- დღეს ბერდიანსკის აეროპორტის მიმართულებით ინტენსიური სარაკეტო დაბომბვა განხორციელდა. სავარაუდოა, რომ რუსულ არმიას იქ შვეულმფრენები ჰყავდა განთავსებული, რომლითაც ზაპორიჟიას მიმართულებით ახორციელებდა ფრენებს. იტყობინებიან, რომ 10-ზე მეტი აფეთქება განხორციელდა ამ მიმართულებით. გამოყენებული იყო Storm Shadow ტიპის რაკეტები. მიუხედავად იმისა, რომ ამ უკანასკნელს კასეტური თავი არ აქვს და აფეთქების მასშტაბი საკმაოდ წერტილოვანია, მაინც, უკრაინელთა მხრიდან ასეთი ინტენსიური სარაკეტო დაბომბვა იმაზე მიუთითებს, რომ სამიზნედ არაერთი ობიექტი იყო, რომელთა ნაწილი მაინც განადგურებული. ამასთან, როგორც ჩანს რუსებმა გაშვებული მრავალი ფრთოსანი რაკეტიდან ერთ-ერთის ჩამოგდება შეძლეს.
Storm Shadow-მ კიდევ უფრო მეტად შეცვალა არსებული წესრიგი: თუკი რუსებმა მელიტოპოლის აეროპორტის სარგებლობა ბერდიანსკის აეროპორტით ჩაანაცვლეს, იმის იმედად, რომ ის უკრაინელთა სამიზნე აღარ აღმოჩნდებოდა, ახლა რუსებს სხვა ადგილის მოძებნა მოუწევთ, კიდევ უფრო ღრმად, ყირიმის მიმართულებით. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მთელი ივნისის განმავლობაში განხორციელებული იერიშები იმაზე მიუთითებს, რომ უკრაინელთა მხრიდან ეს მხოლოდ დასაწყისია.
- რუსებმა რამდენჯერმე სცადეს ხერსონის ოლქში, მდინარე დნეპრის აღმოსავლეთ სანაპიროზე, ანტონოვის ხიდის მიმართულებით დაჩების მონაკვეთის დაბრუნება, მაგრამ უშედეგოდ. შემტევ რუსულ ნაწილებში მსხვერპლი დიდია. მათ უკან დახევა მოუწიათ მდინარე კონკასაკენ, რომელშიც წყლის დონე თანდათან დაბლა იწევს (ის დნეპრისაგან იკვებება და შემდგომ დნეპრსვე უერთდება). ამასთან, რუსებმა ანტონოვის ხიდის საწყის წერტილს "ისკანდერის" ტიპის რაკეტები ესროლეს. სავარაუდოდ, მხოლოდ ორი. იწერება რომ ეს შეიძლება სხვა ტიპის რაკეტაც ყოფილიყო. მათი დარტყმის მიზანი, არამხოლოდ უკრაინელთა პოზიციების განადგურება, არამედ ხიდის ჩაქცევა იყო, რათა უკრაინელებს ვეღარ მოეხდინათ ხიდის კონსტრუქციის საფარად გამოყენება. და მიუხედავად ამ ყველაფრისა, რუსებმა ვერ შეძლეს პოზიციების აღდგენა და ახლა ცდილობენ ქალაქი ოლეშკის მიმართულებით, მდინარე კონკას სიახლოვეს პოზიციური ბრძოლების გამართვას.
საინტერესოა უკრაინელები, რომლებიც მდინარის ინტენსიურ გადალახვას აწარმოებენ ამ პლაცდარმის სწრაფ გაფართოებას შეეცდებიან, თუ ამ ეტაპზე მხოლოდ პოზიციის შენარჩუნებაზე იქნებიან ორიენტირებულნი.
- უკრაინელი ოფიციალური პირები განსაკუთრებით ბოლო ორი კვირაა პერმანენტულად აპელირებენ ზაპორიჟიას (ენერჰოდარის) ატომური ელექტროსადგურის (მისი რომელიმე ნაწილის) შესაძლო აფეთქების შესახებ. რუსებს ელექტროსადგურის ნაწილი შემოდგომიდან აქვთ დანაღმული და მისი მიმართულებით სროლის ინციდენტებიც იყო, მაგრამ ახლა საფრთხე აშკარად მომატებულია. უკრაინელები ამ თემაზე ღიად საუბრით ერთის მხრივ რუსების პოტენციური ქმედების პრევენციას ცდილობენ, ხოლო მეორეს მხრივ დასავლეთის მობილიზაციას უწყობენ ხელს.
დღეისათვის, უკრაინელთა ცნობით ირკვევა, რომ ატომური ელექტროსადგურის ტერიტორია როსატომის წევრებმა უკვე დატოვეს და რომ იმავეს ურჩევენ ისინი რუსეთთან თანამშრომლობაზე დათანხმებულ უკრაინელ მეცნიერებსაც. ეს შესაძლოა იმ მიზეზითაც ხდებოდეს, რომ უკრაინელების მხრიდან დნეპრის გადალახვა და ენერჰოდარის გათავისუფლება ან სადგურამდე სახმელეთო გზით მიღწევა სულაც არ წარმოადგენს წარმოუდგენელ სცენარს. მაგრამ არსებობს უფრო საშიში ვერსიაც, რომლის მიხედვითაც რუსებმა შეიძლება გარკვეული ინციდენტი მოაწყონ სადგურის მიმართულებით. უბრალოდ ეს ისეთი რამაა, რაც მსოფლიოს უქმნის საფრთხეს.
იმის დაშვებით, რომ ატომური ელექტროსადგურის მიმართულებით ნებისმიერი ინციდენტის განხორციელების შემთხვევაში რუსეთის შეკავება მთელი მსოფლიოსათვის იქნება არამხოლოდ პოლიტიკური, არამედ ეგზისტენციალური მოვალეობა, დიდი ალბათობით კრემლი ვერ გაბედავს ასეთ ქმედებაზე წასვლას, მაგრამ ეს ყველაფერი ცეცხლთან თამაშს ჰგავს. რუსების მხრიდან ნებისმიერმა დაუდევარმა ნაბიჯმაც კი შეიძლება ცუდი სცენარით წაიყვანოს პროცესები.
ამას ემატება ისიც, რომ პუტინი მშიშარა და პარანოიდია. ის კოვიდს ბუნკერში ემალებოდა თვეების განმავლობაში. შეიძლება მას მკვლელის ინსტინქტები აქვს, მაგრამ სავარაუდოა, რომ რაციონალურობა შერჩენილი აქვს და თვითმკვლელად გადაქცევას არ აპირებს თავისი წრის ჩათვლით.
- დღეს რუსეთში პრიგოჟინთან და "ვაგნერთან" ასოცირებული საინფორმაციო ტროლების ფაბრიკის ნაწილი დაიხურა. როგორც ჩანს, მოსკოვში "ვაგნერული" პროპაგანდის თავად კრემლშიც შეეშინდათ.
ამასთან, BBC-ის ჰქონდა საინტერესო ანალიზი. ბელარუსში, სამხრეთით ძველი სამხედრო ბაზის ტერიტორიის ათვისება მიმდინარეობს - ახალი ნაგებობები ეწყობა და გარემო სუფთავდება. BBC არ გამორიცხავს, რომ ეს სწორედ "ვაგნერის" განთავსების ზონად იქცეს. ამასთან, პრიგოჟინთან დაკავშირებული თვითმფრინავი მინსკიდან პეტერბურგისა და მოსკოვის მიმართულებით იქნა გადაადგილებული.
არაა ცნობილი, თუ რამდენი "ვაგნერელი" შეიძლება განთავსდეს ბელარუსში, მაგრამ როგორც არ უნდა იყოს ეს ლუკაშენკასათვის ძალაუფლების შენარჩუნების ერთგვარ მცდელობადაც კი შეიძლება იყოს გამოყენებული. მას სჭირდება ადამიანები, რომლებიც ბრმად ესვრიან ბელარუს მოსახლეობასა თუ პარტიზანებს. ამას კი "ვაგნერელებზე" თამამად ცოტა ვინმე თუ გააკეთებს.
თუმცა "ვაგნერის" განთავსება უსაფრთხოების გამოწვევებს ზრდის პოლონეთის, ლიეტუვასა და ლატვიისათვისაც, რომელთაც სასაზღვრო კონტროლის გაძლიერება დამატებით დაიწყეს. განსაკუთრებით კი ვილნიუსის სამიტის მოახლოებასთან ერთად, უსაფრთხოება კრიტიკულად მნიშვნელოვანია.
ყველაზე მცირეა იმის ალბათობა, რომ "ვაგნერი" კიევის ან დასავლეთ უკრაინის მიმართულებით იქნას გამოყენებული. ეს მათ სუიციდურ მისიაში გაშვებას მოასწავებს, საიდანაც დაბრუნება ძალიან ცოტას თუ შეეძლება. ზოგადად, გამორიცხული არაფერია, მით უფრო "ვაგნერის" განადგურების ამაზე სწრაფი გზა არ იარსებებს, მაგრამ უკრაინელებისათვის უსაფრთხოების ნებისმიერი გამოწვევა მნიშვნელოვანია. ამიტომაცაა რომ უკრაინელები გულხელდაკრეფილები არ სხედან და ბელარუსთან საზღვრის კიდევ უფრო მეტ კონტროლს ახორციელებენ.
- მოლდოვას დედაქალაქში, აეროპორტში წარმოშობით ტაჯიკმა ხალხს ცეცხლი გაუხსნა. დაიღუპა ორი მშვიდობიანი მოქალაქე. არაა გამორიცხული აღნიშნული ინციდენტი რუსეთის მიერ იყოს ინიცირებული. მოკვლევა მიმდინარეობს.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).
გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:
„ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა, ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.
ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.
„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.
ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.
როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.
„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.
„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.
პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.