USD 2.7563
EUR 3.0143
RUB 3.2162
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 28 თებერვლის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  323
- წუხელ, გამთენიისას უკრაინელებმა რუსეთში, კრასნოდარის ოლქში შავი ზღვის სანაპიროზე მდებარე ქალაქი ტუაფსეს პორტი დაბომბეს. დარტყმამ აალება და ნავთობტერმინალის ნაწილის განადგურება გამოიწვია.
- გამთენიას დაიბომბა ლუგანსკის რაიონი, კადიივკას ტერიტორიაზე განთავსებული სამხედრო საწყობები და ქარხნის ტერიტორია, სადაც რუსული ტექნიკის შეკეთება მიმდინარეობდა. ამის პარალელურად დაიბომბა ქალაქი დონეცკის სამხრეთით მდებარე რუსული სამხედრო ნაწილი.
- რუსეთში, მოსკოვის ოლქში რუსებმა უკრაინული დრონი ჩამოაგდეს. რუსული მხარის მიერ გავრცელებული ფოტოდან ირკვევა, რომ სავარაუდოდ ეს უკრაინული UJ-22 დრონია, რომელიც ძირითადად, სადაზვერვოდ გამოყენება. როდის მოხდა უკრაინული დრონის ჩამოგდება და რა ვითარებაში - დეტალები არ არის ცნობილი. მაგრამ რუსეთის ტერიტორიაზე თუნდაც მხოლოდ სადაზვერვო დრონების ფრენა უკრაინელთა მხრიდან ფსიქოლოგიური წნეხის წარმატებით განხორციელებას ემსახურება და საჭირო ინფორმაციაც გროვდება.
ამ ფონზე უცნობი აპარატი გამოჩნდა პეტერბურგის თავზე, რასაც აეროპორტის დახურვა მოჰყვა. თუმცა ამ მიმართულებით დეტალები უფრო ბუნდოვანია და შეძლეს თუ არა რუსებმა აპარატის ჩამოგდება ან საერთოდაც აღმოჩენა - უცნობია.
- კიდევ უფრო გართულდა ვითარება ბახმუტის ჩრდილოეთით. უკრაინელთა ლოკალურ ფლანგურ კონტრშეტევას განსაკუთრებული შედეგი არ მოჰყოლია. რუსები ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან ჩრდილო-დასავლეთით ცდილობენ გადაადგილებას. რუსები ბახმუტი-ჩასივ იარის ძირითადი ფუნქციონირებადი გზიდან დაახლოებით 3.5-4 კილომეტრში იმყოფებიან. უკრაინელების ხელშია მეორე, რამდენიმე კვირის წინ ჯერ კიდევ ძირითადი მომარაგების არტერია - კოსტიანტინივკასაკენ მიმავალი მაგისტრალი, თუმცა გზა მნიშვნელოვანწილადაა დაზიანებული, ხოლო ხიდები ჩარღვეული, რაც მის გამტარუნარიანობას აფერხებს.
რუსები ჯერჯერობით ვერ ახერხებენ დატბორვის ზონის გადალახვას და ბახმუტის ცენტრალურ ნაწილში შესვლას ჩრდილოეთიდან. თუმცა დატბორვის მასშტაბები იმაზე მცირე გამოდგა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო. მიუხედავად, ამისა რუსების მხრიდან სწრაფი მოქმედება შეფერხებულია.
უშალოდ ქალაქში სიტუაცია სრულიად კონტროლირებადია. მაგრამ შეტაკებების ტემპი ძალიან მაღალია.
ზოგადად, ბახმუტის მნიშვნელობაზე:
ქალაქი ღირებულია იმდენად, რამდენადაც ნებისმიერი ქალაქი, რომლის დაკარგვაც მოხდება უკრაინელებს ის ისევ დასაბრუნებელი ექნებათ. ეს კი მეტი ადამიანის დაკარგვას ნიშნავს. ამასთან, ბახმუტიდან სლავიანსკისა და კრამატორსკისაენ მიემართება გზები. თუმცა ამ გზებზე უკრაინული თავდაცვის ზღუდეებია მოწყობილი მათ შორის ჩასივ იარში, კოსტიანტინივკაში, პრივილიასა და ჩერევკივკაში. ასე რომ ბახმუტის დაცემის შემთხვევაშიც კი ახლო მომავალში ამ ორი დიდი ადმინისტრაციული ცენტრისათვის ბრძოლა უშუალოდ მათ ტერიტორიაზე ნაკლებადაა სავარაუდოა.
ბახმუტიდან ჩრდილოეთით, მდინარე სივერსკი დონეცის მიმართულებით შეიძლება გადაადგილების დაგეგმვა განახორციელონ რუსებმა და ამით ლუგანსკისა და დონეცკის რაიონის სასაზღვრო სივრცეში უკრაინელთა ალყაში მოქცევა ან ევაკუაციის იძულება. ეს კი ლისიჩანსკის მიმართულებით უკრაინელთა ოპერაციას გაართულებს. მაგრამ მსგავსი ოპერაცია რუსებს სოლედარიდანაც შეეძლოთ განეხორციელებინათ, თუმცა ვერ მოახერხეს და უკრაინულ პოზიციებს შეასკდნენ ფედორივკასთან. ასე რომ ბახმუტის, როგორც სტრატეგიული მნიშვნელობა სინამდვილეში არცთუ მაღალია.
სამაგიეროდ მისი მნიშვნელობა დიდია პოლიტიკური და გარკვეულწილად სამხედრო თვალსაზრისითაც. რუსების შეტევის მიმართულებიდან გამომდინარე ბახმუტი აღმოჩნდა ის წერტილი, სადაც რუსული შემტევი ძალების გამოფიტვა შეიძლება მოხდეს. სწორედ ამიტომ ქალაქი მაქსიმალურადაა ფორტიფიცირებული უკრაინელთა მიერ. მეორეს მხრივ ბახმუტმა პოლიტიკური მნიშნელობა შეიძინა უშუალოდ რუსებისათვის - მათ ხელშესახები გამარჯვება სჭირდებათ. ევგენი პრიგოჟინი, რომელიც "ვაგნერის" უფროსი და პუტინის მეგობარია (პირადი კულინარის სახელით იცნობდნენ, რადგან მისი იყო ის რესტორნების ბიზნესი, რომელშიც პუტინი ხშირად სტუმრობდა ხოლმე) ბახმუტზე შეტევით იმის დამტკიცებას ცდილობს, რომ მისი დაჯგუფება რუსულ რეგულარულ ნაწილებზე შედეგიანია და ამით სხვა პოლიტიკურ თანამდებობებსაც უმიზნებს. თუმცა იგი ბახმუტზე შეტევის პროცესში უარს არ ამბობს რეგულარული ნაწილების, სეპარატისტებისა და სპეცრაზმის დახმარებაზეც, მაგრამ თავდაცვის სამინისტროს მხრიდან შესაბამისი დახმარების სიმცირეზე ჩივის.
- აქტიურად იბომბება ხერსონის ოლქი - თუკი რუსები უშუალოდ ქალაქ ხერსონს ბომბავენ ბოლო 48 საათია უკრაინელები აქტიურად ურტყამენ რუსულ პოზიციებს მდინარის აღმოსავლეთ სანაპიროზე.
- დიდი დემონსტრაციები მოლდოვას დედაქალაქ კიშინიოვში გრძელდება. პრორუსულმა ძალებმა ქალაქის ცენტრალური ქუჩები დაიკავეს და მთავრობის დამხობას ღიად ითხოვენ და ამ პროცესში რუსების დახმარებასაც კი ითხოვენ. დნესტრისპირეთში, ოკუპირებულ ტირასპოლში კი სამხედრო სწავლებები დაიწყეს სეპარატისტებმა და რუსებმა. უკრაინის არმია საზღვრისპირა ტერიტორიაზე განლაგებული. მოლდოვას ხელისუფლება ახლა ბეწვის ხიდზე გადის - თუკი კიშინიოვმა გაუძლო დიდია იმის ალბათობა, რომ რუსული ზეგავლენებისაგან ქვეყნის პოლიტიკური სპექტრის გაწმენდა აქტიურად დაიწყოს, მაგრამ თუკი გადატრიალება ან რაიმე სახის სამხედრო აქტივობა შედგა რუსების მხრიდან, მაშინ ყველა სცენარი შეიძლება იქცეს რეალობად.
მიყევით მბულს - გიორგი კობერიძე
კულტურა
«Frankfurter Allgemeine Zeitung» (გერმანია): „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება: ტრადიციული სუფრის თავისებურებები“

„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.

ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...

ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.

ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.

„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...

ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.

რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.

ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.

მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს  სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.

თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.