, არა შენო.
ქართველები კი რუსეთსაც ასეთ საფრთხობელად ჰყავს გამოყვანილი და აფხაზურ სეპარატისტულ ელიტებსაც. ვინც კი არ უნდა იყოს, ერთმანეთის წინააღმდეგ იმას ნიშას იჭერენ შემთხვევით პრო-ქართული პოზიცია ხო არ გიჭირავსო. და ჭრის კიდეც ასეთი მიდგომა ხოლმე. რუსეთი დომინირებს ამ ანტიქართული ნარატივის ფორმირებაში: კრემლის რიტორიკა ასეთია - თუ რუსეთთან არ იქნები საქართველო მოვაო.
პირველი და მეორე მოცემულობა შეიძლება შეიცვალოს, თუკი რუსეთის მხრიდან საკუთარი ინტერესის გატარებისა და ძალის დემონსტრირებისათვის ხისტ მეთოდებს განახორციელებს, მაგრამ ამ ეტაპზე რუსეთი ღია მოქმედებას ერიდება. კრემლს მთელი ადგილობრივი ელიტა მართული ჰყავს. შესაბამისად, მოსკოვის მხრიდან ეფექტური კონტროლისათვის, ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შიდა ძალების დაპირისპირება სრულიად მისაღები და შეიძლება სასურველიც კი იყოს. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, რაც უფრო მეტად გამოიფიტებიან ურთიერთბრძოლაში შიდა კლანები, მით უფრო თავისუფლად იმოქმედებს რუსეთი. და თან ეს ყველაფერი იმის გათვალისწინებით, რომ რუსეთს უკრაინაში ომის ფონზე ძალის გამოყენების რესურსი შეზღუდული აქვს, ხოლო ოკუპირებულ ტერიტორიებზე კლანების დაშინება და კონტროლი ეკონომიკური მოგუდვითაც შეუძლია.
კანონის მიღება გადაიდო, მაგრამ საბოლოოდ რა იქნება - გამოჩნდება.
პ.ს. აფხაზეთის რუსიფიკაცია ძალიან აქტიურად მიმდინარეობს. აფხაზების უმრავლესობამ აფხაზური აღარ იცის. დემონსტრაციები და კანონის მიღების პროცესი თუ დებატები მთლიანად რუსულად მიმდინარეობს. დროშებიც კი რუსული ფრიალებს - დემონსტრანტებისა თუ სეპარატისტული "მთავრობის" მხრიდან. შესაბამისად, რუსეთის უკრაინასთან ომში გამარჯვებისა და საერთაშორისო სივრცეში მძლავრად წარმოდგენის შემთხვევაში, აფხაზ ხალხს მომავალი არ აქვს, ხოლო ტერიტორიას ანექსია ემუქრება.
ანალიტიკა
«The New York Times» (აშშ): „დონალდ ტრამპის მიერ სამშვიდობო მოლაპარაკებით ზეწოლის გამო უკრაინა იძულებულია პრიორიტეტი მიანიჭოს უსაფრთხოების გარანტიებს და არა ტერიტორიულ საკითხს“

„ტერიტორიის საკითხს კიევისათვის განსაკუთრებული და საგანგებო მნიშვნელობა აქვს, მაგრამ ის მაინც მეორე ხარისხოვანია. მთავარია, როგორი იქნება ქვეყნის უსაფრთხოების გარანტიები მოლაპარაკების შემდგომ პერიოდში“, - ნათქვამია აშშ-ის გაზეთ „ნიუ-იორკ თაიმსში“ (The New York Times) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „დონალდ ტრამპის სამშვიდობო მოლაპარაკებით ზეწოლის გამო  უკრაინა იძულებულია პრიორიტეტი მიანიჭოს უსაფრთხოების გარანტიებს და არა ტერიტორიულ საკითხს“ (ავტორი - ენდრიუ კრამერი).  

გთავაზობთ პუბლიკაციის მოკლე შინაარსს:

აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვების შემდეგ  სავარაუდო სამშვიდობო მოლაპარაკების პროცესში უკრაინისათვის ყველაზე დიდი მნიშვნელობა ექნება არა რუსეთის მიერ ოკუპირებული ტერიტორიების დაბრუნების საკითხს, არამედ უკრაინის უსაფრთხოების გარანტიებს მისი როგორც სახელმწიფოს მომავალი არსებობისათვის. ასეთი დასკვნა შეიძლება გაკეთდეს ორ უკრაინელ მაღალჩინოსანთან საუბრის შედეგად, - წერს ავტორი.

ჟურნალისტთან მოსაუბრე ანონიმი პირების თქმით, უკრაინის ტერიტორიის საზღვრები, ალბათ, როგორც ჩანს, გაპირობებული იქნება საომარი მოქმედებებით (თუ რა წარმატებას მიაღწევს რუსული მხარე - კიდევ რომელ ქალაქებს დაიკავებს), ხოლო ქვეყნის ინტერესების დაცვა სამომავლო სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა გარანტიები იქნება ცეცხლის შეწყვეტის საიმედოობისათვის.

„ტერიტორიულ საკითხს ძალზე დიდი მნიშვნელობა აქვს, მაგრამ ის მაინც მეორე ხარისხოვანია. უპირველესი საკითხია ქვეყნის სამომავლო უსაფრთხოების გარანტიები“, - ციტირებს ავტორი ენდრიუ კრამერი ერთ-ერთი უკრაინელი მაღალჩინოსნის ნათქვამს, რომელიც ითხოვს, რომ მისი გვარი საჯაროდ არ დასახელდეს, იგი ანონიმად დარჩენას ამჯობინებს.

თუმცა ის, რომ სავარაუდო მოლაპარაკება „გარანტიებს უნდა ეფუძნებოდეს“, გაზეთს უთხრა ვერხოვნა რადის ეროვნული უსაფრთხოების, თავდაცვისა და დაზვერვის კომიტეტის თავმჯდომარემ რომან კოსტენკომაც.: „ამჟამად უკრაინისათვის არქიმნიშვნელობა აქვს სწორედ უსაფრთხოების გარანტიებს და სხვას არაფერს“, - ამბობს დეპუტატი და ხაზს უსვამს, რომ კიევი იმავდროულად ოფიციალურად უარს არ აცხადებს თავისი ტერიტორიების დაბრუნებაზე, რომლებიც რუსეთს აქვს ოკუპირებული.

კიევისათვის ასევე მნიშვნელობა აქვს ბუფერული ზონის ფართობს (სიგრძე-სიგანეს) და ეკონომიკური აღდგენის შესაძლებლობას.

ანონიმი უკრაინელი ჩინოვნიკის თქმით, კიევი ყურადღებას მიაქცევს იმ საკითხსაც, რომ ცეცხლის შეწყვეტის დროს დადგენილმა [სადემარკაციო] ხაზმა ხელი არ შეუშალოს ქვეყნის ეკონომიკურ აღდგენას - მაგალითად, ინვესტიციების ჩადებას, ანუ ცეცხლის შეწყვეტა საიმედო უნდა იყოს, რათა ზოგიერთ ფრონტისპირა რეგიონში რაიმე გართულებები არ მოხდეს. გარდა ამისა, მოლაპარაკების დროს არმიებს შორის დემილიტარიზებული (ბუფერული) ზონის სიგანის განსაზღვრაც საკვანძო მომენტი იქნება.

როგორც გაზეთის სტატიის ავტორი წერს, უკრაინელი ოფიციალური პირები დიდი ხნის განმავლობაში აცხადებდნენ, რომ სამშვიდობო დარეგულირების არცერთ ვარიანტში მტერს ერთ გოჯ უკრაინულ მიწას არ დაუთმობდნენ, მაგრამ აშშ-ის პრეზიდენტად დონალდ ტრამპის არჩევის შემდეგ, რომელიც მხარს უჭერს მოლაპარაკების რაც შეიძლება სწრაფად გამართვას, კიევმა თავისი პრიორიტეტები შეცვალა და ახლა უფრო მეტად აქცენტი უსაფრთხოების გარანტიებზე გადააქვს - იმის გათვალისწინებით, თუ სად და რომელი რეგიონების ტერიტორიაზე გატარდება ცეცხლის შეწყვეტის ხაზი.

წყარო: https://www.nytimes.com/2024/11/13/world/europe/trump-ukraine-russia-peace.html

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.